تعریف ریسک در سرمایه گذاری
ریسک و بازده در سرمایه گذاری و تامین مالی همیشه باهم هستند و نمیتوان آنها را جدا از هم فرض کرد چراکه تصمیمات مربوط به سرمایه گذاری همیشه بر اساس رابطه میان ریسک و بازده صورت میگیرد. سرمایه گذار همیشه باید در تصمیمات ریسک سرمایه گذاری خود را در نظر داشته باشد.
تعریف ریسک : میزان اختلاف میان بازدهی واقعی سرمایه گذاری با بازده مورد انتظار را ریسک میگویند بیشتر سرمایه گذاران به این تصورند که بازده واقعی کنار بازده مورد انتظار است هر چه پراکندگی (انحراف معیار) بازده بیشتر باشد ریسک نیز بیشتر خواهد بود .
منابع ریسک سرمایه گذاری:
معمولا سرمایه گذاران به عوامل مختلفی مانند: ریسک سرمایه گذاری نوسان نرخ بهره ،ریسک سرمایه گذاری بازار، ریسک تورمی، ریسک تجاری، ریسک مالی، ریسک نقدینگی، ریسک نرخ ارز، ریسک کشور به عنوان منابع ریسک اشاره میکند که به شرح هریک میپردازیم .
ریسک سرمایه گذاری نوسان نرخ بهره:
ریسک سرمایه گذاری نوسان نرخ بهره ریسکی است که یک سرمایه گذار به هنگام خرید اوراق تعریف ریسک در سرمایه گذاری قرضه ی با بهره ثابت آن را میپذیرد و قیمت چنین اوراق قرضه ای که در صورت افزایش نرخ بهره در بازار کاهش میابد و دارنده ان در صورت فروش اوراق قرضه خود قبل از سررسید متحمل زیان میشود قیمت اوراق بهادار با نرخ بهره رابطه منعکس دارد به عبارتی دیگر با افزایش نرخ بهره قیمت اوراق بهادار کاهش می یابد و کاهش نرخ بهره با قیمت اوراق بهادار افزایش میابد. تاثیر ریسک سرمایه گذاری نوسان نرخ بهره بر روی اوراق قرضه خیلی بیشتر از سهام عادی است .
ریسک سرمایه گذاری بازار:
عبارتست از تغییر بازده که ناشی از نوسانات کلی بازار است همه اوراق بهادار در معرض ریسک بازار هستند اگر چه سهام عادی بیشتر تحت تاثیر این نوع ریسک است ریسک بازار میتواند ناشی از عوامل متعددی رکود، جنگ، تغییرات ساختاری در اقتصاد و تغییر در مطلوبیت مشتریان باشد.
ریسک تورمی:
این نوع ریسک که تمامی اوراق بهادار را تحت تاثیر قرار میدهد عبارتند از ریسک قدرت خرید یا کاهش قدرت خرید وجوه سرمایه گذاری شده. این نوع ریسک با ریسک نوسان نرخ بهره مرتبط است برای اینکه نرخ بهره معمولا در اثر افزایش تورم افزایش می یابد، علت این است که قرض دهندگان به منظور جبران ضرر ناشی از قیمت خرید سعی میکنند نرخ بهره را افزایش دهند .
ریسک سرمایه گذاری تجاری:
ریسک ناشی از انجام تجارت و کسب و کار در یک صنعت خاص یا یک محیط خاص را ریسک سرمایه گذاری تجاری میگویند مثلا سهام شرکت جنرال موتورز تحت تاثیر تغییرات قیمت نفت در سطح جهان میباشد.
ریسک مالی:
ریسک ناشی از بکارگیری بدهی در شرکت است شرکتی که میزان بدهی آن بیشتر باشد ریسک مالی آن افزایش می یابد.
ریسک نقدینگی:
ریسک مرتبط با تعریف ریسک در سرمایه گذاری بازار ثانویه است که اوراق بهادار در آن معامله میشوند ان دسته از سرمایه گذاری هایی که خرید و فروش ان به آسانی صورت گیرد و هزینه مبادله آن بالا نباشد از نقدینگی بالایی برخوردار است هر چه عرم اطمینان در خصوص عامل زمان و ابهام حقیقی بالا باشد میزان ریسک نقدینگی نیز افزایش می یابد ریسک تقدینگس اوراق خزانه خیلی کم . یا صفر است در حالی که ریسک تقدینگی سهام مربوط به بازارهای خارح از بورس بیشتر است .
ریسک سرمایه گذاری نرخ ارز:
در این نوع ریسک سرمایه گذاری تمامی سرمایه گذارانی که امروز بصورت جهانی و بین المللی سرمایه گذاری میکنند در تبدیل سود ناشی از تجارت جهانی و بین تعریف ریسک در سرمایه گذاری المللی به پول رایح کشور خود با ریسک نرخ ارز مواجه هستند میتوان ریسک نرخ ارز ریسک ناشی از تغییر در بازده اوراق بهادار در نتیجه نواسانات ارزهای خارجی است .
ریسک سرمایه گذاری کشوری:
ریسک سرمایه گذاری کشوری که به آن ریسک سیاسی گفته میشود . ریسک مهمی است که سرمایه گذاران امروزه با آن مواجه هستند سرمایه گذارانی که در کشورهای دیگر سرمایه گذاری میکنند باید به ثبات آن کشور از ابعاد سیاسی و اقتصادی آن توجه داشته باشند کشورهایی که از ثبات سیاسی و اقتصادی بالایی برخوردارنداین نوع ریسک در آنها پایین است.
انواع ریسک:
در ذیل به هفت مورد از انواع ریسک اشاره مینماییم.
