۱- دریافت تقاضای اعطای مجوزهای مختلف مربوط به نهادهای مالی؛
۲- بررسی شرایط متقاضیان دریافت مجوزهای مربوط به نهادهای مالی از طریق بررسی مدارک، انجام بازدیدها از امکانات نرمافزاری و سختافزاری متقاضی؛
۳- تطبیق شرایط متقاضیان با مقررات و تهیه گزارش لازم به منظور تصمیمگیری در مورد اعطا یا عدم اعطای مجوزهای تقاضاشده؛
۴- دریافت اطلاعات و مدارک متقاضیان سمت در نهادهای مالی و بررسی این مدارک و تهیه گزارشهای لازم به منظور تصمیمگیری در مورد صلاحیت آنها؛
۵- ارتباط با نهادهای مالی تحت نظر و دریافت مکاتبات آنها؛
۶- هماهنگی جهت تشکیل جلسات تصمیمگیری در مورد نهادهای مالی، تنظیم صورت جلسات و پیگیری اجرای مصوبات آنها؛
۷- دریافت و تنظیم پرونده نهادهای مالی تحت نظر و بایگانی کلیه اسناد و مدارک و اطلاعات مربوطه در پروندههای مذکور و ارائه و بازپسگیری محتویات پروندههای مزبور؛
۸- تهیه گزارشهای مورد نیاز از اطلاعات و مدارک نهادهای مالی؛
۹- ارتباط و هماهنگی با نهادهای مرتبط داخل و خارج از سازمان در امور مرتبط با نهادهای مالی.
نهادهای مالی بازار سرمایه، مجوز و فعالیت
با توجه به اقبال مردم به بازار سرمایه و تاکید دولت بر رشد و ارتقا بازار سرمایه هر روز شاهد گسترش نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه هستیم، با توجه به اینکه آشنایی با نهادهای فعال بازار سرمایه می تواند به سرمایه گذاران و سرمایه پذیران جهت بهره گیری از خدمات ارایه شده توسط این نهادها کمک شایانی نماید، در این نوشتار به نهادهای مالی بازار سرمایه، مجوز و فعالیت آنها می پردازم.
منظور از نهادهای مالی چیست؟
بهطور کلی نهادهای مالی، سازمان یا موسساتی هستند که نقش واسطههای مالی را اجرا میکنند. این نهادها باعث میشوند که سرمایهها با سرعت بیشتر و با هزینهای کمتر در گردش باشند. به بیان دیگر، این نهادها عمدتا امور مالی و سرمایهگذاری را اجرایی میکنند.
چه نهادهای مالی در حال حاضر در بازار سرمایه ایران فعالیت دارند؟
در حال حاضر نهادهای مالی ذیل در مجموعه بازار سرمایه مشغول به فعالیت هستند که در ادامه می توانید لیست آنها را مشاهده فرمایید.
قبل از ادامه مطالعه فایل ذیل که توسط معاونت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار تهیه گردیده است توصیه می گردد.
و اما در ادامه مطالب به دو بخش تقسیم می شود :
بخش اول :قوانین و مقررات عمومی که مرتبط با تمامی نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه است و بخش دوم ضوابط و مقررات خاص هر کدام از نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه:
بخش اول: قوانین و مقررات عمومی مرتبط با تاسیس و فعالیت تمامی نهادهای مالی :
۲- قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور
۴- قانون مبارزه با پولشویی
هر چند از لینکهای فوق امکان دانلود کامل قوانین وجود دارد اما در ادامه به برخی از مهمترین مفاد قانونی مورد نیاز برای تاسیس و فعالیت نهادهای مالی می پردازم.
۱- قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران:
تعاریف نهادهای مالی :
کارگزار: شخص حقوقی است که اوراق بهادار را برای دیگران و به حساب آنها معامله می کند.
کارگزار / معاملهگر: شخص حقوقی است که اوراق بهادار را برای نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه دیگران و به حساب آنها ویا به نام و حساب خود معامله می کند.
بازار گردان: کارگزار/ معاملهگری است که با اخذ مجوز لازم با تعهد به افزایش نقدشوندگی و تنظیم عرضه و تقاضای اوراق بهادار معین و تحدید دامنه نوسان قیمت آن، به داد و ستد آن اوراق می پردازد.
مشاور سرمایه گذاری: شخص حقوقی است که در قالب قراردادی مشخص، درباره خرید و فروش اوراق بهادار، به سرمایه نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه گذار مشاوره می دهد.
سبد گردان: شخص حقوقی است که در قالب قراردادی مشخص و به منظور کسب انتفاع، به خرید و فروش اوراق بهادار برای سرمایه گذار می پردازد.
شرکت تامین سرمایه: شرکتی است که به عنوان واسطه بین ناشر اوراق بهادار و عامه سرمایه گذاران فعالیت می کند و می تواند فعالیتهای کارگزاری، معاملهگری، بازار گردانی، مشاوره، سبد گردانی، پذیره نویسی، تعهد پذیره نویسی و فعالیتهای مشابه را با اخذ مجوز از «سازمان» انجام دهد.
صندوق بازنشستگی: صندوق سرمایه گذاری است که با استفاده از طرحهای پسانداز و سرمایه گذاری، مزایای تکمیلی را برای دوران بازنشستگی اعضای آن فراهم می کند.
صندوق سرمایه گذاری: نهادی مالی است که فعالیت اصلی آن سرمایه گذاری در اوراق بهادار می باشد و مالکان آن به نسبت سرمایه گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریکند
شرکت مادر (هلدینگ): شرکتی که با سرمایه نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه گذاری در شرکت سرمایه پذیر جهت کسب انتفاع، آنقدر حق رأی کسب میکند که برای کنترل عملیات شرکت، هیات مدیره را انتخاب کند و یا در انتخاب اعضای هیات مدیره مؤثر باشد.
نحوه صدور، تعلیق و لغو مجوز نهادهای مالی:
مطابق با مفاد ماده ۴ قانون بازار صدور، تعلیق و لغو مجوز شرکتهای تامین سرمایه جز وظایف شورای عالی بورس است و صدور، تعلیق و لغو مجوز سایر نهادهای مالی در حوزه وظایف هیات مدیره سازمان است
تأسیس نهادهای مالی موضوع این قانون منوط به ثبت نزد سازمان است و فعالیت آنها تحت نظارت سازمان انجام می شود.
صلاحیت حرفهای اعضای هیات مدیره و مدیران نهادهای مالی:
صلاحیت حرفهای اعضای هیات مدیره و مدیران، حد اقل سرمایه، موضوع فعالیت در اساسنامه، نحوه گزارشدهی و نوع گزارشهای ویژه حسابرسی نهادهای مالی موضوع این قانون، باید به تأیید سازمان برسد.
