آموزش جامع واگرایی ها به زبان ساده – واگرایی Divergence در فارکس ، ارز دیجیتال و بورس | واگرایی پیشرفته
واگرایی ها یکی از مباحث بسیار مهم در تحلیل بوده و در صورت داشتن شرایط سیگنال های مهمی در اختیار معامله گران قرار می دهد. واگرایی انواع مختلفی داشته و با توجه به نوع آن تحلیل های متفاوتی برای آن وجود دارد. واگرایی در انواع بازار های مالی از جمله فارکس ، بورس و ارز دیجیتال کاربرد داشته و در صورت تحلیل صحیح می تواند سودآور باشد. در ادامه به آموزش کامل واگرایی ها پرداخته و انواع آن ، واگرایی پیشرفته ، فیل شدن و … را آموزش خواهیم داد.
واگرایی چیست ؟
زمانی که جهت حرکت قیمت در نمودار قیمتی با جهت حرکت اندیکاتور متفاوت باشد ، واگرایی روی داده است. واگرایی به انگلیسی Divergence می باشد ؛ یعنی دوری و سیگنال با استفاده از واگرایی سیگنال با استفاده از واگرایی یا تفاوت بین دو چیز. واگرایی یکی از مباحث بسیار مهم تحلیل تکنیکال می باشد . قبل از یادگیری واگرایی بهتر است با اندیکاتور های فارکس آشنایی کافی داشته باشید.
هنگام تحلیل یک جفت ارز و یا سهم می توان بنا بر شرایطی از اندیکاتور های مختلفی استفاده کرد. در مواقعی پیش می آید که روند قیمتی مثلا حالت صعودی داشته ولی در اندیکاتور هایی مانند مکدی ، rsi ، باند بولینگر و … شاهد قدرت فروشندگان و تغییر روند و نوعی شاهد نزول بازار می باشید. در این صورت واگرایی رخ داده و تریدر باید بتواند این واگرایی را تشخیص داده و با توجه به تحلیل های دیگر و اطلاعاتی که در خصوص ارز مورد نظر دارد ، تصمیم مناسبی اتخاذ کند.
انواع واگرایی ها
برای شناخت بهتر و استفاده از واگرای در تحلیل کنیکال باید با انواع واگرایی ها آشنا شوید. در کل واگرایی ها را می توان در 6 دسته طبقه بندی کرد. در ادامه تمامی این روش ها را بررسی کرده و نحوه استفاده از آنها را آموزش می دهیم.
- واگرایی عادی مثبت RD+ ( واگرایی روند صعودی )
- واگرایی عادی منفی RD-
- واگرایی مخفی مثبت HD+
- واگرایی مخفی منفی HD-
- واگرایی حجمی
- واگرایی زمانی
واگرایی عادی مثبت RD+ ( واگرایی روند صعودی )
واگرایی عادی مثبت Regular bullish Divergence زمانی روی می دهد که در نمودار قیمتی کف بعدی پایین تر از کف قبلی قرار گیرد ولی در اندیکاتور برعکس باشد؛ یعنی کف بعدی بالاتر از کف قبلی قرار گیرد. به این حالت واگرایی روند صعودی نیز گفته می شود. زیرا به احتمال زیاد پایان روند نزولی فرا رسیده و تغییر روند اتفاق افتاده و قیمت تغییر جهت خواهد داد و صعودی خواهد شد.
واگرایی عادی مثبت RD+
در شکل بالا قیمت در حال کاهش است. ولی اندیکاتور با توجه به محاسباتی که انجام می دهد ، قدرت خریداران را تشخیص داده و سریع تر سیگنال خرید (BUY) را صادر می کند.
واگرایی عادی منفی RD-
واگرایی منفی عادی در انتهای یک روند صعودی خواهد افتاد. به این صورت که مانند شکل زیر روند نمودار قیمتی صعودی بوده و سقف کندل و یا موج بعدی بالاتر از کندل قبلی و یا موج قبلی خود قرار دارد.
واگرایی عادی منفی RD-
از طرف دیگر اندیکاتور بالعکس روند نشانگر روند نزولی می باشد و سقف بعدی پایین تر از سقف قبلی است. یعنی قدرت فروشندگان بیشتر بوده و اندیکاتور این نکته را به تحلیل گران بیان می کند که احتمالا صعود ارز و یا سهم به پایان رسیده و شروع روند نزولی نزدیک است.
واگرایی مخفی مثبت HD+
واگرایی مخفی مثبت Hidden bullish Divergence در یک روند صعودی روی خواهد داد. به این صورت که در یک روند صعودی و یا نزولی قیمت ها هموار و یک راست جلو نخواهد رفت و با اصلاح هایی همراه خواهد بود. در روند صعودی زمانی که یک اصلاح در اندیکاتور قیمتی ایجاد شده و کف بعدی بالا تر از کف قبلی قرار گرفته و اندیکاتور برعکس عمل کرده و کف بعدی پایین تر از کف قبلی را نشان دهد ، یعنی اصلاح قیمتی تمام شده و سهم و یا ارز به روند صعودی خود ادامه خواهد داد.
واگرایی مخفی مثبت HD+
واگرایی مخفی منفی HD-
واگرایی مخفی منفی در روند نزولی روی می دهد. زمانی که بازار در روند نزولی قرار دارد ، در این مین همیشه موج های کوچک مثبت قابل مشاهده می باشد. یعنی در داخل روند نزودلی اصلاح کوچکی پیش آمده و قیمت دوباره به روند نزولی خود ادامه خواهد داد. در این حالت در نمودار قیمتی سقف بعدی از قبلی پایین تر بوده ولی سقف بعدی در اندیکاتور از قبلی بالاتر می باشد. یعنی زمان اصلاح کوچک به پایان رسیده و نمودار به روند نزولی خود ادامه خواهد داد.
واگرایی مخفی منفی HD-
واگرایی حجمی (volume divergence)
واگرایی حجم در بورس کارایی زیادی داشته و در فارکس زیاد کاربرد ندارد. در بازار بورس زمانی که در یک روند صعودی و یا نزولی قرار داریم باید همیشه به حجم معاملات توجه زیادی داشته باشیم زیرا در بسیاری از مواقع واگرایی همراه با حجم بالای معاملات و نیز تغییر روند همراه است. و اگر شاهد حجم بالایی نباشیم ، معمولا شبه واگرایی اتفاق خواهد افتاد.
به عنوان مثال فرض کنید در یک روند نزولی قرار داریم. و در نقطه ای شاهد واگرایی هستیم. از طرف دیگر اگر در این نقطه حجم معاملات نیز بسیار بالا بوده و به عبارتی حجم معاملات روزانه چندین برابر میانگین حجم معاملات ماهانه باشد ، مهر تاییدی بر واگرایی بوده و می توان با اطمینان بیشتری این واگرایی را تغییر روند در نظر گرفته و سهم مورد نظر را خرید.