ریسک سرمایه گذاری نرخ بهره:
یکی از معیارهایی که در تعیین و سنجش نرخ بازده مورد انتظار و ارزیابی و انتخاب اوراق بهادار بکار می رود نرخ بهره است نرخ بهره تحت تاثیر شرایط و چرخه های تجاری و اقتصادی و نیروهای عرضه و تقاضای موجود در بازار پول و سرمایه دائما نوسان میکند طبعا در صورت افزایش یا کاهش این نرخ ارزش دارایی های (سرمایه گذاری ها) به خاطر تغییر نرخ بازده مورد انتظار کاهش یا افزایش میابد، ریسک سرمایه گذاری نرخ بهره از انواع ریسکی است که در صورت تحقق تمام شرکت ها را تحت تاثیر قرار میدهد.
ریسک جو بازار:
این ریسک بیشتر بر اثر شرایط و جو بازار بر اوراق بهادار بوجود می آید، این نوع ریسک بیشتر اساسی روانی و شایعاتی دارد تا اقتصادی و در صورت تحقق ممکن است باعث تغییرات قیمت یا معاملات یک یا محموعه ای از اوراق بهادار را یکطرفه نماید.(صعودی یا نزولی)
ریسک سرمایه گذاری قدرت خرید:
ریسک سرمایه گذاری قدرت خرید بواسطه تورم و تاثیرات کاهنده آن بر ارزش پول بوجود می آید. تورم همانگونه که ذکر شد باعث تغییر نرخ بازده مورد انتظار و افزایش قیمت اوراق بهادار میشود لازم به ذکر است در شرایط تورمی ممکن است به خاطر تغییراتی که گفته شده قیمت اوراق بهادار ظاهرا بالا میرود ولی اگر محاسبات مربوط به متغییر قیمت را بر اساس قیمت های ثابت انجام دهیم احتمال دارد قیمت اوراق مدتها بیشتر نشده باشد بلکه کاهش نیز یافته باشد .
ریسک سیاسی
این نوع ریسک به خاطر تغییر و تحولات سیاسی یا انتظار به تحقق ان بوجود می آید این که گروهی متاثر از نزدیک شدن دوره انتخابات ریاست جموری یا مجلس و احتمال تغییر دیدگاههای سیاسی موجود اقدام به تغییر استراتژی های سرمایه گذاری خود میکنند به نوعی مبین افزایش یا کاهش ریسک سیاسی است اصولا لازمه هر سرمایه گذاری وجود یک جو سیاسی ارام است هر چه ناآرامی های سیاسی بیشتر شود انجام سرمایه گذاری تنها با مطالبه ریسک بالاتر انجام خواهند پذیرفت .
ریسک سرمایه گذاری فروش
ریسک سرمایه گذاری فروش به خاطر میزان توانایی بالقوه دارایی در تعریف ریسک در سرمایه گذاری معامله خرید وبا فروش بوجود می آید هر چه ورقه بهادار سریعتر و آسان تر به فروش برسد ریسک قابلیت فروش آن (نقدینگی کمتر است) برعکس هرچه فروش یک ورقه بهادار دشوارتر ،طولانی مدت تر و با دادن تخفبف قیمت بیشتر ممکن باشد ریسک قابلیت فروش آن بیشتر است در کشور ما بهای بسیاری از شرکت های سهامی عام و خاص که در بازار بورس وارد نشده و بازار فرعی دیگری نیز برای آنها وجود ندارد مشمول ریسک قابلیت فروش هستند .
ریسک ناتوانی در پرداخت
ریسک ناتوانی در پرداخت لز ناتوانی شرکت در پرداخت بدهی هایش بوجود می آید این نوع ریسک در بحث اوراق قرضه از اهمیت بیشتری برخوردار است زیرا بر اساس ان توانایی شرکت در بازپرداخت به موقع و کامل بهره اوراق قرضه تعیین میشود ریسک ناتوانی در پرداخت را میتوان با نسبتهای مالی متعدد شناسایی کرد که مهمترین نسیت پوشش هزینه بهره است که به صورت زیر محاسبه میشود .
هزینه بهره / سود قبل از هزینه و مالیات = نسبت پوشش هزینه بهره
هر چه این نسبت بالاتر باشد شرکت در مقایسه با هزینه بهره ای که میپردازد سود بیشتری داشته بنابراین این ریسک ناتوانی پرداخت ان کنتر است.
ریسک مدیریت
این ریسک به واسطه اعمال کسانی که مسئول یک سازمان هستند بوجود می آید ریسک مدیریت منتج از تصمیمات بد تجاری و مالی است افزایش خرید و یا فروش اوراق تعریف ریسک در سرمایه گذاری بهادار یک شرکت بخاطر تعویض و جایگزینی یک یا چند عضو از اعضای هیئت مدیره آن نشانه ای از توجه عموم به این ریسک است عوامل بسیار دیگری نیز هیستند که در ایجاد ریسک یک دارایی دخالت دارند عواملی مانند قالبیت بازخرید قابل تبدیل اوراق و… اما این عوامل با توجه به عمومیتشان از اهمیت بیشتری برخوردارند .
ریسک سیستماتیک و غیر سیستمایک
در صورتیکه عوامل بوجود آورنده ریسک را از نظر سطح تاثیر تفکیک کنیم دو دسته عوامل را میتوانیم تمیز دهیم:
دسته اول : عواملی که تاثیرشان بر کلیه اوراق بهادار است مثل ریسک سیاسی، ریسک نرخ بهره، ریسک تورم و تا حدودی نیز ریسک بازار جزء این دسته عوامل هستند به ریسکی که به واسطه این عوامل بوحود می آید ریسک سیستماتیک یا منظم یا اجتناب ناپذیر گویند زیرا در صورت وقوع تمام اوراق بهادار را بصورت منظم در بر میگیرد و تقریبا اجتناب از آن کمترامکان دارد .
