بیشتر بدانید: شما می توانید برای آشنایی با تامین کننده ی نقدینگی بر روی لینک کلیک کنید.
استخر نقدینگی
Liquidity Pool یا استخر نقدینگی یکی از قسمت های اساسی اکو سیستم مالی غیر متمرکز یا همان DeFi هستند. استخر نقدینگی را می توان مانند یک توده ی دیجیتالی در نظر گرفت که مقادیر قابل توجهی وجه در آن قرار می گیرد که به بخش اساسی سازندگان بازار دیجیتال (AMM) ها، پروتکل های وام دهی، تولید محصول دارایی های دیجیتال، بیمه های زنجیره ای، بازه های بلاک چین و… استخرهای نقدینگی چگونه کار میکند؟ تبدیل شده است.
استخر نقدینگی محیطی است که هر کسی می تواند بدون نیاز به مجوز، به آن نقدینگی اضافه کند. استخر نقدینگی پایه و اساس صرافی های غیر متمرکز از جمله یونی سواپ هستند. کاربرانی که استخر های نقدینگی را ایجاد می کنند مقدار مساوی از هر جفت ارز را در جایی به نام استخر قرار می دهند و یک بازار به وجود می آورند.
هر تراکنشی در هر صرافی غیر متمرکز انجام شود، کارمزدی به تهیه کنندگان نقدینگی استخر تعلق می گیرد. Bancor اولین پروتکلی بود که از استخر های نقدینگی استفاده کرد ولی در زمان استفاده ی این پروتکل، خیلی مورد توجه نبود و پس از بهره گیری سواپ از استخر نقدینگی، بسیار مورد توجه قرار گرفت. از دیگر صرافی های غیر متمرکزی که بر بستر بلاک چین اتریوم از استخر های نقدینگی استفاده می کنند، کرو، بالانسر و سوشی سواپ هستند.
دو نوع صرافی غیر متمرکز بر پایه ی بلاک چین اتریوم وجود دارد: یکی صرافی های غیر متمرکزی که از دفتر سفارشات (order book) بهره می گیرند و دیگری صرافی های غیر متمرکزی که از استخر های نقدینگی بهره می گیرند، پس بر این اساس می توان گفت که همه ی صرافی های غیر متمرکز از استخر نقدینگی استفاده نمی کنند.
بیشتر بدانید: شما می توانید برای آشنایی با تامین کننده ی نقدینگی بر روی لینک کلیک کنید.
مقایسه ی استخر های نقدینگی با دفتر سفارشات
در تعریف دفتر سفارشات گفته شد که مجموعه ای از سفارشات بازار را در بر می گیرد. این سیستم سفارشات دریافتی از کاربران را با هم منطبق می کند که به آن matchig engine گفته می شود. پس دفتر سفارشات و موتور انطباق از بخش های اصلی هر صرافی غیر متمرکز است که امکان ایجاد بازار های پیچیده ی مالی را فراهم می کند. در صرافی هایی که از دفتر سفارشات بهره می گیرند، موتور انطباق مسئول وصل کردن خریدار و فروشنده به یکدیگر و انجام معامله می باشد.
استفاده از سیستم دفتر سفارشات در پروتکل هایی که نقدینگی بالایی دارند بسیار کاربردی است اما اگر بازاری نقدینگی پایینی داشته باشد، با مشکلاتی رو به رو خواهد شد که این امر سبب می شود از محبوبیت آن بین عموم کاسته شود. اما در چنین شرایطی استخر نقدینگی کار گشا است و با به کار گرفتن قرارداد های هوشمند، وابستگی توکن ها به حجم معاملات را از بین برده و مشکل نقدینگی را حل می کند.
نحوه ی کار استخر های نقدینگی
در صرافی های مبتنی بر سیستم همتا به همتا (pear-to-pear) خریداران و فروشندگان توسط مکانیزم دفتر سفارشات با هم تعامل دارند. اما در بازار ساز های خودکار معاملات بر پایه ی ارتباط کاربر با قرارداد (pear-to-contact) صورت می پذیرد. همان طور که گفته شد در استخر های نقدینگی که به صورت توده ای از وجوه هستند هنگام معامله ی شخصی در مقابل شما قرار ندارد و مانند خرید سنتی نیازی هم به وجه نقد نیست. در واقع معامله ای که صورت می گیرد با استفاده از نقدینگی موجود در استخر می باشد. برای مثال اگر کسی بخواهد توکنی بخرد به جای وجه نقد از نقدینگی موجود در استخر استفاده می کند. به همین ترتیب فعالیت و قیمت گذاری معامله ی شما توسط الگوریتمی کنترل می شود.
بیشترین کاربرد استخر های نقدینگی
استخر های نقدینگی بیشترین کاربرد را در بازار ساز های خودکار داشته و محبوبیت خاصی دارند. اما فراهم کردن نقدینگی و بهره گیری از استخر های نقدینگی به دلیل سادگی در زمینه های مختلفی قابلیت استفاده دارند، مثلاً یکی از آن ها استخراج نقدینگی یا ییلد فارمینگ است که پلتفرم های کشت سود مثل یرن فایننس (yearn.finence) بر پایه و اساس استخر های استخراج هستند.
کاربران برای کسب سود بیشتر، وجوه خود را به استخر های استخراج این پلتفرم ها وارد می کنند. استخراج نقدینگی یکی از تکنولوژی های مفید برای توزیع توکن های جدید به دست افراد مناسب و حل این مشکل می باشد. به این صورت که توکن ها به شیوه ی الگوریتمی بین کاربرانی که توکن های خود را در استخر های نقدینگی گذاشته اند و متناسب با سهم آن ها پخش می شود. مثلاً وقتی شما نقدینگی پلتفرم هایی مثل یونی سواپ و کامپاند را فراهم می کنید، در ازای آن به شما توکن داده می شود که این توکن سهم شما را در آن پلتفرم مشخص می کند. بنابراین شما می توانید با توکنی که در اختیار دارید در استخرهای نقدینگی تزریق و از این طریق سود کسب کنید.
مزایای استخر های نقدینگی
استخر نقدینگی به عنوان یک بازار ساز خودکار و از پیش تعیین شده، سفارش های خرید و فروش را با هم مچ می کند. به طوری که نیازی به ارتباط معامله گران با یکدیگر نباشد، در واقع با وارد کردن دارایی های تامین کنندگان نقدینگی به استخر نقدینگی، نقدینگی برای ترید فراهم می شود.
در صرافی های متکی بر دفتر سفارش، بازار ساز ها مدام سفارش های خرید و فروش را با توجه به نوسان قیمت تنظیم می کنند. برای چنین کاری نیز، نیاز به یک بازار ساز حرفه ای دارد که زمان و تخصص لازم را برای مدیریت استراتژی ها داشته باشد اما در استخر های نقدینگی این طور نیست و نیازی به جمع آوری اطلاعات در مورد قیمت های دارایی از صرافی های مختلف نیست، بلکه تامین کنندگان نقدینگی دارایی های خود را وارد استخر نقدینگی کرده و قرارداد ها به صورت هوشمند انجام می شود.
هر کسی بدون نیاز به احراز هویت می تواند وارد استخر نقدینگی شده و دارایی خود را درون آن قرار دهد و موانعی که برای فعالیت در صرافی های متمرکز وجود دارد، در این جا مطرح نیست. برای تامین نقدینگی استخر ها باید به صورت جفت ارز باشد یعنی اگر بخواهد ۱۰۰ دلار به استخر ETH/DAI وارد کند باید ۱۰۰ دلار ETH و ۱۰۰ دلار DAI و در مجموع ۲۰۰ دلار واریز کند. سرمایه گذار بابت تامین نقدینگی استخر، توکن هایی را دریافت می کند و این توکن ها به منزله ی سود و سهم تامین کنندگان خواهد بود که در هر زمان قابل برداشت خواهد بود. یعنی هر زمان که معامله ای انجام می شود، کارمزد دریافت شده از آن معامله به عنوان سود به تامین کننده ی نقدینگی داده می شود. کاهش هزینه های گپ در قرارداد های هوشمند صرافی های غیر متمرکز مثل uniswap بسیار پایین است. همچنین در این تراکنش ها اصطکاک کمتری وجود دارد به این معنی که قیمت کار آمد و توزیع کارمزد محاسبه می شود. برای مثال قرارداد های هوشمند فقط قادرند وجوه معامله شده را به همان کیف پول برگردانند اما در uniswap این امکان برای معامله گر ها وجود دارد که دارایی ها را مبادله کرده و آن ها را به کیف پول دیگری ارسال کنند. استخر های نقدینگی استخرهای نقدینگی چگونه کار میکند؟ به گونه ای طراحی شده اند که معامله ها را اجرا، قیمت را طبق فرمول یک محصول ثابت حفظ می کند و این تضمینی است که ارزش هر ذخیره ثابت بماند حتی زمانی که نسبت دارایی ها تغییر کند. تراکنش های خرید قیمت دارایی های خریداری شده را نسبت به دارایی های فروخته شده افزایش و تراکنش های فروش قیمت دارایی های خریده شده را کاهش می دهند.
