رفتار هیجانی در بازارهای مالی
با توجه به تورم و افزایش نرخ برابری ارز در کشور، شاهد افزایش قیمت در بازارهای مختلف از جمله بازار سرمایه، سکه و طلا و. بودیم، اما با نگاهی به روند فعالیت بازارها شاهد هستیم که از جذابیت آنها کاسته و به جذابیت بازار سرمایه افزوده شده است.
مدیرعامل شرکت کارگزاری تامین سرمایه نوین با اشاره به اینکه رکن اصلی بازار سرمایه شفافیت است، گفت: اما در بازارهای موازی بورس، موضوعاتی مانند مالیات و عدم شفافیت ایجاد شده است. در عین حال، هزینه نگهداری و مالیات در بازار سرمایه وجود ندارد، از همین رو، شاهد حضور روزافزون سرمایه‌گذاران در این بازار هستیم.
به‌گزارش کانون کارگزاران به‌نقل از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، تاج‌بر با تاکید بر اینکه سرریز شدن نقدینگی به این بازار نشانه اعتماد مردم است، اظهار کرد: درست است که حجم بالای پول به بورس وارد شده، اما متاسفانه شاهد رفتارهای هیجانی برخی سهامداران هستیم که بدون تحلیل اقدام به خرید سهام می کنند.
عضو هیأت‌مدیره کانون کارگزاران با انتقاد از ورود مستقیم سرمایه‌گذاران به بورس گفت: بازار سرمایه ایران، بازار پویا و قابل رشد است اما طی چند ماه اخیر شاهد برخی رفتارهای هیجانی و خرید و فروش‌های احساسی معامله‌گران هستیم که این موضوع ناشی از ورود مستقیم سهامداران تازه وارد به تالار معاملات است، سهامدارانی که علم و آموزش کامل معاملات بورسی ندارند بهتر است برای حفظ یا رشد سرمایه خود از طریق سایر نهادهای مالی ورود پیدا کنند.
مدیرعامل شرکت کارگزاری تامین سرمایه نوین فرهنگسازی ورود به بازار سرمایه را یک پروسه میان‌مدت دانست و گفت: بارها به‌طور مستقیم اعلام شده که اطلاع‌رسانی رسمی توسط شرکت‌های بورسی در codal.ir و اطلاعات نهادهای مالی دارای مجوز نیز در cfi.codal.ir قابل مشاهده است همچنین بهتر است سهامداران از تحلیل بنیادی، تکنیکال و صنعت توامان استفاده کنند. اما متاسفانه برخی سهامداران بدون توجه به پیش نیاز سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند، در صورتی که آموزش رکن اصلی برای سهامداران است که نیازمند فرهنگسازی دارد.
علیرضا تاج‌بر در پایان به چشم‌انداز بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: سهام شرکت‌های صادرات محور و تولیدکننده یکی از پرپتانسیل ترین گروه‌های سرمایه‌گذاری است.
ضرورت پرهیز از رفتار هیجانی در بورس
یک فعال بازار سرمایه گفت: بروز هرگونه رفتار هیجانی در بازار سرمایه به هیچوجه به نفع معامله‌گر نبوده و این افراد در صورت انجام چنین رفتار‌هایی صرفا هزینه‌ای را به عنوان کارمزد از مبالغ اصلی خود کم می‌کنند که سبب وارد شدن زیانی ناخواسته به آنها می‌شود.
به گزارش پول نیوز، میلاد ویسمه، اظهار کرد: تا پیش از پایان سال، شاخص کل به نقطه قبلی خود بازخواهد گشت چرا که حداقل تا پایان سال هیچگونه افزایش قیمتی برای بازارهای موازی پیش بینی نمی‌شود. در این میان سرمایه گذاران باید در خرید و فروش‌ها از هرگونه رفتار هیجانی پرهیز کنند.