دسته دوم : عواملی هستند که تنها بر یک یا چند ورقه بهادار خاص اثر میگذارند مثل ریسک مدیریت ریسک قابلیت فروش و ریسک ناتوانی در پرداخت جزء این دسته قرار میگیرند به ریسک ناشی از این عوانر ریسک غیر سیستمانیک یا غیر منظم یا قابل اجتناب میگویند این نوع ریسک در صورت وقوع تنها بر یک یا چند ورقه بهادار خاص اثر میگذارد . ریسک غیر سیستماتیک را مستوان با انتخاب صحیح اوراق بهادار خاص یا با استفاده از تکنیک های متنوع بخشی و انتخاب مجموعه ای از اوراق بهادار کاهش داد .
روش های کنترل ریسک در سرمایه‌گذاری
چرا معامله‌گران ریسک میکنند و این کار چه ارتباطی با خصوصیات ذهنی آنها دارد؟ چگونه میتوان میزان ریسک معاملات خود را مدیریت کنیم و آن را در سطح معقولی حفظ کنیم؟ چه روش های برای کنترل ریسک در هنگام سرمایه‌گذاری در سهام های مختلف وجود دارد؟ در این مقاله مفهوم ریسک ، دلایل بکار بردن آن در معاملات و روش کنترل ریسک را مورد بررسی قرار می‌دهیم. قطعا میزان ریسکی که هر سرمایه‌گذار در معاملات خود میپذیرد با میزان ریسکی که سرمایه‌گذاران دیگر می‌پذیرند متفاوت است. برای آگاهی بیشتر درباره ریسکی که باید برای معاملاتتان در نظر بگیرید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
چرا ریسک می‌کنیم؟
شرایط زندگی در تمام طول تاریخ به گونه‌ای بوده است که همواره بین وضعیت مطلوبی که انسان‌ها انتظار آن را داشته‌اند و وضعیت واقعی زندگیشان تفاوت هایی وجود داشته است. همین امر باعث شد که مردم به کار و تلاش بپردازند و با ایجاد امکانات رفاهی بیشتر در زندگی ، شرایط واقعی زندگی خود ار به وضعیت مطلوب مورد نظرشان نزدیک تر کنند.
انسان ها همواره برای رقم زدن اتفاقات به شکل دلخواه خود ، بسیاری از دارایی های خود را به خطر می‌اندازند. به طور مثال فرض کنید ، نقشه یک گنج بالای یک دیوار بلند قرار دارد ؛ نردبانی را به این دیوار تکیه دادند و روی دیوار نوشته شده “یکی از پله‌های نردبان پوسیده ، و احتمال سقوط و آسیب دیدن فردی که از این نردبان بالا برود وجود دارد.” با وجود این شرایط اگر شخصی که گرفتار مشکلات مالی است ( وضعیت واقعی آن شخص ) برای رسیدن به نقشه گنج ( خواسته آن شخص ) بالا برود ، معنا و مفهوم ریسک کاملا اثبات میشود.
به طور کلی ریسک ، خطری است که انسان‌ها برای واقعیت بخشیدن به خواسته‌های خود ، بروز آن را به جان می‌خرند.
شرایط برای سرمایه‌گذاران بازار مالی نیز دقیقا به همین شکل است. معامله‌گران برای کسب سود ناشی از رشد قیمت یک سهم ، حاضر میشوند بخشی از سرمایه خود را به خطر بیندازند. اینکه قیمت این سهم تا کجا میتواند رشد کند و این رشد احتمالی ، ارزش به خطر انداختن چه میزانی از سرمایه معامله‌گر را دارد ، تا حد زیادی به درستی یا نادرستی تحلیل های آن شخص ، استراتژی معاملاتی ، میزان ریسک پذیری و آمادگی روانی معامله‌گر وابسته است.
همبستگی میزان ریسک پذیری و ویژگی های ذهنیتی سرمایه‌گذاران
رفتارها و اخلاقیات هر شخص ناشی از باورها و عقاید او است. اعمال و واکنش‌های معامله‌گرانی که مدام در یک فضای پر تنش و پر هیجان فعالیت میکنند با معامله‌گرانی که با یک ذهن آرام ، معاملاتشان را انجام می‌دهند بسیار متفاوت است. برای مثال هنگامی که یک تریدر تحت تأثیر اخبار هیجان انگیز بازار قرار میگیرد ، ترقیب میشود که حتی اگر بازار در شرایطی مناسبی برای وارد شدن به معامله نباشد ، هر طور که شده حداقل یک پوزیشن معاملاتی باز کند ؛ در نتیجه بدون توجه به اصول مدیریت سرمایه ، ریسک معاملات خود را بالا می‌برد و دچار زیان میشود.
پیشنهاد ما به شما این است که حتما قبل از انجام معاملاتتان مقداری مطالعه کنید تا ذهنتان آمادگی لازم را پیدا کند. سپس در هر مکانی که مایل هستید، چند دقیقه‌ای قدم بزنید تا آرام شوید. در نهایت با آرامش و انرژی بالا، معاملات خود را انجام دهید.