جهت ارسال مدارک و احراز صلاحیت حرفه ای کافی است به سامانه ذیل مراجعه و مراحل مربوطه را انجام دهید
نحوه رسیدگی به تخلفات:
هیات مدیره بورس به تخلفات انضباطی کارگزاران، کارگزار / معاملهگران، بازار گردانان، ناشران و سایر اعضای خود از هر یک از مقررات این قانون یا آیین نامههای ذیربط طبق آیین نامه انضباطی خود رسیدگی می نماید. رأی بورس به مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ قابل تجدید نظر در سازمان می باشد. رأی سازمان قطعی و لازمالاجراء می باشد.
نخوه رسیدگی به اختلافات :
اختلافات بین کارگزاران، بازار گردانان، کارگزار/ معاملهگران، مشاوران سرمایه گذاری، ناشران، سرمایه گذاران و سایر اشخاص ذیربط ناشی از فعالیت حرفهای آنها، در صورت عدم سازش در کانون ها توسط هیات داوری رسیدگی می شود.
هیات داوری متشکل از سه عضو می باشد که یک عضو توسط رییس قوه قضاییه از بین قضات باتجربه و دو عضو نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه از بین صاحبنظران در زمینه های اقتصادی و مالی به پیشنهاد سازمان و تأیید شورا به اختلافات رسیدگی می نماید. رییس قوه قضاییه و سازمان با تأیید شورا علاوه بر نماینده اصلی خود، هر یک، عضو علیالبدل تعیین و معرفی می نمایند تا در صورت غیبت عضو اصلی مربوط در هیات داوری شرکت نماید. شرایط عضو علیالبدل همانند عضو اصلی می باشد.
درخواست کناره گیری موقت یا دائم از فعالیت:
در صورتیکه کارگزار، کارگزار / معاملهگر، بازار گردان، مشاور سرمایه گذاری و سایر تشکلهای مشابه درخواست کناره گیری موقت یا دائم از فعالیت خود را داشته باشند، مراتب را به سازمان، کانون و نیز به بورس مربوط اعلام نموده و مجوز فعالیت خود را نزد کانون تودیع مینمایند. تضمینها و وثایق مربوط تا تعیین تکلیف معاملات انجام شده و سایر تعهدات آنها به قوت خود باقی خواهد ماند. قسمت اخیر این ماده نسبت به کارگزاران، کارگزار / معاملهگران، بازار گردانان، مشاوران سرمایه گذاری و سایر تشکلهای مشابه که عضویت آنها بر اساس ماده (۳۵) این قانون تعلیق یا لغو میشود، نیز مجری است.
مسئولیت قانونی در خصوص قصور و افشای اسرار اشخاص:
ناشر، شرکت تأمین سرمایه، حسابرس و ارزش یابان و مشاوران حقوقی ناشر، مسؤول جبران خسارات وارده به سرمایه گذارانی هستند که در اثر قصور، تقصیر، تخلف و یا به دلیل ارائه اطلاعات ناقص و خلاف واقع در عرضه اولیه که ناشی از فعل یا ترک فعل آنها باشد، متضرر گردیدهاند.
کارگزار، کارگزار / معاملهگر، بازار گردان و مشاور سرمایه گذاری که اسرار اشخاصی را که برحسب وظیفه از آنها مطلع شده یا در اختیار وی قرار دارد، بدون مجوز افشاء نماید، به مجازاتهای مقرر در ماده (۶۴۸) قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵/۳/۶ محکوم خواهد شد.
۲- قانون احکام دایمی برنامه های توسعه کشور:
الزام به ثبت نهادهای مالی نزد سازمان بورس و اوراق بهادار
ماده ۳۶ بند ث – اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل تمامی اشخاص حقوقی که تحت یکی از عناوین نهادهای مالی موضوع قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران و یا قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی تا کنون تشکیل شده اند و نزد مرجع ثبت شرکتها در سراسر کشور به ثبت رسیده اند و نیز آن دسته از اشخاص حقوقی که موضوع فعالیت اصلی آنها نهاد مالی است، موظفند نهاد مالی تحت مدیریت خود را نزد سازمان بورس و اوراق بهادار به ثبت برسانند. خودداری از ثبت نهاد مالی تخلف محسوب می شود و فعالیت مدیران آنها مشمول بند (۱) ماده (۴۹) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران است. سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مکلف است نهادهای مالی را فقط با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار ثبت کند و از ثبت نهادهای مالی بدون مجوز خودداری کند. هرگونه تغییرات در اساسنامه و سرمایه نهادهای مالی نیز منوط به تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار طبق ضوابط مربوط است. تأیید صلاحیت حرفه ای مدیران نهادهای مالی براساس دستورالعملی است که به تصویب شورای عالی بورس و اوراق بهادار می رسد.
الزام ارسال مدارک در سامانه ستان
ماده ۳۶ بند چ – کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که به عنوان مدیران نهادهای مالی، تشکلهای خود انتظام و ناشران اوراق بهادار موضوع ماده (۱۳) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی مصوب ۲۵ /۹ /۱۳۸۸ انتخاب شده یا می شوند مکلفند مدارک هویت و کلیه اسناد و مدارک مربوط به سوابق شغلی و تحصیلی خود را جهت ثبت در پایگاه اطلاعاتی مدیران مربوطه به سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه کنند. سازمان بورس و اوراق بهادار موظف است مشخصات و سوابق تحصیلی و تجربی مدیران یاد شده را در پایگاه اطلاعاتی مذکور ثبت کند و عملکرد آنها را از حیث رعایت قوانین و مقررات حاکم بر بازار اوراق بهادار و سوابق تخلفاتی و کیفری مربوط به آنها در طول مدیریت در نهادهای مالی و ناشران اوراق بهادار براساس ترتیبات اجرائی که به تصویب شورای عالی بورس و اوراق بهادار می رسد منتشر نماید.
۳- قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی:
تعریف نهاد واسط
نهاد واسط؛ یکی از نهادهای مالی موضوع قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران است که میتواند با انجام معاملات نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه موضوع عقود اسلامی نسبت به تأمین مالی از طریق انتشار اوراق بهادار اقدام نماید
لزوم برخورداری از صلاحیت حرفه ای مدیران نهادهای مالی
مدیران نهادهای مالی، ناشران اوراق بهادار و تشکل های خود انتظام شامل اعضاء هیأت مدیره و مدیرعامل باید فاقد محکومیت قطعی کیفری مؤثر بوده و از صلاحیت حرفهای لازم برخوردار باشند. در صورت فقدان یا سلب صلاحیت حرفهای نامبردگان، مرجع انتخابکننده موظف است از انتخاب آنان به سمت های نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه یادشده خودداری نموده و یا مدیران انتخاب شده را از آن سمت برکنار نماید. شرایط و معیارهای صلاحیت حرفهای مدیران مذکور صرفاً از حیث تحصیلات و سوابق تجربی مرتبط و همچنین نحوۀ سلب صلاحیت آنها توسط سازمان، به موجب آییننامهای خواهد بود که به پیشنهاد شورای عالی بورس و اوراق بهادار به تصویب هیأت وزیران میرسد.
در مطالب فوق به طور خلاصه به برخی از مهمترین قوانین حاکم بر تاسیس و فعالیتهای نهادهای مالی پرداختم در ادامه به بررسی ضوابط و مقررات مختص هر کدام از نهادهای مالی به تفکیک می پردازم.