واگرایی زمانی td
واگرایی زمانی Time Divergence زمانی رخ می دهد که تمامی داده ها ، تحلیل ها ، اطلاعات و آمار روند بازار مشخص باشد ولی برخلاف انتظار شاهد کندل های عکس در نمودار قیمتی باشیم. در این حالت گفته می شود واگرایی زمان روی داده است. دو نوع واگرایی زمان داریم:
- واگرایی زمانی عادی (RTD)
- واگرایی زمانی هوشمند (std)
واگرایی زمانی عادی
واگرایی زمانی عادی در زمان اصلاح قیمتی روی داده و تعداد کندل های اصلاحی بیشتر از تعدادکندل های قبل اصلاح است. در روند صعودی اگر اصلاح حالت کمانی به خود بگیرد یعنی قیمت تمایلی به افت بیشتر نداشته و به احتمال زیاد باز گشته و به روند صعودی خود ادامه خواهد داد.
واگرایی زمانی بین دو موج زمانی پیش می آید که به عنوان مثال در روند صعودی اصلاح داشته و قیمت دوباره به روند صعودی بازگشته و دوباره نزول کند. در این صورت نمودار حالت کوهانی به خود گرفته و در اصطلاح گفته می شود واگرایی زمانی بین دو موج ایجاد شده است. واگرایی زمانی در بورس نیز کاربرد زیادی داشته و بیشتر تحلیل گران حرفه ای از آن استفاده می کنند.
واگرایی زمانی هوشمند (std)
در واگرایی زمانی هوشمند تعداد کندل های اصلاحی بیشتر از کندل های قبلی بوده و در اصلاح به نوعی سریعتر شکل گرفته و قیمت تمایل دارد زود تر به روند اصلی خود باز گردد. هنگام تحلیل جفت ارز فارکس و یا سهم جهت تشخیص اینکه این واگرایی زمانی هوشمند است یا خیر باید اندیکاتور فیبوناچی را رسم کرده و واگرایی زمان را تشخیص دهید.
واگرایی مثبت چیست؟
در کل واگرایی مثبت نشان از روند صعودی دارد. اگر واگرایی معمولی مثبت باشد در انتهای روند نزولی روی داده و نشان از شروع روند صعودی دارد. و اگر در روند صعودی شاهد واگرایی مثبت باشیم ، نشان از پایان اصلاح و ادامه روند صعودی هستیم.
واگرایی خرسی
واگرایی خرسی در واقع همان واگرایی مخفی می باشد. در واگرایی خرسی زمانی که قیت در یکی روند صعودی و یا نزولی قرار دارد ، سهامداران عمده در میانه سیگنال با استفاده از واگرایی بازار و قبل از شدت گرفتن روند اقدام به ایجاد تله خرسی می کنند. یعنی بازار را به صورت ساختگی منفی کرده و سهام داران اقدام به فروش سهم خود می کنند. در صورتی که بعد از گذشت دوره کوتاهی ررون به حالت عادی بازگشته و نمودار به روند اصلی خود ادامه خواهد داد.
واگرایی در تحلیل تکنیکال ( اندیکاتور شناسایی واگرایی )
واگرایی ها را می توان با تمامی اندیکاتور ها و اسلاتور ها مورد بررسی قرار داد. ولی تحلیل گران از چندین اندیکاتور برای تشخیص واگرایی استفاده می کنند. که در ادامه چندین مورد آن را بررسی می کنیم. اندیکاتور هایی که بیشتر در زمینه واگرایی تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می گیرند به شکل زیر می باشند:
- واگرایی در rsi
- واگرایی در مکدی
- واگرایی استوکاستیک
- واگرایی با ایچیموکو
- واگرایی باند بولینگر
واگرایی صعودی در rsi
واگرایی صعودی همان واگرایی عادی مثبت بوده و همانطور که در آموزش های خود بیان کردیم این نوع واگرایی اغلب در انتهای یک روند نزولی بوده و کندل ها به صورت صعودی ولی اندیکاتور ار اس ای rsi روند نزولی نشان می دهد. در شکل زیر در انتها یک روند نزودلی قرار داریم. با اینکه روند همچنان همچنان نزولی است ، ولی rsi به وضوح در حالت صعودی قرار داشته و این نشان از قدرت بیشتر خریداران دارد.
واگرایی ها در rsi
واگرایی با rsi قدرت تحلیل بیشتری داشته و در اکثر مواقع نتایج صحیحی در پی دارد. واگرایی بین قیمت و rsi در بسیاری از تغییر روند ها قابل مشاهده است. هم در روند صعودی و هم در روند نزولی .
آموزش واگرایی در مکدی
در این قسمت به آموزش واگرایی در مکدی می پردازیم. برای تشخیص واگرایی ابتدا باید اندیکاتور مکدی MACD را نیز در کنار نمودار قیمتی رسم کرده و نمودار را به دقت بررسی کنید. زمانی که بین نمودار قیمتی و ادیکاتور مکدی به نوعی تضاد مشاهده کردید ، در واقه واگرایی رخ داده است و باید دقت بیشتری در معاملات خود داشته باشید.
انواع واگرایی مخفی (Hidden Divergence) و کاربردهای آن در تحلیل تکنیکال
یکی از مفاهیم مهم در تحلیل تکنیکال، واگرایی یا (Divergence) است که به معامله گران کمک میکند تا تغییر احتمالی روندهای بازار را پیش بینی کنند. واگرایی نشان از سیگنال با استفاده از واگرایی عدم هماهنگی قیمت و حرکت اندیکاتور دارد، به این معنی که قیمت پتانسیل بالاتری برای اصلاح یا برگشت روند موجود را دارد.
به صورت کلی در تحلیل تکنیکال سه نوع واگرایی معمولی، واگرایی مخفی و واگرایی زمانی وجود دارد که در این مقاله قصد داریم به مفهوم واگرایی مخفی و انواع آن اشاره کنیم.
پیشنهاد مطالعه: بازار روند دار
واگرایی مخفی (Hidden Divergence) چیست؟
هنگامی شاهد واگرایی مخفی یا (Hidden Divergence) در تحلیل تکنیکال هستیم که قیمت و اندیکاتور خلاف جهت یکدیگر در حرکت باشند.
واگرایی مخفی هنگامی تشکیل میشود که قیمت در حال اصلاح است و با تشکیل شدن واگرایی مخفی، روند قیمتی در جهت روند غالب حرکت میکند و نشاندهنده قدرت روند غالب و از سرگیری آن هستند.
با این وجود باید این مورد را هم در نظر داشت که در تحلیل تکنیکال هیچ چیز صد در صدی در بازار وجود ندارد و گاهی اوقات ممکن است با سیگنالهای اشتباه مواجه شویم.
واگرایی مخفی ممکن است در هر دو روند صعودی و نزولی رخ دهد و در این نوع واگراییها باید به حرکت قیمت توجه کنیم.
واگرایی مخفی در روند صعودی
هنگامی واگرایی مخفی در روند صعودی رخ میدهد که قیمت استراحت خود را رو به پایین انجام دهد و کف دوم در اندیکاتور نسبت به کف اول پایینتر قرار داشته باشد اما در نمودار قیمت، کف دوم بالاتر از کف اول شکل گرفته باشد. چنین وضعیتی نشان از قدرت گیری دوباره خریداران نسبت به فروشندگان دارد و بیانگر رشد احتمالی قیمت میباشد.