روش‌های کنترل ریسک
در این بخش تعدادی از راهکارهای کنترل ریسک را مورد بررسی قرار می‌دهیم. اما به یاد داشته باشید، مدیریت هیجانات و ریسک معاملات، تا حد زیادی به ویژگی‌های شخصیتی و آمادگی معامله‌گران از لحاظ ذهنی بستگی دارد. پیشنهاد ما به شما عزیزان این است که قبل از هر کاری ، ابتدا ببینید که شخصی با ریسک پذیری بالا هستید یا بیشتر مایل هستید که سرمایه خود را حفظ کنید. در نتیجه می‌توانید از راهکارهای ارائه شده بهتر استفاده کنید. زیرا ما می‌خواهیم که ریسک معاملات شما در سطح متوسط و معقولی قرار داشته باشد.
مشخص کردن حد سود و حد ضرر
به هیچ معامله‌ای بدون مشخص بودن حد سود و مهم‌تر از آن، حد ضرر وارد نشوید. اینکه حد سود و حد ضرر را برای معاملات مختلف چقدر در نظر بگیرید به مکانیسم استراتژی معاملاتی شما بستگی دارد. پیشنهاد می‌کنیم اگر از استراتژی‌ای پیروی می‌کنید که در آن حد ضرر و حد سود لحاظ نشده، دیگر از آن استفاده نکنید. وجود حد ضرر به معنای وجود حد مشخصی برای میزان ریسک ، معاملات است. توجه داشته باشید در صورتی که شما برای پوزیشن های خود حد ضرر تعیین کنید و با ضرر از یک معامله خرج شوید ، بسیار بهتر از این است که تمام پوزیشن‌های شما با برخورد روند قیمت به حد سود بسته شود. ضرر کردن در بازار های مالی ، جزء جدایی ناپذیر و کاملا طبیعی دنیای معامله‌گری در این بازارها است. حتما یک دفترچه برای یادداشت درس‌ها و تجربه هایی که از انجام معاملاتتان کسب می‌کنید داشته باشید ؛ تفاوتی ندارد که با سود از معامله خارج شدید یا با ضرر ؛ مهم ، تجربه‌ای است که از کسب سود یا متحمل شدن ضرر بدست می‌آورید.
متناسب بودن میزان ریسک و آستانه تحمل ضرر
به زبان ساده، شرایط بد را در نظر بگیرید و ببینید در صورت رخ دادن آن وضعیت، از لحاظ روحی و روانی تا چه میزان آسیب می‌بینید. برای مثال یا توانایی هضم و جبران یک ضرر 50 دلاری را دارید، یا در صورت ایجاد همچنین ضرری، از دنیای معامله‌گری و بازارهای مالی برای همیشه خارج می‌شوید.
سرمایه‌گذاری در ارز یا سهم های مختلف
ضرب المثل خوبی که در رابطه با این موضوع میتوان بیان کرد ، این است که “تمام تخم مرغ های خود را در سبد نگذارید”. با این کار درصد ریسک چذیری خود را تقسیم می‌کنید.
برای مثال اگر در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کنید، روی رمز ارزهای معتبر ، در دسته های مختلف مانند سرگرمی ، گردشگری ، فناوری و … سرمایه‌گذاری کنید تا اگر یک صنعت با رکود مواجه شد، ضرر کمتری متحمل شوید.
احساسی عمل نکنید
بعضی از سرمایه گذاران ، وقتی ارزش سهام و ارزی که بر روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند، حالت نزولی به خود میگیرد، ادعا میکنند که برای طولانی‌مدت روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند. در حالی که مدام چارت قیمتی را بررسی میکنند و با شکل گرفتن هر کندل منفی، ترس زیادی بر آنها غلبه میکند. حتی اگر روی یک ارز به صورت فاندامنتالی سرمایه‌گذاری کردید، برای آن حد ضرر تعیین کنید. دلیلی ندارد با ارزی را که مدام ارزشش در حال کاهش است همراهی کنید.
سخن پایانی
میزان ریسک پذیری معامله‌گران بازار های مالی تا حد زیادی به شخصیت و منش آنها وابسته است. قبل استفاده از تکنیک های کنترل ریسک ، باید ویژگی های شخصیتی خود را بهتر بشناسید و ببینید که آیا ریسک پذیر هستید یا ریسک گریز. از طرفی پیروی از یک استراتژی معاملاتی قوی ، میتواند تا حد زیادی هیجانات و میزان ریسک شما را مدیریت کند.
معامله‌گران حرفه‌ای آکادمی آینده ، با آموزش استفاده از یک استراتژی معاملاتی خوب با نرخ برد بالا ، در قالب دوره های صفر تا صد آموزش ارزهای دیجیتال ، سعی در بالا بردن آگاهی علاقه‌مندان به فعالیت در این بازار را دارند.
روش های کنترل ریسک در سرمایه‌گذاری
چرا معامله‌گران ریسک میکنند و این کار چه ارتباطی با خصوصیات ذهنی آنها دارد؟ چگونه میتوان میزان ریسک معاملات خود را مدیریت کنیم و آن را در سطح معقولی حفظ کنیم؟ چه روش های برای کنترل ریسک در هنگام سرمایه‌گذاری در سهام های مختلف وجود دارد؟ در این مقاله مفهوم ریسک ، دلایل بکار بردن آن در معاملات و روش کنترل ریسک را مورد بررسی قرار می‌دهیم. قطعا میزان ریسکی که هر سرمایه‌گذار در معاملات خود میپذیرد با میزان ریسکی که سرمایه‌گذاران دیگر می‌پذیرند متفاوت است. برای آگاهی بیشتر درباره ریسکی که باید برای معاملاتتان در نظر بگیرید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
چرا ریسک می‌کنیم؟
شرایط زندگی در تمام طول تاریخ به گونه‌ای بوده است که همواره بین وضعیت مطلوبی که انسان‌ها انتظار آن را داشته‌اند و وضعیت واقعی زندگیشان تفاوت هایی وجود داشته است. همین امر باعث شد که مردم به کار و تلاش بپردازند و با ایجاد امکانات رفاهی بیشتر در زندگی ، شرایط واقعی زندگی خود ار به وضعیت مطلوب مورد نظرشان نزدیک تر کنند.
