نمود ناکارآمدی در بازار سهام

نشست بررسی تحولات بازار سرمایه در دفتر دکتر سعید جلیلی

جایگاه بورس های کالا در جهان

بررسی روند پیدایش و تکامل بورسهای کالا در جهان حاکی از آن است که ظهور و بسط فعالیت های این گونه بازارها در عرصه اقتصاد کشورها از قرن 19 به بعد در پی پاسخ گویی به برخی از نیازمندی های اقتصادی و در بسیاری موارد رفع برخی تنگناها و موانع در بازارکالاها بوده است.

به عبارت دیگر، وجود برخی مشکلات در بازار کالا (چه در بخش عرضه،تقاضا و چه در بخش توزیع ) و به تبع آن نوسانات قیمت کالاها و همچنین برخی از نارسایی ها و ناکارآمدی های بازارهای سنتی از یک طرف و مزایا و منافع ایجاد و راه اندازی بورسهای کالا و توانمندی آنها در رفع مشکلات فوق الذکر از طرف دیگر، مهمترین انگیزه و عواملی هستند که موجب پدیدار شدن بورسهای کالا در صحنه اقتصاد کشورهای مختلف گشته اند.

نارسایی های بازار سنتی در شکل های نوسانات کاذب و عدم شفافیت در کشف قیمت و فقدان تضمین های لازم برای معامله گران از مهمترین دلایل راه اندازی بورس های کالایی در کشورهای جهان بوده است.

در چنین شرایطی راه اندازی بورس های کالایی و به تبع آن ،استفاده از ابزارهای مشتقه به ایجاد یک نظام سازمان یافته داد و ستد و توزیع کالاها در کشورهای مختلف منجر شده و راه ورود به بازارهای جهانی را برای کشورها تسهیل نموده است. از این رو هم اکنون صدها بورس کالایی مدرن در سراسر جهان دایر می باشدکه از قدیمی ترین آنها می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

1. بورس تجاری شیکاگو(CME) با 170 سال سابقه
2. بورس فلزات لندن(LME) با 130 سال سابفه
3. بورس کالای نیویورک(NYMEX)
4. بورس کالای توکیو(TOCOM)
5. بورس کالای شانگهای(SHFE)
6. بورس کالای هند(MCX)

ضرورت تشکیل بورس کالا در ایران

بازار کالاهای پایه در بخش های مختلف صنعتی،پتروشیمی و کشاورزی در ایران همواره با محدودیت ها و دشواری های ساختاری زیادی روبرو بوده و بخش عمده ای از این مشکلات مربوط به عدم استفاده از ابزارهای نوین اقتصادی و ساختار نامناسب و ناکارآمدی بازار می باشد که با وجود تلاش های بسیار انجام شده توسط دولت های محترم طی 2 دهه اخیر در جهت اصلاح این ساختار،اما شاهد عدم بازدهی مناسب و حصول نتایج مورد انتظار در این بخش بوده ایم به گونه ای که علی رغم صرف هزینه های بسیار توسط دولت برای تنظیم بازار و تعیین قیمت نهاده ها و محصولات،اما در بخش تولید و توزیع و در پی آن مصرف کنندگان همواره با مشکلات فراوانی روبرو بود ه اند که مهمترین این مشکلات را می توان به شرح ذیل خلاصه نمود:

1. نوسانات کاذب قیمت محصولات ناشی از ارتباط نامشخص و نامناسب میان عرضه و تقاضا
2. عدم امکان مدیریت ریسک و محافظت از نوسانات آتی قیمت
3. فقدان یک نظام قیمت گذاری شفاف بر پایه تعادل میان عرضه و تقاضا و نیاز بازار
4. نبود یک سیستم اجرایی و ناظر بر حسن انجام تعهدات طرفین معامله
5. فقدان یک سیستم جمع آوری ،پردازش و تحلیل اطلاعات و آمار تولید ،واردات ،صادرات و مصرف در جهت اطلاع رسانی به بازار و تصمیم گیری مطلوب
6. عدم هماهنگی میان بخش های تولیدی و بازرگانی در زمینه واردات،صادرات و بازارمصرف

تدابیر قانونی برای ایجاد بورس کالای ایران

نیاز به ایجاد بازاری متشکل و سازمان یافته برای تقابل آزاد عرضه و تقاضا و دستیابی به اثرات مثبت این مهم در اقتصاد تولید و مصرف ،دولت و مجلس شورای اسلامی را بر آن داشت تا بستر قانونی لازم جهت تأسیس و راه اندازی بورسهای کالایی را در ایران فراهم سازند. در این راستا با تصویب بند(ج) ماده (95) قانون برنامه سوم و بند (الف) قانون برنامه چهارم، شورای عالی بورس موظف به تشکیل و گسترش بورسهای کالایی در ایران گردید.

در پی این امر، سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران در شهریور ماه سال 83 شروع به فعالیت نمود. با تصویب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب24/09/1384 و بر طبق ماده 57 این قانون و تبصره آن که مقرر داشته “اموال و دارایی های سازمان کارگزاران بورس های موجود اعم از منقول وغیر منقول،وجوه نقد،سپرده های بانکی و اوراق بهادار ،حقوق و تعهدات و سایر دارایی ها پس از کسر بدهی ها و همچنین وجوه ذخیره گسترش “بورس” مربوط و “سازمان” به ترتیب به عنوان سرمایه و منابع مالی در اختیار تسهیم می شود . تصمیمات این کمیته پس از تصویب وزیر امور اقتصاد و دارایی لازم الاجرا می باشد.

تبصره-سوابق کارکنان “سازمان کارگزاران”هر “بورس”به موجب مقررات قانون کار بازخرید می گردد”،سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران و سازمان کارگزاران بورس کالای کشاورزی منحل گردید و طی مراحل قانونی جهت تصفیه این سازمان ها آغاز شد. شرکت بورس کالای ایران به موجب ماده 58 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران که مقرر داشته”دولت اقدامات لازم را برای فعال کردن بورس های کالایی و تطبیق آن با این قانون و ارائه راهکارهای قانونی مورد نیاز را به عمل خواهد آورد” به عنوان یک شرکت جدید و کاملاً مستقل از سازمان های کارگزاران بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی، پس از پذیره نویسی در 4 گروه سهامداری و برگزاری مجمع عمومی از ابتدای مهرماه سال 1386 فعالیت خود را آغاز کرد. بدین ترتیب، هم اکنون بورس کالای ایران با تجربه ای بیش از 10سال ، به داد و ستد انواع محصولات صنعتی و معدنی،فرآورده های نفت و پتروشیمی و کشاورزی در قالب معاملات نقد،نسیه،سلف،سلف استاندارد و معاملات ابزارهای مشتقه از جمله قراردادهای آتی مشغول است.

ارکان شرکت بورس کالای ایران

ارکان شرکت بورس کالای ایران (سهامی عام) عبارتند از :

1. مجامع عمومی
2. هیأت مدیره
3. مدیرعامل
4. بازرس/حسابرس

شرکت توسط هیأت مدیره ای غیر موظف مرکب از هفت شخص که توسط مجمع عمومی عادی با توجه به اساسنامه ، قانون تجارت و مقررات برای مدت دو سال انتخاب می شوند، اداره می شود.

انواع قراردادهای قابل معامله در بورس کالا

تمامی داد و ستدها در بورس کالا در قالب قراردادهای استاندارد شده انجام می گیرد و به طور کلی 5 نوع قرارداد برای داد و ستد هر کالا وجود دارد:

قراردادی است که بر اساس آن، پرداخت بهای کالای مورد معامله و تحویل آن در هنگام معامله و بر اساس دستورالعمل تسویه و پایاپای انجام می شود.

قراردادی است که بر اساس آن ، کالا با قیمت معین در زمان مشخص در آینده تحویل گردیده و بهای آن در هنگام معامله و بر اساس دستورالعمل تسویه و پایاپای پرداخت می گردد.

قراردادی است که بر اساس آن، کالا در هنگام معامله تحویل و بهای آن در تاریخ سررسید و بر اساس دستورالعمل تسویه و پایاپای پرداخت می گردد.