پیشنهاد مطالعه: روش رسم خط روند
واگرایی مخفی در روند نزولی
واگرایی مخفی در روند نزولی، زمانی تشکیل میشود که قیمت در انتهای روند اصلاحی خود در روند نزولی قرار دارد. در این نوع واگرایی سقفهای قیمتی در روند نزولی باید با یک دیگر مقایسه شود و اگر سقف دوم در قیمت پایینتر از سقف اول تشکیل شد اما در اندیکاتور سقف دوم بالاتر از سقف اول آن تشکیل شد نشان از واگرایی مخفی و احتمال ادامه روند نزولی و ریزش قیمت دارد.
چنین وضعیتی نشان از قدرت گیری دوباره فروشندگان نسبت به خریداران دارد.
اندیکاتورهای مورد استفاده برای تشخیص واگرایی مخفی
همانطور که پیشتر در مقاله اشاره شد، واگرایی به معنای عدم هماهنگی قیمت و حرکت اندیکاتور است. در تحلیل تکنیکال انواع مختلفی اندیکاتور وجود دارد که هر کدام دارای قابلیتهای خاصی میباشد. برای تشخیص واگرایی مخفی باید از اندیکاتورهای پیشرو یا (Leading) استفاده کنیم.
پیشنهاد مطالعه: اندیکاتور پیشرو و پسرو
از اندیکاتورهای محبوب برای تشخیص واگرایی مخفی میتوان به: اندیکاتور RSI ، اندیکاتور MACD ، اندیکاتور OBV ، اندیکاتور Stochastic ، اندیکاتور CCI و اندیکاتور Momentum اشاره کرد.
در ادامه به بررسی اندیکاتورهای معتبر و محبوبی که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند میپردازیم.
تشخیص واگرایی مخفی در اندیکاتور RSI
یکی از پر کاربردترین و معتبرترین اندیکاتورهای موجود در تحلیل تکنیکال اندیکاتور شاخص قدرت نسبی یا RSI میباشد. برای تشخیص واگرایی مخفی در RSI برای مثال در روند صعودی باید دو کفی که در شاخص نمودار RSI تشکیل میشود پایینتر از یک دیگر باشد و در همان راستا، قیمت آن دو کف بالاتر از یک دیگر شکل گرفته باشد.
یکی دیگر از نکاتی که در RSI باید در نظر گرفته شود و این سیگنال را معتبرتر میکند این است که واگرایی مخفی باید در کف زیر شاخص عدد 30 یا در سقف بالای شاخص 70 قرار داشته باشد.
مشاهده بیشتر: آموزش فارکس
تشخیص واگرایی مخفی در اندیکاتور مکدی
اندیکاتور مکدی جزو 5 اندیکاتور پر استفاده در تحلیل تکنیکال توسط معامله گران میباشد، نحوه گرفتن سیگنال از این اندیکاتور همانند اندیکاتور RSI است و بیشتر برای گرفتن سیگنال واگرایی باید به هیستوگرام آن توجه شود.
یعنی اگر در هیستوگرام مکدی دو کف پایینتر از هم تشکیل شد و در روند دو کف بالاتر از هم قرار گرفت، نشان از قدرت خریدارن دارد و احتمالا ادامه حرکت صعودی میباشد. تنظیمات زمانی MACD بهتر است به ترتیب بر روی اعداد ۹، ۱۲ و ۲۶ قرار داشته باشد.سیگنال با استفاده از واگرایی
نکاتی در مورد واگرایی مخفی
- اولین نکتهای که باید در واگرایی مخفی در نظر داشت این است که واگرایی همیشه منجر به تغییر روند قدرتمندی نمیشود و گاهی ممکن است که قیمت پس از ایجاد یک واگرایی مخفی وارد یک روند رنج شود.
- دومین مورد این است که، باید روند غالب بازار درست تشخیص داده شود و در غیر این صورت ممکن است که قیمت برخلاف پیش بینی معاملهگر و برخلاف واگرایی مخفی عمل کند.
- سومین نکته که خیلی در بحث واگراییها مهم میباشد، تشخیص سقف و کفهای اصلی در هر تایم فریم است و باید واگراییها را در سقف و کفهای اصلی هر تایم فریم و در کنار یک دیگر بررسی کرد.
- در واگرایی مخفی، به عنوان مثال در روند نزولی، اگر در نمودار دو سقف پایینتر از یک دیگر شکل گرفت و در اسیلاتور این دو سقف در یک راستا قرار داشت، نشان از واگرایی خفیف دارد، حال اگر در نمودار دو سقف در یک راستا تشکیل شد اما در اسیلاتور در همان راستا دو سقف پایینتر از یک دیگر شکل گرفت نشان از افت مومنتوم در بازار دارد.
- در نهایت باید سیگنال واگرایی مخفی را همانند سایر سیگنالها به صورت نسبی در نظر بگیریم و این احتمال را بدهیم که ممکن است سیگنال خلاف پیش بینی ما عمل کند.
جمع بندی نهایی
یکی از روشهای مورد استفاده برای پیش بینی قیمت در تحلیل تکنیکال، استفاده از واگراییها است. به منظور شناسایی واگراییها میتوان از اندیکاتورهای مختلفی مانند اندیکاتور RSI، اندیکاتور MACD ، اندیکاتور CCI و دیگر اندیکاتورهایی که اشاره شد استفاده کرد.
همچنین هر چه تایم فریم واگرایی مخفی بالاتر باشد، اعتبار واگرایی مخفی پیدا شده بیشتر میشود. در نهایت باید در نظر داشت که باوجود اینکه واگرایی مخفی نشانهای قدرتمند از تغییر جهت حرکت بازار است، اما نباید تنها به آن اتکا کرد و آن را باید با سایر سیگنالهای مربوطه تحلیلی ترکیب و از آن استفاده کرد.
پیشنهاد میشود برای درک بهتر مفهوم واگرایی مخفی و نحوه سیگنالگیری از آن به مقالات اندیکاتور RSI و اندیکاتور MACD و همچنین به ویدیو مربوطه آن در بخش ویدیوهای آموزشی فارکس مراجعه کنید.
راه های استفاده از واگرایی های صعودی و نزولی در بازار ارز دیجیتال
واگرایی یک نوع الگو است که در نمودارهای قیمت کریپتو مشاهده میشود و نشان دهنده در پیش بودن تغییر روند است. واگرایی معمولی یا کلاسیک در پایان یک روند مشاهده میشود و واگرایی مخفی در انتهای دوره تحکیم روند مشاهده میشود.
معمولاً هر دو مدل واگرایی زیاد در نمودارهای کریپتو مشاهده میشوند. تریدرهای هوشیاری که این واگراییها را تشخیص دهند، میتوانند فرصتهای سرمایه گذاری را پیدا کنند.
واگرایی چیست؟
واگرایی یک نوع الگوی تحلیل تکنیکال است که وقتی قیمت یک ارز دیجیتال در جهت مخالف یک اندیکاتور تکنیکال یا مخالف دادههای دیگر حرکت کند، روی نمودارهای قیمت مشاهده میشود. واگرایی هشداری است که نشان میدهد روند کنونی در حال تضعیف است و ممکن است تغییر کند.
واگرایی سیگنال میدهد که ممکن است به زودی شاهد حرکت منفی یا مثبت قیمت باشیم. واگرایی مثبت (گاوی) سیگنال میدهد که ممکن است به زودی سیگنال با استفاده از واگرایی قیمت افزایش پیدا کند. واگرایی منفی (خرسی) سیگنال میدهد که ممکن است به زودی قیمت کاهش پیدا کند.
