اهداف خرید سهام خزانه چیست؟

سهام خزانه چیست؟

سهام خزانه چیست؟ | سهام خزانه در بازار جهانی یک تعریف کلی دارد: «سهام ممتاز یک شرکت که در بازار مالی عرضه می‌شود و سپس مقداری از آن توسط خود شرکت خریداری می‌گردد را سهام خزانه می‌گویند.» البته این فرآیند دارای قوانین و شرایط خاصی است و می‌تواند به دلایل مختلفی انجام شود که در ادامه به […]

سهام خزانه چیست؟ | سهام خزانه در بازار جهانی یک تعریف کلی دارد: «سهام ممتاز یک شرکت که در بازار مالی عرضه می‌شود و سپس مقداری از آن توسط خود شرکت خریداری می‌گردد را سهام خزانه می‌گویند.» البته این فرآیند دارای قوانین و شرایط خاصی است و می‌تواند به دلایل مختلفی انجام شود که در ادامه به آن می‌پردازیم.

سهام خزانه چیست و انواع آن کدامند؟

بهتر است که جهت سرمایه گذاری در بازار بورس و همچنین بهره مندی از بازدهی بالا با اصطلاحات بورسی مانند سهام خزانه آشنایی داشته باشند.

اگر بخواهیم بطور خلاصه سهام خزانه را تعریف کنیم می توان گفت سهام عادی یا ممتاز یک شرکت سهامی است که توسط همان شرکت مجددا خریداری شده، اما در ایران خرید سهام شرکت توسط همان شرکت ممنوع است.

البته شرکت های پذیرفته شده در بورس و بازارهای خارج از بورس براساس میزان سهام شناور خود در هر یک از بازارها و براساس مقرراتی که به پیشنهاد سازمان بورس و اوراق بهادار به تصویب رسیده، می توانند تا ۱۰ درصد سهام خود را خریداری کرده و تحت عنوان سهام خزانه، در شرکت نگهداری نمایند.

سهام خزانه در قانون تجارت

سهام خزانه در قانون تجارت بر اساس قانون تجارت هیچ شرکتی نمی تواند سهام شرکت مربوط به خودش را بخرد یا به عبارتی بازخرید سهام نماید این بازخرید ممکن است به دلایل بسیاری انجام بشود و منجرب کاهش سرمایه شرکت و یا فروش سهام شود. در برخی از کشورها با توجه به شرایط خاصی بازخرید مجاز می باشد.

سهام خزانه در حسابداری به چه معناست؟

سهام خزانه در حسابداری به عنوان یک عملکرد مالی در اختیارات مدیریت به شمار می رود. بر اساس استانداردهای حسابداری، این سهام به عنوان دارائی به شمار نمی رود و نباید سود حاصل از خرید و فروش در بین سهام داران توزیع بشود. مواردی هم وجود دارند که در آن سهام خزانه از حقوقی همچون حق سود سهام، حق رای، حق تقدم خرید سهام را دارا نمی باشد. در اکثر کشورها خرید سهام سود خزانه مجاز نیست.

صرف سهام خزانه چیست

ممکن است این سوال برای شما به وجود بیاید که سهام خزانه چیست، و به این صورت توضیح می دهیم که گاهی اوقات شرکت سود زیادی را شناسایی می کند که ارزش سهام آن در بازار بیشتر از اهداف خرید سهام خزانه چیست؟ ارزش اسمی می باشد در چنین شرایطی شرکت قادر خواهد بود سهم جدید خودش را با قیمت بیشتر از ارزش اسمی انتشار دهد و به دلیل این تقاضای شرکت سهم به ارزشی بیشتر از ارزش اسمی به فروش برسد. به میزان اختلاف ارزش اسمی و مبالغ حاصله از سهام صرف سهام خزانه می گویند.

سهام خزانه در آمریکا

در آمریکا،‌ شرکت ها ممکن است در موارد لازم سهام بازخرید شده را ابطال کنند و یا آن ها را در خزانه نگهداری نمایند اما اگر در خزانه نگهداری شود، نمیتوانند سود سهام دریافت کنند و همچنین حق رای هم در شرکت ندارند و یا در تحصیل استفاده می شود و فروش دوباره آن در بازار سرمایه امکان ندارد، تنها موقعی می توان سهام مذکور را فروخت که بر اساس اوراق بهادار ایالات متحده در سال ۱۹۳۳ ثبت شده باشند.

طریقه بازخرید سهام خزانه

در حالت کلی کشورهایی که استفاده از سهام خزانه را مجاز می‌دانند، به این سه مورد توجه ویژه‌ای دارند:

• منبع تامین نقدینگی برای بازخرید
• اطلاع‌رسانی قبلی و تعیین زمان بازخرید
• رکن تصمیم‌گیرنده در شرکت

سهام خزانه در انگلستان

در این کشور طبق قانونی که در سال ۱۹۵۵ درباره شرکت ها نوشته شد، خرید سهام خزانه ممنوع اعلام شده بود ولی در قانونی دوباره در سال ۱۹۹۳ میلادی درج شد این حق رفع ممنوعیت خورد و مجاز اعلام شد.

سهام خزانه در دیگر کشور ها

قوانین کشورهایی همچون استرالیا ،برمودا و کوبا مانند قوانین انگلستان می باشند. در چین، بازخرید سهام توسط خود شرکت صادرکننده ممنوع می باشد مگر اینکه سهام خود را به عنوان ابطال سهام برای کاهش سرمایه ثبت شده و یا ادغام با شرکت دیگری که سهام شرکت صادرکننده را دارد، بازخرید کند.

در برخی کشور های اروپایی بعد از مشاهده سیستم سهام خزانه امریکا از میزان سخت گیری در رابطه با بازخرید کردن سهام کاسته شد.

سایر کشور ها مانند سوییس قوانین منع کننده ای وجود ندارد ولی در بخش نظارت بر مبادلات و تجارت پیچیده، نظارت بسیار سخت و فعال می باشد.

کره جنوبی نیز سهام خزانه مشابه به سوییس دارد ولی در جزییات قوانین تقریبا متفاوت عمل میکند.

مزایای سهام خزانه برای سهامداران

١. اعلام بازخرید سهام معمولاً از طرف سرمایه‏گذاران به مثابه علامت مثبتى تلقى مى‏شود، زیرا که بازخرید سهام عمدتاً بر این اعتقاد مدیریت مبتنى است که سهام شرکت زیر ارزش است.
٢. سهامداران در روش توزیع وجوه شرکت از طریق بازخرید سهام قدرت انتخاب دارند: مى‏توانند سهام خود را بفروشند یا سهام خود را نگاه دارند. در حالت پرداخت سود سهام نقدى، سهامداران مى‏باید سود سهام نقدى را دریافت کنند و مالیات آن را بپردازند. بنابراین، سهامدارانى که به وجه نقد نیاز دارند، مقدارى از سهام خود را مى‏فروشند، و سهامدارانى که به وجوه اضافى نیاز ندارند، سهام خود را حفظ مى‏کنند. از نقطه‏نظر مالیاتى، بازخرید سهام به هر دو گروه سهامداران اجازه مى‏دهد آن‏چه که مورد نظرشان است را انجام دهند.
٣. سومین مزیت این است که بازخرید سهام بخش عمده‏اى از سهام روى میز بازار را جذب مى‏کند؛ سهامى که موجب شده بود قیمت هر سهم در سطح پایینى بماند.
٤. سود سهام در کوتاه‏مدت چسبندگى دارد، یعنى مدیریت به افزایش پرداخت سود علاقه‏اى ندارد، اگر نتواند در آینده پرداخت همان سطح از سود سهام را تعهد کند. علت آن است که کاهش پرداخت سود سهام علائم منفى به بازار مى‏دهد. از این‏رو، اگر جریان‏هاى نقدى اضافى موقتى باشد، مدیریت ترجیح مى‏دهد این جریان‏هاى نقدى اضافى را از طریق بازخرید سهام میان سهامداران توزیع کند، نه این‏که سود سهامى را افزایش دهد که در آینده نمى‏تواند آن را حفظ کند.