قراردادی است که فروشنده بر اساس آن متعهد می شود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین می کنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند و برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد ، طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد می شوند مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بگذارند و متعهد می شوند متناسب با تغییرات قیمت آتی، وجه تضمین را تعدیل کنند و اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد متناسب با تغییرات، بخشی از وجه تضمین هر یک از طرفین را به عنوان اباحه تصرف در اختیار دیگری قراردهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید با هم تسویه کنند.

5 . قرارداد سلف استاندارد

قراردادی است که بر اساس آن عرضه کننده مقدار معینی از دارایی پایه را مطابق مشخصات قرارداد سلف استاندارد در ازای بهای نقد به فروش می رساند تا در دورۀ تحویل به خریدار تسلیم نماید. خریدار می تواند معادل دارایی پایه خریداری شده را طی قرارداد سلف موازی استاندارد موضوع مواد 2و 3 دستورالعمل اجرایی معاملات سلف استاندارد،به فروش رساند. قرارداد مذکور نیز در این دستورالعمل به اختصار قرارداد سلف استاندارد نامیده می شود.

6 . قرارداد اختیار معامله

قرارداد اختیار معامله قراردادی است که در آن یک طرف، اختیار(حق) خرید و یا فروش کالایی را از طرف دیگر خریداری می کند. قرارداد اختیار معامله به دو نوع کلی اختیار خرید و اختیار فروش تقسیم می‌شود. در هر کدام از این دو نوع قرارداد، دو طرف خریدار و فروشنده با یکدیگر وارد معامله می‌شوند.

1. صندوق های کالایی

صندوق كالايي قابل معامله(ETC) یکی از ابزارهای مالی نوین هستند که به سرمایه گذاران این امکان را می‌دهند که به جای خرید و نگهداری کالای مورد نظر و تحمل هزینه های حمل و نقل، انبارداری و خسارت-های احتمالی آن، اوراق این صندوق‌ها را خریداری نمایند. با خرید این اوراق، سرمایه‌گذار در عین داشتن مالکیت کالای موردنظر، مسئولیت نگهداری ازآن کالا را بر عهده ندارد. به عبارت دیگر، این صندوق‌ها بخش قابل ملاحظه¬ای از وجوه گردآوری شده خود را به سرمایه گذاری در کالایی خاص اختصاص می دهند و علاقه مندان به سرمایه گذاری در آن کالای خاص اقدام به خرید واحدهای این صندوق ها می کنند.

1. گواهی سپرده کالایی

بر اساس مصوبه شورای عالی بورس و اوراق بهادار گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداری است که مؤید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالا است و پشتوانه آن قبض انبار استانداردی است که توسط انبارهای مورد تایید بورس صادر می‌گردد.

معافیت های مالیاتی و مزایای خرید و فروش و پذیرش کالاها در بورس کالای ایران

مزایای ساختاری

1. معاملات در بورس کالا،متشکل و سازمان یافته، قانونمند ،قابل نظارت ، شفاف، عادلانه، رقابتی وکم هزینه است.
2. در بورس کالا، امکان پوشش ، توزیع و انتقال ریسک وجود دارد.
3. در بورس کالا، کیفیت و کمیت کالا و مبلغ معامله و مدت تضمین شده است.
4. کشف قیمت در بورس کالا از طریق حراج حضوری و بصورت شفاف صورت گرفته و با حذف رانت باعث فسادزایی از بازار معاملات می گردد.
5. پذیرش کالا جهت فروش در بورس کالا منوط به داشتن استانداردهای اجباری برای آن کالا می باشد و از این راه کیفیت کالا در بورس تضمین می گردد.
6. در بورس کالا، مبداء کالا مشخص و تضمین شده است.
7. در مقایسه با تشریفات مناقضات و مزایدات سرعت انجام معاملات در بورس کالا بسیار بالاتر بوده و جریان معاملات از امنیت کامل برخوردار است.
8. درصورت بروز اختلاف میان طرفین معامله ،بورس کالا دارای مراجع اختصاصی بررسی و رسیدگی به دعاوی بوده و سرعت رسیدگی به دعاوی مطرح شده در مقایسه با دادگاه های عادی بالاتر است.
9. با استفاده از ابزارهای مالی مانند قراردادهای سلف و سلف استاندارد و ساز و کار اوراق بهادار مبتنی بر کالا، امکان تأمین مالی بنگاه ها از این طریق وجود دارد.
10. حذف بخشی از هزینه های مرتبط با فروش و بازاریابی با توجه به وجود بازار مستقیم و بدون واسطه در بورس کالا
11. وجود شفافیت در معاملات بورس کالا و حذف هر گونه عاملی که در حوزه فروش ، منجر به ایجاد رانت خواهد شد.

1- طبق ماده (6( قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، معادل ده درصد(10%)از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورسهای کالایی پذیرفته شده و به فروش می رسد و در درصد(10%) از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آنها برای معامله در بورس های داخلی یا خارجی پذیرفته می شود و پنج درصد(5%) از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می شود، از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت های پذیرفته شده در این بورس ها و یا بازارها حذف نشده اند با تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار بخشوده می شود. شرکت هایی که سهام آنها برای معامله در بورس های داخلی یا خارجی یا بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می شود در صورتی که در پایان دوره مالی به تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار حداقل بیست درصد(20%) سهام شناور آزاد داشته باشند معادل دو برابر معافیت های فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار می شوند.

2-بر اساس تبصره 1ماده (7) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید،تمامی درآمدهای صندوق سرمایه گذاری در چهارچوب این قانون و تمامی درآمدهای حاصل از سرمایه گذاری در اوراق بهادار ماده یک قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب 1384 و درآمدهای حاصل از نقل و انتقال این اوراق یا درآمدهای حاصل از صدور و ابطال آنها از پرداخت مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده مصوب2/3/1387 معاف می باشد و از بابت نقل و انتقال آنها و صدور و ابطال اوراق بهادار یاد شده مالیاتی مطالبه نخواهد شد.(بنابر اعلام معاونت حقوقی سازمان بورس و اوراق بهادار از آنجا که شورایعالی بورس و اوراق بهادار ،قراردادهای آتی و اوراق سلف استاندارد را به عنوان ابزار مالی جدید مورد تصویب قرار داده و ابزارهای مالی نیز اوراق بهادار موضوع بند 24 ماده یک قانون بازار اوراق بهادار هستند،به تصریح تبصره یک ماده (7) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید ،معاملات قراردادهای آتی و اوراق سلف استاندارد نیز از پرداخت مالیات معاف می باشد).

3- بر اساس تبصره 2 ماده (7) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید،سود و کارمزد پرداختی یا تخصیص اوراق بهادار موضوع تبصره 1 این ماده به استثنا سود سهام و سهم الشرکه شرکتها و سود گواهی های سرمایه گذاری صندوقها،مشروط به ثبت اوراق بهادار یاد شده نزد سازمان و اوراق بهادار جز هزینه های قابل قبول برای تشخیص درآمد مشمول مالیات ناشر این اوراق بهادار محسوب می شود.

4- بر اساس ماده(17) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، خرید و فروش کالاهای پذیرفته شده در بورس های کالایی که با رعایت مقررات حاکم بر آن بورس ها مورد داد و ستد قرار می گیرند توسط وزارتخانه ها و دستگاه های دولتی و عمومی و دستگاه های اجرایی نیاز به برگزاری مناقصه یا مزایده و تشریفات مربوط به آنها ندارد.

5- بر اساس ماده(18) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید،دولت مکلف است کالای پذیرفته شده در بورس را از نظام قیمت گذاری خارج نماید.

پایگاه اطلاع‌رسانی دکتر سعید جلیلی

mdi-wifi-strength-alert-outline اتصال شما به اینترنت برقرار نیست. mdi-home صفحه اصلی mdi-update آخرین‌ها mdi-tooltip-edit دولت سایه mdi-folder پرونده‌های ویژه mdi-notebook گفتمان mdi-play-circle چندرسانه‌ای mdi-camera-image تصاویر

mdi-map-marker صفحه اصلی mdi-chevron-double-left دولت سایه mdi-chevron-double-left استقبال از بازار سرمایه آزمونی برای فعالان حوزه تولید جهت . mdi-arrow-left بازگشت

استقبال از بازار سرمایه آزمونی برای فعالان حوزه تولید جهت جلب اعتماد مردم

آموزش پایه‌ای و ساده بازار سرمایه به مردم یکی از کارویژه‌های مهم رسانه‌ها از جمله صداوسیما است/ برای جلب اعتماد مردم به بازار سرمایه باید با ناکارآمدی شرکت‌ها و سفته‌بازی‌های نابجا مقابله کرد

نشست بررسی تحولات بازار سرمایه در دفتر دکتر سعید جلیلی برگزار شد. در این نشست کارشناسان کارگروه‌های اقتصادی دولت سایه به ارائه نقطه نظرات خود درخصوص وضعیت بازار بورس پرداختند.