زمانی که واگرایی مثبت روی نمودارهای معاملاتی مشاهده میشود، تریدرهایی که در حال حاضر در پوزیشن Short (فروش) هستند، تصمیم به خروج از پوزیشن و بستن آن میگیرند. تریدرهایی که در پوزیشن long هستند آماده میشوند که به پوزیشن خودشان اضافه کنند چون واگرایی مثبت سیگنالی است که نشان میدهد ممکن است به زودی شاهد اوج گیری قیمت باشیم.
دو نوع واگرایی وجود دارد که میتوانند نشان دهنده در پیش بودن حرکت صعودی باشند. واگرایی کلاسیک یا معمولی، متداول ترین نوع است. تشخیص واگرایی مخفی سخت تر است اما میتواند الگویی قدرتمند باشد که در پیش بودن تغییر روند را نشان میدهد.
واگرایی کلاسیک یا معمولی چیست؟
واگرایی کلاسیک زمانی رخ میدهد که قیمت یک ارز دیجیتال بالاتر رفته و قله بالاتری تشکیل میدهد اما اندیکاتور قله پایین تری را شکل میدهد.
در تصویر بالا، بیتکوین به ایجاد رکوردهای اوج جدید ادامه میدهد. اما اندیکاتور شاخص نسبی قدرت (RSI) یکسری قله پایین تر را تشکیل میدهد. این نشانهای نزولی از مومنتوم بازار است و نشان میدهد که ممکن است به زودی شاهد تغییر روند از صعودی به نزولی باشیم.
ممکن است همین اتفاق در جهت مخالف نیز رخ دهد.
در مثال بالا، بیتکوین در حال تجربه کردن یک اصلاح است و قیمت آن همچنان نزولی است. اما اندیکاتور MACD کفهای بالاتری ایجاد میکند که این موضوع نشان میدهد مومنتوم نزولی تضعیف شده و به زودی یک روند صعودی شروع خواهد شد. طی چند هفته بیتکوین حدود 20 درصد صعود پیدا میکند.
واگرایی مخفی چیست؟
واگرایی مخفی زمانی ایجاد میشود که قیمت یک ارز دیجیتال کف بالاتری ایجاد میکند و همزمان اندیکاتوری، یک کف پایین تر شکل میدهد. معمولاً واگرایی مخفی را میتواند جزء واگراییهای مخفی خرسی یا گاوی دسته بندی کرد.
مثلاً واگرایی مخفی گاوی در حین اصلاح روندی صعودی و زمانی که قیمت یک ارز کف بالاتری تشکیل میدهد، رخ میدهد. اما اوسیلاتور همچنان یک کف پایین تر شکل میدهد. این مسئله معمولاً یعنی تداوم روند صعودی به تریدرها نشان میدهد که باید سودشان را محقق کنند.
از طرفی واگرایی مخفی خرسی برعکس است. یعنی نرخ یک دارایی قله پایین تری تشکیل میدهد اما اوسیلاتورها قله بالاتری را نشان میدهند. این سیگنال معکوس شدگی روند است که در آن تریدر باید در اسرع وقت حد توقف را فعال کرده و موجودی را بفروشد.
در تصویر بالا اتریوم در حال تحکیم است و به تدریج حرکتی افقی را شروع میکند و کف بالاتری تشکیل میدهد. همزمان، اندیکاتور استوکستیک یک کف پایین تر تشکیل میدهد. این یک واگرایی مخفی گاوی است و نشان میدهد که به زودی شاهد شکل گیری یک افزایش قیمت هستیم. همانطور که مشخص است، اتریوم در چند هفته بعد حدود 90 درصد افزایش بها پیدا کرد.
واگرایی مخفی میتواند سیگنال اصلاحی عمیق تر هم باشد.
پس از یک صعود ضعیف بعد از اصلاح می 2021، اتریوم یک الگوی واگرایی مخفی خرسی ایجاد میکند. اتریوم یک قله پایین تر روی نمودار تشکیل میدهد و همزمان اندیکاتور MACD یک قله بالاتر تشکیل میدهد. این شرایط نشان میدهد که ممکن است به زودی شاهد تداوم روند نزولی باشیم. مدتی بعد، اتریوم 35 درصد ریزش میکند.
چه زمانی از واگرایی مخفی یا معمولی استفاده کنیم
تفاوت بین واگرایی مخفی و معمولی بسیار ظریف است.
معمولاً واگرایی معمولی در پایان یک روند طولانی مدت ایجاد شده و نشان دهنده فاز اصلاحی جدید است. واگرایی مخفی معمولاً در انتهای دوره تحکیم رخ داده و سیگنال میدهد که به پایان تحکیم نزدیک هستیم و روند اصلی تداوم خواهد یافت.
واگرایی معمولی در انتهای یک روند طولانی استفاده میشود و واگرایی مخفی در انتهای تحکیم.
واگرایی مخفی با مدل معمولی چه تفاوتی دارد؟
واگرایی مخفی از نظر محل الگو، با واگرایی معمولی تفاوت دارد. واگرایی مخفی در روند جاری رخ میدهد و نشان دهنده پایان مرحله تحکیم در روند بزرگتر است. به این دلیل این واگرایی را مخفی مینامیم که افراد آموزش ندیده و غیرماهر قادر به تشخیص آن نیستند.
در تصویر بالا، یک روند صعودی قوی در نمودار بیتکوین مشاهده میکنیم. دو نمونه واگرایی مخفی صعودی در میانه این روند صعودی مشاهده میشود. اولی چهارم فوریه 2021 رخ داده است. اندیکاتور RSI یک کف پایین تر تشکیل داده و قیمت بیتکوین یک کف بالاتر تشکیل میدهد. این مسئله نشان دهنده خاتمه دوره تحکیم کوچک است چون بیتکوین باز هم صعود میکند.
سپس، بین دهم و چهاردهم فوریه یک تحکیم دیگر رخ میدهد. باز هم RSI یک کف پایین تر تشکیل میدهد و قیمت بیتکوین یک کف بالاتر. این واگرایی مخفی نشان دهنده خاتمه دوره اصلاح کوچک و بالاتر رفتن قیمت بیتکوین است.
با خسته شدن روند کنونی، واگرایی نزولی شکل میگیرد که نشان میدهد ممکن است به زودی خط روند پایین تر برود. از 19 تا 21 فوریه، قیمت بیتکوین یکسری قله بالاتر شکل میدهد اما RSI همزمان به قلههای پایین تر اشاره دارد که این مسئله نشان دهنده تضعیف مومنتوم و نزدیک بودن معکوس شدن روند است. پس از آن، بیتکوین 25 درصد دیگر اصلاح میشود.
واگرایی مخفی در هر دو جهت خرسی و گاوی رخ میدهد. مثال بالا با استفاده از بیتکوین نمونه خیلی خوبی از واگرایی مخفی گاوی است.
یک تریدر خبره میتواند از واگرایی خرسی مخفی هم برای تشخیص اینکه چه موقع ممکن خط روند حرکت نزولی را ادامه دهد، استفاده کند. این مسئله زمانی که بازارهای کریپتو اصلاح را تجربه میکنند مفید است هر چند تریدرهای معمولی مطمئن نیستند که آیا اصلاح عمیق تر خواهد بود یا خیر.