انسان ها همواره برای رقم زدن اتفاقات به شکل دلخواه خود ، بسیاری از دارایی های خود را به خطر می‌اندازند. به طور مثال فرض کنید ، نقشه یک گنج بالای یک دیوار بلند قرار دارد ؛ نردبانی را به این دیوار تکیه دادند و روی دیوار نوشته شده “یکی از پله‌های نردبان پوسیده ، و احتمال سقوط و آسیب دیدن فردی که از این نردبان بالا برود وجود دارد.” با وجود این شرایط اگر شخصی که گرفتار مشکلات مالی است ( وضعیت واقعی آن شخص ) برای رسیدن به نقشه گنج ( خواسته آن شخص ) بالا برود ، معنا و مفهوم ریسک کاملا اثبات میشود.
به طور کلی ریسک ، خطری است که انسان‌ها برای واقعیت بخشیدن به خواسته‌های خود ، بروز آن را به جان می‌خرند.
شرایط برای سرمایه‌گذاران بازار مالی نیز دقیقا به همین شکل است. معامله‌گران برای کسب سود ناشی از رشد قیمت یک سهم ، حاضر میشوند بخشی از سرمایه خود را به خطر بیندازند. اینکه قیمت این سهم تا کجا میتواند رشد کند و این رشد احتمالی ، ارزش به خطر انداختن چه میزانی از سرمایه معامله‌گر را دارد ، تا حد زیادی به درستی یا نادرستی تحلیل های آن شخص ، استراتژی معاملاتی ، میزان ریسک پذیری و آمادگی روانی معامله‌گر وابسته است.
همبستگی میزان ریسک پذیری و ویژگی های ذهنیتی سرمایه‌گذاران
رفتارها و اخلاقیات هر شخص ناشی از باورها و عقاید او است. اعمال و واکنش‌های معامله‌گرانی که مدام در یک فضای پر تنش و پر هیجان فعالیت میکنند با معامله‌گرانی که با یک ذهن آرام ، معاملاتشان را انجام می‌دهند بسیار متفاوت است. برای مثال هنگامی که یک تریدر تحت تأثیر اخبار هیجان انگیز بازار قرار میگیرد ، ترقیب میشود که حتی اگر بازار در شرایطی مناسبی برای وارد شدن به معامله نباشد ، هر طور که شده حداقل یک پوزیشن معاملاتی باز کند ؛ در نتیجه بدون توجه به اصول مدیریت سرمایه ، ریسک معاملات خود را بالا می‌برد و دچار زیان میشود.
پیشنهاد ما به شما این است که حتما قبل از انجام معاملاتتان مقداری مطالعه کنید تا ذهنتان آمادگی لازم را پیدا کند. سپس در هر مکانی که مایل هستید، چند دقیقه‌ای قدم بزنید تا آرام شوید. در نهایت با آرامش و انرژی بالا، معاملات خود را انجام دهید.
روش‌های کنترل ریسک
در این بخش تعدادی از راهکارهای کنترل ریسک را مورد بررسی قرار می‌دهیم. اما به یاد داشته باشید، مدیریت هیجانات و ریسک معاملات، تا حد زیادی به ویژگی‌های شخصیتی و آمادگی معامله‌گران از لحاظ ذهنی بستگی دارد. پیشنهاد ما به شما عزیزان این است که قبل از هر کاری ، ابتدا ببینید که شخصی با ریسک پذیری بالا هستید یا بیشتر مایل هستید که سرمایه خود را حفظ کنید. در نتیجه می‌توانید از راهکارهای ارائه شده بهتر استفاده کنید. زیرا ما می‌خواهیم که ریسک معاملات شما در سطح متوسط و معقولی قرار داشته باشد.
مشخص کردن حد سود و حد ضرر
به هیچ معامله‌ای بدون مشخص بودن حد سود و مهم‌تر از تعریف ریسک در سرمایه گذاری آن، حد ضرر وارد نشوید. اینکه حد سود و حد ضرر را برای معاملات مختلف چقدر در نظر بگیرید به مکانیسم استراتژی معاملاتی شما بستگی دارد. پیشنهاد می‌کنیم اگر از استراتژی‌ای پیروی می‌کنید که در آن حد ضرر و حد سود لحاظ نشده، دیگر از آن استفاده نکنید. وجود حد ضرر به معنای وجود حد مشخصی برای میزان ریسک ، معاملات است. توجه داشته باشید در صورتی که شما برای پوزیشن های خود حد ضرر تعیین کنید و با ضرر از یک معامله خرج شوید ، بسیار بهتر از این است که تمام پوزیشن‌های شما با برخورد روند قیمت به حد سود بسته شود. ضرر کردن در بازار های مالی ، جزء جدایی ناپذیر و کاملا طبیعی دنیای معامله‌گری در این بازارها است. حتما یک دفترچه برای یادداشت درس‌ها و تجربه هایی که از انجام معاملاتتان کسب می‌کنید داشته باشید ؛ تفاوتی ندارد که با سود از معامله خارج شدید یا با ضرر ؛ مهم ، تجربه‌ای است که از کسب سود یا متحمل شدن ضرر بدست می‌آورید.