معایب استخر های نقدینگی
با وجود این که استخر های نقدینگی مزایای زیادی دارند و به آن ها اشاره شد اما استخر های نقدینگی خالی از عیب نبوده و مشکلاتی را به همراه دارد. استخر های نقدینگی بیشترین کارایی را زمانی دارند که به قیمت بازار به تدریج تغییر کند وگرنه اگر قیمت ها ناگهانی تغییر کنند، استخر ها آسیب می بینند. اگر نقدینگی استخر ها بیش تر از حجم تراکنش ها باشد، کارمزد های دریافتی کاهش پیدا می کند. همان طور که بار های اشاره شد چون این استخر ها به صورت هوشمند کنترل می شوند بنابراین در معرض خطر باگ ها و آسیب پذیری های این قرارداد، قرار می گیرند. حوزه ی دیفای و نقدینگی استخر ها به دلیل این که تکنولوژی نو پایی هستند بنابراین هر گونه خطری می تواند آن ها را تهدید کند از جمله ای این خطرات وجود هکر ها و سوء استفاده ی آن ها از کوچک ترین حفره های امنیتی است.
آربیتراژ و استخر نقدینگی
در این مطلب می خواهیم به نقش آربیتراژ در استخر های نقدینگی برای اجرا شدن به آربیتراژ های اصلی نیاز دارند که بیش ترین آن ها ربات هستند. هدف اصلی از این کار بهره گیری از اختلاف قیمت ها و متعادل کردن بازار است. مثلا اگر قیمت بازار ETH در Coinbase، ۱۰۰ دلار باشد اما ETH در استخر ۱۱۱ دلار باشد، آربیتراژ ها ETH را به این مجموعه فروخته و ۱ دلار سود می کنند. این چرخه زمانی به حالت قبل بر می گردد که کسی ۱ETH به این مجموعه بفروشد.
نکته: اختلاف بین استخر و بازار به عنوان لغزش شناخته می شود. میزان لغزش به میزان تجارت کاربر نسبت به اندازه یا عمق استخر بستگی دارد. عمق استخر با پارامتر k ثابت اندازه گیری می شود، پس هرچه k بزرگ تر باشد، استخر عمیق تر می شود و احتمال وقوع لغزش نیز کم تر می شود.
0 تا 100 آشنایی با بازارساز خودکار (AMM) و چگونگی عملکرد آن
بازارساز خودکار یک پیشرفت جدید و هیجان انگیز در صنعت مالی غیرمتمرکز محسوب می شود. با ما همراه باشید تا در ادامه این مقاله نحوه کار و مفهوم آنها را بررسی کنیم.
مفهوم بازارساز خودکار (AMM)
بازارساز خودکار (AMM) ابزاری است که برای تامین نقدینگی در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) استفاده می شود. آنها برای فعال کردن تجارت خودکار دارایی های دیجیتال استفاده می شوند. AMM ها این کار را با استفاده از استخرهای نقدینگی به عنوان جایگزینی برای بازارهای سنتی خریدار و فروشنده انجام می دهند.
شما می توانید بازارساز خودکار را به عنوان برنامه ای در نظر بگیرید که به تریدر ها کمک می کند بین دو دارایی با قیمت بازار منصفانه مبادله کنند. AMM ها به سرعت محبوبیت خود را افزایش دادند. قبل از بازارساز خودکار، مردم مجبور بودند از دفترچه های سفارش برای تجارت استفاده کنند. پلتفرمهای مبادله سنتی به مردم این امکان را میدهد تا قیمتهای متفاوتی را برای خرید و فروش دارایی ارائه کنند. پس از مدتی، سایر کاربران قیمت ذکر شده را انتخاب می کنند که با آن موافق هستند. این قیمت به قیمت بازار دارایی تبدیل می شود.
فرآیند سنتی بازارسازی به بازارسازان حرفه ای نیاز دارد که سفارشات زیادی را انجام دهند. بنابراین، از آنها انتظار می رود که حجمی را که می توانند با آن معامله کنند، نقل قول کنند. آنها از نظر فراوانی که می توانند بهترین قیمت ها را نقل کنند محدود هستند. این امر مستلزم رعایت مجموعه ای قوی از پارامترها در ساعات معاملاتی است تا بتوانند به سرعت از موجودی خود بفروشند.
اکثر دارایی ها در حال حاضر هنوز به ساختار مبادله سنتی متکی هستند. اوراق بهادار و املاک و مستغلات معمولاً از این طریق معامله می شود. AMM ها جایگزین جدیدتری ارائه می دهند که برای DeFi قابل اجرا است.
بازارساز خودکار چگونه کار می کند؟
AMM یک فناوری DeFi است که در هر زمان گزینه ای برای معامله در اختیار کاربران قرار می دهد. اولین ویژگی آن این است که سیستم سنتی خرید و فروش را رد می کند و معمولاً حتی نیازی به ایجاد حساب کاربری ندارید.
AMMها به منظور ارائه نقدینگی به DeFi ایجاد شده اند. نقدینگی توانایی تبدیل یک دارایی به دارایی دیگر بدون تغییر قیمت بازار آن است. نقدینگی به طور طبیعی یک چالش برای صرافیهای DeFi است، AMM ها این مشکلات را از چند راه حل می کنند.
استخر نقدینگی چیست؟
AMM ها با ایجاد استخرهای نقدینگی گزینه جدیدی را در اختیار تریدرها قرار می دهند. آنها همچنین ارائه دهندگان نقدینگی را تشویق می کنند تا دارایی های بیشتری را در استخر نقدینگی قرار دهند.
هر چه تعداد دارایی های موجود در یک استخر بیشتر باشد، معاملات بزرگتری را می تواند پشتیبانی کند. کاربران دیگر نیازی به تجارت بین خریداران/فروشندگان ندارند. کاری که کاربران انجام می دهند معامله در برابر استخر نقدینگی است.
هنگامی که کاربران به یک استخر نقدینگی کمک می کنند، نقدینگی آن را افزایش می دهند و تریدر ها را قادر می سازد تا مبادلات بزرگ تری را با قیمت بازار انجام دهند و از یک فرمول ریاضی برای قیمت گذاری توکن های داخل آن استفاده می شود.
در AMMها، فرمول ممکن است به روشهای مختلفی برای بهینهسازی استخر برای اهداف مختلف، بهینهسازی شود تا مبادله بین انواع مختلف توکنها تسهیل شود.
چه کسی می تواند در استخر نقدینگی مشارکت کند؟
قابلیت دسترسی یکی دیگر از ویژگی های اصلی AMM ها است. اگر کسی اتصال به اینترنت و هر نوع توکن ERC-20 داشته باشد، می تواند به یک استخر نقدینگی کمک کند.
چرا مردم مشارکت می کنند؟
ارائه دهندگان نقدینگی هنگام تعامل تریدر ها با یک استخر، کارمزد دریافت می کنند. در حالی که این رایجترین و مستقیمترین روشی است که مشارکتکنندگان را تشویق میکنند، روش دیگری نیز وجود دارد که ارائهدهندگان نقدینگی میتوانند کسب درآمد کنند.
کشت سود یا ییلد فارمینگ (Yield Farming)
برخی از AMM ها با ارائه پاداش های رمزی، تامین نقدینگی را تشویق می کنند. با این AMM ها، ارائه دهندگان نقدینگی از طریق عملی به نام “کشت سود” بازده پاداش را به دست می آورند.
برای مشارکت در کشت سود، کاربران فقط باید تراز مناسبی از دارایی ها را به استخر نقدینگی اضافه کنند. پس از تایید مشارکت، AMM، درست به نام خود، به طور خودکار توکن های پاداش را جمع آوری می کند که ارائه دهنده نقدینگی می تواند به طور منظم ادعا کند. هر چه ارائهدهنده نقدینگی بیشتر به نقدینگی کمک کند، توکنهای پاداش بیشتری کسب میکنند.
آینده بازارسازهای خودکار (AMM)
AMM ها که برای اولین بار در سال 2018 توسعه یافتند، اکنون بخشی از اکوسیستم DeFi هستند. نسخه های دیگر نیز به ساختار AMM ها اضافه شده اند، از جمله ابزارهای اتوماسیون برای تامین کنندگان نقدینگی.
AMM ها چیزی بیشتر از ارائه نقدینگی بین توکن ها هستند. آنها همچنین در مورد تقویت بازار ایمن تر و جریان اصلی هستند. AMM ها برای تسهیل تراکنش ها به طور کارآمدتر بر فناوری قراردادهای هوشمند تکیه می کنند که تاکنون در آن موفق بوده است. در آینده، AMM ها پتانسیل دسترسی به سرمایه گذاران بیشتری را دارند. با این حال، برای رسیدن به آن، نوآوری باید سطح بالایی از امنیت و رشد را تضمین کند.
فضای DeFi در حال حاضر بسیار سریع در حال توسعه است. AMM ها بخشی از توسعه فضای DeFi می باشند که به سرعت در حال توسعه هستند و می توانند بخش اصلی پیشرفت آن باشند. در حالی که استفاده از AMM آسان است، چند مورد وجود دارند که این فناوری را بیشتر به جلو می برند. آنها راه حل های پیچیده ای را ارائه می دهند که تجارت و کسب بازدهی دارایی های شما را آسان می کند. تعمیم یافته ترین و قابل استفاده ترین مثال آن Balancer یا پروتکل متعادل کننده است.