عبرت از تجربه تلخ بازارهای مسکن و ارز و…

نماینده رهبرانقلاب در شورایعالی امنیت ملی با اشاره نکات مطرح شده در خصوص بررسی بازار بورس خاطرنشان کرد: رونق بازار سرمایه سالها خواستهٔ کشور بود. هدف از هدایت نقدینگی به بازار سرمایه، تامین مالی شرکت‌های تولیدی برای رونق اقتصادی است و نباید گذاشت سفته‌بازی و دلالی‌های غلطی که در بازارهایی نظیر مسکن، طلا و ارز اتفاق افتاد به این بازار نیز راه پیدا کند.

ضعف مدیریت در شرکت‌های عرضه شده دولتی، یکی از عوامل نگرانی در بازار سرمایه

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام خطر دیگر پیش روی این بازار را بروز ضعف مدیریت در شرکت‌های واگذار شده دولتی خواند و اظهار داشت: فروش سهام شرکت‌های دولتی باید همراه با تدبیر برای ارتقاء مدیریت و کارآمدی آنها باشد. باید تدبیری به کار گرفته شود که روند زیاندهی شرکت‌های دولتی که در گزارش دیوان محاسبات آمده است، متوقف شود و سوددهی آنها به شکل واقعی و با افزایش تولید محقق گردد.

نشست بررسی تحولات بازار سرمایه در دفتر دکتر سعید جلیلی

وی افزود: با توجه به ضعف‌هایی چون تغییرات بیش از حد معمول در اعضای هیئت مدیره و مدیران عامل در برخی از این شرکت‌ها، باید مراقب بود که پس از تامین مالی آنها با فروش سهام در بازار سرمایه، این نقدینگی به دست آمده در جهت خدمت به تولید و اقتصاد کشور باشد و صرفا معطوف به هزینه‌های جاری این شرکت‌ها نگردد. برای جلب اعتماد مردم به بازار سرمایه باید با ناکارآمدی شرکت‌ها و سفته بازی‎های نابجا مقابله کرد.

نماینده رهبرانقلاب در شورایعالی امنیت ملی با بیان این نکته که استقبال مردم از بازار سرمایه آزمونی برای فعالان حوزه تولید جهت جلب اعتماد مردم است، گفت: برای جلب اعتماد مردم به بازار سرمایه باید با ناکارآمدی شرکت‌ها و سفته بازی‎های نابجا مقابله کرد.

وی افزود: استقبال خوب مردم از بازار سرمایه و خرید سهام شرکت‌های دولتی را باید با مدیریت صحیح به سمت افزایش بهره‌وری این شرکت‌ها هدایت نمود و مجلس شورای اسلامی باید به این امر نظارت کند.

توصیه جلیلی به رسانه ملی: باید سطح اطلاعات عمومی جامعه نسبت به بورس ارتقا یابد

دکتر جلیلی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نیاز به افزایش سواد مالی از طریق بسترهایی نظیر فضای مجازی و رسانه ملی، تصریح کرد: آموزش پایه‌ای و ساده بازار سرمایه به مردم یکی از کارویژه‌های مهم رسانه‌ها – بویژه صداوسیما- است.

وی در این رابطه افزود: باید سطح اطلاعات عمومی جامعه نسبت به بازار بورس ارتقاء پیدا کند؛ اگر به جامعه آموزش‌های لازم در عرصه بورس به شکل صحیح و به موقع داده نشود، آنگاه عده‌ای سودجو میتوانند همانند برخی تجربه‌های تلخ گذشته با تبلیغات غلط و اغواگری، مردم را نسبت به بازار سرمایه بی‌اعتماد و متضرر کنند. بنابراین دستگاه‌های مربوطه باید با همکاری صداوسیما و استفاده از فضای مجازی، آموزش‌های لازم در زمینه بورس را برای عموم مردم فراهم نمایند.

نشست بررسی تحولات بازار سرمایه در دفتر دکتر سعید جلیلی

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در انتهای سخنان خود خاطرنشان کرد: با استفاده از فضای مجلس جدید و نشاط آن، ان شاءالله دو قانون تجارت و قانون بازار اوراق بهادار تصحیح و تکمیل شود. ما نیز با جمع بندی پیشنهادها در این حوزه، آنها را در اختیار دولت، محترم مجلس و قوه قضائیه قرار خواهیم داد.

بررسی فرصت‌ها و تهدیدات رشد بازار سرمایه با ارائه کارشناسان بورس

دکتر مجید کریمی، دبیرکارگروه بازارهای مالی دولت سایه در ابتدای این نشست با اشاره به ورود حجم بالای نقدینگی به بازار سرمایه، هدف از برگزاری این نشست را بررسی فرصت‌ها و تهدیدات این اتفاق برشمرد.

وی با اشاره به شعار سال، این اتفاق را فرصت مناسبی برای اقتصاد و تولید کشور خواند و خاطرنشان کرد که برای استفاده بهینه از این فرصت، میبایست مخاطرات و تهدیدات آن را شناخت تا در مواقع ضروری واکنش‌های مناسب را اتخاذ نمود.

در ادامه آقای میثم حامدی، مدیر گروه بازارها و ابزارهای مالی مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی «سازمان بورس و اوراق بهادار» به ارائه نقطه نظرات خود در این نشست پرداخت.

حامدی با بررسی روند شاخص بازار سرمایه از ابتدای سال ۹۸، رشد این بازار را بالغ بر ۴۴۰ درصد برشمرد.

وی در ادامه با بررسی روند افزایش قیمت مسکن، دلار و طلا خاطرنشان کرد: روند افزایش قیمت مسکن ۵۵ درصد ازا بتدای ۹۸ بوده است؛ دلار ۳۲ درصد و سکه نیز ۶۱ درصد افزایش را تجربه کرده است. بررسی همین روندهای قیمتی نشان میدهد که دلیل حضور چشمگیر سرمایه گذاران در بازار سرمایه به چه علتی بوده است. همچنین مشاهده میشود ارزش و حجم معاملات در اردیبهشت ماه سال جاری با شیب تندی افزایش یافته است.

نشست بررسی تحولات بازار سرمایه در دفتر دکتر سعید جلیلی

حامدی با این توضیح، رشد سرمایه‌گذاری مردم در بازار سرمایه را یک روند معقول و منطقی برای حفظ سرمایه نامید.

وی رشد بازار سرمایه، شناخت بازار و امکانات آن برای مردم و مسئولان و همچنین امکان بهره‌مندی بنگاه‌های اقتصادی، دولت و مردم را از جمله فرصت‌های کنونی برشمرد. آنچه که باعث نگرانی است آنست که با درنظرگرفتن احتمال سقوط بازار، سرمایه‌های خرد مردم با ضرر مواجه شود

حامدی در ادامه شیب‌های تند افزایشی را یکی از نگرانی‌های پیش‌روی بازار سرمایه دانست و تصریح کرد: آنچه که باعث نگرانی است آنست که با درنظرگرفتن احتمال سقوط بازار، سرمایه‌های خرد مردم با ضرر مواجه شود؛ کما اینکه در سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۰۷ بخاطر بحران‌های مختلف، بازار سرمایه در آمریکا دچار رکود جدی شد و بسیاری از سرمایه‌گذاران با ضرر هنگفتی مواجه شدند و ریزش بازار آمریکا بر سابر بازارهای جهانی تاثیر منفی ایجاد کرد.