هر چند در این لینک تمامی قوانین، بخش نامه ها ، ابلاغیه ها و … در خصوص تاسیس و فعالیت نهادهای مالی در دسترس است اما در ادامه مطالب به بررسی تخصصی هر کدام از نهادهای مالی خواهم پرداخت.
برای مطالعه تخصصی هر کدام از نهادهای مالی لطفا بر لینک مربوطه کلیک فرمایید
یکی از مهمترین نهادهای مالی فعال در حوزه بازار سرمایه سبدگردان ها هستند که در این نوشتار به ماهیت، نحوه اخذ مجوز، عملکرد و نقش آنها در توسعه بازار سرمایه خواهم پرداخت.
جهت دستیابی به فایل های لیست سبدهای فعال، گزارش عملکرد سبدها، فایل ها و فرم های مرتبط با سبدها می توانید به لینک پایین مراجعه فرمایید:
0 تا 100 نهادهای مالی بورس + بررسی انواع آن ها
در تمام بازارهای اقتصادی، ازجمله بازار سرمایه، بورس کالا و بورس انرژی، یک سری از بازیگران رسمی و غیر رسمی وجود دارند که شناخت آنها برای سرمایهگذاران ضروری است. از مهمترین آنها در بازار سرمایه، نهادهای مالی هستند. این نهادها، مانند بنگاههایی هستند که خدمات مربوط به داراییهای مالی ارائه میدهند و انواع مختلفی دارند. شناخت هرکدام از آنها، باعث میشود تا به صورت موثرتری داراییهای خود را نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه در بورس سرمایهگذاری کنید. در این مطلب، انواع نهادهای مالی در بازار سرمایه ایران، بورس کالا و بورس انرژی را بررسی میکنیم.
نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه ایران
بورس اوراق بهادار بهوجود آمده است تا بازاری شفاف و منصفانه برای داد و ستد اوراق بهادار ایجاد کند و بر معاملات و عملیاتهای بازار نظارت داشته باشد. هرکدام از نهادهای مالی در بازار بورس ایران وظایف خاصی دارند، اما همه آنها ایجاد شدهاند تا سرمایهگذاری در بورس را تسهیل کنند. انواع نهادهای مالی بورس شامل موارد زیر میشوند:
کارگزاران بورسی
کارگزاران بورسی مانند شرکتهایی هستند که به عنوان واسطه بین خریداران و فروشندگان سهام عمل میکنند. در واقع، این شرکتها اولین مکانهایی هستند که برای ورود به بازار سرمایه ایران باید در آنها ثبت نام کنید. اغلب کاربران از طریق همین کارگزاران فرآیند ثبت نام در بورس و شرکت در معاملات را آغاز میکنند. این شرکتها به ازای خدماتی که انجام میدهند، مقداری پاداش بهعنوان کارمزد از سهامداران دریافت میکنند. از جمله وظایف دیگر کارگزاریها، میتوان به سبدگردانی، ارائه مشاوره در زمینه سرمایهگذاری، مدیریت نقدینگی، آموزش سهامداران و آشنا کردن آنها با قوانین و مقررات بازار سرمایه اشاره کرد.
صندوق های سرمایه گذاری
به صندوقهای سرمایهگذاری بهاختصار ETF هم گفته میشود. در این صندوقها، خرید و فروش سهام به صورت غیرمستقیم انجام میشود. به طوریکه، افراد مبتدی یا نیمه حرفهای داراییهای خود را در آنها قرار میدهند تا این صندوقها به واسطه دانش خود برای این افراد سرمایهگذاری کنند. سود حاصل از خرید و فروشهای سهام، به این افراد اختصاص داده میشود. با این روش، ریسک سرمایهگذاری در بورس تا حد زیادی کاهش مییابد. البته، توجه داشته باشید که سود حاصل از آن نسبت به خرید و فروش مستقیم در بورس پایینتر است.
موسسات رتبه بندی
موسسات رتبه بندی نقش بسیار مهمی در بازار سرمایه ایران دارند، چراکه به کمک تخصص خود به رتبه بندی اوراق بهادار صادر شده از جانب شرکتها میپردازند. این رتبه بندی با سنجش میزان ریسک اوراق بهادار و سایر فاکتورهای دیگر بهدست میآید و در تصمیمهای سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و قانونگذاران تاثیر به سزایی دارد.
بازارگردان ها
بازارگردانها به نهادهای مالی گفته میشود که مانع نوسانات قیمتی میشوند. این نهادها بهترین نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه نرخ قیمت متناسب با هر سهم را ارائه میدهند. زمانیکه یک سهم دچار نوسانات قیمتی میشود و قیمت آن برای خریداران نامشخص است، این نهاد وظیفه دارد که درمورد اطلاعات شرکتهای بورسی تحقیق کند و بعد از قیمت گذاری بر روی سهام آنها، بهترین قیمت را پیشنهاد دهد. با وجود اینکه این نهادها در نقدشوندگی سهام بسیار مفید هستند، اما تعداد آنها زیاد نیست.
شرکت های تامین سرمایه
شرکتهای تامین سرمایه یکی از واسطههای مهم بازار سهام به شمار میروند. طبق قوانین، این نهادهای مالی میتوانند فعالیتهای مختلفی شامل سبدگردانی، بازارگردانی، معامله، پذیرهنویسی و برخی فعالیتهای مرتبط دیگر را انجام دهند.
شرکت های پردازش اطلاعات
سرمایهگذاران برای تصمیمگیری درست، به اطلاعاتی صحیح، جامع، به روز و به موقع احتیاج دارند. شرکتهای پردازش اطلاعات با ارائه تحلیل در مورد بازار سهام، این اطلاعات را برای کاربران فراهم میکند. وجود این اطلاعات برای سرمایهگذاریهای بهتر بسیار مفید است.
شرکت های مشاوره سرمایهگذاری
مشاوران سرمایهگذاری که معمولا شخصیتهای حقوقی هستند و یکی از مهمترین بازیگران بازار سرمایه ایران محسوب میشوند. تمام افراد حقیقی و حقوقی میتوانند از اطلاعات و تخصص این نهادهای مالی استفاده کنند و بر همان اساس، بهترین تصمیمات را برای سرمایهگذاری داشته باشند. مشاوران سرمایهگذاری، افرادی هستند که میتوانند شرکتهای مختلف را تجزیه و تحلیل کنند و بر اساس آن به افراد دیگر مشاوره دهند. دریافت کمک از این نهادها برای داشتن ریسک پایین سرمایهگذاری بسیار مفید است.
نهادهای مالی بورس کالای ایران
بورس کالا یکی از مهمترین بازارهای سرمایه ایران است که به منظور خرید و فروش کالا استفاده میشود. در این بازار سرمایه، داد و ستد کالا از دو روش بازار نقدی و بازار آتی انجام پذیر است. در بازار نقدی، کالاها با قیمتهای توافقی، به صورت واقعی و فیزیکی معامله میشوند. اما داد و ستد کالا در بازارهای آتی بدین گونه است که در آن فروشنده متعهد میشود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین شده بفروشد و در مقابل، خریدار باید آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند.