در تصویر بالا، وقتی بیتکوین در اواخر مارس 2021، اصلاح بیشتری را تجربه میکند، واگرایی مخفی خرسی شکل میگیرد. روی نمودار یک قله بالاتر توسط RSI شکل گرفته و همزمان نمودار قیمت بیتکوین قله پایین تری سیگنال با استفاده از واگرایی تشکیل داده است. این یک سرنخ است که نشان میدهد ریزش بیشتری در راه است. مدتی بعد قیمت بیتکوین ظرف دو روز حدود 12 درصد ریزش میکند.
چگونه واگراییهای مخفی را تشخیص دهیم؟
ممکن است تشخیص واگرایی مخفی برای افراد آموزش ندیده سخت باشد اما با کمی تمرین میتوانید واگرایی را تشخیص داده و از آن برای اجرای معامله به نفع خودتان استفاده کنید. همچنین امکان تشخیص واگرایی معمولی و مخفی روی همه بازههای زمانی نمودارهای کریپتو وجود دارد بنابراین فرصتهای زیادی برای تمرین تشخیص این واگرایی روی نمودارهای کریپتو وجود دارد.
یکی از نکات کلیدی برای دیدن واگرایی، استفاده از یک اندیکاتور تکنیکال است. اکثر اوسیلاتورها برای انجام این کار قابل استفاده هستند اما دقت داشته باشید که افزودن اوسیلاتورهای بیشتر روی نمودار معادل با مطمئن تر شدن سیگنال نیست. اوسیلاتور یا ابزاری را انتخاب کنید که با آن راحت تر هستید. صرف نظر از اندیکاتور انتخابی، همان اندیکاتور میتوان به شما برای تشخیص واگراییهای مخفی و معمولی کمک کند.
ما در چند مثال بالا از RSI استفاده کردیم. در مثالهای بعدی استفاده از MACD و استوکستیکها را نمایش میدهیم که دو مورد از پرکاربردترین ابزارها برای تشخیص واگرایی هستند.
واگرایی مخفی با استفاده از MACD
توضیحات را با اندیکاتور MACD شروع میکنیم که همانطور که اشاره شد سه بخش دارد:
هنگام استفاده از MACD برای تشخیص واگراییها، میتوانید از هر یک از این سه بخش استفاده کنید. برای تشخیص واگرایی نیازی به هر سه بخش ندارید. ما در اینجا متمرکز بر خط MACD خواهیم شد. توصیه میکنیم که خط MACD را روی نمودار پررنگ تر کنید تا راحت تر آن را تشخیص دهید.
در مرحله بعد، جهت روند را مشخص کنید. اگر روند صعودی است، در این صورت باید به دنبال واگرایی گاوی مخفی باشیم یعنی خط MACD یک کف پایین تر تشکیل میدهد و نمودار قیمت یک کف بالاتر. اگر روند نزولی باشد، در این صورت به دنبال واگرایی مخفی خرسی هستیم که در آن خط MACD یک قله بالاتر تشکیل میدهد و خط قیمت یک قله پایین تر.
در این تصویر مثالی از نمودار قیمت یک ساعته از مارس 2021 را داریم. پس از شکل گیری کف قیمت در 25 مارس، بیتکوین شروع به صعود میکند. تحکیم بین 27 تا 28 مارس رخ میدهد. 28 مارس خط MACD کفهای پایین تری نسبت به 27 مارس شکل میدهد - و با این حال قیمت بیتکوین بالاتر است. این شرایط نشان دهنده در پیش بودن یک اوج قیمت دیگر است. وقتی تحکیم خاتمه پیدا کند، بیتکوین در دو روز بعد 9 درصد افزایش بها پیدا میکند.
تشخیص واگراییهای مخفی با استفاده از استوکستیکها
اوسیلاتور استوکستیک (که در بعضی پکیجها به آن سیگنال با استفاده از واگرایی استوکستیک کند گفته میشود) یک اوسیلاتور سه ورودی است که دو خط چاپ میکند. معمولاً مقادیر ورودی این اندیکاتور 15-5-5 است اما 14-3-3 هم مفید است.
با افزایش ضخامت خط %K میتوان آن را راحت تر تشخیص داد.
در قسمت بالا مشاهده میکنید که اتریوم در نمودار 1 ساعته ژوئن 2021 روی روند نزولی قفل شده است. از 15-7 ژوئن یک واگرایی مخفی خرسی روی نمودار دیده میشود چون اوسیلاتور استوکستیک قله بالاتری تشکیل میدهد و اتریوم قلهای پایین تر.
این الگو نشان میدهد که تحکیم روند نزولی به پایان رسیده و ممکن است اتریوم همچنان ریزش کند. همانطور که مشاهده میشود، اصلاح قیمت اتریوم شدت گرفته و در دو روز بعد، این ارز دیجیتال حدود 20 درصد ارزش خود را از دست داده است.
به کار بستن واگرایی مخفی برای تحلیل تکنیکال کریپتو
یادگیری تشخیص الگوهای واگرایی مخفی کار سختی نیست - به خصوص وقتی میزان رخ دادن واگرایی مخفی روی نمودارهای کریپتو را در نظر بگیریم. در ادامه مطلب راهنمای گام به گام اجرای معامله را خواهیم داشت.
مرحله اول: فیلتر کردن معاملات
واگرایی مخفی الگویی است که پایان دوره تحکیم قیمت را نشان میدهد. برای بیتکوین، این واگرایی نشان دهنده تداوم روند قبلی است. برای اینکه حداکثر بهره را از معامله ببرید، به دنبال الگوی واگرایی مخفی در روند بزرگتر باشید.
مثلاً اگر روند بزرگتر صعودی است، به دنبال واگرایی مخفی گاوی (صعودی) باشید. وقتی الگوی واگرایی مخفی گاوی را شناسایی کردید، از آن به عنوان سیگنال خرید استفاده کنید. در روند صعودی، الگوهای واگرایی مخفی خرسی را نادیده بگیرید.
در یک روند نزولی عکس این کار را انجام دهید: به دنبال واگرایی مخفی خرسی باشید و الگوهای گاوی را نادیده بگیرید. وقتی الگوی واگرایی مخفی خرسی را پیدا کردید، به دنبال فروش باشید.
زمانی که الگوی واگرایی مخفی با جهت روند بزرگتر بازار تطبیق داشته باشد، سیگنال مطمئن تری دارید.
مرحله دوم: مشخص کردن حد ضرر
پس از تشخیص یک واگرایی مخفی که با روند بزرگتر بازار تطبیق دارد، وقت تنظیم پارامترهای معامله است. الگوهای واگرایی برای تشخیص تغییر روند پیش رو بسیار مفید هستند اما برای تشخیص زمان تغییر روند، چندان مطمئن نیستند. بنابراین باید کمی صبر کنید. نباید اجازه دهید که حرکات معمولی بازار معامله شما را برهم بزنند.
پس از تشخیص واگرایی مخفی، حد ضرر را درست در مرز نوسان قیمت شدید اخیر قرار دهید. در رابطه با واگرایی مخفی خرسی، حد ضرر را پایین کف سوئینگ قرار دهید جایی که سیگنال خرید مشخص شده است. در واگرایی مخفی خرسی، حد ضرر را بالای قله سوئینگ قرار دهید، جایی که سیگنال فروش شکل گرفته است.