٥. شرکت‏ها مى‏توانند از مدل سود باقى‏مانده براى تعیین سطح توزیع سود سهام هدف استفاده کنند، و آن‏گاه مقدار توزیع را بین دو جزء سود سهام و بازخرید سهام تقسیم کنند. نسبت پرداخت سود سهام نسبتاً پایین خواهد بود، ولى مقدار سود سهام پرداختى نسبتاً مطمئن خواهد بود، و در نتیجه کاهش تعداد سهام منتشره، سود سهام افزایش خواهد یافت. در این وضعیت شرکت‏ها انعطاف‏پذیرى بیشترى در تعدیل توزیع کل دارند، در صورتى که اگر این توزیع فقط به شکل سود سهام نقدى مى‏بود، انعطاف کمتر مى‏شد، چرا که بازخرید سهام مى‏تواند از سالى به سال دیگر تغییر کند، بدون این‏که علائمى منفى از خود بروز دهد. این رویه که توسط شرکت FPL انجام شد، بسیار قابل توصیه است، و دلیل اصلى افزایش قابل‏توجه حجم بازخرید سهام در آن شرکت است.
٦. بازخرید سهام هم‏چنین مى‏تواند باعث تغیرات بزرگ در بافت سرمایه مورد استفاده شود. به عنوان مثال، چندین سال قبل، در امریکا گروه ادیسون به منظور افزایش نسبت بدهى خود، تصمیم گرفت ٤٠٠ میلیون دلار از سهام عادى خود را بازخرید کند. بازخرید سهام براى شرکت ضرورى بود، چرا که اگر شرکت بودجه‏بندى سرمایه‏اى خود را فقط از طریق بدهى انجام مى‏داد، باز هم براى رسیدن به سطح بدهى موردنظر، به چندین سال وقت نیاز بود. شرکت ادیسون براى ایجاد تغییر سریع در بافت سرمایه خود، از بازخرید سهام استفاده کرد.

معایب خرید سهام خزانه براى سهامداران

١. سهامداران ممکن است بین سود سهام نقدى و عایدات سرمایه‏اى بى‏تفاوت نباشند، و قیمت سهام ممکن است بیشتر تابع سود سهام نقدى باشد تا بازخرید سهام. روى سود سهام نقدى عموماً مى‏شود حساب کرد، ولى در مورد بازخرید سهام چنین نیست. حتى اگر شرکتى برنامه مشخص با ضابطه‏اى را براى بازخرید سهام اعلام کند، نظام مالیاتى غلط انباشت سرمایه مى‏تواند تهدیدى براى این مسئله باشد.
٢. سهامدارانى که سهام خود را مى‏فروشند ممکن است کاملاً آگاه به کلیه جوانب بازخرید سهام نباشند و یا این‏که اطلاعات کاملى از فعالیت‏هاى جارى و آتى شرکت نداشته باشند. هرچند عموماً شرکت‏ها برنامه‏هاى بازخرید سهام را از قبل اعلام مى‏کنند تا در معرض فراخوانده شدن احتمالى به دادگاه از طرف سهامداران نباشند.
٣. شرکت‏ها ممکن است قیمت بسیار بالایى براى بازخرید سهام بپردازند که به ضرر سهامداران باقى‏مانده است. اگر سهام شرکت به‏طور فعال در بازار مورد معامله قرار نگیرد، و اگر شرکت در صدد بازخرید حجم نسبتاً زیادى از سهام خود باشد، آن‏گاه ممکن است قیمت سهام بازخریدى در سطح بالاترى از سطح تعادلى خود قرار گیرد و پس از پایان عملیات بازخرید سهام، قیمت آن دوباره سقوط کند.

سخن آخر

خرید سهام خزانه به خودی ‌خود یک فرآیند مثبت محسوب می‌شود و در واقع فرصتی برای ارتقای مالی و بهبود وضعیت شرکت‌های بورسی است؛ اما سوء استفاده‌هایی که از این فرصت می‌شد، باعث شد خرید ان در بسیاری از کشورها ممنوع شود. در طی این سال‌ها کشورهای مختلف قوانین زیادی را برای اصلاح فرآیند استفاده از سهام خزانه وضع کردند و تا حدودی توانستند از تخلفات احتمالی جلوگیری کنند اما همچنان این ممنوعیت برای تعدادی از کشورها وجود دارد. در ایران نیز حدود ۵۰ سال استفاده از این فرصت برای تمامی شرکت‌های بورسی ممنوع بود و شرکت‌ها با ثبت شرکت‌های تابعه اقدام به تهیه سهام خود می‌کردند؛ اما از شهریور ماه ۱۳۹۹ تهیه سهام خزانه طبق قوانین خاصی آزاد شده است.

اسناد خزانه چیست ؟

بازار سهام تهران چند هفته‌ایست در مدار نزولی قرار گرفته است. معامله‌گران دلایل مختلفی برای این ریزش یا اصلاح نام می‌برند و طبیعتا راه‌حل‌هایی نیز با دیدگاه خود مطرح می‌کنند. با این حال یکی از مواردی که در چند وقت اخیر مطرح شده «سهام خزانه» است. ابزاری مالی که به دلیل جدید بودن آن در بورس ایران، برای بسیاری هنوز ناشناخته است. در ادبیات بین الملل و جهان مالی موضوعی تحت عنوانِ سهام خزانه وجود دارد که مدیریت آن تنها در دست شرکت سهامی است و جهت تحقق یافتن اهداف شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد. شرکت‌ها از سهام خزانه برای تضمین نقد شوندگی و کنترل قیمتِ سهام خود بهره برده و آن را در راستای تحقق بخشیدن به این مقصود، مورد داد و ستد قرار می‌دهند. به بیان ساده‌تر، سهام خزانه به بخشی از سهام شرکت‌ها گفته می‌شود که توسط خود شرکت خریداری شده باشد.

موضوع خرید سهام شرکت‌ها توسط خودشان از گذشته‌های دور وجود داشته و در اکثر بازارهای مالی دنیا در جریان بوده. در بعضی از کشورها مثل آمریکا از ابتدا این فرآیند تحت قوانینِ خاصی مجاز بوده‌اند. بعضی کشورهای دیگر هم مثل انگلستان و استرالیا در ابتدا این کار را ممنوع کرده بودند و بعد از گذشت چند سال مجوز خرید این سهام را صادر کردند. در بعضی موارد مثل چین این فرآیند را فقط در مواردی که خرید سهام جهت ابطال آن‌ها و کاهش سرمایه شرکت اتفاق می‌افتد، مجاز اعلام کرده‌اند. در مجموع اکثر کشورهای دنیا به نحوی از این فرآیند برای کنترل بازار استفاده می‌کنند؛ هر چند که قوانین استفاده از آن‌ها سخت گیرانه تنظیم شده و کنترل زیادی بر شکل گیری این فرآیند و نظارت بر شرکت‌ها تعریف شده است.

براساس آئین‌نامه‌های موجود، شرکت‌ها اجازه دارند حداکثر تا 10% از سهام خود را به عنوان سهام خزانه خریداری کنند. این خرید و فروش سهام قوانین خاصی دارد که در ادامه به معرفی مهم‌ترین آن‌ها خواهیم پرداخت.