وی درخصوص شرایط حال حاضر بازار بورس گفت: در سه هفته اخیر شاهد رشد نسبی قیمت سهم‌ها در بازار سرمایه اعم از سهام‌های کوچک و بزرگ بوده‌ایم، اما همچنان بازار در شرایطی قرار دارد که نیازمند حمایت‌های قانونی از طرف مجموعه حاکمیتی دولت است.
این فعال بازار سرمایه در خصوص رکود بازارهای موازی تصریح کرد: در برهه‌ای از زمان که بازارهای موازی در رکود هستند پول به سمت بازار پویا هدایت می‌شود که این معادله گاهی به نفع بورس است و گاه به ضرر بورس تمام می‌شود.
ویسمه اضافه کرد: یکی از علل رشد سه هفته‌ای بازار سرمایه، افت رفتار هیجانی در بازارهای مالی قیمت‌ها در بازارهای خودرو، ارز و طلا بوده به این شکل که در دوره ای، شرایط برای سرمایه گذاران شیرین و جذاب شد تا سرمایه خود را به سمت رفتار هیجانی در بازارهای مالی بازار بورس هدایت کنند و در این سه هفته شاهد ورود پول توسط افراد حقیقی به بازار بودیم و همین مهم سبب شد بازار مجدد رنگ سبز به خود بگیرد.
وی ادامه داد: اگر شاخص کل عدد یک میلیون و ۷۵۰ هزار واحد را به سمت بالا بشکند، به زودی شاهد بازگشت قیمت سهم‌ها به نقطه پیک قبلی خود خواهیم بود. در کل قیمت سهم‌ها در شرایط بسیار خوبی قرار دارد و جای امیدواری برای بازار بسیار بالاست فقط امیدواریم مجددا شاهد رفتارهای هیجانی نباشیم.
این فعال بازار سرمایه گفت: در سال جاری رشد و افت‌ها اصلا طبیعی نبود. در واقع بازار زمانی می‌تواند به سلامت دست پیدا کند که تعامل در بازار حفظ شود. بخش عمده‌ای رفتار هیجانی در بازارهای مالی از این ایجاد تعادل توسط سیاست‌های کلان دولتی بویژه سازمان بورس مدیریت می‌شود. در شرایط فعلی مشکل و تهدید خاصی برای بازار وجود ندارد و با تعادل و ثبات قیمت ارز همچنان وضعیت بهتری پیدا خواهد کرد.
ویسمه خاطرنشان کرد: در این چند روز شاهد استقبال افراد بورسی از گروه‌های خودرویی، بانکی، فلزات اساسی، فرآورده‌های نفتی و شیمیایی بودیم که به نظر می‌رسد این افزایش تقاضا به زودی به سمت گروه‌های انبوه سازی و سیمانی هدایت خواهد شد، فعلا محوریت سهم‌ها به سمت گروه‌های غیر دلاری و ریالی هدایت می‌شود.
تازه‌واردها اولین بازنده رفتار هیجانی در بورس
سهامداران خرد که به دلیل پایبند نبودن دولت به وعده هایش دچار نوعی بی اعتمادی به بازار شده اند، در صورتی که از رفتار هیجانی دست نکشند در بازار سرمایه متضرر خواهند شد.
به گزارش سرویس بورس مشرق، فراگیر شدن بورس و رشد تعداد افرادی که بخشی از سرمایه خود رفتار هیجانی در بازارهای مالی رفتار هیجانی در بازارهای مالی را وارد بازار سرمایه کرده اند، مانند تیغی است که هم می تواند بر روی گلوی سهامداران باشد و هم می تواند راه رونق اقتصادی را باز کند.
صندوق‌های با درآمد ثابت فروشنده سهام نیستند
در این بین دولت به عنوان یک بازیگر اصلی در این بازار، رفتارهای متناقضی طی ماه های اخیر از خود نشان داده است. نمونه بارز این گونه رفتارها را می توان طی هفته گذشته مشاهده کرد، هماهنگ نبودن وزارتخانه های اقتصاد و نفت در خصوص عرصه دارا دوم، به اعتماد مردم لطمه جدی وارد کرده است.