از جمله واسطههای بازار بورس کالا میتوان به صندوقهای کالایی اشاره کرد. این صندوقها برای سرمایهگذاران شرایطی فراهم میکنند تا به جای خرید و نگهداری کالای مورد نظر و پرداخت هزینههای حمل و نقل و انبارداری و خسارتهای احتمالی، اوراق این صندوقها را خریداری کنند. خرید این اوراق به این شکل است که سرمایهگذاران مالکیت کالاهای مورد نظر را دارند اما مسئولیت نگهداری از آن کالاها برعهده این افراد نیست. این صندوقها، بخشی از وجوه خود را برای سرمایهگذاری برروی یک کالای خاص اختصاص میدهند و سرمایهگذاران علاقهمند به آن کالای خاص، برای خرید واحدهای این صندوق اقدام میکنند.
البته، خرید و فروش در بورس کالا دارای محدویتهایی هم هست. برای مثال، فقط کسانی میتوانند از بورس کالا خریداری کنند که حجم خریدشان از حد معینی مثلا 20 یا 110 یا 220 تن در رینگهای مختلف کمتر نباشد. برای خرید از بورس کالا، در اولین قدم باید از طریق یک کارگزاری برای دریافت کد مشتری خود اقدام کنید.
نهادهای مالی بورس انرژی
شرکت بورس انرژی ایران هدف اصلی خود را نظارت و آسان نموندن معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر حاملهای انرژی، مانند نفت، گاز و برق، اعلام کرده است. در این بستر، به تمام اعضا به صورت یکسان دسترسی داده میشود تا با نهادهای مالی، شركتها و سازمانها در بازارهای انرژی از جمله وزارتخانههای نفت، نیرو و صنعت و معدن و تجارت و شرکتهای ملی نفت ایران، همکاری داشته باشند. ترکیب سهامداری در بورس انرژی ایران، شامل 60% نهادهای مالی، 20% فعالان صنعت برق و نفت و 20% عموم مردم میشود.
بورس حاملهای انرژی شامل سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی میشود. در بازار فیزیکی، در واقع خود کالاهای قرار گرفته در لیست پذیرفته شدههای بورس خرید و فروش میشوند. اما برخلاف آن، معاملات در بازارهای مشتقه، معمولا با استفاده از ابزارهای مالی و قراردادهای ویژه مانند قرارداد سلف موازی یا قرارداد آتی انجام میشوند. تمام این قراردادها و معاملات در بازارهای اینترنتی و به صورت کاملا الکترونیکی صورت میگیرند. بازارهای فرعی هم به معاملات کالاهای تک محمولهای که هر نوبت عرضه آنها نیازمند ارسال درخواست جداگانه و اخذ موافقت کمیته است، مربوط میشود.
سخن آخر
نهادهای مالی در بازار بورس ایران به طور مستقیم در مبادلات شرکت نمیکنند، اما نباید نقش آنها را دست کم گرفت. وجود این نهادها برای رونق و امنیت بازار واجب است. علاوه بر آن، خدمات ارائه شده توسط آنها تاحد زیادی انجام معامله را برای کاربران آسان میکند. نظر شما درمورد عملکرد نهادهای مالی و انواع مختلف آنها چیست؟
سوالات متداول
نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه ایران کدامند؟
کارگزاران بورسی، صندوق های سرمایه گذاری، موسسات رتبه بندی، بازارگردان ها، شرکت های تامین سرمایه، شرکت های پردازش اطلاعات، شرکت های مشاوره سرمایهگذاری، نهادهای مالی بورس انرژی، نهادهای مالی بورس کالا
کارگزاری هوشمند رابین
کارگزاری فارابی
این مقاله به کوشش نگار پورجواد و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تکتک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.
نهادهای مالی
نهادهای مالی ، بنگاههایی هستند که خدمات مربوط به داراییهای مالی را ارایه میدهند. جریان وجوه از پساندازکنندگان به سرمایهگذاران در بازارهای واقعی به طور مستقیم و در بازارهای مالی به شکل غیرمستقیم است.
در یک طبقهبندی کلی، نهادهای مالی را میتوان به دو دسته نهادهای سپردهپذیر (فعال در بازار پول) و غیر سپردهپذیر (فعال در بازار سرمایه و بیمه) طبقهبندی کرد.
نهادهای مالی فعال در بازار اوراق بهادار را میتوان به کارگزاران،کارگزاران/معاملهگران،بازارگردانان،”مشاوران سرمایهگذاری،مؤسسات رتبهبندی،صندوقهای سرمایهگذاری،شرکتهای سرمایهگذاری،شرکتهای پردازش اطلاعات مالی،شرکتهای تأمین سرمایه و صندوقهای بازنشستگی اشاره کرد.
وظایف نهاد های مالی
۱- دریافت تقاضای اعطای مجوزهای مختلف مربوط به نهادهای مالی؛
۲- بررسی شرایط متقاضیان دریافت مجوزهای مربوط به نهادهای مالی از طریق بررسی مدارک، انجام بازدیدها از امکانات نرمافزاری و سختافزاری متقاضی؛
۳- تطبیق شرایط متقاضیان با مقررات و تهیه گزارش لازم به منظور تصمیمگیری در مورد اعطا یا عدم اعطای مجوزهای تقاضاشده؛
۴- دریافت اطلاعات و مدارک متقاضیان سمت در نهادهای مالی و بررسی این مدارک و تهیه گزارشهای لازم به منظور تصمیمگیری در مورد صلاحیت آنها؛
۵- ارتباط با نهادهای مالی تحت نظر و دریافت مکاتبات آنها؛
۶- هماهنگی جهت تشکیل جلسات تصمیمگیری در مورد نهادهای مالی، تنظیم صورت جلسات و پیگیری اجرای مصوبات آنها؛
۷- دریافت و تنظیم پرونده نهادهای مالی تحت نظر و بایگانی کلیه اسناد و مدارک و اطلاعات مربوطه در پروندههای مذکور و ارائه و بازپسگیری محتویات پروندههای مزبور؛
۸- تهیه گزارشهای مورد نیاز از اطلاعات و مدارک نهادهای مالی؛
۹- ارتباط و هماهنگی با نهادهای مرتبط داخل و خارج از سازمان در امور مرتبط با نهادهای مالی.
مهمترین نهادهای مالی بازار سرمایه
در یک تقسیم بندی کلی، مهمترین نهادهایی که در بازار سرمایه فعالیت می کنند به نهادهای خود تنظیم گر ، واسطه های بازار و سایر فعالان بازار سرمایه تقسیم می شوند.