وی در ادامه با اشاره به آمار تعداد و ارزش عرضه‌های اولیه صورت گرفته در سالهای ۹۷، ۹۸ و ۹۹ گفت: در سال ۹۷، تعداد ۲۱ عرضه اولیه با ارزشی بالغ بر ۱۹ میلیارد ریال و در سال ۹۸ تعداد ۲۳ عرضه اولیه با ارزش بیش از ۵۵ میلیارد ریال بوده است و تا خرداد سال ۹۹ تاکنون ۴ عرضه اولیه صورت گرفته که البته میزان ارزش آن بالغ بر ۱۱۰۳۹۲ میلیارد ریال بوده است که در مقایسه با سالهای قبل رشد چندین برابری را شاهد هستیم.

حامدی خاطرنشان کرد: در حال حاضر اگرچه تعداد سرمایه‌گذار داخلی با رشد بالایی مواجه شده است اما میزان سرمایه‌گذاری خارجی در بورس کشور به حداقل میزان خود رسیده است.

وی در ادامه با اشاره به حجم بالای سهامداری دولت و نهادهای حاکمیتی در بازار سرمایه، یکی از لوازم پایداری رشد مثبت این بازار را افزایش سهام قابل عرضه دولتی خواند که به حفظ بازار کمک شایانی خواهد کرد.

حامدی در ادامه به یکی از مخاطرات فعلی بازار سرمایه پرداخت.

وی با دسته‌بندی سهامداران در بازار سرمایه، اظهار داشت: در حال حاضر شخصیت بازار سرمایه کشور متشکل از چندین دسته سرمایه‌گذار است؛ یک دسته کسانی هستند که با نیت سرمایه‌گذاری بلندمدت ورود کرده‌اند اما دو دسته دیگر که میتوان گفت امروزه به این بازار ورود کرده‌اند اول کسانی هستند که به نیت سفته بازی ورود کرده‌اند و دستهٔ دیگر افرادی هستند که سرمایه‌گذاری‌شان بشدت کوتاه مدت بوده و گاهی روزانه و یا ساعتی اقدام به خرید و فروش‌های کلان کرده و سرمایه خود را جابجا میکنند.

دکتر حامدی در ادامه سخنان خود، تهدیدات امروز رشد بازار سرمایه را مطرح کرد. وی گفت: غالب سرمایه‌گذاران جدید اگرچه جز این دسته قرار نمیگیرند اما اغلب سفته‌باز هستند. این افراد همان کسانی هستند که پیش از این وارد بازارهای دلار، طلا و مسکن شده‌اند و به دنبال کسب سود بیشتر در مدت زمان کم، به این بازارهای لطمه وارد میکنند.

حامدی عدم آشنایی و انفعال رسانه‌های جمعی و حاکمیتی در مواجهه با افزایش تقاضای ورود به بازار سرمایه و همچنین اثرگذاری بالای فضای مجازی در هدایت سفته‌بازان را از دیگر این تهدیدات برشمرد. همچنین افزایش نقدینگی در بازار و اثر بازاری شدید بر روی اقتصاد، ایجاد تورم در بازار و افزایش تخلفات دیگر تهدیداتی بود که حامدی از آنها نام برد.

وی افزایش نقدینگی در کنار عدم افزایش عرضه‌های اولیه را عامل اصلی ایجاد تورم و حباب در بازار سرمایه دانست.

حامدی در ادامه خاطرنشان کرد: عدم وجود برنامه و منابع برای ارتقا سطح سواد مالی در کشور یکی از کاستیهای ماست. در کنار این معضل، مشکلات قانون در بازار سرمایه و قانون توسعه (ضمانت‌هایی اجرایی) نیز بسیار مشهود است. از یک سو کمبود قانون و از سوی دیگر اتکا به دستورالعمل‌هایی که ضمانت‌های اجرایی آن بشدت پایین است، متاسفانه باعث افزایش جرائم مالی شده است که نمود ناکارآمدی در بازار سهام البته به دلیل نقص قانون، برخورد جدی‎ای نمیتوان با مجرمین کرد.

تضاد منافع در نهاد سیاست‌گذار بازار سرمایه و ترکیب اعضای شورایعالی بورس از دیگر مشکلات ریشه‌ای این بازار عنوان شد.

وی افزود: مشکلات قانونی در قانون تجارات در زمینه رویه افزایش سرمایه و عدم توجه دولت و نهادهای حاکمیتی برای عرضه سهام و افزایش سهام شناور یکی دیگر از مشکلات جدی ماست. دولت و نهادهای حاکمیتی حتی برنامه سالانه برای عرضهٔ سهام خود ندارند.

حامدی یکی دیگر از مشکلات فعلی کشور در حوزه بازار سرمایه را کندی در واکنش به رخدادهای بازار و تصمیمگیری‌ها برشمرد و افزود: عدم حضور نهادهای حاکمیتی برای ترویج بازار سرمایه نیز برای ما مشکل آفرین خواهد بود.

وی در ادامه به ارائه راهکارهای کوتاه مدت و بلندمدت برای رفع مشکلات و کاستی‌ها پرداخت.

معرفی کامل عرضه و تقاضا به همراه جزئیات تحلیل آن

هنگام فعالیت در هر بازاری، با دو واژه ی عرضه و تقاضا به دفعات مواجه می شوید. اما واقعا عرضه و تقاضا به چه معناست و چه کاربردهایی دارد؟ با وجود اینکه مفهوم آن ممکن است خیلی ساده به نظر بیاید، اما عرضه و تقاضا در واقع یک تئوری در علم اقتصاد است که تغییرات قیمت را در یک بازار رقابتی توضیح می‌دهد. در این مقاله اندکی با این مفهوم آشنا خواهیم شد.

رقابت در بازار چیست؟

در همه ی بازارها رقابت بین فروشندگان و خریداران در جریان است. فروشندگان اهداف و منافع خود را دنبال می‌کنند و به دنبال افزایش سود هستند. خریداران هم همیشه به دنبال قیمت مناسب و کمترین قیمت در بازار می‌باشند.

تقاضا چیست؟

مقدار کالا و خدماتی که تقاضا کنندگان درخواست می‌کنند را تقاضا می‌نامیم.

قانون تقاضا

در صورت برابر بودن سایر عوامل، هرچه قیمت یک کالا بالاتر باشد، تقاضای کمتری برای آن کالا وجود خواهد داشت. این قانون ساده اما کاربردی، قانون تقاضا نام دارد.

تابع و نمودار تقاضا چیست؟

بر اساس قانون تقاضا، می‌توان تابع تقاضا را تعریف کرد. این تابع بیان می کند که قیمت و تقاضا با هم ارتباط عکس دارند، یعنی هرچه قیمت بالاتر باشد، تقاضا کمتر است و هرچه قیمت کمتر باشد تقاضا بیشتر است.

تابع تقاضا را وقتی با همین فرضیات رسم کنیم، به نمودار یا منحنی تقاضا (شکل پایین) می‌رسیم.

در نمودار مشاهده می‌کنید که هرچه قیمت کمتر باشد، مقدار تقاضا بیشتر است و هرچه قیمت افزایش پیدا کند مقدار تقاضا کم می‌شود.

تقاضا به چه چیزهایی بستگی دارد؟

علاوه بر قیمت که مهمترین علت تغییر در تقاضا است، کیفیت محصول، در دسترس بودن آن، محصولات جایگزین، میزان تبلیغات برای کالا، پاسخگویی و خدمات پس از فروش و نوسانات قیمتی محصول و . هم بر میزان تقاضا تاثیرگذار است.

عرضه چیست؟

عرضه، جریان کالا یا خدماتی است که برای پاسخ به تقاضا ایجاد می‌شود. می‌توان گفت عرضه مقدار کالا یا خدماتی است که تولیدکنندگان حاضرند در قیمت‌های مختلف در اختیار مصرف‌کنندگان قرار دهند.

قانون عرضه

قانون عرضه می‌گوید در صورت برابر بودن سایر عوامل، هرچه قیمت یک کالا بیشتر باشد، عرضه آن بیشتر می‌شود.

تابع عرضه و نمودار عرضه چیست؟

تابع عرضه که از قانون عرضه گرفته شده است، بیان می کند که قیمت و عرضه رابطه مستقیم باهم دارند. یعنی هرچه قیمت بالاتر باشد، عرضه هم بیشتر می‌شود.

این تابع را می‌توان در نمودار یا منحنی عرضه (شکل پایین) رسم کرد.