پروتکل Balancer
پروتکل Balancer یکی از AMM های پیشرو است که یک AMM و سنسور قیمت خود Balancer را ارائه می دهد. ایده ایجاد ساختار مخالف یک صندوق سرمایه گذاری سنتی است. به جای پرداخت به مدیران صندوق برای متعادل کردن پرتفوی خود، کارمزدهایی را از معامله گرانی که آن را برای شما متعادل می کنند، دریافت می کنید.
Balancer از برخی ریاضیات هوشمندانه استفاده می کند تا کاربران را قادر سازد تا ترکیبی از حداکثر 8 دارایی دیجیتال را به یک استخر نقدینگی اضافه کنند. کاربران می توانند هر توزیع درصد سفارشی را برای ترکیب دارایی های خود انتخاب کنند. این به طور موثر به این معنی است که کاربران یک فرصت منحصر به فرد برای ایجاد یک صندوق خود تعادلی دارند. از طرف دیگر، کاربران فقط می توانند سرمایه گذاری روی شخص دیگری را انتخاب کنند. از بین تمام AMM ها، پروتکل متعادل کننده عمومی ترین پروتکل است. در حالی که راه حل های آنها پیچیده است، آنها سادگی و دسترسی را برای همه مشتریان خود فراهم می کنند.
نتیجه گیری
بازارسازان خودکار کاستی های بازارسازی سنتی را پیگیری می کنند. فرآیند سنتی نیاز به کار دستی دارد که برای تریدرها و سازندگان بازار به طور قابل توجهی زمان بیشتری می برد. به لطف این منبع جدید نقدینگی، صنعت مالی غیرمتمرکز توانسته است بسیار جلوتر حرکت کند. از آنجایی که DeFi به سرعت به رشد خود ادامه می دهد، AMM ها همچنان نقش کلیدی در توسعه آن ایفا خواهند کرد. در حال حاضر، تنها چند شرکت در حال ارائه راه حل های جدید در فضای AMM هستند. AMM ها فضای ویژه ای در DeFi هستند و به دلیل سهولت استفاده، قلمرو خود را ایجاد کرده اند.
سوالات متداول
بازارساز خودکار (AMM) ابزاری است که برای تامین نقدینگی در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) استفاده میشود. آنها برای فعال کردن تجارت خودکار دارایی های دیجیتال استفاده می شوند. آنها این کار را با استفاده از استخرهای نقدینگی به عنوان جایگزینی برای بازارهای سنتی خریدار و فروشنده انجام می دهند.
استخر استخرهای نقدینگی چگونه کار میکند؟ نقدینگی مجموعهای از ارزهای دیجیتال یا توکنهایی است که در یک قرارداد هوشمند قفل شدهاند و برای تسهیل معاملات بین داراییها در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) استفاده میشود.
ممکن است با Uniswap مواجه شده باشید. علیرغم آنچه ممکن است شنیده باشید، Uniswap یک بازارساز خودکار (AMM) و همچنین یک صرافی غیرمتمرکز و کاملاً محبوب است.
استخراج نقدینگی (Liquidity Mining) در ارزهای دیجیتال چیست؟
مفاهیم متعارف در مورد فناوری و امور مالی بهطور منظم با پیشرفتهای جدید در این حوزه به چالش کشیده میشوند. در چندوقت اخیر شاهد پیشرفتهای قابل توجه زیادی در زمینه ی بلاکچین و ارزهای دیجیتال بودهایم؛ بهویژه با افزایش قیمتهای فوقالعاده بالای ارزهای دیجیتال محبوبی مانند بیتکوین. یکی از روندهای قابلتوجهی که در چندوقت اخیر به موضوع موردتوجه همه تبدیل شده است، امور مالی غیرمتمرکز یا DeFi است. DeFi میتواند فرصتهای جدیدی را از طریق روشهایی مانند استخراج نقدینگی، برای کسب درآمد غیرفعال ارائه دهد. اما Liquidity Mining چیست؟
به طور خلاصه، لیکوئیدیتی ماینینگ (Liquidity Mining) یکی از برنامههای امیدوارکننده در فضای DeFi است که میتواند به کاربران کمک کند بهترین سود را از داراییهای رمزنگاری خود استخراج کنند. DeFi یک پلتفرم جامع مالی مبتنی بر بلاکچین تکامل یافته است که واسطههای مالی متمرکز را از خدمات مالی مستثنی میکند. سرمایهگذاران میتوانند از مزایای تمرکززدایی با DeFi در کنار دسترسی به روشهای نوآورانه برای کسب درآمد غیرفعال استفاده کنند. در ادامهی این مطلب به بررسی مفهوم Liquidity Mining و اینکه چگونه میتواند برای فعالان و علاقهمندان به ارزهای دیجیتال مفید باشد، اشاره خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
تاریخچه ی استخراج نقدینگی
درک دقیق استخراج نقدینگی بیت کوین و سایر داراییهای رمزنگاری تا حد زیادی به میزان شناخت شما از این فرایند بستگی دارد. DeFi در سال 2020 به شدت محبوب گشت؛ زیرا رویکردی جدید برای کسب درآمد غیرفعال یا پسیو (passive income) معرفی کرد. این رویکرد جدید بهعنوان نسخهای اصلاح شده از مفاهیم مرسوم مربوط به استخراج بود. در رویکرد جدید ماینینگ، کاربران میتوانند از ارزهای دیجیتال خود برای ارائهی نقدینگی در صرافیهای غیرمتمرکز استفاده کنند.
قدمت لیکوئیدیتی ماینینگ مربوط به قبل از معرفی مفهوم دیفای است. بهعنوان مثال، قبل از ورود DeFi ، IDEX یکی از بزرگترین DEX ها بود که تسهیلات Liquidity Mining را در اکتبر 2017 ارائه کرده بود. متعاقباً، جهان شاهد ورود پروتکل نقدینگی مشتقات، معروف به Synthetix بود که از یک ارائهدهندهی اوراکل غیرمتمرکز، Chainlink ، برای استخراج نقدینگی استفاده میکرد.
Liquidity Mining چیست؟
لیکوئیدیتی ماینینگ یک مکانیسم مالی غیرمتمرکز است که شرکتکنندگان برخی از داراییهای رمزنگاری خود را در استخرهای نقدینگی مختلف قرار میدهند و از انجام این کار از طریق توکنها پاداش میگیرند. براساس مطالعات انجام شده، لیکوئیدیتی ماینینگ در بین سرمایهگذاران محبوبیت بالایی دارد؛ زیرا شرایط کسب درآمد غیرفعال را برای افراد فراهم میکند. به این معنی که میتوانید از Liquidity Mining در ارزهای دیجیتال بدون نیاز به تصمیم گیری درخصوص سرمایه گذاری یا عدم سرمایه گذاری، سود و پاداش کسب کنید. بهطبع، مجموع پاداش دریافتی شما به سهمتان در استخر نقدینگی بستگی دارد.
اگرچه استخراج نقدینگی کریپتو در ژوئن 2020 بهطور قابل توجهی محبوب شد اما این استراتژی سهسال قبل از این اتفاق مطرح شده بود. همانطورکه در بخش قبل گفته شد، این مفهوم در ابتدا در سال 2017 توسط IDEX که یکی از محبوبترین صرافیهای غیرمتمرکز بود، تعریف شد. سهسال بعد، این مفهوم توسط Synthetix و Compound توسعهی بیشتری یافت. استخراج نقدینگی DeFi برای اولین بار توسط IDEX در قالب یک برنامهی پاداش مطرح شد که مزایای خاصی برای شرکتکنندگان در صرافی فراهم میکند. به جای استیککردن سرمایه در یک استخر جداگانه، پس از تصمیمگیری برای تأمین نقدینگی، توکنهای IDEX به شرکتکنندگان داده شد. درواقع، تنها کاری که باید برای دریافت توکنهای IDEX انجام داد، ثبت یک سفارش لیمیت اوردر در صرافی است.
وقتی Compound در سال 2020 مفهوم ماینینگ نقدینگی DeFi را معرفی کرد، با سرعت زیادی استفاده گردید. از آن زمان، کل ارزش قفل شده ( TVL ) در مورد لیکوئیدیتی ماینینگ کمتر از 97 میلیارد دلار است. یکی از دلایل اصلی محبوبیت آن در بین شرکتکنندگان، این است که هر کسی میتواند از این استراتژی استفاده کند. درواقع، با استفاده از این استراتژی شما میتوانید از داراییهای موجود خود، درآمد غیرفعال داشته باشید.
اصطلاحات و مفاهیم کلیدی استخراج نقدینگی
قبل از آنکه بیشتر به Liquidity Mining بپردازیم، بهتر است کمی بیشتر درخصوص اصطلاحات و مفاهیم این حوزه یاد بگیرید.
صرافی های غیرمتمرکز
صرافیهای غیرمتمرکز، صرافیهای ارزهای دیجیتال هستند که امکان تراکنشهای همتا به همتا را فراهم میکنند؛ به این معنی که حضور واسطهای مانند بانک غیرضروری است. این نوع معامله و ترید کاملاً مستقل است و توسط الگوریتمها و همچنین قراردادهای هوشمند مدیریت میشود.