الف- نهادهای خود تنظیم گر
به عنوان اولین مورد از مهمترین نهادهای مالی بازار سرمایه می توان به نهادهای خود تنظیم گر اشاره کرد. مهمترین ویژگی نهادهای خود تنظیم گر ، برخورداری این نهادها از استانداردهای حرفه ای و اخلاقی است. این ویژگی باعث می شود، برخی از وظایف نظارتی مقام ناظر بر بازار سرمایه به این نهادها تفویض شود. به بیان دیگر، نهادهای خود تنظیم گر مجازند برای حسن انجام وظایف و تنظیم فعالیت های حرفه ای خود، ضوابط و استانداردهای حرفه ای و انضباطی لازم را وضع و اجرا نمایند.
نهادهای خود تنظیم گر شامل :
- بورس اوراق بهادار
- بورس کالا
- موسسات سپرده گذاری و نگهداری اوراق بهادار
۱- بورس اوراق بهادار
بورس اوراق بهادار از جمله مهمترین نهادهای خود تنظیم گر فعال در بازار اوراق بهادار به شمار می رود. وظیفه اصلی بورس اوراق بهادار، فراهم آوردن بازاری شفاف و منصفانه برای دادوستد اوراق بهادار پذیرفته شده و همچنین سیستمی مناسب برای نظارت بر جریان دادوستد، عملیات بازار و فعالیت اعضای آن است.
مسئولیت های بورس اوراق بهادار به عنوان یکی از نهادهای مالی بورس :
- تصمیم گیری درباره پذیرش یا لغو پذیرش اعضا شامل کارگزاران، معامله گران، بازارگردانان و مشاوران و مدیران سرمایه گذاری
- تصمیم گیری درباره پذیرش یا لغو پذیرش ابزارهای مالی قابل دادوستد در بورس اعم از سهام، ابزارهای بدهی و ابزارهای مشتق
- فراهم آوردن یک سیستم دادوستد مناسب و کارآمد
- فراهم آوردن یک سیستم مناسب و کارآمد برای تسویه و پایاپای دادوستد
- فراهم آوردن یک سیستم مناسب برای نظارت بر جریان دادوستد، عملیات بازار و فعالیت اعضا
- فراهم آوردن امکانات و تسهیلات لازم برای توزیع و انتشار اطلاعات مربوط به دادوستد و نیز سایر اطلاعات لازم برای تصمیم گیری درباره دادوستد اوراق بهادار
۲- بورس کالا
بورس های کالا به عنوان یکی از مهمترین نهادهای مالی بازار سرمایه ، نهادهای نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه سازمان یافته اند که به منظور دادوستد کالا تشکیل می شوند. خرید و فروش کالاها در بورس های کالا به دو صورت انجام می شود. متقاضیان می توانند در قالب بازار نقدی یا بازار آتی به خرید و فروش کالاها بپردازند. در بازار نقدی، کالا به طور واقعی و فیزیکی در قیمت هایی که خریداران و فروشندگان روی آنها توافق کرده اند، دادوستد می شوند. بازار آتی متفاوت از بازار نقدی است. در بازار آتی، قراردادهای آتی و نه خود کالاها، توسط واسطه های بازار و از طریق حراج حضوری مورد دادوستد قرار می گیرند. این قراردادها از آن جهت قرارداد آتی نامیده می شوند که بر اساس آنها تحویل یا دریافت مقدار مشخصی از یک کالای خاص، در یک زمان معین، تضمین می شود.
۳- موسسات سپرده گذاری و نگهداری اوراق بهادار
این موسسات با هدف نگهداری اوراق بهادار و انتقال مالکیت اوراق، بدون انتقال فیزیکی آن از طریق انتقال اوراق از یک حساب به حساب دیگر و به طور کلی تسهیل و تسریع دادوستد در بازار اوراق بهادار ایجاد شده اند. ایجاد موسسات سپرده گذاری و نگهداری اوراق بهادار، با توجه به گسترش چشمگیر بازارهای مالی و رشد حجم دادوستد در بورس های اوراق بهادار، امری اجتناب ناپذیر بوده و باعث کاهش خطرات مربوط به تاخیر در تحویل، گم شدن، سرقت و جعل اوراق بهادار و صرفه جویی در وقت و هزینه نقل و انتقال اوراق شده و به افزایش کارایی تسویه، پایاپای و انتقال اوراق بهادار کمک می کند.
ب- واسطه های بازار نهادهای مالی
به عنوان دومین مورد از مهمترین نهادهای مالی بازار سرمایه می توان به واسطه های بازار اشاره کرد. واسطه های بازار به عنوان نهادهای اجرایی و عملیاتی بازار اوراق بهادار، تمامی فعالیت های مربوط به عرضه اولیه اوراق و تضمین فروش آنها، مدیریت پرتفوی، انجام سفارش های خرید و فروش مشتریان، مشاوره و امور مربوط به تهیه، پردازش و انتشار اطلاعات دادوستد اوراق بهادار و تنظیم عرضه و تقاضای اوراق بهادار در بازار را انجام می دهند.
برخی از مهمترین واسطه های بازار را می توان به صورت زیر برشمرد :
- شرکت های تامین سرمایه (بانک های سرمایه گذاری)
- کارگزاران
- معامله گران
- مشاوران سرمایه گذاری
- بازارگردانان
- شرکت های سرمایه گذاری
۱- شرکت های تامین سرمایه (بانک های سرمایه گذاری)
این نهاد از نهادهای مالی بازار سرمایه که در بازار اولیه فعالیت می کند، قیمت گذاری، بازاریابی و فروش اوراق بهادار شرکت ها را در انتشار اولیه از طریق عرضه عمومی یا خصوصی بر عهده دارد. مؤسسات مزبور، گاه بر اساس قرارداد متعهد می شوند که بخشی از اوراق بهادار شرکت را که فروش نرفته است، خریداری نمایند.
۲- کارگزاران
اشخاصی هستند که به عنوان واسطه بین خریداران و فروشندگان به دادوستد اوراق بهادار میپردازند. کارگزاران به عنوان نماینده مشتری و به حساب مشتری، در مقابل دریافت کارمزد، به خرید و فروش اوراق بهادار می پردازند.
۳- معامله گران
معامله گران، واسطه های مالی هستند که به حساب خود اوراق بهادار می خرند و از موجودی سهام خود به مشتریان می فروشند یا اوراق بهادار آنها را خریداری می کنند. معامله گران کارمزد دریافت نمی کنند بلکه از تفاوت قیمت خرید و فروش اوراق بهادار سود می برند.
۴- مشاوران سرمایه گذاری نهادهای مالی
مشاوران سرمایه گذاری نهادهایی هستند که به اشخاص یا نهادهای دیگر در زمینه ارزش گذاری اوراق بهادار، سرمایه گذاری در اوراق بهادار و تهیه سبد سرمایه گذاری مشاوره می دهند.