عرضه به چه چیزهایی بستگی دارد؟

علاوه بر قیمت، زمان، فاکتور تاثیرگذاری بر عرضه است. تامین کنندگان کالا باید به تغییرات قیمت واکنش نشان دهند که این نشان دهنده تاثیر زمان بر عرضه است اما مدت زمان بالا بودن قیمت و تقاضا اهمیت بالایی دارد. فرض کنید که با انتشار ویروس کرونا تقاضا برای محصولات بهداشتی مثل ماسک، دستکش و ضدعفونی کننده و قیمت آن‌ها بالا برود. تولیدکنندگان به راحتی با افزایش ظرفیت خط تولید خودشان می‌توانند این نیاز و تقاضا را برطرف کنند. اما اگر این ویروس برای مدت طولانی زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد، پیشبینی می‌شود تغییرات در تقاضا و قیمت به شکل طولانی مدت باشد. در نتیجه تولیدکنندگان باید با تغییرات زیرساختی و تجهیزاتی، پاسخگوی تقاضای طولانی مدت باشند.

علاوه بر فاکتور زمان و قیمت، ظرفیت تولید، هزینه‌های تولید (حقوق کارکنان، خرید مواد اولیه و. )، تعداد رقبا، رقابت در بازار و نوع محصول تولیدی بر عرضه تاثیرگذار است.

عرضه و تقاضا چه ارتباطی به هم دارند؟

فرض کنید، یک شرکت جدید در زمینه تولید خودرو در کشور تاسیس شود. این شرکت با مطالعه بازار هدف خود، برنامه‌ریزی برای تولید 000 10 دستگاه در سال را به قیمت 000 000 100 تومان انجام می‌دهد. باتوجه کیفیت مناسب محصولات شرکت، تقاضا برای خرید این اتومبیل‌ها افزایش می‌یابد و 000 30 نفر درخواست خرید این 000 10 عدد دستگاه را دارند. حال بر اساس تابع تقاضا، با بالا رفتن تقاضا قیمت نیز افزایش می‌یابد. حالا بر نمود ناکارآمدی در بازار سهام اساس تابع عرضه با بالا رفتن قیمت، عرضه هم افزایش می‌یابد.

در مقابل هم اگر تقاضا برای این خودروها کمتر از عرضه باشد، قیمت کاهش می‌یابد. اکنون تقاضا با کاهش قیمت، بالا می‌رود.

تعادل در عرضه و تقاضا چیست؟

برابر بودن میزان عرضه و تقاضا به معنی برخورد دو خط در نموار عرضه و تقاضا (شکل پایین) است. به این نقطه تعادل می‌گوییم. چون مقدار کالاهای عرضه شده دقیقا با مقدار کالای مورد تقاضا برابر است. در این نقطه به اصطلاح می‌گوییم تخصیص کالا در کارآمدترین حالت خود قرار دارد.

مقدار Q را مقدار تعادلی و قیمت P را قیمت تعادلی می‌گوییم.

تعادل در اقتصاد یک آرزو است و فقط در تئوری قابل دستیابی است. یعنی احتمالا هیچ‌گاه به این نقطه در اقتصاد نخواهیم رسید.

عدم تعادل در عرضه و تقاضا به چه چیزی منتهی می‌شود؟

• مازاد عرضه

اگر قیمت بالاتر از قیمت تعادلی باشد. مازاد عرضه اتفاق می‌افتد و به اصطلاح بازار با ناکارآمدی مواجه می‌شود.

در نمودار زیر مازاد عرضه رسم شده است. عرضه در قیمت و مقدار P1 و Q2 انجام می‌شود و تقاضا در همان قیمت با مقدار Q1 انجام می‌شود. اختلاف دو مقدار Q2 ,Q1 میزان مازاد عرضه است.

مازاد عرضه یعنی اینکه تولیدکنندگان درحال تولید کالای بیشتری نسبت به تقاضای بازار هستند و طرف تقاضای بازار به علت قیمت بالا خواهان خرید محصول نیستند.

وقتی قیمتی کمتر از قیمت تعادلی تعیین شود، مازاد تقاضا به وجود می‌آید. چون قیمت کم است، تقاضا زیاد است اما میزان تولید و عرضه محصول پایین است. بنابراین بالا بودن تقاضا باعث کمبود کالا خواهد نمود ناکارآمدی در بازار سهام شد و قیمت محصول را بالا خواهد برد.

انتقال و حرکت چیست؟

حرکت:

در نمودار تقاضا، حرکت یعنی تغییر قیمت یا تعداد تقاضا از یک نقطه به نقطه دیگر. حرکت در نمودار تقاضا نشان دهنده تقاضای پایدار است، یعنی با تغییر قیمت کالا، تقاضا نیز تغییر کند و رابطه‌ی آن‌ها خراب نشود.

در نمودار عرضه، حرکت در طول منحنی عرضه یعنی رابطه عرضه پایدار است. پس حرکت در این نمودار هم یعنی رابطه عرضه و قیمت با تغییر قیمت ثابت بماند. مثلا وقتی قیمت دوبرابر می‌شود، نمود ناکارآمدی در بازار سهام عرضه هم دو برابر شود.

انتقال:

انتقال در منحنی، یعنی با ثابت ماندن قیمت، میزان عرضه یا تقاضا کم و زیاد شود. انتقال برعکس حرکت که به معنی ثابت ماندن نوع رابطه بین قیمت و عرضه یا تقاضا بود، به معنی تغییر کردن رابطه بین قیمت و عرضه یا تقاضا است.

گفتیم عرضه و تقاضا می‌تواند تحت تاثیر عوامل دیگری به جز قیمت باشد. انتقال در نمودار عرضه و یا تقاضا هنگامی اتفاق می‌افتد که عرضه و تقاضا به وسیله عوامل دیگری به جز قیمت تغییر کند.

به طور کلی در انتقال ما شاهد یک نمودار جدید هستیم یعنی شرایط به طور کلی تغییر کرده است. ولی در حرکت، صرفا طول نمودار تغییر می‌کند.

عرضه و تقاضا چگونه باعث ایجاد یک قیمت تعادلی می‌شود؟

گفتیم قیمت تعادلی، قیمتی است که در آن تولید کننده می‌تواند همه محصولاتش را بفروشد و خریدار می‌تواند همه محصولانی که می‌خواهد را بخرد.

حال مثلا وقتی یک شرکت تعداد 000 000 3 عدد از یک کالا را تولید می‌کند و به دلیل قیمت آن کالا فقط 000 500 1 عدد از آن را می فروشد، باید قیمت را پایین‌تر بیاورد تا باقی کالای تولیدی هم فروخته شود. با کاهش قیمت، تقاضای خرید آن محصول بالاتر می‌رود تا جایی که مثلا تنها 000 10 عدد از آن کالا باقی بماند. چون عرضه کم شده و تقاضای خرید بالاست، قیمت بالا می‌رود. در انتها فروشنده و خریدار به یک قیمت تعادلی خواهند رسید که دو طرف معامله راضی هستند.

قانون عرضه و تقاضا بر چه چیزهایی تاثیر گذار است؟

به جز قیمت کالا یا خدمات، این قانون بر سایر فعالیت‌های اقتصادی هم تاثیر گذار است. مثلا در یک شهر وقتی تعداد گچ‌کاران ماهر کم‌تر از تعداد ساختمان‌های در حال ساخت است (یعنی تقاضا بیشتر از عرضه است)، پس کارفرمایان ناچارند که حقوق پرداختی خود را افزایش دهند.

این مثال‌ها یکی از تاثیرات این قانون در اقتصاد را نشان می‌دهد و به طور کلی شما همیشه می‌توانید تاثیر این قانون را در اطراف خود لمس کنید.

عرضه و تقاضا در بورس اوراق بهادار چه تاثیری می‌گذارد؟

عرضه در بورس، توسط سهامداران یک سهام که می‌خواهند آن را با قیمت‌های مختلف بفروشند مشخص می‌شود و تقاضا را خریداران آن سهم که می‌خواهند آن را با قیمت‌های مختلف بخرند، مشخص می‌کنند.