استخرهای نقدینگی
استخرهای نقدینگی این امکان را برای شما فراهم میکنند تا هنگام Liquidity Mining با یک صرافی غیرمتمرکز ( DEX )، داراییهای خود را به شکل توکن استیک کنید. سپس، این داراییها میتوانند توسط افراد در پلتفرم معامله شوند؛ بدون اینکه واسطهای وجود داشته باشد. پس از ارائهی نقدینگی به یک استخر نقدینگی، میتوانید توکنهای بومی دریافت کنید.
مزایای استخراج نقدینگی چیست؟
پس از آشنایی با مفهوم لیکوئیدیتی ماینینگ، زمان آن فرا رسیده که با مزایای استفاده از این استراتژی سرمایه گذاری آشنا شوید. هنگامی که داراییها را در استخرهای نقدینگی قرار میدهید، تقریباً میتوانید از بازدهی سرمایهگذاری خود مطمئن باشید. برخی از اصلیترین مزایای Liquidity Mining در دیفای عبارتنداز:
بازدهی بالا
میزان بازدهی این مدل سرمایهگذاری، به میزان سرمایهگذاری افراد در استخرها بستگی دارد. صرافیهای غیرمتمرکز قابل اجرا و کنترل نخواهند بود مگر اینکه مقدار خاصی از نقدینگی برای معاملهگرانی که میخواهند توکنهایی از ارزهای دیجیتال مختلف مبادله کنند، وجود داشته باشد. وقتی نقدینگی را به این روش تأمین میکنید، صرافیها برای ایجاد انگیزه، طرح پاداش را برای مشارکت بیشتر مطرح میکنند. ازآنجاییکه سرمایهگذاری شما اساساً برای تسهیل تراکنشهای غیرمتمرکز استفاده میشود، پاداشهای شما معمولاً به شکل کارمزد معاملاتی است که هر زمان معاملات در صرافی موردنظر انجام میشود، تعلق میگیرد. ازآنجایی که سهم شما از استخر نقدینگی بازدهی شما را تعیین میکند، میتوانید قبل از سرمایهگذاری پاداش خود را تخمین بزنید.
تغییر مدل حکمرانی و توکنهای بومی
یکی از مزایای اصلی استخراج نقدینگی DeFi این است که امکان توزیع نسبتاً عادلانهی حکمرانی از طریق توکنهای بومی را فراهم میکند. قبل از اینکه Liquidity Mining کریپتو وجود داشته باشد، توزیع توکن تا حد زیادی ناعادلانه و نامتعادل بوده است. در بسیاری از موارد، توسعهدهندگان پروتکل DeFi ، سرمایهگذاران اصلی را بهدلیل مقدار سرمایهای که در اختیار دارند، بر سرمایهگذاران کمسرمایه ترجیح میدهند. Liquidity Mining DeFi ، فرصتهای برابری را برای سرمایهگذاران کمسرمایه و نهادی فراهم میکند تا توکن به دست آورند. این توکنها مقدار مشخصی از قدرت رأیدادن را در DEX هایی که روی آنها سرمایهگذاری کردهاید، به شما میدهند. برخی از مزایایی که توکنهای بومی برای شما فراهم میکنند، عبارتند از:
- بازنگری در صندوق توسعه؛
- رأی به تغییر کارمزدها؛
- اعمال تغییرات در رابط کاربری؛
- تغییر در نحوهی توزیع پاداش کارمزدها.
اگرچه توکنها عمدتاً برای حکمرانی استفاده میشوند اما بسیار متنوع هستند و میتوان از آنها برای استیککردن، کسب درآمد از طریق ییلد فارمینگ یا گرفتن وام استفاده کرد.
سرمایه گذاری آسان و بدون مانع
در کنار توزیع عادلانهی پاداش بین سرمایهگذاران، ورود به استخراج نقدینگی DeFi مانع نسبتاً کمی دارد و هر کسی میتواند از این استراتژی سرمایهگذاری استفاده کند. اگر قبلاً میخواستید در یک اکوسیستم غیرمتمرکز مشارکت داشته باشید اما دارایی لازم برای انجام این کار را نداشتید، Liquidity Mining ارز دیجیتال این امکان را برای شما به ارمغان میآورد که به ازای فراهم کردن هر مقدار نقدینگی، کسب سود و درآمد داشته باشید.
پرورش جامعه ای قابل اعتماد و وفادار
یکی از مزایای Liquidity Mining که اغلب نادیده گرفته میشود، جامعهای قابل اعتماد و وفادار است؛ زیرا بسیاری از سرمایهگذاریها با صرافیهای جدید انجام میشود. هنگامی که یک برنامهی Liquidity Mining اجرا میشود، معمولاً سرمایهگذارانی که نقدینگی را تأمین میکنند حضور فعالتری در جامعه خواهند داشت که به نوبه ی خود موجب رشد صرافیها نیز میشوند. افرادی که نقدینگی را تأمین میکنند نیز تمایل دارند از خدمات صرافیها استفاده کنند و پس از سرمایهگذاری داراییهای ارز دیجیتال خود، از توکنها به خوبی نگهداری کنند.
ریسکهای استفاده از استراتژی سرمایهگذاری استخراج نقدینگی چیست؟
علیرغم مزایای فراوان Liquidity Mining، ریسکهایی نیز وجود دارد که قبل از استفاده باید از آنها آگاه باشید.
از دستدادن سرمایه
قبل از اینکه سرمایهگذاری داراییهای رمزنگاری خود را در استخرهای نقدینگی آغاز کنید، باید بدانید ضرر دائمی چیست و چگونه میتواند بر شما تأثیر بگذارد
ضرر دائمی زمانی اتفاق میافتد که قیمت توکنهایی که در استخرهای نقدینگی قرار دادهاید، در مقایسه با زمانی که برای اولین بار سرمایهگذاری کردهاید، تغییر کند. تفاوت قیمت قابل توجه آنها، احتمال ضرر دائمی شما را افزایش میدهد. اگر هنگام تصمیم به برداشت، توکنها قیمت کمتری نسبت به زمانی که اولین بار آنها را در استخرهای نقدینگی قرار دادید داشته باشند، پول خود را از دست خواهید داد. البته، شما میتوانید این ریسک خاص را با سودی که از کارمزد معاملات به دست میآورید، جبران کنید. با این حال، نوسانات بازار ارزهای دیجیتال به این معنی است که هنگام واریز پول خود به DEX باید محتاط باشید.
ریسک پروژه
برخی از مشکلات فنی و زیرساختی نیز میتواند استراتژی سرمایهگذاری در استخراج نقدینگی را با خطر روبهرو کند. این مشکلات اجتنابناپذیر هستند و در هر پروژهای احتمال رخدادشان وجود دارد. هرچه یک پروتکل پیشرفتهتر باشد، کد منبعی که پروتکل روی آن اجرا میشود نیز پیچیدهتر خواهد بود. بنابراین، اگر کد منبع به درستی مورد بررسی قرار نگیرد، این امکان برای مجرمان سایبری وجود دارد که از پروتکل و داراییهای درون آن سوء استفاده کنند. از میان چندین ریسک استخراج نقدینگی که در این مقاله به آنها پرداخته میشود، ریسک مشکلات فنی پروژه از ریسکهای بالقوه است. با وجود اینکه همهی پروژهها قابل بهرهبرداری هستند، هنوز هم به شدت توصیه میشود که قبل از تصمیم به قراردادن داراییهای خود در استخر نقدینگی، تحقیقات گستردهای روی پروژه و پلتفرم آن انجام دهید.
کلاهبرداری راگ پول ( Rug Pulls )
علیرغم مزایای بسیاری که سرمایهگذاری غیرمتمرکز دارد، ماهیت سیستم دارای چند خطر داخلی است که ممکن است امنیت دارایی شما را به خطر بیندازد. یکی از این موارد، پتانسیل کلاهبرداری «راگ پول» است. راگ پول نوعی تقلب است که توسعهدهندگان استخر نقدینگی و توسعهدهندگان پروتکل تصمیم میگیرند پروژه را تعطیل کنند و تمام پول سرمایهگذاری شده را در پروژه از بین ببرند. ازآنجاییکه همهی پروتکلهای غیرمتمرکز ناشناس هستند، این مدل پروژهها را میتوان بدون هیچگونه تأیید یا احراز هویتی اجرا کرد. Compounder Finance (که نام مشابهی با نام Compound Finance ندارد) نمونهای از همین مدل کلاهبرداری است. توسعهدهندگان پروژه را در سال 2020 بستند و با 10.8میلیون دلار دارایی سرمایهگذار فرار کردند. اگر نمیخواهید قربانی تقلب در استخراج نقدینگی شوید، ضروری است که قبل از سرمایهگذاری در پروژهای، بررسی دقیق انجام دهید تا موارد لازم پروژه را بدانید.
استخراج نقدینگی یک مفهوم ضروری از اکوسیستم DeFi و برای اطمینان از رشد آن است. ارائهدهندگان نقدینگی میتوانند از طریق استخرهای نقدینگی در مبادلات غیرمتمرکز با ییلد فارمینگ درآمد غیرفعال داشته باشند. به اندازهی سهمی که در استخرهای نقدینگی قرار میدهید، توکن بومی دریافت خواهید کرد. استفاده از این توکنها برای کشاورزی نقدینگی ضروری و لازم است. با توجه به اینکه چیزی از ظهور این مفهوم نگذشته است، بهتر است برای از دستندادن سرمایهی خود، در کنار مزایای آن نگاهی هم به ریسکهای احتمالی داشته باشید و با چشمان باز تصمیم بگیرید.