متناسب بودن میزان ریسک و آستانه تحمل ضرر
به زبان ساده، شرایط بد را در نظر بگیرید و ببینید در صورت رخ دادن آن وضعیت، از لحاظ روحی و روانی تا چه میزان آسیب می‌بینید. برای مثال یا توانایی هضم و جبران یک ضرر 50 دلاری را دارید، یا در صورت ایجاد همچنین ضرری، از دنیای معامله‌گری و بازارهای مالی برای همیشه خارج می‌شوید.
سرمایه‌گذاری در ارز یا سهم های مختلف
ضرب المثل خوبی که در رابطه با این موضوع میتوان بیان کرد ، این است که “تمام تخم مرغ های خود را در سبد نگذارید”. با این کار درصد ریسک چذیری خود را تقسیم می‌کنید.
برای مثال اگر در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کنید، روی رمز ارزهای معتبر ، در دسته های مختلف مانند سرگرمی ، گردشگری ، فناوری و … سرمایه‌گذاری کنید تا اگر یک صنعت با رکود مواجه شد، ضرر کمتری متحمل شوید.
احساسی عمل نکنید
بعضی از سرمایه گذاران ، وقتی ارزش سهام و ارزی که بر روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند، حالت نزولی به خود میگیرد، ادعا میکنند که برای طولانی‌مدت روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند. در حالی که مدام چارت قیمتی را بررسی میکنند و با شکل گرفتن هر کندل منفی، ترس زیادی بر آنها غلبه میکند. حتی اگر روی یک ارز به صورت فاندامنتالی سرمایه‌گذاری کردید، برای آن حد ضرر تعیین کنید. دلیلی ندارد با ارزی را که مدام ارزشش در حال کاهش است همراهی کنید.
سخن پایانی
میزان ریسک پذیری معامله‌گران بازار های مالی تا حد زیادی به شخصیت و منش آنها وابسته است. قبل استفاده از تکنیک های کنترل ریسک ، باید ویژگی های شخصیتی خود را بهتر بشناسید و ببینید که آیا ریسک پذیر هستید یا ریسک گریز. از طرفی پیروی از یک استراتژی معاملاتی قوی ، میتواند تا حد زیادی هیجانات و میزان ریسک شما را مدیریت کند.
معامله‌گران حرفه‌ای آکادمی آینده ، با آموزش استفاده از یک استراتژی معاملاتی خوب با نرخ برد بالا ، در قالب دوره های صفر تا صد آموزش ارزهای دیجیتال ، سعی در بالا بردن آگاهی علاقه‌مندان به فعالیت در این بازار را دارند.
ریسک و بازده در سرمایه گذاری به چه معناست ؟
ریسک و بازده ، دو مفهوم مخالف هم در حوزه ی مالی و سرمایه‌گذاری می باشند و بالانس های موجود مابین آنها را میتوان به عنوان “قابلیت خوابیدن راحت در شب” دانست .
مطابق فاکتورهایی نظیر سن ، درآمد و اهداف سرمایه‌گذاری ، ممکن است تمایل داشته باشید ریسک مالی زیادی را در سرمایه‌گذاری‌هایتان قبول کنید یا اینکه ترجیحتان این باشد که سرمایه‌گذاری محافظت شده تری داشته باشید .
این مسئله بسیار مهم است که یک سرمایه‌گذار تصمیم بگیرد تا چه حد قابلیت پذیرش ریسک را دارا است ، به صورتیکه در همین حین با وجود سرمایه‌گذاری که انجام داده ، احساس راحت بودن داشته باشد .
برای سرمایه‌گذاران ، تعریف اولیه ریسک ، احتمال متفاوت بودن بازده سرمایه‌گذاری در مقایسه با بازده انتظار می رود ، افراد قادرند با استفاده از انحراف معیار ، مقدار ریسک را اندازه گیری کنند . به دلیل ریسکی که وجود دارد ، احتمال آن می رود که قسمتی از سرمایه‌گذاری یا کل آن از دست برود . اما “بازده” از سوی دیگر ، سود یا زیانی است که یک سرمایه‌گذاری دارد .
در مجموع ، زمانی که ریسک پایین در یک سرمایه‌گذاری وجود دارد ، قابلیت کسب بازده نیز اغلب پایین است . سطح بالای ریسک نیز معمولا همراه با انتظار بازدهی بالا می باشد .
یک سرمایه‌گذاری پرریسک ، احتمال بالا بودن زیان و از دست دادن همه‌چیز را در پی دارد ، اما از سوی دیگر ، احتمال به دست آوردن سود هم از سرمایه‌گذاری کم‌ریسک‌تر ، بالاتر است . توازن میان ریسک و بازده ، موازنه بین کمترین ریسک احتمالی و بیشترین بازده ممکن می باشد .
نکته ی مهمی که باید بدانید این است که وجود ریسک بالا ، برابر با بازده بالاتر نیست ، بنابراین توازن میان ریسک و بازده یعنی اینکه ریسک بالاتر ، فقط قابلیت سود بالاتر را نشان می دهد و هیچ ضمانتی وجود ندارد . ریسک بالاتر ، احتمال ضرر سنگین‌تر را نیز به دنبال خواهد داشت .
از نگاه دیگر ، بازده بدون ریسک از سوی دولت ارائه می‌گردد ، زیرا احتمال وجود ضرر در آن تقریبا صفر می باشد .
پس در صورتی که نرخ بازده بدون ریسک مثلا ۱۵ درصد باشد بدین معنی است که سرمایه‌گذاران قادرند در طی سال ، ۱۵ درصد سود به دست آورند ، بدون اینکه ریسکی دارایی آنها را تهدید کند .