طبیعتا در هنگام فروش یک نفر خواهان بیشترین قیمت ممکن است. در خرید هم، خریدار می‌خواهد به کمترین قیمت ممکن آن کالا را تهیه کند. پس هرچه قیمت یک سهم بالاتر برود، عرضه آن بیشتر می‌شود و هرچه قیمت یک سهم پایین‌تر بیاید، تقاضا برای خرید آن بیشتر می‌شود.

وقتی قیمت یک سهم بالا می‌رود، سهامداران سهم خود را می‌فروشند که باعث افزایش عرضه می‌شود. افزایش عرضه باعث کاهش قیمت سهم می‌شود که در نتیجه کاهش قیمت باعث افزایش تقاضا می‌شود. این چرخه عرضه و تقاضا باعث تغییرات قیمت در بازارهای مالی مختلف از جمله بورس شود. می‌توان گفت یکی از دلایل اصلی تغییر قیمت در بازار سرمایه، همین اصل عرضه و تقاضا است.

جمع بندی

در این مقاله با مفاهیم مربوط به عرضه و تقاضا آشنا شدیم. عرضه و تقاضا در همه ی بازارهای مالی و حتی در زندگی عادی نیز وجود دارد. در بورس نیز عامل اصلی تغییر قیمت سهام، همین قوانین عرضه و تقاضا می باشد.

بررسی عرضه و تقاضا در بازار سهام چگونه است؟

حتماً شما هم تابه‌حال اصطلاح عرضه و تقاضا را شنیده‌اید. به‌طورکلی از اصطلاح عرضه و تقاضا در بازار و میزان درخواست مشتری و میزان تولید یاد می‌شود. . امروزه نیز بازار بورس تهران یکی از بزرگ‌ترین و پرطرف‌دارترین این بازارها برای سرمایه‌گذاری است. از همین جهت نیز در این مقاله به بررسی عرضه و تقاضا در بازار سهام نمود ناکارآمدی در بازار سهام می‌پردازیم. مفهوم عرضه و تقاضا یکی از عوامل تغییر قیمت و یکی از مفاهیم اصلی و اولیه در بازار بورس و سهام است. اما قبل از هر چیز ابتدا باید کمی با مفاهیم عرضه و تقاضا آشنا شویم و سپس علت تغییرات قیمت را بشناسیم. پس با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.

مفهوم عرضه در بازار بورس

برای تحلیل عرضه و تقاضا به روش تکنیکال ابتدا باید نمودار قیمت سهام شرکت‌های بورسی را مورد بررسی قرار داد. در ادامه نیز به بررسی نقاط حمایت و مقاومت خواهیم پرداخت که به دلیل تغییرات در میزان عرضه و تقاضا ایجاد می‌شوند. واژه عرضه به تعداد سهام‌دارانی گفته می‌شود که قصد فروش سهام خود با هر قیمتی را دارند. به‌عنوان‌مثال اگر که بیست سهام‌دار داشته باشیم، هرکدام از آنها می‌خواهند با قیمت مشخصی سهام خود را به فروش برسانند.

به عبارت ساده‌تر می‌توان گفت زمانی که سهام‌داران تصمیم به فروش سهام خود گرفته‌اند، عرضه اتفاق می‌افتد. پس تا اینجا متوجه شدیم که عرضه سهام همان فروش سهام است. پس در نتیجه با افزایش قیمت‌ها از سوی فروشنده تعداد کل سهام عرضه شده نیز افزایش پیدا می‌کند.

قانون عرضه

همان‌طور که قبلاً گفتیم، عرضه جریانی است که برای پاسخ به تقاضای بازار ایجاد خواهد شد. بر اساس قانون عرضه در شرایطی که تمام عوامل با یکدیگر برابر باشند هر چه قیمت یک کالا بیشتر باشد عرضه یا درخواست برای فروش آن نیز بیشتر خواهد شد.

مفهوم تقاضای سهام در بازار بورس

برای شناخت مبحث عرضه و تقاضا در بازار سهام تا اینجا با مفهوم عرضه آشنا شدید اما نمود ناکارآمدی در بازار سهام در این بخش باید مفهوم تقاضای سهام در بورس را بررسی نماییم. زمانی که خریداران بالقوه سهام، قصد خرید سهام با هر قیمتی را دارند تقاضا اتفاق می‌افتد. در واقع می‌توان گفت که خریداران سهام، تقاضا را ایجاد می‌کنند. به بیان ساده‌تر تقاضا همان درخواست برای خرید سهام است و با افزایش قیمت تعداد این خریداران کمتر خواهد شد و در نتیجه تقاضای کمتری در بازار اتفاق می‌افتد.

قانون تقاضا

بر اساس قانون تقاضا در شرایطی که سایر عوامل با یکدیگر برابر باشند، به میزانی که قیمت یک کالا بالاتر باشد تقاضای کمتری برای آن کالا وجود دارد. این یک قانون ساده اما بسیار کاربردی برای قانون تقاضا در بازار سهام است.

میزان عرضه در بازار سهام وابسته به چه عواملی است؟

علاوه بر قیمت که در تعیین میزان عرضه نقش مهمی دارد، زمان نیز از دیگر فاکتورهای تأثیرگذار بر میزان عرضه خواهد بود. تأمین‌کنندگان کالا نیز به تغییرات قیمت واکنش نشان می‌دهند که این موضوع نشان‌دهنده تأثیر زمان در میزان عرضه است. اما به جز این، مدت‌زمان بالا بودن قیمت و تقاضا نیز اهمیت زیادی بر میزان عرضه دارد. تصور کنید که در بدو انتشار ویروس کرونا تقاضا برای محصولات بهداشتی مانند دستکش، الکل ضدعفونی‌کننده، ماسک و… با افزایش قیمت روبرو شد.

ابتدا تولیدکنندگان به‌راحتی با افزایش ظرفیت خط تولید، توانستند این نیاز و تقاضا را برطرف کنند. اما زمانی که این ویروس برای مدت طولانی‌تری همراه ما بود تغییرات در تقاضا و قیمت به شکل طولانی‌مدت اتفاق افتاد و در نتیجه تولیدکنندگان تصمیم گرفتند که با تغییرات زیرساختی و تجهیزاتی پاسخگوی تقاضای طولانی‌مدت بازار باشند. در این میان اضافه بر فاکتورهای زمان و قیمت، ظرفیت و هزینه تولید و تعداد رقبا نوع محصول تولیدی هم بر میزان عرضه بازار تأثیرات متغیری گذاشت.

رابطه عرضه و تقاضا در بازار سهام

برای توصیف رابطه بین عرضه و تقاضا در بازار سهام تصور کنید که یک شرکت تازه‌تأسیس در زمینه تولید خودرو برای تولید ده‌هزار دستگاه در سال به قیمت ۱۰۰۰۰۰۰۰۰ برنامه‌ریزی کرده است. اکنون باتوجه‌به کیفیت مناسب این محصولات تقاضا برای خرید آن افزایش پیدا کرده و سی هزار نفر درخواست خرید برای این ده‌هزار دستگاه را کرده‌اند. در چنین شرایطی بر اساس تابع تقاضا هرچه تقاضا بیشتر باشد به دنبال آن قیمت هم افزایش می‌یابد.

سپس بر اساس تابع عرضه با بالارفتن قیمت میزان عرضه هم افزایش پیدا می‌کند. از سوی دیگر نیز اگر تقاضا یا درخواست خرید برای این محصولات کمتر از میزان عرضه باشد قیمت کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه میزان تقاضا، با کاهش قیمت بیشتر خواهد شد.

نقطه تعادل در عرضه و تقاضا در بازار سهام چگونه به وجود می‌آید؟

به‌وجودآمدن نقطه تعادل در بازار سهام نیز مانند هر فرایند دیگری شامل مراحلی است. در وضعیتی که تقاضا برای سهام بیش از عرضه در یک قیمت باشد، نقطه تعادل جابه‌جا شده و قیمت افزایش پیدا می‌کند. در نقطه مقابل هم می‌توان گفت که در شرایطی که عرضه برای یک محصول بیش از تقاضا در یک قیمت باشد رقابتی میانه عرضه‌کنندگان ایجاد می‌شود و در چنین حالتی بازهم نقطه تعادل جابه‌جا شده و قیمت‌ها کاهش پیدا می‌کنند.