کاهش اعتماد به دولت و تصمیمات این نهاد در حمایت از بورس، روزهای قرمز رنگی را برای همه نمادهای بورسی و برای شاخص کل بورس رقم زده است. طی هفته گذشته شاخص کل بورس به دو میلیون و هفتار هزار واحد رسیده بود که طی یک هفته گذشته با کاهش 260 هزار واحدی به یک میلیون و هشتصد و بیست هزار واحد رسیده است.
حقوقی ها عامل ریزش بورس؟
یکی از نکاتی که در شرایط فعلی بسیار در میان سهامداران از آن صحبت می شود، عرضه های بی مفهوم برخی شرکت های حقوقی در بازار سرمایه است. بیشتر این شرکت ها که از قضا دولتی نیز هستند به جای برگرداندن اعتماد از دست رفته به دولت و حمایت های آن، در حال نوسان گیری از مردم هستند.
تشکیل صف های میلیونی خرید طی زمان انجام معاملات امروز و سپس از بین رفتن این صف‌ها به دلیل عرضه بی منطق سهام شرکت ها توسط بازیگران اصلی آنها نشان می دهد، در حال حاضر شرکت های حقوق به دنبال نوسان گیری هستند.
سهامداران خرد بلند مدت فکر کنند
البته نباید از این موضوع نیز به راحتی بگذریم که ترس سهامداران خرد در بازار سرمایه نیز دلیل دیگری بر ایجاد این نوع نوسانات لحظه ای در بازار است. افرادی که وارد بورس شده اند به دلیل اینکه اکثر آنها با کمترین آموزش وارد بورس شده اند، از هر نوسانی در بورس، ترسیده و می خواهند به هر طریق شده از زیان خارج شوند. این رفتار هیجانی ناشی از عدم اعتماد به دولت و عدم آشنایی با چارچوب های معامله در بورس تنها یک بازنده دارد و آنهم سهامداران خرد هستند.
اجباری کردن آموزش برای افراد حاضر در بازار سرمایه می تواند هم برای آنها مفید باشد و هم از رفتار هیجانی آنها در مواقعی که به دلایل بازار دچار اصلاح یا ریزش می شود، جلوگیری کند.
سیگنال فروشی در فضای مجازی عاملی برای تشدید رفتار هیجانی
همه این عوامل در کنار وجود تعداد زیادی کانال و صفحه در شبکه های اجتماعی به عنوان اساتید بورس، نیز مزید بر علت این رفتارهای هیجانی شده است.
این کانال ها و صفحات دایم در حال سیگنال دادن برخی نمادهای خاص هستند. اکثر این نمادها به عنوان سهم بنیادی و ارزنده به افراد معرفی می شود. پس از چند روز که این نمادها به دلایل مختلف وارد فاز اصلاح می شوند، این کانال ها و صفحات به سمت سهم دیگری رفته و همین بلا را سر افراد دیگری می آورند.
به نظر می‌رسد بخشی از این سیگنال‌فروش‌ها از پیش با بعضی حقوقی‌ها برای ایجاد نوسان در سهام این شرکت‌ها توافق‌هایی کرده‌اند. چنانکه بزرگ‌ترین برنده بازی سیگنال‌فروش‌ها در واقع بعضی حقوقی‌ها هستند.
ورود بخش های نظارتی سازمان بورس برای ساماندهی این دست سیگنال فروشان که مشخص نیست بر اساس چه تحلیل هایی این چنین رفتار می کنند، در شرایط فعلی حایز اهمیت است.
در پایان به نظر می رسد باید گفت، رفتار هیجانی در بازار چه بر اثر بی اعتمادی ایجاد شده به دولت باشد و چه به دلیل عدم آگاهی و عدم آموزش افراد باشد و یا دلیل بیرونی مانند صفحات مجازی سیگنال دهی داشته باشد، می تواند آرزوی چندین ساله دولتمردان درباره حضور افراد بیشتر به بورس و تامین مالی بنگاه ها از طریق بورس را با خدشه مواجه کند.