شاید برای برخی ، بازدهی سالیانه ۱۵ درصدی جذاب به نظر برسد ، اما مسئله این است که چرا با وجود نرخ تورم بالا و برخی دیگر از سرمایه‌گذاری‌های خاص که بازدهی بسیار بیشتری از ۱۵ درصد را دارند (به طور مثال ، صندوق‌هایی با سود ثابت ۱۸ یا ۲۰ درصدی سالیانه) ، می بایست شخصی به بازدهی ۱۵ درصدی راضی شود تعریف ریسک در سرمایه گذاری ؟
یک دلیل برای سرمایه‌گذاری با ریسک تقریبا صفر (مانند سپرده‌گذاری در بانک‌ها) از جانب این افراد را میتوان وجود مقدار کمی ریسک در سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها بیان کرد و به دلیل اینکه احتمال بسیار اندکی برای ضرر وجود دارد یا فرد موردنظر شناختی از این صندوق‌ها ندارد ، ترجیح میدهد سرمایه خود را در بانک قرار دهد .
سطح ریسک
یکی از تصمیمات حیاتی که یک سرمایه‌گذار می تواند بگیرد ، انتخاب درست سطح ریسک می باشد . میزان تحمل ریسک بر مبنای وضعیت فعلی سرمایه‌گذار ، هدف های آینده او و بقیه ی معیارها تعیین میشود . در صورتی که بخواهیم چندین بازار و روش سرمایه‌گذاری را مطابق سطح ریسک (از پر ریسک به کم‌ریسک مرتب کنیم) به صورت زیر می باشد :
۱. سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال
۲. سرمایه‌گذاری در بازار آتی سکه
۳. سرمایه‌گذاری در بازار سهام تهران
۴. صندوق‌های سرمایه‌گذاری (بدون سود ثابت)
۵. اوراق مشارکت شرکت‌ها
۶. اوراق مشارکت دولتی
۷. سپرده‌گذاری در بانک‌ها
ریسک و بازده در مدیریت مالی
یکی از جنبه‌های مهم در مدیریت مالی و یکی از مسئولیت‌های اساسی در کسب‌وکار ، مفهوم ریسک و بازده می باشد .
به صورت کلی ، هرچقدر یک کسب و کار ریسک بیشتری پیش رو داشته باشد ، احتمال بازده مالی در آن کسب و کار بیشتر می شود که البته استثناهایی در این زمینه وجود دارد ، زیرا ریسک‌های غیرمنطقی زیادی وجود دارد که همراه با قابلیت بازدهی بالا نیست .
نوسان
وجود نوسان یعنی طریقه تغییر قیمت ، نوع ویژه ای از اوراق بهادار در یک بازده زمانی معین است .
درصد نوسان میانگین تفاوت میان قیمت و متوسط قیمت در یک بازه زمانی خاص را مورد سنجش قرار می دهد ، هر چقدر یک اوراق بهادار نوسان بیشتری داشته باشد ، قطعیت نداشتن آن نیز بیشتر خواهد بود .
مدیران مالی اغلب نگران نوسان قیمت سهام شرکتی که در آن کار میکنند و همچنین نوسان سهام شرکتی که در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند ، می باشند .
ریسک
معمولا ریسک بستگی به میزان نوسان دارد ، یک سهام یا یک دارایی که نوسان دارد ، به این دلیل ریسک دارد که نبود قطعیت بیشتری در آن است . ریسک در این زمینه ، دارای یک جنبه مثبت نیز می باشد ، زیرا بر اساس گفته های بالا ، نشان‌دهنده ی وجود قابلیت کسب سود بالاتر در اکثر مواقع است .
صرف ریسک (Risk Premium)
صرف ریسک به این معناست که در صورت یکسان بودن تمامی فاکتورها ، ریسک بالاتر همراه با بازده بیشتر خواهد بود . این یک مفهوم حیاتی برای مدیران مالی می باشد که امیدوارند که پول قرض بگیرند .
به این دلیل که وام‌دهندگان برای تشخیص میزان ریسک شرکت ، به دقت آن را مورد بررسی قرار می دهند و مطابق سطح ریسک آن شرکت تصمیم گیری می کنند . گذشته از این ، در صورتی که وام‌دهنده موافق وام دادن به یک کسب و کار پرریسک باشد ، احتمال آن می رود که خواستار بازده بیشتری به عنوان نرخ سود خواهد بود .
اهرم مالی
اکثر شرکت‌ها منابع مالی خود را از راه بدهی یا منتشر کردن سهام کسب می کنند . منظور از منابع مالی با انتشار سهام ، به دست آوردن منابع به وسیله ی سهامداران شرکت می باشد .
این سهامداران متناسب با میزان سرمایه‌گذاری‌شان در سود شرکت دارای سهم هستند . تامین مالی به وسیله ی بدهی و قرض ، از جانب موسسات مالی و بانک‌ها صورت می گیرد و با اینک شرکت وام‌گیرنده می بایست مرتبا سود وام را به وام‌دهنده پرداخت نماید اما دیگر احتیاجی به شریک کردن وام‌دهنده در درآمد را نخواهد داشت .
به همین خاطر یک شرکت قادر است در عوض انتشار سهام ، وام را به عنوان تامین مالی فعالیت‌ها و پروژه‌هایش مورد استفاده قرار دهد و سودهایش را متناسب با میزان سهم فعلی بالا ببرد . با این وجود ، ضررها هم میتواند از طریق این اهرم مالی زیاد شود .
ریسک نرخ سود
علاوه بر سرمایه‌گذاری خارجی صورت گرفته از جانب شرکت ، یک مدیر مالی با ریسک‌های دیگری نیز رو به رو میشود .