۵- بازارگردانان نهادهای مالی
بازارگردانان از نهادهای مهم فعال در بورس های اوراق بهادار می باشند که با داشتن توان مالی و تخصص لازم، مسئولیت حفظ بازاری منظم و مداوم برای سهام خاصی را عهده دار می شوند. در واقع بازارگردان با خرید و فروش سهام، به مقابله با عدم تعادل های موقت می پردازد و می کوشد تا عرضه و تقاضا را متعادل سازد. به عبارت دیگر بازارگردان گاه در نقش خریدار، در مواردی که سهم خاص و مورد نظر خریدار ندارد و گاه در نقش فروشنده، چنانچه سهم خاصی فروشنده نداشته ولی خریداران بالقوه ای دارد، در بازار فعالیت می کند. ب
ازارگردان می تواند به عنوان یک کارگزار برای سفارش دهندگان خرید و فروش سهام را با استفاده از دفاتر خود که در آن سفارش خرید و فروش اوراق بهادار با قیمت های معین پیشنهادی ثبت شده است انجام دهد یا به عنوان یک معامله گر، اوراق بهادار تعیین شده را برای موجودی خود معامله کند.
۶- شرکت های سرمایه گذاری نهادهای مالی
شرکت های سرمایه گذاری از جمله واسطه های مالی هستند که کارکرد اصلی آنها مدیریت تخصصی سرمایه گذاری در بازار اوراق بهادار می باشد، اگر چه انواع متعددی از شرکت های سرمایه گذاری با کارکردهای مختلف وجود دارند، اما شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار به طور معمول با هدف مدیریت پرتفوی وارد بورس می شوند.
این شرکت ها با فروش اوراق سرمایه گذاری خود به عموم، وجوه به دست آمده را در ترکیب متنوعی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند و به نمایندگی از دارندگان اوراق به اداره آن می پردازند.
ج- سایر فعالان بازار سرمایه نهادهای مالی
علاوه بر نهادها و موسسات فوق، نهادهای دیگری با وظایف و کارکردهای خاص به عنوان نهادهای مالی بازار سرمایه فعالیت می کنند که مهمترین آنها عبارتند از :
۱- موسسات رتبه بندی خطر و اعتبار
کارکرد اصلی این نهاد از نهادهای مالی بازار سرمایه رتبه بندی اوراق بدهی شرکت ها با توجه به ریسک عدم بازپرداخت یا ورشکستگی است. این موسسات با انجام تحلیل مالی، ارزیابی مدیریت، تحلیل صنعت و بررسی احتمال عدم پرداخت بهره یا سود و بازپرداخت اصل سرمایه، نوع و شرایط تعهدات، حفاظت دارایی ها به هنگام ورشکستگی، سازماندهی مجدد و سایر مسائل قانونی و وجود ضمانت و بیمه به رتبه بندی اوراق بدهی شرکت ها می پردازند. مؤسسات مزبور با رتبه بندی اوراق بدهی با تعهدات ثابت، به سرمایه گذاران کمک می کنند تا چشم انداز پرداخت سقف تعهد شده مورد نظر را با توجه به ریسک عدم بازپرداخت یا ورشکستگی ارزیابی کنند.
۲- پردازشگران حرفه ای اطلاعات یا فروشندگان حرفه ای اطلاعات
فعالیت عمده اینگونه موسسات، گردآوری و پردازش اطلاعات به منظور اتخاذ تصمیم در زمینه سرمایه گذاری در اوراق بهادار است.
نهاد مالی و انواع آن
سرمایهگذاری این روزها یکی از دغدغههای اصلی اقشار مختلف جامعه میباشد که می خواهند سرمایه خود را در بلندمدت افزایش دهند. هر فردی که قصد دارد تا بخشی از سرمایه خود را وارد بازار بورس یا سایر بازارهای مالی کند، نیاز به آموزشهای لازم برای انجام معاملات و کسب مهارت و آگاهی در این زمینه نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه دارد اما عدهای هم هستند که راههای دیگری را انتخاب میکنند. این دسته از افراد به جای اینکه شخصا برای سرمایهگذاری اقدامی کنند، آن را به نهادها و شرکتهای مختلف میسپارند تا به شکل دیگری سرمایهگذاری خود را پیش ببرند. به همین خاطر در این مقاله قصد داریم تا در مورد نهاد های مالی بحث کنیم و مطالبی که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
نهاد مالی در بورس
انواع نهادهای مالی
نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه ایران
نهادهای مالی دارای مجوز سازمان بورس
وظایف نهادهای مالی
نهاد مالی چیست؟
نهاد مالی به بنگاههای اقتصادی و موسساتی گفته میشود که نقش آنها سرمایهگذاری به شیوههای مختلف در امورات مالی است. امروزه بسیاری از افراد برای از دست ندادن ارزش ذاتی سرمایهشان، آن را به نهادهای مالی واگذار میکنند. این نهادها با داشتن استراتژیهای مختلف سعی میکنند تا ارزش دارایی شما افت نکند و در عوض به ارزش آن اضافه کنند. نهادهای مالی، ترفندهای گوناگونی را بررسی میکنند تا بتوانند به بهترین شکل امور سرمایهگذاری را مدیریت نمایند. نهاد مالی به عنوان واسطهگر مالی معرفی میشود و نقش اثرگذاری بین سرمایهگذار و مدیریت سرمایه دارد.
نهاد مالی در بازار بورس
در بازار بورس نیز نهادهای مالی، واسطهای میان سرمایه گذارن و بازار بورس هستند. در واقع کسانی که قصد سرمایهگذاری در بورس را دارند اما آشنایی زیادی با بازار بورس نداشته یا فرصت بررسی ابعاد مختلف سرمایهگذاری در آن را ندارند، سرمایه خود را در اختیار نهادهای مالی می گذارند تا این بنگاههای اقتصادی به شیوههای متداول و حرفهای بتوانند این سرمایه را در بخشهای مختلف، در چرخه اقتصادی قرار بدهند تا سرمایه به عنوان یک مولد در نظر گرفته شود و به ارزش دارایی آن افزوده گردد. نهاد مالی در بورس می تواند باری را از دوش سرمایه گذار بردارد تا او بتواند با اطمینان بیشتری سرمایهگذاری کند.
انواع نهادهای مالی
نهادهای مالی بر اساس نوع و نحوه ارائه خدمات به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. برخی از نهادهای مالی صرفا متمرکز بر بازار بورس هستند و برخی در بازارهای مالی دیگر با استراتژیهای گوناگونی سرمایهگذاری میکنند. در این قسمت انواع نهادهای مالی را شرح می دهیم.
بانکهای تجاری
بانک ها همواره از نهادهای مهم مالی برای هر کشور محسوب میشوند که در آن انواع خدمات مالی، ارائه وامها و واسطهگری اعتباری انجام میشود که میتوان به عنوان یک پشتوانه به آنها نگاه انداخت.
شرکتهای کارگزاری
کارگزاران بورس به عنوان واسطه میان سرمایهگذاران بورس و سازمان بورس اوراق بهادار به شمار می روند. خرید و فروش سهام بورس و فرابورس از طریق کارگزاری، ارائه اعتبارات مالی برای خرید سهام، مدیریت سرمایه و تشکیل پرتفوی سهام از مهمترین خدمات نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه این نوع شرکت ها است. در حال حاضر شرکتهای کارگزاری زیادی هستند که خدمات خود را به مشتریان، مثل آموزش بورس و تحلیل انواع سهام در بورس، ارائه میدهند.