• برنامه خرید و فروش سهام خزانه باید به تصویب هیئت مدیره شرکت برسد و این موضوع باید یک روز قبل از جلسه هیئت مدیره اطلاع رسانی شود. همچنین بلافاصله بعد از جلسه هیئت مدیره، باید نتایج آن به در اختیار سهامداران قرار بگیرد .
• برنامه خرید و فروش سهام خزانه، منوط به اخذ مجوز کتبی از سازمان بورس است .
• این نکته را در نظر داشته باشید که در تقسیم سود سالیانه، سودی به سهام خزانه تعلق نمی‌گیرد .
• شرکت موظف است هرگونه تغییر در برنامه خرید و فروش خود را به سازمان بورس و سهامداران گزارش بدهد .
• خرید سهام خزانه نباید منجر به کاهشی بیش از 50% سهام شناور شود .
• سهام خزانه به عنوان سهام شناور شناخته نمی‌شود .
• شرکت‌هایی که در بازار پایه فرابورس قرار دارند، اجازه و توان خرید سهام خزانه را نخواهند داشت .
• سهام خزانه در مجامع شرکت حق رای ندارند و در حد نصاب‌های مربوط به تشکیل جلسات، محاسبه نمی‌شوند .
• اگر قبل از شروع فرآیند پذیره نویسی شرکت، افزایش سرمایه وجود داشته باشد، باید فاقد سهام خزانه باشد .
• مبلغی که در هیئت مدیره شرکت در حال تصویب شدن است، نمی‌تواند در زمان تصویب، بیشتر از 40%، ارزش ویژه (تفاضل جمع بدهی ها و دارایی ها) شرکت را کاهش دهد.

عرضه سهام خزانه در براساس قانون تجارت تا چندی پیش ممنوع بود، اما چند روزی است که براساس مصوبه اخیر شورای عالی بورس به نظر می‌رسد قرار است اجازه معامله این سهام به شرکت‌ها داده شود. پیشتر هم در موضوع اصلاحیه قانون تجارت عرضه سهام خزانه مطرح شده بود.

دلایل محدودیت معامله سهام خزانه

‌ علت محدودیت معامله سهام خزانه به ماده ۱۹۸ قانون تجارت مربوط می‌شد که در آن تأکید شده بود هیچ شرکتی مجاز به خرید سهام خود نیست زیرا شرکت و مدیریت آن از اطلاعات داخلی آگاه هستند و به همین علت ممکن است اقدام به نوسان‌گیری کرده و موجب ضرر و زیان فروشنده و خریدار شوند. به عبارتی در کف قیمتی اقدام به خرید کنند و هر زمان قیمت سهام اوج گرفت به فروش مبادرت کنند. اما براساس اصلاحیه این قانون مطابق بند ب ماده ۲۸ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مقرر شده تا شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و بازارهای خارج از بورس براساس میزان سهام شناور خود در هربازار و براساس مصوبات سازمان بورس بتوانند حداکثر ۱۰ درصد سهام خود را خریداری کرده و تحت عنوان سهام خزانه در شرکت نگه‌داری کنند. قانون فوق البته در سال ۹۴ مورد تصویب شورای عالی بورس قرار گرفت اما با محدودیت اجرا نشد تا اینکه به تازگی مجدد در مصوبه‌ای از سوی شورای عالی بورس مطرح شده است.

آشنایی با مفهوم اسناد خزانه اسلامی در بورس| ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید!

در بین عموم مردم، این باور رایج است که تنها سرمایه‌گذاری بدون ریسک، سپرده‌گذاری در بانک است. در حالی که سپرده‌گذاری در بانک نیز با درصدی از ریسک همراه است. در بازار سرمایه، ابزارهای مالی متفاوتی وجود دارند که با استفاده از آنها ریسک سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد. یکی از این ابزارها اسناد خزانه اسلامی است.

اسناد خزانه، اوراق بهادار بانام و قابل معامله می‌باشند. دولت، این اوراق را در قبال بدهی خود به پیمانکارانی که در طرح‌ها و پروژه‌های دولتی مشارکت داشته‌اند، با قیمت اسمی و سررسید معین واگذار می‌کند. در واقع، دولت به واسطه انتشار این اوراق، برای پرداخت بدهی خود به پیمانکاران، فرصت بیشتری در اختیار دارد. اسناد خزانه اسلامی یا اخزا، نوعی اوراق قرضه (اوراق بدهی) به شمار می‌روند.

اوراق قرضه چیست؟

همانطور که گفته شد، اسناد خزانه از انواع اوراق قرضه به شمار می‌روند. برای درک بهتر، پیش از تعریف اسناد خزانه اسلامی به شرح اوراق بدهی می‌پردازیم:

انتشار اوراق بدهی یا اوراق قرضه یکی از راههای تأمین مالی به شمار می‌رود. شرکتها و نهادها برای تأمین بودجه مورد نیاز، جهت اجرای طرحهای خود می‌توانند از این ابزار استفاده کنند. از سوی دیگر، این اوراق به دلیل داشتن سود ثابت، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهند. اوراق بدهی، معمولاً توسط دولت منتشر می‌شوند. از آنجا که دولت، متعهد به پرداخت اصل و فرع این اوراق می‌شود، مورد اطمینان سرمایه‌گذاران هستند. به بیان ساده، خرید این اوراق، نوعی سرمایه‌گذاری با سود از پیش تعیین شده می‌باشد.

انواع اوراق قرضه

1. اوراق قرضه دولتی: دولتها برای تامین بودجه مورد نیاز خود، این اوراق را صادر می‌کنند. در بیشتر موارد، بهره دریافتی از این اوراق، مشمول مالیات نمی‌گردد.
2. اوراق قرضه شهرداری: شهرداریها معمولاً زمانی که برای اجرای برنامه‌های خود به پولی بیشتر از مالیات و عوارض جمع‌آوری شده نیاز دارند، این اوراق را منتشر می‌کنند. سود این اوراق، معاف از مالیات می‌باشد.
3. اوراق قرضه شرکتی: این اوراق توسط شرکتها برای تامین هزینه آنها صادر می‌شوند و معاف از مالیات نمی‌باشند.

اسناد خزانه نیز یکی از انواع اوراق قرضه دولتی محسوب می‌شوند.

اسناد خزانه

اوراق خزانه (Treasury Bill یا T.B) از اوراق بهادار بانام و قابل ‌معامله‌ هستند. دولتها این اوراق را با سررسید زیر یک سال منتشر می‌کنند. در دنیا، این اوراق با مبلغی کمتر از مبلغ اسمی فروخته و در سررسید به مبلغ اسمی بازخرید می‌شوند.

در حقیقت، دولتها اسناد خزانه را با هدف تأمین کسری بودجه مورد نیاز و بدون کوپن سود منتشر می‌کنند. منظور از بدون کوپن بودن اوراق، این است که هیچ سودی به آنها تعلق نمی‌گیرد و نرخ سود این اوراق، برابر با صفر است. دولتها با ارائه این اوراق به پیمانکاران طلبکار خود، متعهد به پرداخت بدهی آنها در آینده می‌شوند؛ به این جهت می‌توان گفت این اوراق، مبتنی بر بدهی هستند.