سؤالات متداول
۱- استخراج نقدینگی چیست؟
استخراج نقدینگی یک استراتژی سرمایه گذاری است که به موجب آن، سرمایهگذاران کریپتو برای مشارکت در نقدینگی یک دارایی در بازار غیرمتمرکز پاداش دریافت میکنند.
۲- استخراج نقدینگی چگونه کار میکند؟
تأمینکنندگان نقدینگی ( LPs )، داراییهای خود را در یک استخر نقدینگی استیک میکنند و درنتیجهی آن تریدرها به توکنهای مطلوبی دسترسی پیدا میکنند. آنها برای مبادلهی داراییهای خود در یک پلتفرم غیرمتمرکز، کارمزد تراکنش را پرداخت میکنند.
۳- کدام پلتفرم ها از استخراج نقدینگی پشتیبانی میکنند؟
چندین صرافی غیرمتمرکز وجود دارد که ارائهدهندگان نقدینگی را تشویق میکنتد تا در پلتفرمهایشان مشارکت داشته باشند. محبوبترین آنها UniSwap و Balancer است که از توکنهای اتریوم و اتر مربوط به استاندارد ERC-20 پشتیبانی میکنند.
۴- آیا ایدهی استفاده از استراتژی لیکوئیدیتی ماینینگ خوب است؟
Liquidity Mining روشی عالی برای کسب درآمد پسیو در صنعت ارزهای دیجیتال است. یک سرمایهگذار ارز دیجیتال با مشارکت بهعنوان ارائهدهندهی نقدینگی، به رشد بازار مالی غیرمتمرکز نوپا کمک میکند و در عین حال مقداری سود نیز به دست میآورد.
پلتفرم الیپسیس چیست؟ معرفی Ellipsis Finance و توکن کاربردی EPS
استیبل کوینها نقش حیاتی و مهمی در بازار رمزارزها و دیفای ایفا میکند؛ به طوری که در میان ۲۰ ارز دیجیتال برتر، سه استیبل کوین حضور دارد. به دلیل نقش Stablecoinها به عنوان معیاری برای سنجش ارزش در بازار پر تلاطم رمزارزها و نقدینگی و سیال بودن بالای آنها، نیاز به راهی برای مبادله آنها بیش از پیش احساس میشود. پلتفرم الیپسیس فایننس (Ellipsis Finance) صرافی غیرمتمرکزی مختص استیبل کوینها بر بستر بایننس اسمارت چین (BSC) است. در این مطلب توضیح خواهیم داد که پلتفرم الیپسیس چیست، چگونه کار میکند و توکن EPS در آن چه نقشی دارد. با ادامه این مطلب همراه باشید.
پلتفرم الیپسیس چیست؟
همانند بسیاری دیگر از پروژههای مطرح فعال در زنجیره هوشمند بایننس، پلتفرم Ellipsis نیز بر اساس نمونه موفقی در شبکه اتریوم راهاندازی شده است. الیپسیس خود را نسخهای با مجوز از کِرو فایننس (Curve Finance) معرفی میکند؛ کرو فایننس صرافی غیرمتمرکز مشهوری برای مبادله استیل کوینها در شبکه اتریوم است. تیم توسعهدهنده الپسیس از حمایت تیم سازنده کرو برخوردارند و به اصول بنیادین این پروژه پایبندند؛ معماری بینیاز به اعتماد و غیرمتمرکز، بدون هزینه واریز و برداشت، بدون قفل نقدینگی و بسیار کارا در تبادل استیبل کوین؛ پروژه Ellipsis به شکل غیرحضانتی عمل میکند و تیم توسعهدهنده به داراییهای کاربران دسترسی ندارد. این صرافی غیرمتمرکز (DEX) در ماه مارس ۲۰۲۱ (اسفند ۱۳۹۹) شروع به کار کرد.
اما پلتفرم الیپسیس چیست؟ Ellipsis یک دکس مختص استیبل کوینهاست که به روش بازارساز خودکار (AMM) کار میکند. این پلتفرم به کاربران اجازه میدهد تا استیبل کوینهای مختلف را با لغزش (Slippage) بسیار پایین و قیمت کم نسبت به دیگر AMMها مبادله کنند.
اکسچنج الیپسیس چطور کار میکند؟
همانند صرافیهای غیرمتمرکز متداول (همچون پنکیک سواپ یا یونی سواپ)، پلتفرم الیپسیس از استخرهای نقدینگی و قراردادهای هوشمند برای تعیین خودکار قیمت استفاده میکند و از آن جا که تامین نقدینگی توسط گروهی از کاربران انجام میشود، پاداشی از محل هزینه تراکنش (که متفاوت از هزینه تراکنش شبکه – در اینجا BSC – است) به آنها پرداخت میکند.
الپسیس دو نوع استخر نقدینگی دارد: استخرهای پایه (Base Pools) و استخرهای متا (Metapools).
دو استخر پایه این پروژه، یکی استخر 3Pool متشکل از تتر (USDT)، یو اس دی کوین (USDC) و دلار بایننس (BUSD) و دیگری استخر btcEPS متشکل از renBTC و BTCB است. همانطور که احتمالا دقت کردید، بر خلاف صرافیهای غیرمتمرکز متداول، در استخرهای نقدینگی این پلتفرم لزوما تنها یک جفت ارز دیجیتال وجود ندارد و ممکن است تعداد بیشتری وجود داشته باشد. برای تامین نقدینگی نیز تامینکنندگان میتوانند حداقل یک تا تمام ارزهای موجود در استخر را تامین کنند.
استخرهای متا از یک ارز دیجیتال دیگر و یکی از استخرهای پایه تشکیل میشوند؛ برای مثال استخر fUSDT و 3EPS که شامل استیبل کوین fUSDT و ارزهای موجود در استخر 3Pool است. این نوع استخر ترکیبی، به چند شکل میتواند مفید باشد:
- از کم شدن نقدینگی استخرهای موجود جلوگیری میکند.
- به پلتفرم الیپسیس اجازه میدهد تا داراییهایی که نقدینگی کمتری دارند را لیست کند.
- به حجم مبادله میافزاید که متعاقبا سبب پاداش بیشتر برای تامینکنندگان نقدینگی میشود.
همه نقدینگی استخرهای پایه در استخرهای متا وجود ندارد. تامینکنندگانی که دارایی خود را در استخرهای پایه ودیعه گذاشتهاند اما مایل نیستند تا دارایی خود را در استخرهای متا بگذارند، از ریسک سیستماتیک این استخرها در امان هستند و سرمایه آنها وارد این استخر نمیشود.
باقی کار مشابه دیگر صرافیهاست. در ازای تامین نقدینگی به صاحبان سرمایه با توجه به سهمشان از میزان سرمایه استخر توکن نقدینگی (LP Token) داده میشود که وجود آن به هنگام خارج کردن اصل سرمایه به همراه پاداشهای تراکنش الزامی است. همچنین برای تشویق بیشتر، میتوان این توکنها را در بخش مزارع کشت سود (Yield Farming) این پلتفرم قفل کرد و از پاداش مضاعف به شکل توکن EPS (توکن کاربردی این پلتفرم) بهره برد. همچنین توکن EPS را میتوان در بخش Staking سپردهگذاری کرد و سود بیشتری کسب کرد که به تفصیل در ادامه درباره آن خواهیم گفت.
معرفی سرویسهای پروژه Ellipsis
در این قسمت، بخشهای مختلف این پلتفرم را مرور خواهیم کرد؛ این امکانات شامل مبادله، استخرها، سپردهگذاری توکن نقدینگی، استیکینگ توکن EPS و برداشت ایردراپ هستند.
مبادله (Swap)
در این بخش که به شکل آشنای دیگر صرافیهای غیرمتمرکز طراحی شده است؛ کاربران میتوانند استیبل کوین در اختیار خود را با کمترین اسلیپیج به استیبل کوین دیگری تبدیل نمایند. هزینه تراکنش الیپسیس برای هر تراکنش ۰.۰۴ درصد است که نیمی از این مقدار به تامینکنندگان نقدینگی آن استخر و نیمی دیگر نیز به پاداش استیک توکن EPS اختصاص مییابد.
استخرها (Pools)
در این بخش، تمامی استخرهای نقدینگی این پلتفرم لیست شدهاند. کاربرانی که متقاضی مشارکت در نقدینگی این پروژه هستند، میتوانند با مشاهده تخمینی از پاداش احتمالی، در استخر مورد نظر خود شرکت نمایند. الزامی به تامین تمامی ارزهای موجود در استخر توسط کاربر نیست؛ همچنین اگر سهم نقدینگی توکنی که کمتر در استخر موجود است در سرمایه کاربر بیشتر باشد، به او توکن نقدینگی بیشتری تعلق میگیرد.
استیک توکن نقدینگی (Stake LP)
در این قسمت کاربران میتوانند با استیک توکنهای نقدینگی خود، از پاداش به شکل توکن EPS بهرهمند شوند. تمامی پاداشی که به شکل توکن EPS هستند، نیازمند زمانی برای آزاد شدن کامل هستند.