مرحله سوم: مشخص کردن هدف
همانطور که در جریان هستید، ممکن است بازار با نرخ سرسام آوری حرکت کند. تریدرهایی که به دنبال سود بی انتها هستند، معاملاتی با پایان باز و بدون برنامه خروج اجرا میکنند اما توصیه ما این است که متفاوت فکر کنید.
اگر بر حسب بازههای زمانی کوتاه تر مثل 1 یا 2 ساعت معامله میکنید، مشخص کنید که چه موقع ممکن است بخشی از معامله یا کل آن را حذف کنید. به عنوان یک قانون کلی، بهتر است حداقل دو برابر فاصله با حد توقفتان را هدف بگیرید. مثلاً اگر حد توقف ضرر شما 100 اتر است، حداقل 200 اتر را هدف بگیرید. اگر خوش شانس بودید و قیمت به نفع شما حرکت کرد، واگرایی کلاسیک را که نشان دهنده نزدیک بودن پایان روند است، در نظر داشته باشید.
محدودیتهای واگرایی مخفی
با کمی تمرین، میتوانید الگوهای واگرایی را روی نمودارهای کریپتو پیدا کنید اما یکسری محدودیت وجود دارد که باید مراقب آنها باشید.
اول اینکه، تشخیص الگوهای واگرایی روی نمودارهای گذشته کار راحتی است اما تشخیص آنها در لحظه ممکن است سخت باشد چون وضعیت احساسی بازار باعث میشود که نسبت به جهش صعودی خوشبین باشید اما بعد متوجه شوید که این جهش یک واگرایی مخفی خرسی بوده است. سعی کنید احساسات خودتان را از بازار حذف کنید. داشتن دید احساسی میتواند تحلیل شما را خراب کند.
دوماً زمانی که واگرایی مخفی در مراحل بعدی یک روند رخ میدهد، نسبت ریسک به سود چندان مطمئن نیست. بخش عمدهای از روند طی شده و زمانی که منتظر واگرایی قیمت و اوسیلاتور هستید، در بدترین نقطه قیمت وارد روند شده اید.
در نهایت اینکه، الگوهای قیمت برای ارزهای دیجیتال کوچکتر به اندازه آنچه برای بازارهای بزرگتر مثل بیتکوین و اتریوم مشاهده میشود مطمئن نیستند. خریداران و فروشندگان کمتری به یک بازار کوچک علاقمند هستند و همین موضوع آن را در معرض نوسان و تیکهای نامطلوب قرار میدهد.
نتیجه گیری
واگراییهای مخفی خرسی و گاوی، الگوهایی قدرتمند هستند که در پایان دوره تحکیم مشاهده میشوند و نشان دهنده تداوم روند اصلی بازار هستند. این الگوها در بازار بیتکوین، اتریوم و سایر ارزهای دیجیتال زیاد مشاهده میشوند در نتیجه یادگرفتن آنها راحت تر است.
اما تشخیص این الگوها به صورت لحظهای میتوان سخت باشد. بعلاوه، اگر واگرایی مخفی در اواخر روند تشخیص داده شود، معمولاً چنین روندی خیلی امیدبخش نیست.
کلید موفقیت برای اجرای معامله بر اساس واگرایی مخفی، فیلتر کردن معاملات در جهت روند کلی تر است. همیشه جو بازار را تحلیل کنید و بهتر است برای تأیید سیگنالها، از یک اندیکاتور مومنتوم دنبال کننده روند استفاده کنید.
واگرایی چیست؟ کاربرد واگرایی در تحلیل تکنیکال
آشنایی و تسلط به مفاهیم و ابزارهای تحلیلی در بازار بورس، یکی از ارکان مهم در روند معاملات است. معاملهگران موفق معمولا با بهرهمندی از این اطلاعات و تکنیکهای معاملاتی، سودهای خوبی را به دست میآورند. افزایش آگاهی و سطح دانش بورسی در فرایند سرمایهگذاری از اهمیت بالایی برخوردار است. برای همین در این مقاله قصد داریم به یکی از مفاهیم یا ابزارهای مهم در فرایند تحلیل تکنیکال بپردازیم. «واگرایی» یکی از مفاهیم مهم در این حوزه است. بسیاری از تحلیلگران با استفاده از واگرایی به وجود آمده در سهمهای مختلف، بهترین زمان را برای ورود به سهم تشخیص میدهند. برای آشنایی با این تکنیک در بازار بورس، با ما همراه باشید.
واگرایی چیست؟
واگرایی نشان دهنده ایجاد تغییر روند سهم در بازار است که از انواع مختلفی ایجاد شدهاند. این وضعیت از تضاد حرکتی میان نمودار سهم و اندیکاتور به وجود میآید. به عبارت دیگر، واگرایی به معنی ضعف یک روند بوده و زمانی مشاهده میشود که قیمت و اندیکاتور در خلاف جهت سیگنال با استفاده از واگرایی یکدیگر حرکت میکنند، همچنین روند قیمت به پایان خود نزدیک شده و میل به چرخش دارد. در بیشتر مواقع تغییر جهت بزرگ یک نمودار زمانی اتفاق میافتد که یک واگرایی مناسب داشته باشیم. از واگراییها میتوان برای شناسایی قیمت و سطوح حساس استفاده کرد و روندهای ضعیف را که میل به برگشت دارند، تشخیص داد. برای تشخیص واگرایی باید از اندیکاتورهای مختلف استفاده کنیم. اندیکاتور مکدی (MACD) یکی از مهمترین و پراستفادهترین ابزارها برای تشخیص واگرایی است. از سایر اندیکاتورها مانند اندیکاتور RSI ، اندیکاتور cci و … هم میتوان برای تشخیص واگرایی استفاده کرد.
انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
همانطور که اشاره کردیم، واگراییها از انواع مختلفی تشکیل شدهاند و تحلیلگران با استفاده از این ابزار، میتوانند ادامه روند سهم را در آینده پیشبینی کنند. انواع واگرایی در بازار بورس عبارتاند از:
واگراییها به چند دسته تقسیم میشوند که در این مقاله به بررسی واگرایی معمولی میپردازیم.
۱/ واگرایی معمولی ( Regural Divergence)
واگرایی زمانی رخ میدهد که بین قیمت و اندیکاتور یک تناقض رفتاری وجود داشته باشد. دراین حالت اندیکاتور با حرکت قیمتی مخالفت میکند و نسبت به آن رفتار متضادی را از خود نشان میدهد. زمانی که این واگرایی به وجود میآید، قیمت از ادامه حرکت باز میایستد و تغییر جهت میدهد. این نوع واگرایی را با نماد RD نمایش میدهند که مخفف عبارت Regular Divergence است. واگرایی معمولی خود به دو دسته واگرایی معمولی مثبت و واگرایی منفی تقسیم میشود.