اسناد خزانه اسلامی

اوراق خزانه اسلامی و اوراق خزانه رایج در دنیا از جهت خرید و فروش با یکدیگر تفاوت دارند. خرید و فروش اسناد خزانه در دنیا به این صورت می‌باشد که به مبلغی کمتر از قیمت اسمی به خریداران فروخته شده و از طریق منابع مالی حاصل از فروش، بدهیهای دولت پرداخت می‌شود؛ اما به دلیل اشکالات فقهی وارد بر این روش، دولت جمهوری اسلامی ایران، این اوراق را صادر و به شکل مستقیم در اختیار طلبکاران غیردولتی قرار می‌دهد. دارندگان این اوراق، در صورت نیاز به وجه نقد، این اوراق را در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران به فروش می‌ رسانند.

تفاوت اسناد خزانه با سایر اوراق تامین مالی

در جدول زیر برخی از مهمترین تفاوتهای اسناد خزانه اسلامی با سایر اوراق تامین مالی نمایش داده شده است:
اسناد خزانه اسلامیسایر اوراق تامین منابع مالیسررسید کمتر از یک ‌سال است.سررسید بیشتر از یک‌ سال است.نرخ سود پرداختی ندارد.نرخ سود پرداختی دارد.ریسک نکول ندارد. ریسک نکول دارد.

تفاوت اسناد خزانه با سایر اوراق بهادار

تفاوت عمده این اسناد با سایر اوراق بهادار، در سررسید آن و پرداخت سود است. سررسید این اوراق، معمولاً کمتر از یک سال است. سررسید اوراق خزانه، اغلب به صورت چهار، سیزده، بیست و شش و پنجاه و دو هفته‌‌ای می‌باشد.

تفاوت دیگر در نحوه پرداخت سود اسناد خزانه اسلامی است. این اوراق، هیچگونه پرداخت میان دوره‌‌ای، تحت عنوان سود نخواهند داشت. سود سرمایه‌‌گذاران از اختلاف قیمت خرید اوراق با ارزش اسمی دریافتی آن در سررسید، حاصل می‌شود. دارندگان اوراق، مبلغ اسمی را در سررسید از دولت دریافت می‌کنند.

مزایای اسناد خزانه اسلامی

این اوراق برای دولت، پیمانکاران و سرمایه‌گذاران مزایایی به همراه دارد. در اینجا به برخی از این مزایا اشاره می‌کنیم:

• کمک به حفظ استقلال کشور: انتشار این اوراق، سبب تامین کسری بودجه و کاهش استقراض بین‌المللی دولت می‌شود.
• معافیت از مالیات: درآمدها و معاملات این اوراق، معاف از مالیات می‌باشند.
• توسعه ابزارهای مالی: بستری مناسب برای توسعه ابزارهای مالی بازار فراهم می‌کند.
• کشف نرخ سود بدون ریسک: به سبب بدون ریسک بودن این اوراق، نرخ بازدهی آنها، نرخ بازدهی بدون ریسک در نظر گرفته می‌شود. بنابراین، با در نظر گرفتن این اوراق، می‌‌توان انتظارات بازار از نرخ سود بدون ریسک با سررسیدهای مختلف را پیش‌بینی کرد.
• کمک به بانک مرکزی : ابزاری موثر جهت اجرای سیاست پولی و تنظیم حجم نقدینگی برای بانک مرکزی به شمار می‌رود.
• کمک به سیاستهای دولت: موجب اعمال سیاستهای مالی و پولی بهینه، جهت تنظیم و کنترل انتظارات بازار می‌شود.
• سازوکار تسویه بدهیهای دولت: به واسطه این اوراق، پیمانکاران طلبکار بدهی خود را از دولت سریعتر دریافت می‌کنند.

بنابراین، با انتشار اسناد خزانه اسلامی بطور همزمان، دولت به واسطه مدیریت بدهی‌ها، بانک مرکزی از طریق کنترل نقدینگی موجود و مردم با کسب نرخ بازدهی بدون ریسک، همگی در یک بازار رقابتی، نفع می‌برند.

بررسی انواع ریسک در اسناد خزانه اسلامی

معاملات اوراق بهادار در بازار سرمایه با ریسکهای متعددی همراه است. در ادامه به بررسی برخی از این ریسکها در معاملات اوراق خزانه اسلامی می‌پردازیم:

ریسک نقدشوندگی

ریسک نقدشوندگی به این معنا است که دارندگان اوراق نتوانند آن را به فروش برسانند. شرکت فرابورس ایران، اسناد خزانه اسلامی را با هدف کاهش ریسک نقدشوندگی برای سرمایه گذاران، پذیرفته است. معاملات در این بازار از حجم بسیار بالایی برخوردار هستند. در نتیجه، دارندگان این اوراق در هر زمانی می‌توانند نسبت به فروش آنها اقدام نمایند. وجود بازارگردانان در بازار نیز به نقدشوندگی این اوراق کمک می‌کند.

ریسک عدم بازپرداخت

یکی دیگر از انواع ریسک در معاملات اوراق بهادار، ریسک نکول یا ریسک عدم بازپرداخت اصل سرمایه در زمان سررسید می‌باشد. اسناد خزانه اسلامی ، از این ریسک مبرا می‌باشند. دولت برای رفع نگرانی در این زمینه، به اين بدهی اولويتی برابر با حقوق و مزاياي كاركنان خود داده است. در واقع، اسناد خزانه به عنوان بدهی ممتاز دولت در نظر گرفته می‌‌شوند. خزانه ‌داری كل كشور نيز موظف است در تاریخ سررسید اسناد خزانه، مبلغ اسمی آن را به دارندگان پرداخت نماید. این تعهد نامه بازپرداخت در زمان سررسید اوراق، به امضای وزير امور اقتصاد و دارايی می‌رسد. بنابراین، وزارت امور اقتصادی و دارایی و خزانه داری کل کشور، ضامن بازپرداخت این اوراق هستند. از این رو، می‌توان اطمینان داشت که این اوراق، ریسک نکول (بازپرداخت اصل سرمایه) نخواهند داشت.

نوسانات قیمت

تنها ریسک این اوراق، ریسک نوسانات قیمتی است؛ زیرا قیمت این اوراق براساس فرایند عرضه و تقاضا مشخص می‌شود. با این حال، اطمینان می‌یابید که تحت هر شرایطی در زمان سررسید، می‌توان اوراق را با مبلغ اسمی واگذار نمود.

نحوه محاسبه بازده اسناد خزانه اسلامی

سود اسناد خزانه برای سرمایه گذاران از تفاوت قیمت خرید و فروش در بازار فرابورس و یا در صورت نگهداری اوراق تا زمان سررسید، از تفاوت قیمت خرید و قیمت اسمی اوراق در زمان سررسید، حاصل می‌شود. نرخ بازدهی اوراق تا زمان سررسید را اصطلاحا «YTM» می‌گویند. جهت محاسبه YTM می‌‌توان از معادله زیر استفاده نمود:

• YTM = نرخ بازدهی اوراق تا زمان سررسید
• F = قیمت اسمی اوراق
• P = قیمت خرید اوراق
• T = تعداد روزهای سال (365)
• N = تعداد روزهای باقیمانده تا سررسید

شرکت فرابورس ایران نیز امکان محاسبه بازدهی اسناد خزانه را برای سرمایه‌گذاران فراهم کرده است. برای ورود به صفحه محاسبه نرخ بازده این اوراق کلیک کنید.

نحوه خرید و فروش اخزا در بازار فرابورس

در بازار فرابورس ایران، امکان خرید و فروش این اوراق وجود دارد. پیمانکارانی که به وجه مالی نیاز دارند، می‌توانند اوراق خود را از طریق یکی از کارگزاران فرابورس ایران به قیمت روز به فروش برسانند. قیمت این اوراق پس از عرضه به واسطه سازوکار «عرضه و تقاضا» تعیین می‌گردد. تسویه وجوه ناشی از معاملات این اوراق، توسط شرکت سپرده‌‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه انجام می‌شود. وجوه حاصل از فروش این اوراق، یک روز کاری پس از معامله (T+1) به حساب فروشنده واریز خواهد شد.