شرکتهای تامین سرمایه
این نوع شرکتها هم به عنوان بنگاههای اقتصادی و خدمات مالی شناخته میشوند که سرمایهگذاری در بازارهای مختلف برای سرمایهگذاران و مشارکت در انواع سرمایهگذاریها بخشی از خدمات آنها محسوب میشود.
صندوقهای سرمایه گذاری
صندوقهای سرمایهگذاری، سرمایهای که از مشتریان و سرمایهگذاران دریافت میکنند را در بازارهای مختلف به سرمایهگذاری اختصاص میدهند و به نوعی یک چرخه اقتصادی ایجاد میکنند. حوزههای سرمایهگذاری صندوقها می تواند بورس، ارز، طلا و کالاهای اساسی باشد. برخی از این صندوقها در بازار بورس اوراق بهادار نیز قابل معامله هستند و خریداران در سود یا زیان صندوق شریک میباشند و وجوه حاصل از خریداران سهام به انواع سرمایهگذاریها تخصیص پیدا میکند.
مشاوران سرمایه گذاری و سبدگردانها
برخی از نهادهای مالی به سرمایهگذاران برای مدیریت سرمایه خود، مشاوره میدهند تا در مسیر درست و بهتری قرار بگیرند. مشاوران سرمایهگذاری با در نظر گرفتن شرایط کلی بازار اقتصادی، به سرمایهگذاری در حوزههای مختلف میپردازند. از طرفی دیگر سبدگردانها در بورس به نوعی میتوانند امکانات مهمی مثل تشکیل سبد سهام و مدیریت خرید و فروش سهام در بورس را فراهم کنند تا کسانی که چندان فرصت کافی برای معامله در بورس ندارند، از این خدمات بهره ببرند تا داراییهای خود را به سهام تبدیل کنند.
صندوقهای بازنشستگی
صندوقهای بازنشستگی خدماتی مثل اعطا وام، خدمات مسافرتی و تفریحی و نیز پرداخت مستمری و حقوق بازنشستگان را در دستور کار خود قرار میدهند و اعتبار آن از وجوهی که از فیش حقوقی کارمندان کسر شده، تامین میشود. این صندوقها بعضا در سرمایهگذاریهای مختلف مثل بازار بورس و خرید سهام نیز ورود پیدا میکنند.
شرکتهای بیمهای
شرکتهای بیمه از مهمترین نهادهای سرمایه گذاری به حساب می آیند. این شرکتها بخشی از مبالغی که برای بیمه دریافت میکنند را در امورات مختلف مثل بورس اوراق بهادار، سرمایه گذاری میکنند و همچنین برخی از سهام بیمهای در بورس نیز قابل معامله هستند.
صندوقهای زمین و ساختمان
صندوقهای سرمایهگذاری زمین و ساختمان از نهادهای سرمایهای که سرمایهگذاران در اختیار آنها قرار میدهند، در امورات ملکی مثل زمین، ساختمان و ساخت مراکز تجاری و مسکونی استفاده میکنند.
شرکت سپردهگذاری مرکزی
این شرکت که به اختصار سمات نامیده میشود، تمامی اطلاعات مالی و سهام مشتریان و معاملهگران بورسی را در سامانه خود ثبت می کند. همچنین میزان سود تخصیص یافته شرکتها به هر فرد در این سامانه قابل مشاهده است.
نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه ایران
این نهادها وظیفه واسطه مالی میان سرمایهگذاران و ناشران اوراق بهادار را برعهده دارند که به نوعی در تسهیل و تسریع امورات میان این دو، نقش موثری دارند.
نهادهای مالی دارای مجوز سازمان بورس
تمامی نهادهای مالی که برای فعالیت در بورس مجوز دارند در سامانه CFI.Codal.ir موجود هستند که با بررسی آنها میتوان بهترین نهاد مالی را انتخاب کرد. همچنین مشاوران کارگزاری بورسی نیز در این امر می توانند راهنمای سرمایهگذاران باشند.
وظایف نهادهای مالی
نهادهای مالی وظایف خاصی را بر عهده دارند که به برخی از آنها به اختصار اشاره شده است:
- به حداقل رساندن ریسک سرمایه گذاری برای انواع سرمایه گذاران
- بررسی و نظارت بر مدیریت سرمایه
- دریافت مجوزهای قانونی برای خدمات مالی و سرمایهگذاری
- ارائه تسهیلات و خدمات مالی به مشتریان و سرمایهگذاران
- بررسی دقیق انواع بازارهای مالی برای سرمایه گذاری نسبت به شرایط موجود
- تشکیل جلسات برای هماهنگی و ارائه گزاراشات
- ارتباط با دیگر نهادهای مالی و سازمانهای مختلف
جمعبندی
در بازار اقتصادی و مالی، بخشی از سرمایه گذاری و ارائه خدمات مالی توسط نهادهای مالی و بنگاههای اقتصادی انجام می پذیرد. این سرمایهگذاریها میتواند در حوزههای مختلف مثل ارز، بورس اوراق بهادار، بیمه عمر، صندوقهای درآمد ثابت، استارت آپها و بانکها باشد. نهادهای مالی سعی بر کاهش ریسک سرمایهگذاری و افزایش بهرهوری مالی دارند تا بتوانند بخشی از دارایی هر سرمایهگذاری را مدیریت کنند. در این مقاله ابتدا به تعریف نهاد مالی و سپس به بیان انواع نهادهای مالی پرداخته شد و با هرکدام از آنها تا حدودی آشنا شدید. کارگزاری اقتصاد بیدار در همین راستا با ارائه خدماتی مثل خرید و فروش سهام بورس، تشکیل سبد و سبدگردانی، ارائه مشاورههای لازم برای ورود به بورس و نیز خدمات آموزش بورس و تحلیلی انواع سهام به مشتریان خود و علاقهمندان به حوزه سرمایهگذاری، سعی دارد تا پل ارتباطی میان سرمایهگذاران با بازار سرمایه باشد.
تعریف نهادهای مالی – نهادهای مالی فعال کدامند؟
این روزها با وضعیت سرسام آور اقتصاد کشور وضعیت به سمتی می رود که هر کسی با هر میزان از دارایی به فکر سرمایه گذاری در زمینه ای است که بتواند ارزش پول خود را چند برابر کند یا دست کم آن را حفظ کند. یکی از این راه های سرمایه گذاری در سهام ها هستند. اگر شما هم جز افرادی هستید که دانش محدودی در زمینه سرمایه گذاری در سهام ها دارید و برای ارزیابی بازار سهام نیاز به دانش کافی دارید پیشنهاد می کنیم در ادامه این مقاله با ما همراه باشید. البته می توانید در کنار این مقاله از مقاله حقوق صاحبان سهام نیز دیدن کنید.
تا پایان این مقاله همه چیز را در مورد نهادهای مالی خواهید دانست و یک قدم در مسیر سرمایه گذاری در بازار سهام آماده تر می شوید. اگر می خواهید به دانش کاملی در زمینه سرمایه گذاری در بازار بورس دست پیدا کنید این مقاله می تواند قدم مثبتی باشد.