واگرایی معمولی مثبت(RD+):
به طورکلی واگرایی معمولی مثبت در کفها تشکیل میشود. به این شکل که قیمت یک کف را پایینتر از کف قبلی ایجاد میکند؛ اما اندیکاتور با این حرکت مخالفت میکند و نسبت به کف قبلی خود، یک کف بالاتر را ثبت میکند. در این حالت قیمت میل به رشد دارد و نشان میدهد که فروشندگان ضعیف شدهاند. برای درک بهتر، به تصویر زیر دقت کنید:
واگرایی معمولی منفی(RD-):
واگرایی معمولی منفی در انتهای یک حرکت صعودی و در سقف قیمتی رخ میدهد. به این صورت که قیمت یک سقف بالاتر از سقف قبلی خود ایجاد میکند اما اندیکاتور با این حالت قیمت مخالفت میکند و سقفی پایینتر از سقف قبلی به وجود میآورد. این نوع از آرایش واگرایی که در انتهای یک روند صعودی اتفاق میافتد، به عنوان واگرایی معمولی منفی شناخته میشود و منجر به کاهش قیمت خواهد شد. واگرایی معمولی منفی، بیانگر ایجاد ضعف در خریداران است و قیمت میتواند یک آرایش نزولی به خود بگیرد که در این حالت، قدرت فروشندگان نسبت به خریداران بیشتر خواهد بود. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید:
مثال: در تصاویر زیر، میتوانید مثالهایی را از ایجاد واگرایی و تغییر جهت روند سهم در بازار را مشاهده کنید:
شکل فوق مربوط به نمودار ثاباد است. همانطور که مشاهده میکنید، نمودار بعد از یک رشد و بازدهی نسبتا خوب، با ایجاد یک واگرایی معمولی منفی در سقف قیمتی با ریزش مواجه شده و مقدار زیادی از مسیر صعود را اصلاح کرده است.
شکل فوق متعلق به سهام ثفارس است. این نمودار در کف قیمتی با ایجاد یک واگرایی معمولی مثبت و همچنین کاهش قدرت فروشندگان مواجه شده است که در ادامه رشد قیمتی نسبتاً خوبی را به وجود آورده است.
۲/ واگرایی مخفی
واگرایی مخفی زمانی به وجود میآید که قیمت سهم در حال اصلاح بوده و نشاندهنده ادامهدار بودن این روند باشد. ساز و کار واگرایی مخفی بر خلاف واگرایی معمولی است و مطابق با آن میتوان در روند نزولی سهم با قلهها و در روند نزولی سهم با درهها، تغییر روند سهم را در بازار تشخیص داد. این نوع واگرایی را با نماد HD نمایش میدهند که مخفف عبارت Hidden Divergence است. واگرایی مخفی به دو دسته واگرایی مثبت و واگرایی منفی تقسیمبندی میشود.
واگرایی مخفی مثبت(HD+)
واگرایی مخفی مثبت زمانی ایجاد میشود که در انتهای یک روند صعودی، اندیکاتور یک کف را پایینتر از کف قبلی خود ایجاد کند. همزمان با این فرایند، نمودار سهم هم یک کف بالاتر از کف قبلی خود تشکیل میدهد. در نهایت ما شاهد یک واگرایی مخفی مثبت در روند معاملات سهام مورد نظر هستم که با شناسایی آن، میتوانیم به راحتی سیگنال خرید دریافت کنیم. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید:
واگرایی مخفی منفی(HD-)
واگرایی مخفی منفی درست بر خلاف واگرایی مخفی مثبت است. این واگرایی در انتهای روند نزولی تشکیل میشود و بیانگر ادامهدار بودن روند کاهش قیمت سهم در بازار است. برای تشخیص این نوع واگرایی در نمودار سهم، باید به تشکیل سقفها در روند نزولی سهم دقت داشته باشیم. هنگامی که در نمودار قیمتی یک سقف پایینتر از سقف قبلی تشکیل میشود به صورت همزمان در اندیکاتور یک سقف بالاتر از سقف قبلی ایجاد میشود که در نهایت شاهد یک واگرایی مخفی منفی خواهیم بود. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید:
۳/ واگرایی زمانی
در این نوع واگرایی، به راحتی میتوان تضاد رفتاری میان قیمت و زمان را مشاهده کرد. در واگرایی زمانی نیازی به بررسی رفتار اندیکاتور نداریم، در عوض باید زمان اصلاح روند را به خوبی مشاهده و ارزیابی کنیم. واگرایی زمانی به دو دسته واگرایی زمانی معمولی و واگرایی زمانی هوشمند تقسیمبندی میشود. یکی از ابزارهای پرکاربرد برای تشخیص این نوع از واگراییها، ابزاری به نام «فیبوناچی زمانی» است. برای درک بهتر از تفاوت واگرایی زمانی معمولی و هوشمند، به جدول زیر دقت کنید:
انواع واگرایی زمانی | ویژگی واگرایی | نکات مهم | نوع پیشبینی |
واگرایی زمانی معمولی | تعداد کندلهای فاز اصلاح بیشتر از تعداد کندلهای روند گام قبلی است | تمایلی به تغییر جهت روند در بازار وجود ندارد | ادامه روند قبلی |
واگرایی زمانی هوشمند | تعداد کندلهای فاز اصلاح کمتر از تعداد کندلهای روند گام قبلی است | مقدار درصد اصلاح زمانی بیشتر از درصد اصلاح قیمتی است | ادامه روند قبلی |
فیلتر واگرایی در بازار بورس
همانطور که میدانید، فیلترنویسی یکی از تکنیک های پرطرفدار و معروف در روند معاملات بازار بورس است. معاملهگران با استفاده از این تکنیک میتوانند به صورت لحظهای به سهمهای با ارزش در روز معاملاتی دسترسی داشته باشند. در حال حاضر فیلترهای بسیاری در بازار بورس وجود دارد. همچنین معاملهگران برای شناسایی و بررسی سهمهایی که درگیر فیلتر واگرایی هستند، میتوانند از فیلترهای واگرایی در این بازار استفاده کنند.
فیلتر واگرایی معمولی مثبت: فیلتر واگرایی معمولی مثبت، نمادهایی را فیلتر میکند که درهها در نمودار قیمت کاهشی و در اندیکاتور افزایشی باشد.
فیلتر واگرایی معمولی منفی: فیلتر واگرایی معمولی منفی، نمادهایی را نمایش میدهد که قله ها در نمودار قیمت روند افزایشی و اندیکاتورها روند کاهشی دارند.
فیلتر واگرایی مخفی مثبت: فیلتر واگرایی مخفی مثبت، نمادهایی را لیست می کند که درهها در نمودار قیمت آن روند افزایشی و در اندیکاتور روند کاهشی داشته باشند.
فیلتر واگرایی مخفی منفی: فیلتر واگرایی مخفی منفی، نمادهایی را لیست می کند که سقفها در نمودار قیمت آن روند کاهشی و در اندیکاتور روند افزایشی داشته باشند.