با جستجوی نماد این اوراق در سایت TSETMC می‌توانید وضعیت معاملات آنها را مشاهده نمایید. اسناد خزانه اسلامی با نماد اخزا در تابلوی معاملاتی درج می‌شوند. همچنین در کنار نام اهداف خرید سهام خزانه چیست؟ این اوراق، اعدادی ذکر می‌شوند که قسمتی از آن مربوط به تاریخ سر‌رسید آنها می‌باشد.

نمونه اسناد خزانه اسلامی در تابلو معاملاتی

نگهداری اوراق تا تاریخ سررسید

پیمانکارانی هستند که تا سررسید اوراق خزانه خود قصد فروش آن را ندارند. لازم است این پیمانکاران، اطلاعات خود را نزد فرابورس ایران تکمیل کرده و شماره حسابی به نام خود معرفی نمایند. مبلغ اسمی اوراق در روز سررسید بدون نیاز به مراجعه حضوری به حساب آنان واریز خواهد شد.

پرداخت مبلغ اسمی اوراق خزانه در تاریخ سررسید

خزانه داری کل کشور، وجه مورد نیاز برای بازپرداخت ارزش اسمی اوراق را در اختیار سازمان مدیریت و برنامه ریزی قرار می‌دهد، این وجه در نهایت به بانک عامل منتقل می‌شود.

شرکت سپرده‌گذاری مرکزی از طریق بانک عامل، ارزش اسمی اوراق را به حساب دارندگان واریز می‌کند.

فرم تعهد عرضه

نامه‌ای است که دارندگان اولیه اسناد خزانه به واسطه آن متعهد می‌شوند، در زمان عرضه اولیه، حجم مشخصی از اوراق خود را در فرابورس عرضه نمایند. فرم تعهد عرضه به همراه فرم دستور فروش اوراق به یک کارگزار عضو فرابورس ارائه و سپس توسط کارگزاری به فرابورس ارسال می‌گردد.

توجه: فرم تعهد را می‌توان به کارگزار خود یا هر کارگزاری دیگری که عضو فرابورس باشد، تحویل داد.

لیست اوراق خزانه منتشر شده و تاریخ سررسید آنها

با مراجعه به سایت سازمان فرابورس ایران به نشانی www.ifb.ir می‌توانید به لیست اوراق خزانه‌ای که تا کنون منتشر شده‌اند و نیز تاریخ سررسید آنها دست پیدا کنید.

در سایت فرابورس به قسمت بازارها و محصولات رفته، سپس اسناد خزانه اسلامی را انتخاب کنید.

تعیین قیمت اوراق در بازار

قیمت این اوراق در عرضه اولیه به دو روش تعیین می‌شود. در ادامه هر دو روش را شرح می‌دهیم:

1- ثبت سفارش: افراد سفارشات خود را در سامانه معاملاتی ثبت می‌نمایند. قیمت سفارشات خریداران، مخفی خواهد بود. تعداد سفارشات ثبت شده باید به میزان حداقل 80% حجم کل اوراق عرضه شده باشد. قیمتی که توسط ناظر کشف می‌شود، باید به گونه‌‌‌ای باشد که حداقل 80% اوراق عرضه شده در آن قیمت به فروش برسد.

برای درک بهتر به یک مثال توجه کنید: فرض کنید اوراق عرضه شده برای فروش = 1000 سهم باشد.

حجم سفارش خریدقیمت سفارش خرید (ریال)300930,000150922,000100920,000200914,00050910,اهداف خرید سهام خزانه چیست؟ 000100905,000

حجم سفارشات: 950 سهم (80% از 1000 سهم)

در مثال می‌بینید که 80% اوراق در قیمت 914,000 ریال به فروش می‌رسند. متقاضیانی که قیمتی بالاتر از 914,000 ریال پیشنهاد داده‌اند، اوراق را با همین قیمت خریداری می‌کنند و متقاضیانی که پایین‌تر از این قیمت را پیشنهاد داده‌اند، موفق به خرید نمی‌شوند.

2- روش حراج: در این روش، قیمت طی یک جلسه معاملاتی پس از رقابت خریداران با یکدیگر تعیین می‌شود. به این صورت که فروشندگان و خریداران سفارشات خود را ثبت می‌کنند. بهترین قیمت فروش (پایین ترین) با بهترین قیمت خرید (بالاترین) با یکدیگر منطبق می‌شوند و معامله صورت می‌گیرد.

خلاصه ای از اسناد خزانه اسلامی ( اخزا )

اوراق قرضه از جمله ابزارهای کاربردی در بازار سرمایه می‌باشند. دولتها و سایر کسب و کارهای بزرگ می‌توانند به واسطه این اوراق، بدهیهای خود را به زمان مشخصی در آینده موکول نمایند. اسناد خزانه اسلامی نیز یکی از انواع اوراق قرضه است. این اوراق، مطابق با موازین اسلامی می‌باشند. اسناد خزانه اسلامی را دولت منتشر کرده و در ازای بدهی خود به پیمانکاران ارائه می‌دهد. به این وسیله، دولت متعهد می‌گردد بدهی خود به پیمانکاران طلبکار را در سررسید معین، پرداخت نماید. اسناد خزانه در بازار فرابورس ایران عرضه می‌شود. سرمایه‌گذاران بازار سرمایه نیز می‌توانند با خرید و نگهداری این اوراق، سرمایه‌گذاری مطلوب و بدون ریسک داشته باشند.

افزایش سرمایه به روش صرف سهام چیست؟

صرف سهام یکی از مسائلی است که برای افرادی که در برس فعالیت می‌‌‌‌‌‌‌کنند دانستن آن بسیار حائز اهمیت است. این مساله یکی از مفاهیم مورد نیاز در زمینه های بورسی و فرابورسی است. در حالت کلی راه‌‌‌‌‌‌‌های افزایش سرمایه شامل انتقال ذخیره‌‌‌‌‌‌‌ها به سرمایه، انتقال سود سهمی و یا سهام جایزه به سرمایه، انتشار سهام عادی سهامداران است که روش صرف سهام در گروه سوم قرار می‌‌‌‌‌‌‌گیرد و به معرفی میزان مبلغی می‌‌‌‌‌‌‌پردازد که برای هر سهام علاوه بر قیمت اسمی پرداخت می‌‌‌‌‌‌‌گردد. به بیان دیگر در این شیوه شرکت، سهام مورد نظر خود را از طریق پذیره‌نویسی و با قیمتی بیشتر از قیمت اسمی در بازار می‌فروشد و سپس ما‌به‌التفاوتی که از قیمت فروش و قیمت اسمی به دست می‌آید را به حساب اندوخته انتقال می‌دهد یا به سهامداران سابق شرکت در ازای آن سهام جزیره اختصاص می‌دهد.اگر می‌‌‌‌‌‌‌خواهید در مورد صرف سهام بیشتر اطلاعات داشته باشید پس در ادامه با ما همراه باشید تا شما را بیشتر کمک کنیم.

مفهوم و معنای صرف سهام

حال شاید برای شما سوال پیش آید که صرف سهام یعنی چه و چگونه می‌تواند منجر به افزایش سرمایه شود؟ برای پاسخ به این سوالات، شما باید با مفهوم صرف سهام آشنا شوید. به میزان اختلاف بین قیمت اسمی و قیمت عرضه، صرف سهام می‌گویند. لازم است بدانید که قیمت اسمی یک سهم در بازار سرمایه ایران مقداری ثابت و برابر با 100 تومان دارد. حال شرایطی را تصور کنید که یک شرکت سهام خود را به نرخ ثابت 700 تومان و بر اساس پذیره‌نویسی در بازار به فروش می‌رساند. در چنین موقعیتی، صرف سهام برابر است با 600 تومان. این عدد حاصل اختلاف نرخ ثابت شرکت و قیمت اسمی است.