کاهش رفتارهای هیجانی در بازار سرمایه از طریق توسعه فرهنگ سهامداری
به گزارش روز شنبه ایرنا و به نقل از بورس تهران، «مهدی امیری» سرمایه‌گذاری مطمئن را همواره یکی از دغدغه‌های آحاد جامعه دانست و افزود: از گذشته مردم به دنبال استفاده بهینه از پس‌اندازها و منابع بازار خود بوده‌اند، طوری که ضمن حفظ ارزش آن در برابر تکان‌های تورمی با خلق ارزش از رشد سرمایه‌های خود بهره‌مند شوند.
وی اظهار داشت: پرداختن به مفاهیم اقتصادی و ترویج تحلیل‌های روز اقتصادی موجب اثرگذاری مثبت در رفتار و سبک زندگی افراد جامعه می شود، اکنون و با توجه به توسعه و رشد بازار سرمایه در طی سال های اخیر گسترش فرهنگ سرمایه‌گذاری ضرورت بیشتری یافته است.
امیری با این اعتقاد که توسعه فرهنگ سهامداری، رفتارهای هیجانی در بازار سرمایه را کاهش می دهد، اظهار داشت: با توسعه فرهنگ سهامداری می‌توان ضمن فراهم کردن درک بهتر از شناخت فرصت‌های سرمایه‌گذاری، رفتارهای هیجانی را در بازار کنترل کرد، این اتفاق به طور حتم رشد سرمایه‌گذاری در بورس و به دنبال آن تولید ملی رونق را در پی خواهد داشت که در نهایت این روند در افزایش ثروت مردم، گسترش رفاه عمومی، کاهش فقر و ایجاد اشتغال اثرگذار خواهد بود.
عضو هیات مدیره بورس تهران ادامه داد: طی یک سال اخیر سرمایه‌گذاران جدیدی بدون پشتوانه اطلاعات کافی از بازار سرمایه و نبود فرهنگ کافی سهامداری وارد بورس شدند و بخش قابل توجهی از سرمایه آنها متحمل خسارت شد و به دنبال آن دلزدگی از بازار سرمایه ایجاد شد.
وی ایجاد تعادل در بازار سرمایه را نتیجه آموزش مناسب عنوان کرد و گفت: آموزش تخصصی و تحلیل‌گری در حوزه بازار سرمایه به طور قطع برای همگان امکان‌پذیر نیست، چراکه نیازمند گذراندن دوره‌های تئوری و تخصصی در دانشگاه است اما می‌توان با آموزش مناسب، ظرفیت‌های سودآوری، افزایش ثروت و روش‌های مطمئن سرمایه‌گذاری را به عموم معرفی کرد.
امیری خاطرنشان کرد: نتیجه این روند ترویج فرهنگ سرمایه‌گذاری و سهامداری، کاهش و تبدیل رفتارهای هیجانی و ایجاد تعادل در بازار سرمایه خواهد بود.
به گزارش ایرنا، از سال گذشته و با ورود شاخص بورس به مدار صعودی، برخی کارشناسان حاضر در بازار، رفتار هیجانی از سوی سرمایه‌گذاران را از جمله ریسک‌های تهدیدکننده بازار سرمایه دانستند.
همچنین بارها مطرح شده بود که این نگرانی در بازار سرمایه وجود دارد که با توجه به ورود حجم نقدینگی از سوی سرمایه‌گذاران تازه وارد و عدم تجربه و آموزش کافی از معاملات بورس، روند بازار، هیجانی شود و این بازار در نقطه‌ای از معاملات به دلیل رفتارهای هیجانی با ریزش همراه شود.