قیمتها و سطوح مناسب برای تشکیل واگرایی
با استفاده از ابزارهای مختلف برای دریافت مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال ، میتوان سطوح حساس قیمتی را شناسایی کرد. زمانیکه نمودار به این سطوح میرسد معمولا با واگرایی همراه بوده و نشانه ضعف در روند جاری است. هنگامیکه نمودار با شتاب و بدون واگرایی به سمت سطوح حمایت و مقاومت درحرکت باشد، احتمال شکست سطوح بسیار بالا است. گاهی اوقات شکست در سطوح مقاومت و حمایت با واگرایی همراه است که در بسیاری مواقع میتوان این شکست را فریبدهنده (fake) در نظر گرفت. به تصویر زیر دقت کنید:
سطوح حمایت و مقاومت داینامیک یا به عبارتی خطوط روند صعودی یا نزولی، کاملا مستعد تشکیل واگرایی هستند. با تشکیل واگرایی در این سطوح، میتوان به سطح مورد نظر اعتماد کرد و برای ورود یا خروج از معامله تصمیم گرفت. این مورد را میتوان به باندهای کانال هم تعمیم داد. نموداری که در یک ساختار کانالی در حال حرکت باشد، مستعد تشکیل واگرایی در کف یا سقف کانال است. در این حالت بهترین استراتژی، نوسانگیری بین سقف و کف کانال است که با تشکیل واگرایی میتوان با اعتماد بیشتری به انجام معامله پرداخت.
نکته ۱: اگر در یک ساختار کانالی، یک سطحی شکسته شده با واگرایی همراه باشد، میتواند کاملا فریبدهنده (fake) باشد.
نکته ۲: یکی دیگر از کاربردهای واگرایی استفاده از آنها در سطوح فیبوناچی است. اگر در یکی از سطوح فیبوناچی (معمولا ۶۱٫۸% و ۷۸٫۲%) واگرایی وجود داشته باشد، میتوان به برگشت نمودار از آن سطح امیدوار بود و با استفاده از ابزار تکنیکال به دنبال سیگنال خرید بود.
نکته ۳: از واگرایی در دیگر الگوهای تکنیکال نیز میتوان استفاده کرد. ازجمله این الگوها میتوان به امواج الیوت، الگوهای هارمونیک، الگوهای برگشتی و … اشاره کرد. ایجاد واگرایی در هر یک از این الگوها، اعتبار آنها را افزایش داده و میتوان با استفاده از ابزار تکنیکال به دنبال فرصتهای معاملاتی برای خرید و فروش بود.
سخن آخر
در بازار بورس مفاهیم و اصطلاحات بسیار زیادی وجود دارد. معاملهگران با یادگیری و تسلط به این مفاهیم و تکنیکهای تحلیلی، میتوانند به راحتی سیگنال خرید و فروش سهام دریافت کنند. یکی از مفاهیم یا ابزارهای تحلیلی بسیار مهم در فرایند تحلیل تکنیکال، «واگراییها» هستند. واگرایی در اصل از اختلاف جهت حرکت روند سهم و اندیکاتور به صورت همزمان به وجود میآید. واگراییها یکی از بهترین موقعیتها برای پیش بینی روند آینده سهم در بازار هستند. معاملهگرانی که قادر به تشخیص واگرایی در روند معاملات سهم هستند، میتوانند سودهای قابل توجهی به دست آورند.
استراتژی معامله با واگرایی دوقلو (Double divergence)
وجود یک واگرایی (صعودی/نزولی) در بازار به اندازه کافی سیگنال قوی محسوب نمی شود و بهتر است این واگرایی با سیگنال های پرایس اکشن انطباق داشته باشد. در این مقاله واگرایی دوقلو توضیح داده خواهد شد که کیفیت بهتری نسبت به واگرایی منفرد در بازار دارد. همانطور که می دانید واگرایی در اندیکاتور RSI نشان دهنده کاهش قدرت حرکات بازار است. به تصویر زیر نگاه کنید. هر چند در سمت چپ، بازار اوج قیمتی تشکیل داده است، اما RSI این اوج قیمتی را تائید نمی کند. بدین ترتیب می توان گفت قدرت حرکات صعودی رو به کاهش است و واگرایی نزولی ایجاد شده است. این واگرایی زمانی روی میدهد که قیمت در حال تشکیل اوجهای بالاتری است، اما اندیکاتور RSI اوجهای کوتاهی را نشان میدهد. در ادامه بازار، کف های قیمتی پایین تر از هم ثبت کرده است ولی کف های قیمتی RSI بالاتر از یکدیگر هستند که نشانگر شکل گیری واگرایی صعودی است. این یعنی RSI کفهای قیمتی جدید را تائید نمیکند و نشانگر تضعیف قدرت فروشندگان (حرکات نزولی) است.
آموزش فارکس-مثال برای واگرایی
واگرایی دوقلو
هر معامله گری که با واگرایی منفرد معامله کرده است، می داند که پیش بینی واگرایی به تنهایی ارزشمند نیست. به خصوص اگر روند بازار خنثی باشد، وجود واگرایی در بازار نشانه قابل اعتمادی برای تغییر قیمت نیست. واگرایی دوقلو زمانی در بازار رخ می دهد که قیمت اوج های بالاتر یا کف های پایین تر از هم تشکیل می دهد. اما اندیکاتور RSI یا MACD اوج های پایین تر یا کف های بالاتر ایحاد می کند. نمودار زیر نمونه ای از واگرایی دوقلو را نشان می دهد.
در تصویر زیر از اندیکاتور MACD استفاده شده است که واگرایی دوقلو در طول روند نزولی را نشان می دهد. اگر به حرکات بازار نگاه بیندازید، خواهید دید که کف های قیمتی بازار پایین تر از یکدیگر شکل گرفته اند و هر موج نزولی نسبت به موج قبلی ضعیف تر است. در این میان اندیکاتور MACD واگرایی های متعددی را نشان می دهد. اما در صورتی که معامله گر با دیدن اولین واگرایی وارد معامله می شد، یک معامله اشتباه انجام داده بود. اما معامله گر صبور منتظر شکل گیری واگرایی های دیگری می ماند. هم چنین توصیه می شود در این شرایط منتظر پایان روند فعلی بازار بمانید.
آموزش فارکس-مثال ساده برای واگرایی دوقلو
تصویر زیر نمونه دیگری از واگرایی دوقلو را نشان می دهد که در ابتدا واگرایی منفرد ایجاد شده است. اما این واگرایی عمل نکرده و بازار به روند نزولی خود ادامه داده است. سپس این روند نزولی با توجه به همگرایی نزولی در اندیکاتور MACD (خطوط سبز) تائید شده است. پس از ظهور همگرایی، بازار تضعیف شده است که نتیجه آن تشکیل واگرایی دوقلو و بازگشت بازار به سمت بالا بوده است. بدین ترتیب می توان گفت که ورود به معامله با واگرایی منفرد دقت کمتری نسبت به واگرایی دوقلو دارد. البته گاهی اوقات واگرایی منفرد موجب تغییر روند بازار می شود اما واگرایی دوقلو کیفیت معامله را افزایش می دهد.
آموزش فارکس-مثال ساده برای واگرایی دوقلو، واگرایی و همگرایی
آخرین تصویر نیز واگرایی منفرد در جفت ارز USDCHF را نشان می دهد و روند اصلی نزولی است. کندل های قیمتی و موج های نزولی کوچک هستند و قوی به نظر نمی رسند. در انتهای حرکت، بازار پین بار صعودی تشکیل داده است که سیگنال بازگشتی محسوب می شود. در ادامه واگرایی صعودی و کندل بازگشتی عمل کرده اند و بازار به سمت بالا بازگشته است.
دیدگاه شما