بر اساس ماده 160 قانون یک شرکت توانایی دارد سهام خود را با مبلغی اسمی بفروشد و یا اضافه مبلغی به نام اضافه ارزش از کسی که سهام را خردیه دریافت نماید. که می‌‌‌‌‌‌‌تواند این مبلغ اضافه را به سایر اندوخته‌‌‌‌‌‌‌های شرکت اضافه نموده و ذخیره کند و یا به جای این اضافه مبلغ سهام جایزه به افرادی که سهام دار پیشین هستند بدهد. در کل اگر بخواهیم تعریف دقیقی از صرف سهام بیاوریم عبارت است از مبلغی که علاوه بر ارزش اسمی سهام و شرکت در هنگام فروش سهام آن را دریافت می‌‌‌‌‌‌‌کند.
صرف سهام از نوع بستانکار است و در حساب و کتاب شرکت باید به عنوان بستانکار معرفی گردد و در واقع مفهوم آن میزان مبلغی را نشان می‌‌‌‌‌‌‌دهد که برای یک سهم علاوه بر ارزشی که برای آن تعین شده است باید پرداخت کرد و کاربرد زیادی در معاملات بورسی و پذیره‌‌‌‌‌‌‌نویسی اولیه دارد. معمولا میزان صرف سهام از ارزش اسمی بیشتر می‌‌‌‌‌‌‌شود و از منابعی به حساب می‌‌‌‌‌‌‌آید که برای تامین مالی شرکت به کار می‌‌‌‌‌‌‌روند.

صرف سهام خزانه چیست؟

سهام خزانه برابر است با سهام ممتاز و یا عادی یک شرکت که آن شرکت دوباره ان را خریداری نماید. به ین معنی که سهامی که توسط شرکت فروخته شده است مجددا توسط خود شرکت خریداری می‌‌‌‌‌‌‌شود. سهام خزانه در راستای پیشبرد اهداف یک شرکت در اختیار مدیران قرار می‌‌‌‌‌‌‌گیرد و از استراتژی‌‌‌‌‌‌‌های مالی در دنیا است. در این قسمت قصد داریم شما را بیشتر با این مفهوم آشنا سازیم.
یکی از الزامات در دنیای اقتصاد و بورس این است که تمام معاملات تحت نظارت و شفافیت انجام شود. یکی از اساسی‌‌‌‌‌‌‌ترین اهدافی که سهام خزانه دنبال می کند این است که سهام در بازار کمرنگ نشود و قیمت‌‌‌‌‌‌‌های دفتری به ارزش‌‌‌‌‌‌‌های بازاری نزدیک باشند.
بنا بر ماده 198 سهام خزانه در حال حاضر برای شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها ممنوع گردیده است. و بر اساس ماده 28 قانون رفع موانع تولید که در سال 94 تصویب گردید شرکت‌‌‌‌‌‌‌هایی که در بورس فعالیت می‌‌‌‌‌‌‌کنند می‌‌‌‌‌‌‌توانند تا حدودا 10 درصد از سهام خزانه استفاده کنند. اما گویا محدودیت‌‌‌‌‌‌‌ها به گونه‌‌‌‌‌‌‌ای ایجاد شده است که در حال حاضر شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها تلاش می‌‌‌‌‌‌‌کنند از سرف سهام خزانه استفاده نکنند.

کاربرد صرف سهام چیست؟

صرف سهام کاربرد‌‌‌‌‌‌‌های مختلفی دارد. برای مثال شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها می‌‌‌‌‌‌‌توانند آن را به عنوان پس انداز به حسب شرکت منتقل نمایند. همچنین می‌‌‌‌‌‌‌توان صرف سهام را میان سهامدارن قبلی تقسیم کرد و به علاوه شرکت گاهی ترجیح می‌‌‌‌‌‌‌دهد آن را به عنوان سهام جدید در نظر گرفته و به سهامداران پیشین بدهد. هنگامی که شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها قصد فروش آن را دارند می‌‌‌‌‌‌‌توانند حق تقدم را حفظ و یا صلب کنند و این مورد در هنگام قروش صرف سهام مشخص می‌‌‌‌‌‌‌گردد.

نکات ضروری

یک سری نکات در مورد صرف سهام وجود دارد که دانستن آن‌‌‌‌‌‌‌ها ضروری است. که در ادامه تلاش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنیم برای شما بیان نماییم.

1. صرف سهام قسمتی از سهام به حساب نمی‌‌‌‌‌‌‌آید و بنابراین مدیر شرکت نمی‌‌‌‌‌‌‌تواند آن را وارد حساب سرمایه کند. پس می‌‌‌‌‌‌‌توان آن را در حساب جداگانه‌‌‌‌‌‌‌ای قرار داد و در قسمت حقوق سهام‌داران قرار می-گیرد که موجب می‌‌‌‌‌‌‌شود این قسمت در ترازنامه افزایش یابد.
2. صدور سهام به کسر بر طبق قوانین تجارتی کشورمان مجاز نیست.
3. نمی‌‌‌‌‌‌‌توان صرف سهام را با میزان حساب کسر سهان مساوی دانست و تبادل نمود.

صرف سهام برای چه کسانی سودمند است؟

پیش از هرکسی، شرکت از این موضوع سود خواهد کرد، زیرا با سرمایه‌ای که در اختیارش قرار می‌گیرد، می‌تواند پروژه‌های خود را تکمیل و پروژه‌های جدید را آغاز کند. از طرفی ریسک این کار است که هم برای شرکت و هم سهام‌داران کم خواهد بود. در نتیجه می‌توان گفت افزایش سرمایه با صرف سهام، باعث پیشرفت، رشد و سودآوری است.

صرف سهام برای افرادی سودمند است که در ادامه قصد داریم به معرفی آن‌‌‌‌‌‌‌ها بپردازیم.

1. صاحبان سهم اصلی و فرعی: مدیر شرکت که سهامدار اصلی بوده و تمایل دارد بدون کاهش درصدی سهام آن را کنترل نماید و برای زیاد کردن سرمایه احتیاج به آورده نقدی نباشد.
2. بازار کلی سهام: صرف سهام موجب افزایش جذب سرمایه گذاران و در نتیجه موجب افزایش نقدینگی در بازار بورس می‌‌‌‌‌‌‌شود.
3. صاحب سهام جزء: سهامداران جزء می‌‌‌‌‌‌‌خواهند که هم بازدهی آن‌‌‌‌‌‌‌ها بیشتر شود و هم میزان مالکیت آن‌‌‌‌‌‌‌ها در سهم شرکت کاهش پیدا نکند در نتیجه صرف سهام در این مورد به سهامداران کمک بسیاری کرده و این خواسته آن‌‌‌‌‌‌‌ها را پوشش می‌‌‌‌‌‌‌دهد.

معنای افزایش سرمایه

افزایش اهداف خرید سهام خزانه چیست؟ سرمایه برای شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها از اهمیت زیادی برخودار است و اگر بخواهیم مختصرا در مورد آن صحبت کنیم افزایش سرمایه در شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها به معنای زیاد شدن سرمایه‌‌‌‌‌‌‌ای است که در شرکت ثبت گردیده است در کل افزایش سرمایه یعنی تعداد سهام‌‌‌‌‌‌‌هایی که توسط شرکت منتشر می‌‌‌‌‌‌‌شود افزایش پیدا کند.