نهادهای مالی چه هستند؟ (تعریف نهاد مالی)
نهادهای مالی، بنگاه هایی هستند که خدمات آن ها مربوط به دارایی های مالی است. این نهادها با عنوان واسطه های مالی شناخته می شوند. نهادهای مالی باعث می شوند سرمایه با سرعت بیشتر و هزینه کمتر در جریان قرار بگیرد. در واقع وظیفه اصلی نهادهای مالی انجام امور مالی و سرمایه گذاری است.
نهادهای مالی یکی از ارکان مهمی هستند که در بازارهای مالی نقش ایفا می کنند و در اکوسیستم اقتصادی اهمیت ویژه ای دارند. مهمترین وظیفه نهادهای مالی که باعث می شود اهمیت آن را در اقتصاد و گردش مالی درک کنیم این است نهادهای مالی کمک می کنند منابع مالی بین افرادی که مازاد منابع دارند و افرادی که کمبود منابع مالی دارند ارتباط برقرار شود.
نهادهای مالی کمک می کنند این دست ارتباطات به سرعت و راحتی انجام شود. علاوه بر این نظارتی که نهادهای مالی بر این امور دارند باعث میشوند ریسک این معاملات تا حد زیادی کاهش پیدا کند. این دست از خدمات خدماتی نیستند که از یک موسسه حسابداری یا موسسه حسابرسی بر بیاید.
نهادهای مالی کدامند؟
در ادامه به برخی از مهمترین نهادهای مالی اشاره می کنیم.
- بانک های تجاری
- مشاوران سرمایه گذاری
- شرکت های سرمایه گذاری
- صندوق های سرمایه گذاری
- شرکت های کارگزاری
- شرکت های تامین سرمایه
- صندوق های بازنشستگی
- شرکت های بیمه
- شرکت های پردازش اطلاعات مالی
- موسسات رتبه بندی اعتباری
- صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله بورسی
- صندوق های زمین و ساختمان
- صندوق های پوششی
- شرکت سپرده گذاری مرکزی
وظایف نهادهای مالی نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه چیست؟
نهادهای مالی وظایف زیادی دارند و وظایف و فواید آن ها محدود به مواردی که اشاره کردیم نمی شوند. به طور جامع مهمترین وظایف نهادهای مالی شامل موارد زیر است:
- دریافت تقاضای اعطای مجوز نهادهای مالی
- بررسی صلاحیت و شرایط متقاضیان دریافت مجوزهای نهادهای مالی
- تطبیق شرایط متقاضیان دریافت مجوزهای نهادهای مالی با مقررات و تهیه گزارش در مورد موافقت یا مخالفت با اعطای مجوز
- ارتباط با نهادهای مالی مرتبط و انجام مکاتبات با آن ها
- انجام هماهنگی های لازم برای تشکیل جلسات در مورد نهادهای مالی و مسائل مرتبط
- دریافت و تکمیل مدارک پرونده نهادهای مالی مورد نظر و بایگانی اسناد و اطلاعات آن ها
- تدوین گزارش از اسناد و اطلاعات نهادها
- ارتباط و هماهنگی با نهادهای برون سازمانی در مورد نهادهای مالی
- …
در این میان پیشنهاد می کنیم از مقاله حسابداری بازرگانی چیست نیز دیدن کنید. حسابداری شرکت های بازرگانی از موضوعات مهمی است که در حسابداری مطرح است و بهتر است هر کسی دانشی در مورد آن داشته باشد.
انواع نهادهای مالی
در مهمترین دسته بندی نهادهای مالی می توان آن ها را به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
- نهادهای سپرده پذیر (فعال در بازار پول)
- نهادهای غیرسپرده پذیر (فعال در بازار سرمایه و بیمه)
نهادهای مالی سپرده پذیر
این نهادها همان واسطه هایی هستند که برای مثال از طریق دریافت کارمزد بابت ارائه خدمات مالی یا حاشیه سودی که از تفاوت نرخ اعطای وام و پذیرش سپرده به دست می آید به مسیر خود ادامه می دهند. بانک ها و موسسات مالی نمونه های خوبی از نهادهای سپرده پذیر محسوب می شوند.
نهادهای مالی غیرسپرده پذیر
نهادهای مالی دیگری که در عرصه اقتصاد فعالیت می کنند نهادهای مالی غیر سپرده پذیر هستند. این نهادها خدمات تخصصی ارائه می کنند و از این راه درآمد کسب می کنند. شرکت های بیمه، صندوق های سرمایه گذاری مشترک، شرکت های تامین سرمایه نیز نمونه های خوبی از نهادهای مالی غیر سپرده پذیر محسوب می شوند.
نهادهای مالی فعال در بازار اوراق بهادار (بازارهای سرمایه)
در مبحث نهادهای مالی عبارتی با عنوان نهادهای مالی فعال در بازار اوراق بهادار مطرح است. نهادهای فعال در هر بخشی که متمرکز باشند به این معنی است که بیشترین فعالیت را در آن بخش دارند و نقش مهمی را در آن اکوسیستم ایفا می کنند. در واقع منظور از نهادهای مالی فعال در بازار اوراق بهادار همان نهادهایی هستند که در بازارهای سرمایه فعالیت می کنند. این نهادها را پیش تر با عنوان نهادهای سپرده پذیر معرفی کردیم.
برخی از نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه:
- مشاوران سرمایه گذاری
- شرکت های پردازش اطلاعات مالی
- شرکت های تامین سرمایه
- صندوق های بازنشستگی
- …
برخی از نهادهای مالی فعال در بازار پول نیز شامل موارد زیر هستند:
- بانک ها
- موسسات اعتباری
- شرکت های تجاری
- موسسات دولتی
- صندوق های سرمایه گذاری
- …
حالا که به خوبی از دسته بندی نهادهای مالی آگاه شدیم بد نیست کمی جزئی تر شویم. نهادهای مالی غیرسپرده پذیر که در بازارهای سرمایه فعالیت می کنند نیز خود به چند دسته تقسیم می شوند. در ادامه به این دسته بندی اشاره می کنیم، اما قبل از آن پیشنهاد می کنیم که مقاله صورت های مالی را نیز بعد از این مقاله مطالعه کنید تا اطلاعات جذابی در مورد این موضوع به شما ارائه کنیم.
انواع نهاد مالی غیرسپرده پذیر (نهادهای بازار سرمایه)
در مهمترین تقسیم بندی که می توان برای نهادهای مالی غیر سپرده پذیر انجام داد می توان آن ها را به 3 دسته زیر تقسیم کرد:
- نهادهای خود تنظیم گر
- واسطه های بازار
- سایر فعالان بازار سرمایه
در پایان اگر مالک یک فروشگاه هستید یا مدیریت یک فروشگاه بر عهده شماست پیشنهاد می کنیم از امکانات و ویژگی های نرم افزار فروشگاهی سپیدار دیدن کنید. این نرم افزار برای استفاده فروشگاه ها کاملا به صورت بهینه و اختصاصی طراحی شده تا بهترین تجربه کاربری را در اختیار آن ها قرار دهد.
دیدگاه شما