پس از سپردن LP Token در این بخش، با ایجاد هر بلوک، مقداری پاداش به سپردهگذار تعلق میگیرد که کاربر میتواند با فشردن دکمه Vest آن را ایجاد کند. توکنهای EPS پس از ایجاد، وارد قرارداد هوشمند توزیع میشوند. این توکنها باید دورهای ۹۰ روزه را برای آزادسازی کامل بگذرانند. در صورتی که کاربر بخواهد زودتر آنها را برداشت کند، جریمهای ۵۰ درصدی از آن کسر میشود.
استیک توکن EPS
با سپردهگذاری EPS میتوان سود به دست آورد. همانطور که پیشتر گفته شد، این پاداش از محل سهم پنجاه درصدی از هزینه تراکنشها تامین میشود.
به دو شکل میتوان از این قسمت استفاده کرد؛ در شکل اول، توکنهای EPS مشمول قفل زمانی نخواهند شد و هر زمان قابل برداشت هستند. طبیعتا سود این قسمت کمتر از نوع دیگر است. این سود به شکل توکن BUSD پرداخت میشود.
در نوع دوم، کاربر با قفل توکن EPS خود به مدت حداقل ۹۰ روز، میتواند از سود بسیاری بیشتری به شکل توکن EPS و BUSD بهرهمند شود. توجه داشته باشید که در این حالت، مقادیر قفل شده به هیچ عنوان قبل از گذشت ۹۰ روز قابل برداشت نیست. برای تشویق کاربران به قفل کردن هر چه بیشتر توکنهای خود، تمامی توکنهای کسر شده به عنوان جریمه برداشت زودهنگام در حالت قبلی، به این دسته از کاربران میرسد.
برداشت ایردراپ (Claim Airdrop)
به واسطه قرارداد همکاری بین پروتکل الپسیس فایننس و کرو فایننس، به دارندگان توکن veCRV (توکن ERC-20 در شبکه اتریوم، متعلق به پلتفرم کرو)، به شکل هفتگی توکن EPS پرداخت میشود. در پنجرههای زمانی مشخص، آدرس دارندگان توکن veCRV ضبط و ثبت میشود و آنها میتوانند با وارد کردن آدرس خود در این بخش، از وضعیت دریافت خود مطلع شوند. یک چهارم کل توکنهای EPS به دارندگان این توکن طی یک سال و به شکل هفتگی ایردراپ خواهد شد. این پرداخت از بلوک شماره ۱۲۰۵۹۲۹۹ آغاز شده است.
توکن الپسیس (EPS) چیست؟
EPS توکن کاربردی پلتفرم Ellipsis است. با استیک کردن این توکن میتوان از درآمد این پلتفرم سهم برد. همچنین لازم به ذکر است که تا زمان نگارش این مطلب (۲۳ شهریور ۱۴۰۰)، این توکن نقشی در حاکمیت این پروژه ایفا نمیکند. عرضه نهایی این توکن تعداد ۱ میلیارد خواهد بود، که این مقدار، طی ۵ سال ایجاد و منتشر خواهد شد. نحوه توزیع این توکن به شکل زیر است:
- ۵۵ درصد به پاداش تامینکنندگان نقدینگی و ییلد فارمینگ اختصاص مییابد. این بخش طی ۵ سال و به شکل نزولی آزاد خواهد شد. طی ماه اول ۵ درصد، ماه دوم ۴ درصد و ماه سوم ۳ درصد از کل توکنها ایجاد و توزیع شد. طی بقیه ماههای سال اول، تا امروز ۲ درصد مینت شده است. بدین ترتیب طی سال اول فعالیت این پلتفرم، ۲۰ درصد از توکنها وارد گردش میشود. طی سال دوم ۱۲.۵ درصد (توزیع ماهانه یکسان)، در سال سوم ۶.۲۵ درصد و طی سالهای چهارم و پنجم ۳.۱۲۵ درصد (مجموع پنج سال ۵۵ درصد) از توکنهای EPS وارد گردش خواهد شد. همچنین لازم به ذکر است که از توکنهای اختصاص یافته به بخش مربوط به تامین نقدینگی (نیمی از ۵۵ درصد)، ۲۰ درصد صرف تامین پاداش فارم بایننس کوین/الیپسیس (BNB/EPS) شده و باقی به تامینکنندگان نقدینگی استخرهای دیگر می رسد.
- ۲۵ درصد از توکنها به ایردراپ veCRV اختصاص یافته است که طی یک سال استخرهای نقدینگی چگونه کار میکند؟ و به شکل هفتگی وارد گردش خواهد شد.
- ۲۰ درصد باقیمانده به تیم توسعهدهنده و برای مقاصد توسعه اختصاص یافته است. این بخش به مدت یک سال قفل شده و سپس به تدریج آزاد خواهند شد.
این توکن منطبق بر استاندارد BEP-20 شبکه هوشمند بایننس ساخته شده است. قیمت توکن الپسیس (EPS) در زمان نگارش این مقاله، ۰.۶۴ دلار است. ارزش بازار آن حدود ۲۳۸ میلیون دلار است که از این حیث در رتبه ۲۴۵ رمز ارزهای بازار است. بیش از ۳۶۹ میلیون از این توکن در حال حاضر در گردش است. بیشترین قیمت تاریخی آن ۲۱.۳۹ دلار بوده است که در ۲۴ مارس ۲۰۲۱ (۴ فروردین ۱۴۰۰) به دست آمد. کمترین قیمت آن ۰.۳۴ دلار بوده است که در ۲۲ ژوئن (۱ تیر ۱۴۰۰) رقم خورد.
نقشه راه پلتفرم الیپسیس چیست؟
در نقشه راهی که اوایل فروردین امسال در بلاگ رسمی این پلتفرم منتشر شد، موارد زیر به عنوان اهداف آتی این پلتفرم ذکر شد که اکثر آنها تاکنون محقق شده است:
- استخر مبتنی بر بیت کوین و همکاری با ren
- ایجاد استخرهای متا
- وارسی کدها و قراردادهای هوشمند این پروتکل (هکن، سرتیک)
- تعامل با تجمیعکنندگان نقدینگی
- کمپین تبلیغاتی گسترده
معرفی تیم پروژه Ellipsis
تیم توسعه دهنده این پروژه ناشناس است و اطلاعات چندانی از آنها در دسترس نیست. در بخشی از اسناد مربوط به قرارداد هوشمند اصلی این پروژه، این قرارداد به شکل ۵ امضایی طراحی شده است که به امضای ۳ عضو برای انتقال توکنها نیاز است. لیست پنج عضو مشخص شده شامل دو تن از اعضای تیم الیپسیس، دو نفر از تیم کرو و یک نفر از تیم یرن فایننس (Yearn Finance) به شرح زیر است:
توکن EPS را از کجا بخریم؟
بزرگترین بازار فروش این توکن صرافی بایننس است. همچنین این توکن را میتوان از صرافی Gate.io و صرافی غیرمتمرکز پنکیک سواپ تهیه کرد.
رمزارز EPS را در چه کیف پولی نگهداری کنیم؟
این توکن بر بستر زنجیره هوشمند بایننس قرار دارد؛ بنابراین از کیف پولهایی که از این شبکه پشتیبانی میکنند، میتوان برای نگهداری استفاده کرد. از والت متامسک، تراست والت، سیف پل و بایننس چین والت به عنوان نمونهای مناسب میتوان نام برد.
جمعبندی
پلتفرم مبادله استیبل کوین الیپسیس (Ellipsis) با بهرهگیری از تجربه موفق Curve Finance و ویژگیهای ذاتی شبکه هوشمند بایننس، امکان مبادله آسان و ارزان استیبل کوینها را فراهم میکند. در این مطلب با بخشهای مختلف این پلتفرم و اقتصاد توکن EPS آشنا شدیم، به نحوه توزیع پاداش تامینکنندگان نقدینگی و استیککنندگان توکن EPS پرداختیم و از آینده این پلتفرم گفتیم. تجربه شما در استفاده از پلتفرم الیپسیس چیست؟ آیا تاکنون از این سرویس استفاده کردهاید؟ لطفا تجربیات و نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
استخر نقدینگی (liquidity pool) چیست؟ + کاربرد استخر نقدینگی در دیفای
خبر " استخر نقدینگی (liquidity pool) چیست؟ + کاربرد استخر نقدینگی در دیفای از منبع کوین ایران " با موضوع CryptoNews-ارز دیجیتال در تاریخ ۱۴۰۱/۰۱/۲۲ منتشر شد.
استخر نقدینگی به کاربران اکوسیستم دیفای اجازه می دهد تا دارایی های دیجیتال را به صورت آنچین در یک صرافی غیرمتمرکز بدون نیاز به بازارسازهای سنتی یا مدل صرافی مبتنی بر دفتر سفارش، معامله کنند. استخر نقدینگی یک عنصر کلیدی در دنیای دیفای است که در عملکرد بازارسازهای خودکار، زراعت بازده، پروتکل های وام دهی.