افزایش سرمایه معمولا به دو دلیل انجام می‌‌‌‌‌‌‌گیرد که اولین آن‌‌‌‌‌‌‌ها تامین مالی و اصلاح مالی شرکت ها و دومین مورد تامین کردن منابع جدید مالی برای زیاد کردن فعالیت‌‌‌‌‌‌‌های شرکت است. هنگامی که شرکتی قصد دارد افزایش سرمایه دهد ابتدا لازم است در سامانه codal.ir مستندات و مدارک خود را آپلود کرده و ارسال کند و امتیاز افزایش به سهامداری اصلی شرکت تعلق می‌‌‌‌‌‌‌گیرد. در این جا قصد نداریم بیشتر از این وارد بحث افزایش سرمایه نشویم و هدف ما آشنا با افزایش سرمایه بود.

برتری افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام نسبت به سایر روش‌‌‌‌‌‌‌ها

1. روش صرف سهام خزانه باعث می‌‌‌‌‌‌‌شود سرمایه زیادی به شرکت برسد که در نتیجه موجب رشد شرکت و سود‌‌‌‌‌‌‌آوری آن خواهد شد و EPS شرکت را زیاد می‌‌‌‌‌‌‌کند. این مسائل منجر به افزایش قیمت سهام شده و احتمال کم شدن آن در بازار را کاهش می‌‌‌‌‌‌‌دهد.
2. یکی از مهم‌‌‌‌‌‌‌ترین مزایای آن این است که موجب می‌‌‌‌‌‌‌شود بتوان آن را در ساختار مالی یک شرکت به کار برده و می‌‌‌‌‌‌‌تواند به اصلاح سرمایه شرکت کمک کرده و آن را از منابع مالیاتی سنگین نجات دهد.
3. زیاد شدن سرمایه با صرف به عنوان یک منبع مالی ثابت و بدون نیاز به سر رسید شناخته شده و بازپرداخت آن از دغدغه‌‌‌‌‌‌‌های شرکت نیست. این مساله منجر می‌‌‌‌‌‌‌شود ریسک ناتوانی در پرداخت بدهکاری کاهش یافته و در نهایت سبب می‌‌‌‌‌‌‌شود اعتبار شرکت افزایش یابد.

صرف سهام با حق تقدم

اگر یک شرکت سود انباشته یا اندوخته‌ای نداشته باشد و بخواهد که سرمایه خود را افزایش دهد، می‌تواند از محل آورده نقدی سهامداران و با قیمتی بیشتر از قیمت اسمی، سرمایه خود را افزایش دهد. در چنین موقعیتی برای سهامداران شرایطی فراهم می‌شود که می‌توانند فرصتی در افزایش سرمایه شرکت داشته باشند. به چنین کاری، افزایش سرمایه به روش صرف سهام و با حفظ تقدم گفته می‌شود. حال اگر سهامداران چنین حق تقدمی را از خود سلب کنند و اجازه بدهند که سهام جدید به سهامداران جدید واگذار شود، افزایش سرمایه با صرف سهام با سلب حق تقدم اتفاق می‌افتد.

صرف سهام با سلب حق تقدم

افزایش سرمایه با صرف سهام و سلب حق تقدم به معنای افزایش سرمایه شرکت ناشی از صرف سهام یا سلب حق تقدم از سهامداران فعلی و سپس عرضه سهام جدید به شکل عمومی در بورس است، البته به‌شرط آنکه تشریفات لایحه قانونی و مقررات مربوطه عملی شوند. از طرفی افزایش سرمایه با صرف سهام سلب حق تقدم مزیت‌های بسیاری را به همراه دارد که در ادامه به برخی از این مزایا اشاره خواهیم کرد.

• استفاده از وجه نقد حاصل از افزایش سرمایه در پروژه و اهداف بلندمدت شرکت
• افزایش سهام شناور آزاد شرکت
• کاهش فرایند زمانی افزایش سرمایه
• معافیت مالیاتی

معایب صرف سهام

مشکلات افزایش سرمایه با صرف سهام

افزایش سرمایه به روش صرف سهام مزیت‌های بسیاری را برای شرکت‌ها به همراه دارد، اما از طرفی نباید از مشکلات و معایبی که دارد نیز غافل شد. دقت داشته باشید که اگر افزایش سرمایه با صرف سهام یا سلب حق تقدم همراه باشد، سهامداران اصلی و عمده که اکثر تصمیم‌گیری‌ها توسط آن‌ها انجام می‌شود، قدرت و تاثیرگذاری خود را از دست خواهند داد. این موضوع باعث می‌شود که شرکت نتواند سهام‌داران عمده را راضی کند تا به این شیوه از افزایش سرمایه رای دهند. اگر افزایش سرمایه در جهت خواسته‌‌‌‌‌‌‌های سهامدار اصلی شرکت باشد، شرکت نمی‌‌‌‌‌‌‌تواند از این روش برای افزودن به سرمایه خود استفاده کند.

البته از سمت دیگر نیز احتمال این که سهام جدید با قیمتی کمتر از قیمت بازار و بیشتر از ارزش اسمی منتشر شود و خریداری برای آن پیدا نشود نیز وجود دارد. در حقیقت این بدان معنا است که سرمایه‌گذاران در پذیره‌نویسی سهم‌های جدید مشارکت نکنند. در چنین شرایطی، شرکت باید برای افزایش سرمایه، خریدار حقیقی یا حقوقی تضمینی پیدا کند تا در صورتی که سهامداران علاقه‌ای به خرید سهام نداشتند، آن‌ها خرید را انجام دهند.

شرایط افزایش سرمایه با استفاده از صرف سهام

یکی از مهم‌‌‌‌‌‌‌ترین مولفه ها که در روش صرف سهام موجب می‌‌‌‌‌‌‌شود سرمایه افزایش پیدا کند، این است که سهامدار و مدیر اصلی شرکت چقدر نسبت به استفاده از این روش علاقه دارد. هنگامی که در شرکتی سهام مدیریتی کم شود، مدیر شرکت نگران است نتواند شرکت را کنترل کند. چنانچه این شخص برنامه کاملی برای در این مورد نداشته باشد احتمال دارد درصد سهام مدیریتی کم شده و در نتیجه نتواند شرکت را کنترل کند.

در شرایطی می‌‌‌‌‌‌‌توان از صرف سهام برای افزایش سرمایه استفاده نمود که صنعت، بازار و همچنین شرایط شرکت از نظر سرمایه گذاران مثبت تلقی گردد. چنانچه بازار پر رونق باشد اگر روند نزولی داشته باشد و نتوان آینده مثبتی برای آن پیش بینی نمود در نتیجه افزایش سرمایه امکان پذیر نخواهد بود پس در حالت کلی در صورتی می‌‌‌‌‌‌‌توان از این روش برای افزایش سرمایه استفاده نمود که دید مثبتی نسبت به بازار سهم در آینده وجود داشته باشد.

کسر سهام چیست؟

کسر سهام درست تعریفی بر عکس صرف سهام دارد. کسر سهام هنگامی به کار برده می‌‌‌‌‌‌‌شود که ارزش سهام از قیمت اسمی آن کم‌‌‌‌‌‌‌تر باشدکه به تفاضل قیمت اسمی و مبلغ دریافتی کسر سهام می‌‌‌‌‌‌‌گویند و برعکس صرف سهام در محاسبات مالی شرکت‌‌‌‌‌‌‌ها حسابدار باید آن را به عنوان یک حساب بدهکار در نظر بگیرد. خوب است بدانید در کشور ما صدور سهامی که قیمت آن از قیمت اسمی کم‌‌‌‌‌‌‌تر باشد ممنوع است. همچنین باید در نظر داشته باشیم که صرف سهام و کسر سهام جزء سود و زیان‌‌‌‌‌‌‌ها شرکت نیستند و قسمتی از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاری است که در تزارنامه به قیمت اسمی اضافه می‌‌‌‌‌‌‌شود.