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام عنوان کرد: ضعف تحلیل و رفتار هیجانی، دلایل زیان بورسی
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام عنوان کرد رفتارهای هیجانی و ضعف تحلیل در بورس عوامل زیان سازی هستند و راه کاهش تاثیر آنها افزایش دانش سرمایه گذاری و رجوع سرمایه گذاران به مشاوران متخصص است.
به گزارش خبرطلایی محمد کفاش پنجه شاهی ضمن بیان مطلب فوق به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، گفت: دلیل بروز رفتارهای هیجانی وجود ضعف در تحلیل است. در میان برخی سهامداران بورسی به دلیل دانش کم از مسائل مربوط به سرمایه گذاری همواره نوعی دنباله روی وجود دارد که این رفتار تاکنون تبعات بدی را متوجه بازار سرمایه کرده است.
وی ادامه داد: تنها طی یک سال گذشته دو مرتبه شاهد این بوده ایم که پس از رشد شارپی و کوتاه مدت بورس، بازار دچار افت بلند مدت شده و به سهامداران و بازار ضربه وارد شده است.
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام با اشاره به ورود پول چشمگیر در شهریور و مهر سال گذشته به بازار یادآور شد: هر چند که استقبال از بازار سرمایه نشان دهنده افزایش فرهنگ عمومی مردم در سرمایه گذاری است، اما چنانچه افراد بدون تحلیل به خرید سهام با هر قیمتی اقدام کنند و پس از آن تحت تاثیر اخبار و به صورت هیجانی از بازار خارج شوند به بورس آسیب وارد می کنند. درست در همین یک ماه گذشته نیز چنین اتفاقی افتاد. بنابراین می توان گفت همواره پول های بدون تحلیل به بازار ما آسیب زده است.
تحلیل تکنیکال کافی نیست
این فعال بازار سرمایه تکیه بر نمودارها و نرم افزارهای تحلیل تکنیکال را برای تصمیم گیری ناکافی خواند و افزود: این نوع ابزارها هرگز نمی تواند جای تحلیل و بررسی بنیادی سهم را بگیرد و سرمایه گذاری بر اساس نمودار می تواند خطرناک باشد. البته نمودارها می توانند به عنوان یک ابزار کمکی مورد استفاده قرار گیرند و در کنار تحلیل بنیادی زمان احتمالی خرید و فروش سهم را مشخص کنند.
وی تصریح کرد: چنانچه افراد تنها بر اساس تحلیل تکنیکال اقدام به خرید و فروش در بورس کنند، نه تنها سود مناسب و قابل قبولی کسب نمی کنند، بلکه با ایجاد جو به بازار نیز ضربه می زند.
کفاش پنجه شاهی تلاش برای ارتقای دانش و فرهنگ سرمایه گذاری در بورس را وظیفه همه ارکان بازار سرمایه دانست و خاطرنشان کرد: همه مدیران و فعالان بازار اعم از کارگزاران، تامین سرمایه ها، سبدگردانان و … تا سازمان که در راس هرم بازار سرمایه هستند، هر یک وظایفی برای افزایش دانش و تحلیل سهامداران دارند که باید این رسالت را از طریق رسانه ها و فضای مجازی به انجام برسانند.
باید به سهامداران دید بلندمدت داد
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام با تاکید بر ضرورت افزایش دید سرمایه گذاران بورسی و کاهش سفته بازی در بازار سرمایه گفت: همه ارکان باید در کنار افزایش دانش سرمایه گذاری، افراد و شرکت ها را به سرمایه گذاری بلندمدت در صنایع تشویق کنند تا وقتی فرد با تکیه بر دانش و تحلیل وارد سهم یا سهام مناسب شد، به راحتی و تحت تاثیر جو هیجانی اقدام به خروج از سهم ارزنده خود نکند و ضمن برخورداری از همه مزایای سهامداری، به حمایت از صنعت مورد انتخاب خود نیز ادامه دهد.