استخر نقدینگی به کاربران اکوسیستم دیفای اجازه می دهد تا دارایی های دیجیتال را به صورت آنچین در یک صرافی غیرمتمرکز بدون نیاز به بازارسازهای سنتی یا مدل صرافی مبتنی بر دفتر سفارش، معامله کنند. استخر نقدینگی یک عنصر کلیدی در دنیای دیفای است که در عملکرد بازارسازهای خودکار، زراعت بازده، پروتکل های وام دهی و بسیاری از کاربردهای دیگر نقش بسیار مهمی دارد.در بازارساز خودکار (AMM) به جای استفاده از مدل های مبتنی بر دفتر سفارش، معاملات آنچینِ کاربران به صورت خودکار و بدون مجوز از طریق یک استخر نقدینگی (liquidity pool) انجام می شوند. استخرهای نقدینگی علاوه بر تأمین پیوسته نقدینگی، بازارهایی آسان، دسترس پذیر، متنوع، شفاف و سریع برای مبادله ارزهای دیجیتال در اکوسیستم دیفای (Defi) فراهم کرده اند.استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟برای درک ماهیت استخر نقدینگی نیاز است به ضرورت وجود نقدینگی در بازار پی برده باشیم. نقدینگی در بازار رمز ارز به معنای درجه ی آسانیِ مبادله رمز ارز با یک ارز دیگر بدون اثرگذاری بر قیمت آن هاست. بدون وجود نقدینگی کافی، خرید و فروش دارایی به قیمت دلخواه دشوار است و در کل هزینه های معاملاتی برای دو طرف معامله بالاتر است.استخر نقدینگی درواقع مجموعه ای از دارایی های قفل شده در یک قرارداد استخرهای نقدینگی چگونه کار میکند؟ هوشمند است که با هدف تسهیل معاملات غیرمتمرکز استفاده می شود. این مفهوم، بخش جدایی ناپذیرِ پلتفرم های بازارساز خودکار (AMM)، پروتکل های وام دهی، زراعت بازده، دارایی های سینتتیک، بیمه آنچین و بازی بلاک چین است.ایده استخر نقدینگی به خودی خود آسان است؛ یک مخزن دیجیتال که وجوه کاربران از طریق یک قرارداد هوشمند در آن قفل می شود. اما در یک محیط غیرمتمرکزِ بدون مجوز، چگونه می توان از آن استفاده کرد؟ اجازه دهید در ادامه ببینیم که چگونه صنعت دیفای توانسته با استفاده از استخرهای نقدینگی، خود را به همه نشان دهد.استخر نقدینگی و دیفای (DeFi)پیش از راه اندازی اولین نمونه های بازارساز خودکار (AMM)، نقدینگی ناکافی یک معضل جدی در دنیای مالی غیرمتمرکز و صرافی های آن بود. این موضوع به ویژه برای انواع جدید صرافی غیرمتمرکز (DEX) با تعداد محدودی کاربر، جدی تر بود. به علاوه، به علت توان عملیاتی محدود و هزینه گس تراکنش در بلاک چین، پیاده سازی معاملات آنچین مبتنی بر دفتر سفارش و صف خریدار و فروشنده، غیرممکن بود. سوال اصلی این بود که چگونه می توان این مشکل را بدون استفاده از واسطه های بازارساز که با طبیعت غیرمتمرکز رمز ارزها در تناقض است، رفع و رجوع کرد؟پیشنهاد مطالعه: صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟ + معرفی بهترین صرافی های غیرمتمرکزدرست همین جا بود که اولین بازارساز های خودکار با استفاده از مفهوم استخر نقدینگی راه اندازی شدند؛ یک پروتکل صرافی غیرمتمرکز که با حذف فرد از یک طرف تراکنش، نقدینگی مبادله رمز ارز را با استفاده از قرارداد هوشمند تأمین می کند. در این مدل، قیمت دارایی ها به جای دفتر سفارش، توسط یک الگوریتم قیمت گذاری تعیین می شود.دسترس پذیری بازار های مالی با پیدایش استخرهای نقدینگی به شدت افزایش یافته است. به دلیل ماهیت بدون مجوز بلاک چین هایی که این استخرها در آن ها مستقر هستند، هرکسی می تواند به نقدینگی استخر اضافه کند. همه می توانند تأمین کننده نقدینگی باشند.یکی از نخستین پروتکل های به کار گیرنده نوآوری استخر نقدینگی پروژه ی بنکور (Bancor) بود. این مفهوم اما با محبوبیت پروتکل یونی سواپ توجه بیشتری را به خود معطوف کرد. پروژه های سوشی سواپ، کِرو (Curve) و بلنسِر (Balancer) از صرافی های غیرمتمرکز دیگری هستند که از استخرهای نقدینگی روی شبکه اتریوم استفاده می کنند. به همین صورت در بلاک چین بایننس، پروژه های پنکیک سواپ (PancakeSwap)، بیکری سواپ و برگر سواپ و در بلاک چین سولانا پروژه های Raydium و Serum از این نوآوری بهره می برند.پیشنهاد مطالعه:آموزش کار با صرافی یونی سواپ (Uniswap) + ویدیواستخر نقدینگی در برابر دفتر سفارشبرای درک تمایز استخر نقدینگی اجازه دهید ابتدا به سنگ بنای پلتفرم های معاملات الکترونیک آنلاین یعنی دفتر سفارش نگاهی بیندازیم. دفتر سفارش، به بیان ساده، یک مجموعه از سفارش های باز لحظه ای (Real-time) است که نشان دهنده قیمت هایی است که خریدار و فروشنده متمایل به انجام معامله در آن ها هستند.سیستمی که سفارش های خریدار و فروشنده را با هم جور می کند موتور تطابق (matching engine) نام دارد. به هر حال جدا از بحث های فنی موتور تطابق، این مفهوم دفتر سفارش است که هسته اصلی اغلب صرافی های متمرکز است. این مدل برای تسهیل مبادلات با کارایی بالا، بسیار عالی است و به ایجاد بازارهای مالی پیچیده رنگ واقعیت پاشیده است.معاملات در دنیای مالی غیرمتمرکز به صورت آنچین انجام می شوند و خبری از وجود یک واسطه متمرکز که وجوه و نقدینگی دراختیار او باشد، نیست. این یعنی برای پیاده سازی مدل صرافی سفارش محور در این دنیای غیرمتمرکز مشکل جدی وجود دارد. هرگونه تعامل با دفتر سفارش نیازمند هزینه تراکنش بلاک چین (برای مثال هزینه گس) است که هزینه های معاملاتی را به شدت بالا می برد. کار بازارسازها که نقدینگی کافی برای بازار جفت های معاملاتی ایجاد می کنند، پرهزینه خواهد شد.به علاوه سریع ترین بلاک چین ها نیز توان عملیاتی کافی برای انجام معاملات روزانه میلیارد دلاری را ندارند. این یعنی ایجاد یک صرافی سفارش محورِ آنچین روی یک بلاک چین در عمل امکان پذیر نیست. البته گرچه می توان از زنجیره های جانبی (sidechains) یا راه حل های لایه دو استفاده کرد، اما باز هم شبکه در شکل فعلی خود قادر به انجام این حجم از فعالیت ها نیستند.لازم به ذکر است که صرافی های غیرمتمرکزی وجود دارند که به خوبی با دفتر سفارش آنچین کار می کنند. صرافی غیرمتمرکز بایننس و پروژه صرافی سرام (Serum) در بلاک چین سولانا، به گونه ای طراحی شده اند که از معاملات بی واسطه سریع و ارزان پشتیبانی می کنند.پیشنهاد مطالعه: ارز دیجیتال سولانا چیست؟ معرفی و بررسی آینده پروژه سولانااستخر نقدینگی چگونه کار می کند؟برای درک مناسب از استخر نقدینگی بهتر است نحوه کارکرد آن را در بازارسازهای خودکار (AMM) بررسی کنیم. برخلاف بازارهای سنتی، در این بازار شما درواقع با نقدینگی یک استخر (برای مثال استخر ETH/DAI) به معامله می پردازید. به زبان ساده، برای این که یک خریدار بتواند خرید کند، نیاز نیست در همان زمان فروشنده ای با همان قیمت وجود داشته باشد. اگر یک صرافی سفارش محور (برای مثال صرافی غیرمتمرکز بایننس) را یک مرکز معاملات فرد به فرد تصور کنیم، می توان گفت که معاملات در یک بازارساز خودکار، فرد به قرارداد هستند. از همین نظر، خبری از دفتر سفارش و انواع مختلف سفارش (مثل سفارش بازار، سفارش محدود و سفارش توقف) نیست.پیشنهاد مطالعه: آموزش انواع سفارش در بازار ارز دیجیتال برای تریدرهای حرفه ای!تأمین کنندگان نقدینگی برای مشارکت دارای انگیزه هستند زیرا به عنوان پاداش، درصد مشخصی از کارمزدهای انجام شده در استخر را دریافت می کنند که متناسب با سهم آن ها از کل نقدینگی استخر است. آن ها توکن های LP را به عنوان نماینده ای از توکن های قفل شده خود دریافت می کنند. وقتی بخواهند دارایی خود را از استخر خارج کنند، باید آن ها را بسوزانند.