به‌طورکلی تعامل میان عرضه و تقاضا همیشه در بازار وجود دارد اما این موضوع به ما نشان می‌دهد که میزان تقاضا برای هر محصولی به قیمت آن محصول برمی‌گردد. در طی فرایند عرضه و تقاضا در بازار سهام، تقاضاکنندگان و عرضه‌کنندگان یا به زبان ساده خریداران و فروشندگان در مقابل یکدیگر مقاومت می‌کنند تا بر سر یک قیمت مشترک به توافق برسند. در این حالت در بازار نقطه تعادل شکل می‌گیرد.

اکنون به معرفی نقطه تعادل می‌پردازیم. در نمودار عرضه و تقاضا وقتی‌که دو خط عرضه و تقاضا در نقطه‌ای با هم تلاقی پیدا می‌کنند نشان‌دهنده ایجاد تعادل در بازار است. پس می‌توان گفت که برابر بودن میزان عرضه و تقاضا عامل شکل‌گیری نقطه تعادل در بازار خواهد بود. در چنین شرایطی به‌اصطلاح گفته می‌شود که تخصیص کالا در کارآمدترین حالت خود قرار گرفته است. البته ذکر این نکته هم لازم است که وجود تعادل در اقتصاد تنها در تئوری ممکن است و احتمالاً هیچ زمان به این نقطه در اقتصاد نخواهیم رسید. در قسمت بعدی به بررسی تبعات این موضوع خواهیم پرداخت.

عدم وجود تعادل در عرضه و تقاضا در بازار سهام

عدم تعادل در بازار عرضه و تقاضا در نهایت به مازاد عرضه و مازاد تقاضا منتهی می‌شود. در ادامه به معرفی هر یک می‌پردازیم. زمانی که قیمت بیشتر از قیمت تعادل باشد مازاد عرضه اتفاق می‌افتد و بازار را با ناکارآمدی مواجه می‌کند. مازاد عرضه به این معنی است که تولیدکنندگان محصولات بیشتری را به نسبت تقاضای بازار تولید کرده و به علت قیمت بالا تقاضای بازار کاهش پیدا می‌کند.

اما درصورتی‌که قیمتی کمتر از قیمت تعادل تعیین شده باشد، در این حالت مازاد تقاضا اتفاق می‌افتد. در این حالت قیمت پایین است و تقاضا زیاد اما هم‌زمان میزان تولید هم بسیار پایین است. در این حالت بالا بودن تقاضا حتی باعث کمبود کالا هم می‌شود و از این طریق قیمت افزایش پیدا خواهد کرد.

بررسی مفهوم انتقال و حرکت

در مبحث عرضه و تقاضا در بازار سهام هرکدام از مفاهیم انتقال و حرکت در نمودار تقاضا و عرضه به‌صورت جداگانه و متفاوتی معنی می‌دهند. مثلاً در نمودار تقاضا حرکت به معنی تغییر قیمت یا تغییر میزان تقاضا از یک نقطه به نقطه دیگر بوده ولی حرکت در نمودار تقاضا نشان‌دهنده تقاضای ثابت و پایدار است. به این معنی که با تغییر قیمت، تقاضا نیز تغییر می‌کند. اما در نمودار عرضه، حرکت به معنی پایدار بودن رابطه عرضه و قیمت است. به این صورت که عرضه و قیمت با تغییر قیمت ثابت می‌مانند. در این حالت اگر قیمت برای مثال دوبرابر شود عرضه هم دوبرابر خواهد شد.

حال به معرفی مفهوم انتقال می‌پردازیم. انتقال در منحنی به معنی این است که با ثابت ماندن قیمت، میزان عرضه یا تقاضا کم و زیاد می‌شوند. مفهوم انتقال درست برعکس حرکت است. اگر مفهوم حرکت را به معنی ثابت ماندن رابطه بین قیمت و عرضه و تقاضا در نظر بگیریم، انتقال به معنی تغییر کردن رابطه میان قیمت و عرضه و تقاضا است. چنانچه پیش‌تر ذکر شد عرضه و تقاضا می‌توانند تحت تأثیر عوامل مختلفی به جز قیمت تغییر کنند.

دقیقاً در چنین شرایطی که عرضه و تقاضا توسط عوامل دیگری به جز قیمت تغییر می‌کنند، انتقال اتفاق می‌افتد. هنگامی‌که انتقال اتفاق می‌افتد به این معنی است که شرایط به‌طورکلی تغییر پیدا کرده و ما شاهد یک نمودار جدید خواهیم بود. اما زمانی که حرکت اتفاق می‌افتد فقط طول نمودار است که تغییر پیدا می‌کند.

بررسی صف خرید و فروش در بازار سهام

در بررسی عرضه و تقاضا در بازار سهام باید گفت که حجم عرضه و تقاضا بر روی نوسانات قیمت تأثیر می‌گذارند و از این طریق باعث به‌وجودآمدن صف‌های خرید و فروش سهام می‌شوند. در ادامه به توصیف صف خرید و فروش می‌پردازیم:

صف خرید: زمانی که تقاضا برای یک محصول افزایش پیدا می‌کند و هم‌زمان عرضه‌کننده از فروش سهام به قیمت فوق ممانعت می‌کند، صف خرید به وجود می‌آید.

صف فروش: صف فروش هم نشانگر عدم تمایل افراد به خرید بوده که در نقطه مقابل نشانه اقبال سهام است. اگر تعداد فروشندگان از تعداد خریداران بیشتر شود با چنین حالتی صف فروش به وجود می‌آید.

حمایت و مقاومت در بازار سهام

با افزایش تقاضای سهم یعنی زمانی که میزان تقاضا بیش از عرضه باشد، قیمت سهم رشد می‌کند و از روند کاهشی به روند صعودی تغییر پیدا می‌کند. به نقطه شروع روند صعودی سهم، نقطه حمایتی گفته می‌شود. از سوی دیگر زمانی که عرضه بیش از تقاضا باشد نقطه مقاومتی اتفاق می‌افتد و سهم موردنظر از روند صعودی به کاهشی تغییر پیدا می‌کند.

دسترسی به جدول عرضه و تقاضا

برای چک کردن میزان عرضه و تقاضا در بازار برای هر سهم در سایت sahm.io یک جدول وجود دارد که می‌توانید آن را مشاهده کنید. همچنین برای زیر نظر گرفتن یک سهم خاص فقط کافی است که آن را به دیده‌بان خود اضافه نمایید. این جدول شامل ستون‌های خاصی از قبیل تعداد و حجم است. در سه ستون اول از سمت راست این جدول اطلاعات مربوط به متقاضیان و خریداران درج شده است و در سه ستون سمت چپ نیز اطلاعات مربوط به عرضه‌کنندگان یا فروشندگان قرار گرفته است.

واژه تعداد در جدول بررسی عرضه و تقاضا در بازار سهام به معنی تعداد نفراتی است که قصد خرید یا فروش این سهم را دارند. واژه حجم نیز تعداد کل سهمی است که کاربران درخواست خرید یا فروش آن را دارند. اکنون با ذکر مثال درک این جدول را برای شما آسان‌تر می‌کنیم. تصور کنید که شما قصد خرید یک سهم به قیمت ۱۰۰ ریال را دارید و بنده قصد خرید ۳ سهم به قیمت ۱۰۰ ریال را دارم. در نتیجه عدد داخل جدول این‌گونه خواهد بود:

بررسی عرضه و تقاضا در بازار سهام از منظر روان‌شناسی

در این بخش تصمیم گرفتیم که با استفاده از علم روان‌شناسی و رفتارشناسی عکس‌العمل افراد در برابر میزان عرضه و تقاضا در بازار سهام را بررسی کنیم. مطالعات نشان داده که بیش از تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال، رفتار و شخصیت افراد است که بر معاملات و معادلات تأثیر می‌گذارد. در تحلیل روان‌شناسانه بازار سهام متوجه می‌شویم که اگر عرضه یک محصول در مقابل میزان تقاضا برای آن کم باشد، خریداران و کسانی که به آن نیاز دارند، برای دستیابی به محصول با یکدیگر رقابت می‌کنند. به شکلی که افراد مایل‌اند پول بیشتری برای خرید محصول بپردازند تا از دیگر رقبا پیشی بگیرند.