سخنی با شما

چندین راه برای افزایش سرمایه وجود دارد که یکی از این راه و روش‌‌‌‌‌‌‌ها استفاده از روش صرف سهام است. استفاده از این روش شرایط خاص خود را دارد و باید استفاده از شرایط شرکت و تصمیم نهایی سهامدار اصلی انجام گیرد که می‌‌‌‌‌‌‌تواند منجر به افزایش سرمایه شرکت شود و به علاوه سهامدارن و شرکت از آن سود ببرند. در مقابل صرف سهام کسر سهام وجود دارد که در این ماله تلاش کردیم شما را با آن آشنا سازیم. این روش در کنار دو عامل می‌‌‌‌‌‌‌تواند سودمند باشد اولین آن نقدینگی در بازار و دومین عامل این است که سهام بتواند سیر صعودی داشته باشد در غیر این صورت استفاده از این روش پیشنهاد نمی‌‌‌‌‌‌‌شود. ​

برای یادگیری “افزایش سرمایه” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

سهام خزانه چیست؟ / مزایا و معایب سهام خزانه برای سهام داران

در مبحث سهام خزانه عامل مهم دیگری که اثرگذار است بحث منبع تامین پول برای خرید سهام خزانه است. شرکتی که تمکن مالی ندارد نباید بتواند سهام خود را خزانه کند . سهام خزانه (بازخرید سهام شرکت توسط خود شرکت)، توانایی مدیریت شرکت در حفظ حقوق سهامداران را افزایش می دهد. سهام خزانه همچنین حمایت از ارزش‌های واقعی وافزایش نقدشوندگی سهام را بیشتر می کند.

سهام خزانه (بازخرید سهام شرکت توسط خود شرکت)،توانایی مدیریت شرکت در حفظ حقوق سهامداران را افزایش می دهد. سهام خزانه همچنین حمایت از ارزش‌های واقعی وافزایش نقدشوندگی سهامرا بیشتر می کند.احتمال بازگشت روند مثبت بازار با انتشار سهام خزانه وجود دارد.

نمادهای بورسی که سهام خزانه منتشر کرده اند

مجموعه‌های باما،‌ فولاد مبارکه، بانک صادرات، سرمایه گذاری غدیر و چند شرکت بورسی دیگر طی چند وقت اخیر خبر خرید سهام خزانه منتشر کرده‌اند.

درجهان سرمایه داري امروز بورس به عنوان یکی از موثرترین و پیشرفته ترین ابزارهاي تکاملی سرمایه به شمار میرود. در ادبیات مالی دنیا، سهام خزانه به عنوان یکی از استراتژی‌های مالیِ در اختیار مدیریت محسوب می‌شود تا در راستای اهداف شرکت به کار گرفته شود. سهام خزانه یکی از مفاهیم مهم و آشناي دنیاي تامین مالی شرکتی است .در سراسر دنیا اهمیت وجود سهام خزانه به عنوان یکی از سیاستهاي پرداخت و توزیع وجه نقد براي مدیران به روشنی درك شده است به طوري که در برخی موارد ارزش پولی ارقام آن به مقادیر چشمگیر و قابل توجهی میرسد که مخاطب را به تامل و درنگ در مزایاي نهفته در این سیاست وادار میکند.

چیستی سهام خزانه

مطابق قانون تجارت ایران سهام خزانه ،سهام عادي یا ممتاز یک شرکت سهامی است که توسط همان شرکت مجددا خریداري می شود و مطابق باماده 198همین قانون چنین بازخریدي ممنوع است.

هیچ شرکتی مجاز به خرید سهام خودنیست.علت آن هم این می باشد که شرکت و مدیریت آن همواره از اطلاعات داخلی آگاه است . ممکن است به واسطه این مزیت اقدام به خرید سهام خود در حداقل قیمت کند.سپس همان را در اوج قیمت آن بفروشد . درنهایت موجب ضرر و زیان فروشنده و خریدار گردد. البته شرکت های پذیرفته شده در بورس و بازارهای خارج از بورس براساس میزان سهام شناور خود در هر یک از بازارها و براساس مقرراتی که به پیشنهاد سازمان بورس و اوراق بهادار به تصویب رسیده است، می توانند تا ۱۰ درصد سهام خود را خریداری کنند.

تحت عنوان سهام خزانه، در شرکت نگهداری نمایند. در اوایل تشکیل بورس اوراق بهادار در سال ۱۳۴۶، مدیران شرک ملینفت ایران به عنوان نخستین شرکت سهامی حق استفاده از سهام خزانه را داشتند و حق این را داشتند که سهام شرکت خود را بازخرید کنند. اما بر اساس متمم قانون تجارت در فروردین ماه ۱۳۴۸ حق بازخرید سهام خزانه از شرکت ها گرفته شد. در حالی که این سهام خزانه، برای سهامداران سودمند بود. به همین دلیل در بسیاری از کشورها، خریدآن مجاز است. ولی چون احتمال سوءاستفاده از آن نیز وجود دارد، در مواردی این خرید ممنوع اعلام می شود.

هم چنین پس از یک دوره بازخریدی است که به شرکتها اجازه فروش سهام خزانه شده را می دهند. این موضوع یعنی اینکه سهام خزانه با موضوع بازارگردانی سهام کاملا متفاوت است. نباید از این دو مقوله به جای هم استفاده کرد.دوره زمانی بازخرید سهام یا خزانه کردن سهام است. معمولا این دوره یا باید به تصویب مجمع برسد. یا در اختیارات هیات مدیره است.هیات مدیره باید اعلام کند چه میزان از سهام را طی چه دوره ای بازخرید خواهد کرد. معمولا انحراف از برنامه اعلامی بدون دلایل موجه جز تخلفات انضباطی ناشر خواهد بود.

محل تامین نقدینگی

در مبحث سهام خزانه عامل مهم دیگری که اثرگذار است بحث منبع تامین پول برای خرید سهام خزانه است. شرکتی که تمکن مالی ندارد نباید بتواند سهام خود را خزانه کند. در کشورهای دیگر محل تامین نقدینگی لازم را نیز مشخص می‌کنند. که توجه به این نکته از اهمیت بالایی برخوردار است.

مزایای سهام خزانه برای سهامداران

افزایش تدریجی EPS یکی از اثرات خرید سهام توسط خود شرکت هاست همچنین شکل گیری روند افزایشی در EPS یک شرکت موجبات هشیاری سرمایه گذاران را فراهم می آورده و همواره این پیام را دارد که سهام آن شرکت در زیر قیمت ذاتی معامله می شود. یا پتانسیل رشد دارد. این برداشت تقاضا را افزایش می دهد.در نهایت به گران تر شدن قیمت سهام منتج می شود.

شرکت ها معمولا در صورت داشتن نقدینگی اضافی، آن را در Buyback به کار می برند، این بدان معنی است که آن شرکت با مشکل نقدینگی مواجه نمی شود و در نهایت سرمایه گذاران به صورت منطقی به این نتیجه می رسند که شرکت بازده بیشتری از این کار به نسبت گزینه های دیگر سرمایه گذاری، به دست خواهد آورد. از این رو موجبات افزایش قیمت سهم فراهم می شود.