برای مثال وقتی در پلتفرم یونی سواپ ترید می کنید، این فعالیت توسط الگوریتم قرارداد هوشمندِ حاکم بر استخر، مدیریت می شود. قیمت گذاری نیز براساس تریدهای انجام شده در استخر نقدینگی تعیین می شود. هرچه نقدینگی بیشتری در یک استخر باشد، سفارش های بزرگتر دچار لغزش قیمتی (slippage) کمتری می شوند. همین پیامد به نوبه ی خود می تواند باعث جذب بیش از پیش تأمین کنندگان نقدینگی به پروتکل موردنظر شود.پیشنهاد مطالعه: مقایسه صرافی های یونی سواپ و پنکیک سواپمزایای استخر نقدینگیبازارهای مالی با سادگی استفاده، دسترس پذیری بیشتر و تنوع بیشتر دارایی هاورود و خروج آسان به موقعیت های جفت های معاملاتی که در صرافی های معمول نقدینگی کمی دارندعرضه پیوسته نقدینگی با یک روش غیرمتمرکزاستفاده از قراردادهای هوشمند و امکان برنامه نویسی براساس خواسته هاارائه فرصت کسب درآمد از طریق دارایی های هولدشده برای تأمین کنندگان نقدینگیعدم نگرانی برای پیدا کردن طرف مقابل معامله در قیمت دلخواهتانقطعیت پذیری بالای تراکنش ها نسبت به مدل دفتر سفارشکاربرد استخر نقدینگی چیست؟این نوآوری بسیار ساده است و می تواند با اهداف متفاوتی به کار گرفته شود:رایج ترین کاربرد استخر نقدینگی در صرافی های غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بازارساز خودکار (AMM) است. پلتفرم یونی سواپ یکی از این موارد است. تأمین کنندگان نقدینگی، ارزشی برابر از دو توکن را در یک استخر قفل می کنند تا در ساخت یک بازار و تأمین نقدینگی آن شریک باشند. در ازای آن، از کارمزد معاملات انجام شده در استخر، سهمی متناسب با مشارکت خود دریافت می کنند.استخر لیکوئیدیتی پایه اصلی برای زراعت بازده (yield farming) با استخراج نقدینگی مثل پلتفرم Yearn است. این پلتفرم جایی است که در آن کاربران وجوه خود را به استخرهایی اضافه می کنند که برای تولید بازده استفاده می شوند. استخرها، پلتفرم ها و بازارهای دیفای متعددی وجود دارند که هر یک به کاربران در ازای تأمین نقدینگی، با نرخ های متفاوتی پاداش می دهند. توکن های LP یک استخر می توانند در استخرهای نقدینگی دیگری استفاده شوند زیرا پروژه ها توکن های استخر پروژه های دیگر را در پروتکل خود ادغام می کنند و این زنجیره ها پیچیده و پیچیده تر می شوند. ایده ی زراعت بازده این است که چگونه کاربران دیفای، توکن های خود را در پروتکل های غیرمتمرکز گوناگون قفل کنند تا بتوانند پاداش و درآمد خود را حداکثر کنند.پیشنهاد مطالعه: منظور از yield farming در دیفای چیست؟ معرفی مهمترین پروتکل هاتوزیع توکن های جدید به یک جامعه ی مورد هدف یک مشکل دشوار برای پروژه های کریپتو است. استفاده از استخراج نقدینگی یکی از موفق ترین رویکردها به این چالش بوده است. توکن ها به صورت الگوریتمی بین کاربرانی که وجوه خود را در یک استخر نقدینگی قرار داده اند، توزیع می شوند. سپس، توکن های به تازگی صادرشده به تناسب سهم کاربر از استخر، برای آن ها ارسال می شوند.استخرهای نقدینگی می توانند در حکم رانی پروتکل ها نیز استفاده شوند. برخی مواقع، به حد بالایی از توکن های رأی دهی نیاز است تا یک پروپوزال حکم رانی تصویب شود. اگر توکن ها با هم در یک استخر نقدینگی ترکیب شوند، مشارکت کنندگان می توانند انگیزه های مشترک جمعی را که برای آینده پروتکل مهم است، به شکل موثرتری دنبال کنند.یک کاربرد دیگر استخر نقدینگی، در حوزه بیمه غیرمتمرکز در برابر خطرات قرارداد هوشمند است. به تازگی برای پیاده سازی این نوآوری از راه حل استخرهای نقدینگی استفاده شده است.صدور دارایی سینتتیک (دارایی ترکیبی) در یک بلاک چین به استفاده از استخر نقدینگی نیاز دارد. کاربران وجوهی را به عنوان وثیقه به یک استخر اضافه می کند، پروتکل آن را به یک اوراکل قابل اعتماد وصل می کند و قرارداد هوشمند توکن هایی را به کاربر می دهد که به دارایی دلخواه کاربر، برای مثال سهام یک شرکت خاص مثل اپل یا مایکروسافت، متصل است.در نهایت به نظر می رسد که کاربران فراوانی هنوز کشف نشده اند. همه ی این ها به نبوغ و مهارت توسعه دهندگان و برنامه نویسان در دنیای بلاک چین و کریپتو بستگی دارد.پیشنهاد مطالعه: دارایی ترکیبی چیست؟ معرفی پلتفرم های دارایی های ترکیبیریسک و خطرات استخر نقدینگیاگر برای یک بازارساز خودکار تأمین نقدینگی می کنید، ضروری است که نسبت به مفهوم زیان موقت (impermanent loss) آگاه و هشیار باشید. در یک جمله، به زیان دلاری تأمین کنندگان نقدینگی برای استخرهای نقدینگی یک بازارساز خودکار نسبت به هولد کردن ساده توکن ها، زیان موقت می گویند. زیان موقت زمانی سنگین می شود که نسبت ارزش بین دو توکن قفل شده در یک استخر نقدینگی تغییر بزرگی داشته باشد.برای مثال، فرض کنید قیمت اتر برابر با هزار تتر باشد. شما یک عدد اتر و 1000 عدد تتر را در یک استخر نقدینگی پروتکل یونی سواپ قفل می کنید. فرض کنید حالا در این استخر 10 اتر و 10هزار تتر وجود دارد. این یعنی شما 10درصد از نقدینگی کل (000,10*10) را دارید. حال اگر در دنیای بیرون از این استخر، ارزش اتر بالا رود و به چهارهزار تتر برسد چه؟ چون طبق فرمول، ارزش کل لیکوئیدی نباید تغییر کند، درواقع حالا در استخر 5 اتر و 20هزار تتر وجود دارد. حال اگر شما توکن های خود را از استخر خارج کنید، ده درصد خود را از نقدینگی استخر خواهید گرفت. این یعنی 0.5 اتر و 2هزار تتر. با نرخ مبادله جدید، جمع ارزش دارایی شما 4هزار دلار است. اما اگر اصلا در این استخر تأمین کننده نقدینگی نمی شدید، الآن 5هزار دلار می داشتید. این یک مثال برای فهم پدیده زیان موقت بود.موضوع مهم دیگر، ریسک قراردادهای هوشمند است. وقتی وجوهی را در یک استخر نقدینگی قفل می کنید، با این که به لحاظ فنی واسطه ای آن ها را دراختیار ندارد، اما قرارداد هوشمند به تنهایی متصدی آن هاست. برای مثال اگر یک باگ فنی یا نوعی روش برای سوءاستفاده از قرارداد هوشمند یک پروتکل وام فوری باشد، وجوه کاربران می تواند برای همیشه ناپدید شود.به علاوه همواره مراقب پروژه هایی باشید که تیم توسعه آن ها اجازه تغییر قوانین حاکم بر استخر لیکوئیدیتی را دارند. گاهی برنامه نویسان می توانند کلمه عبور یا برخی دسترسی های انحصاری را در درون کدهای قرارداد هوشمند تعبیه کنند. با این وجود، پتانسیل انجام اقدامات خراب کارانه برای آن ها وجود دارد.جمع بندیاستخر نقدینگی یک نوآوری پرکاربرد در دنیای دیفای است که بر مشکل نقدینگی محدود در مدل های سنتی صرافی غیرمتمرکز غلبه کرده است. با حذف دفتر سفارش، برای انجام معامله نیازی به طرف مقابل نیست و کاربران درواقع با یک مخزن ارز معامله می کنند که توسط یک قرارداد هوشمند اداره می شود. تأمین کنندگان نقدینگی توکن های خود را در یک استخر قفل می کنند و متناسب با سهم خود، درصدی مشخص از کارمزد معاملات انجام شده در استخر را دریافت می کنند. دارایی های قفل شده در استخر برای انجام معاملات غیرمتمرکز در دنیای دیفای استفاده می شوند.استخر نقدینگی، یک راه حل غیرمتمرکز قوی برای مشکل نقدینگی در بازار دیفای شد و در ادامه نقش برجسته ای در رشد صنعت دیفای داشت. با این که پیدایش استخر نقدینگی بنا به نیاز بود اما درنهایت روش مبتکرانه ای برای تأمین نقدینگی به صورت الگوریتمی و غیرمتمرکز ارائه داد.در پایان شایان ذکر است که قبل از تصمیم گیری، شناخت کارکردهای خاص انواع استخر نقدینگی موجود در بازار اهمیت بالایی دارد. در کل، استخرهایی بهترین انتخاب هستند که به اندازه کافی برای حذف ریسک و نوسانات نرخ مبادله بزرگ باشند، سابقه طولانی داشته و حجم مبادلات روزانه بالایی دارند.این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به عنوان مشاوره ی تجاری و سرمایه گذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.منابع: ۱، ۲، ۳
دیدگاه شما