به عنوان مثال ، با کمک اهرم مالی ، یک مدیر مالی باید نگران نرخ بهره (سود) که شرکت در حال پرداخت آن است باشد، به این دلیل که پرداخت همچین نرخ سودی آسیب بسیاری به جریان پول نقد در شرکت می رساند ، تا جایی که شرکت نمی تواند بدهی ها را پرداخت کند و باید اعلام ورشکستگی کند .
تعریف ریسک در سرمایه گذاری
در یک تعریف بسیار ساده، ریسک، احتمال محقق نشدن پیش‌بینی‌هاست. برای مثال، فرض کنید قیمت سهام شرکت الف در حال حاضر 150 تومان است. شما پیش‌بینی می‌کنید که قیمت سهام این شرکت در ماه آینده به 160 تومان برسـد و براساس این پیش‌بینی، اقدام به خرید سهام می‌کنید.
در اینجا دو حالت ممکن است رخ دهد: یا سهام مزبور در ماه آینده به 160 تومان یا بالاتر از آن می‌رسد که در این صورت شما ریسک سرمایه‌گذاری را با موفقیت پشت سر گذاشته‌اید و به اصطلاح ریسک سرمایه‌گذاری شما صفر بوده است یا اینکه پیش‌بینی شما محقق نمی‌شود و سهام آن شرکت با قیمتی کمتر از آنچه پیش‌بینی کرده بودید، به فروش می‌رسد. مثلا در ماه آینده قیمت سهام مزبور به 155 تومان می‌رسد. در این صورت پیش‌بینی شما با 50 درصد عدم موفقیت همراه بوده است. بدین ترتیب مشخص میشود که تعریف دیگر ریسک، احتمال عدم موفقیت است. هر اندازه احتمال عدم موفقیت در سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، اصطلاحا ریسک سرمایه‌گذاری بیشتر خواهد بود.
بنابراین، با دقت در مفهوم ریسک میتوان به دو نکتـه اساسی پی برد:
1- پیش‌بینی صحیح نقش بسیار زیادی در کاهش ریسک سرمایه‌گذاری دارد
2- چون لزوما همواره پیش‌بینی‌ها بطور کامل منطبق بر واقعیت نخواهد بود، لذا فردی که قصد دارد با خرید سهام در بورس سرمایه‌گذاری کند، بایـد توانایی پذیرش ریسک را داشته باشد.
البته در آینـده، بیان خواهیم کرد که در سال‌های اخیر و با طراحی برخی شیوه‌های جدید سرمایه‌گذاری در بورس، امکان سرمایه‌گذاری بدون ریسک در بورس هم برای افراد فراهم شده است. اما به هر حال، باید توجه داشت که موضوعـی تحت عنوان ریسک، همواره باید در سرمایه‌گذاری‌ها مدنظر قرار گیرد.
اما در کنار مفهوم ریسک، مفهوم دیگری نیز همواره در ادبیات سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار میگیرد؛ مفهومی به نام بازده.
منظور از بازده، درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری است.
همانطور که قبلا توضیح دادیم که فردی که سهامی را خریداری میکند، از دو محل،کسب درآمد میکند: اول دریافت سود نقدی سالانه و دوم، درآمد ناشی از افزایش قیمت سهام. مجموع این دو را بازده میگویند. مثلا فرض کنید فردی، سهام شرکتی را به قیمت 150 تومان خریداری میکند. اگر این شرکت در پایان سال، به ازای هر سهم، 15 تومان سود نقـدی به سهامدارانش بدهـد و قیمت سهم هم در پایان سال، به 195 تومان برسد، بنابراین بازده سرمایه‌گذاری فرد در مجموع 40 درصد بوده است، 10 درصد بازده ناشی از دریافت سود نقدی و 30 درصد بازده ناشی از افزایش قیمت سهام.
فرض کنید شما به جای خرید سهام یک شرکت، اوراق مشارکت را از بانک خریداری کرده‌اید و نرخ سود سالانه اوراق مشارکت هم 20 درصد تعیین شده است. مشخص است که بازده سرمایه‌گذاری شما در یک سال از طریق اوراق مشارکت 20 درصد خواهد بود. در واقع، در اوراق مشارکت، برخلاف سهام، قیمت خود اوراق مشارکت ثابت است و سرمایه‌گذار، فقط سود ثابتی را در فواصل زمانی تعریف شده دریافت میکند.
سؤالی که مطرح میشود این است که چرا باید یک نفر سهامی را خریداری کند که 40 درصد بازده دارد ولی فرد دیگری به 20 درصد بازده راضی میشود؟
اگر از شما چنین سؤالی را بپرسند، چه جوابی دارید؟ احتمالا پاسخ می‌دهید:
- از کجا معلوم که سهام شرکت موردنظر، حتما 40 درصد بازدهی داشته باشد؟
- اگر قیمت سهم برخلاف پیش‌بینی‌ها، به 195 تومان نرسید، چه میشود؟
- اگر شرکت سود نقدی کمتری از مقدار پیش‌بینی شده توزیع کرد، تکلیف چیست؟
- خرید اوراق مشارکت، حداقل این تضمین را دارد که قطعا 20 درصد بازدهی به دست خواهد آمد و پاسخ‌هایی از این دست.
اما با وجود همه این تردیدها، بسیارند سرمایه‌گذارانی که ترجیح می‌دهند بجای دریافت بازدهی 20 درصدی بدون تحمل ریسک، ریسک بیشتری را متحمل شوند و در ازای پذیرش این ریسک، بازدهی بیشتری بدست آورند. به همین علت است که به بازده، پاداش ریسک هم میگویند؛ یعنی کسب بازدهی بیشتر، در ازای پذیرش ریسک بیشتر و کسب بازدهی کمتر، در ازای پذیرش ریسک کمتر.
دیدگاه شما