وی با اشاره به وجود نهادهای موثر در بازار سرمایه همچون شرکت های تامین سرمایه، سبدگردان ها، صندوق های سرمایه گذاری و …تاکید کرد: هر یک از این نهادها همواره آماده ارائه مشاوره و پاسخگویی به افراد برای هدایت آنها در مسیر سرمایه گذاری درست هستند. ضمن این که اکنون صندوق های سرمایه گذاری نیز بازدهی خوبی دارند و برای سهامدارانی که در بازار به دلیل تحلیل ضعیف و دانش کم، توان بهره مندی از سود قابل قبول را ندارند می توانند انتخاب خوبی باشند.
پنجه شاهی صندوق های سرمایه گذاری را به دلیل دارا بودن تجربه، بسیار قوی ارزیابی کرد و افزود: این افراد خبره بازار هستند و با تکیه بر توانایی تحلیل بالا به بهترین شکل پورتفوی صندوق ها را مدیریت می کنند. بر همین اساس صندوق ها برای افرادی که مشتاق به سرمایه گذاری در بورس هستند و به دلیل ضعف در تحلیل ممکن است گرفتار خرید و فروش هیجانی و بعضا ضرر شوند، می تواند بهترین شیوه سرمایه گذاری در بورس باشد.
دانش سرمایه گذاری نیاز به ارتقا دارد
وی تلاش های صورت گرفته برای ارتقا سطح سواد مالی و دانش سرمایه گذاری طی سال های گذشته را نیز چشمگیر ارزیابی کرد و یادآور شد: برگزاری دوره های آموزشی و ایجاد رشته درسی و دانشگاهی و اعطای دیپلم و لیسانس بورس از جمله اقدامات موثر در افزایش فرهنگ سرمایه گذاری در کشور بوده است که توانسته تا حدی فضای فعالیت در بازار سرمایه را تغییر دهد، این در حالی است که فرهنگسازی پروسه ای زمانبر است، اما به قطع می توان گفت توانسته در مسیر خوبی تا به امروز قرار گیرد.
گزارش مالی شرکت ها، نوید روزهای مثبت
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام در ادامه گفتگو با سنا به چشم انداز بازار سرمایه نیز اشاره کرد و گفت: گزارش های منتشر شده اغلب شرکت ها حاوی اطلاعات خوبی است و این سیگنال را صادر می کند که بهتر است سهامداران در مجامع شرکت کنند و تنها به سود رشد سهم خود اکتفا نکنند.
وی گزارش های منتشر شده شرکت های صادرات محور را مثبت ارزیابی کرد و افزود: اغلب شرکت های کامودیتی محور مانند پتروشیمی ها، فولادی ها، فلزی و معدنی ها توانسته‌اند گزارش های ۱۲ ماهه خوبی را منتشر کنند که حتی در برخی موارد فراتر از انتظار بوده است.
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام با تاکید بر ارزنده بودن این سهام خاطرنشان کرد: سهم برخی از این شرکت ها با P/E حدود سه و چهار مرتبه و گاهی کمتر در حال معامله است. بر این اساس توصیه من این است که اگر کسی اکنون در این صنایع سهامدار است از مجامع آنها چشم پوشی نکند. هر چند که ممکن است برخی افراد با قرار گرفتن در جو هیجانی این روزها سهم خود را فروخته باشند و از شرکت در مجمع و بهره مندی از مزایای دیگر سهم خود بازمانده باشند.
پنچه شاهی به نیمایی شدن نرخ تسعیر ارز شرکت ها نیز اشاره کرد و گفت: این تصمیم برای بسیاری از شرکت ها که مبنای گزارش دهی آنها دلار نیمایی بوده، اتفاق مثبتی است. به دلیل این که نرخ ارز آنها به نرخ ارز در بازار آزاد نزدیک شده است. بنابراین توصیه ما به سهامداران سهام صادراتی یا به اصطلاح دلاری این است که با دید بلند مدت به بازار وارد شوند و از سود این سهام بی نصیب نمانند.
دیدگاه شما