اما مطالعات روان‌شناسی نشان داده که در شرایطی که عرضه برای یک کالا بیش از تقاضای آن باشد افراد به‌جای خرید آن کالا یا سهم، محصولات دیگری را خریداری می‌کنند. زیرا در میان معامله‌گران ترس از کمبود آن کالا مشاهده نمی‌شود. در نتیجه خریداران نیز منتظر کاهش قیمت محصول می‌مانند و بیشتر صبر خواهند کرد. از لحاظ روان‌شناسی می‌توان گفت که قانون عرضه و تقاضا در بحث روان‌شناسی کاملاً به میزان ترس و طمع افراد بستگی دارد.نمود ناکارآمدی در بازار سهام

مطالب تکمیلی

شناخت بازار سهام مباحث بسیار زیاد و گوناگونی را شامل می‌شود اما یکی از پایه‌ترین مفاهیم و درعین‌حال مهم‌ترین آنها مبحث عرضه و تقاضا و نقش هر یک در ایجاد صف‌های خرید و فروش و افزایش یا کاهش قیمت خواهد بود. با بررسی دقیق نمودارهای تکنیکال می‌توان رفتار و عکس‌العمل افراد را هنگام عرضه و تقاضا مشاهده نمود و در لحظات پایانی بازار سرمایه تصمیم درستی اتخاذ کرد.

میزان عرضه در بازار سهام توسط سهام‌دارانی که می‌خواهند سهم خود را با قیمت‌های مختلفی بفروشند تعیین می‌شود. همچنین میزان تقاضا را خریدارانی که می‌خواهند با قیمت‌های مختلف خرید کنند، مشخص می‌کنند. پس در واقع می‌توان گفت که خریداران و فروشندگان میزان عرضه و تقاضا در بازار سهام را مشخص می‌کنند. در چنین روندی در هنگام خرید و فروش، افرادی خواهان این هستند که سهم را با بیشترین قیمت فروخته یا با کمترین قیمت بخرند. در این شرایط نیز به میزانی که قیمت یک سهم بالاتر رفته عرضه آن هم بیشتر می‌شود و به میزان کاهش قیمت نیز میزان تقاضا برای خرید آن بیشتر خواهد شد.

در نهایت لازم به ذکر است که حجم عرضه و تقاضا در بازار تنها روی قیمت اثر نمی‌گذارد، بلکه روی سایر فعالیت‌های اقتصادی نیز تأثیرگذار است. اکنون با شناخت مفاهیم کاربردی و مفید این مطلب قادر خواهید بود که این مفاهیم را به کار ببندید تا تحلیل‌های بهتری از بازار سهام داشته باشید و در مواقع لازم تصمیمات مفیدی اتخاذ نمایید.

آقای پور ابراهیمی : نقدینگی باید به بازار اول بورس برگردد.

محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در برنامه تیتر امشب گفت: عزم دولت بر واگذاری شرکت‌ها در بخش خصوصی جدی است و دولت نیز به این موضوع تاکید دارد و به دنبال تسریع این کار است.

وی افزود: شرکت‌هایی مثل شستا در تامین اجتماعی هیچ وابستگی به دولت ندارد و اینکه دولت اعلام می‌کند سازمان تامین اجتماعی (شستا) عرضه می‌شود هیچ حقی ندارد و دولت باید در بخش‌هایی که وابسته به دولت است اقدام کند.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: دولت فقط می‌تواند در جا‌هایی که مالکیت دولتی دارد تصمیم گیری کند و باید اولویت‌ها را در بخش‌های صرفا دولتی قرار دهد.

وی افزود: حجم نقدینگی باید به سمت بازار اولیه هدایت و سهام به مردم عرضه شود، چون توسعه بازار ثانویه فقط تهدیدی برای نظام اجرایی کشور است.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: بخش عمده‌ای از شرکت‌های وابسته به بانک‌ها باید به بخش خصوصی عرضه شود، طرح‌ها فعال و منابع به سمت طرح‌های بزرگ نفت و گاز هدایت شود.

وی افزود: واگذاری شرکت‌ها باید از طریق بخش خصوصی انجام شود نه دولت، چون واگذاری توسط دولت، نتیجه‌ای جز ناکارامدی، نبود بهره وری و نرسیدن به شاخص‌های مطلوب اقتصادی را در پی خواهد داشت.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: سیاست اصل 44 بعد از تصویب مشخص کرد که دولت وظیفه سیاست و ریل گذاری را در بخش اقتصاد دارد بنابراین در بخش اقتصاد کشور بیشتر مشکلات مربوط به واگذاری هاست.

وی افزود: مقاومت در بخش واگذاری‌ها به نحوی است که دولت اعلام می‌کند امتیاز شرکت‌ها قطع خواهد شد، چون تصور دولت و نگاه دولت این است که تا زمانی که مدیریت در بخش دولت است حمایت کند بنابراین مشکل اصلی در نحوه واگذاری هاست.

پورابراهیمی گفت: علت ناکارامدی زنجیره تولید در نظام اقتصادی این است که نهاد‌ها یا بواسطه بخش دولتی اداره می‌شوند یا اساسا شرکت‌ها دولتی هستند و وقتی کشور سال‌ها به واسطه بخش دولتی اداره شده است کارکردن با بخش خصوصی با مشکل مواجه می‌شود.

شما هم میتوانید مانند این اعضای ویژه از هوش مصنوعی لذت ببرید.

حسین حق شناس

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام ودرود خداقوت سپاس از امکانات خوبتون اول اینکه اگر مقدار میزان درصد حجم مبنا رو در هنگام آنالیزهر سهم مثل درصد سود نمایش بدید و دوم اگر نشانگر های کدال روی نمودار بیاد عالی میشه

حسین فتح اللهی

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام ضمن تشکر از زحمات شما. کلا ابزارهای خوب و کاربردی هستند و در تصمیم برای خرید یا فروش سهام بسیار موثرند نظر بنده این بطور شفاف اگه امکان داره زمان ورود و خرید یک سهم همچنین زمان خروج و درواقع مبلغ تارگتش را تعبیه نمایید تا تصمیم گیری برای مشترکین آسانتر شود ممنونم.

مهدی قوی

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

تمامی قسمت های سایت مفید و قابل استفاده است ممنون از زحمات دوستان

امین ربیعی

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

یلام نظرربرای بهبودی عملکرد اول اینکه یه کاری کنید بشه نماد ها رو بر اساس منفی یا مثبت بودی طی ۷ روز یک ماه ۳ماه قبل سورت کرد ، دقیقا مثل coinmarketcap در مارکت کریپتو کاری کنید الگو های مثلث و مرچم شناسایی شود و هروز اراعه شوند نمادهایی که این الگو هارو زدند مهمترین مسعله کاری کنید نمادهایی که کف روند هستند شناسایی شوند

حسام پروین ضمیر

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام خوشبختانه در جهت ارتقای سهام بین هستین و تغییرات بسیار خوبی رو شاهد هستیم بدین وسیله به نوبه خود از مجموعه خوب شما سپاسگزارم بعنوان پیشنهاد لطفا در صورت امکان تحلیل همه شاخص های بورس و ارز و و انس و طلا رو هم اضافه بفرمایید. سپاس

سیدعلی اسماعیلی

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

با سلام و عرض ادب خدمت تیم عزیز سهام بین چند نمود ناکارآمدی در بازار سهام مورد قابل ذکر رو در راستای سوالات پرسیده شده و سایر موارد خدمتتون عرض میکنم : 1) یکی از مزایای ابزار های سهام بین صرفه جویی در وقت تحلیلگر می باشد که برای افرادی که وقت کمی دارند بسیار عالی و مفید است 2) ابزار ها بسیار خوب هستند ولی هنوز جای کار دارند به طور مثال اگر به بخش فیلتر حجم مبنا قابلیت سرچ اضافه شود خیلی خوب است یا در بخش فیلتر ربات تحلیلگر اگر به نحوی مرتب شود که سهم هایی که بیشترین اندیکاتور سبز را دارند بالای لیست باشند کمک شایسته ای به تحلیلگر می کند 3) بخش جدید تحلیلگر تکنیکال فوق العادست در 2-3 روز گذشته تنوع تحلیل زیادی داشته طوری که وقتی من نماد وسدید رو بررسی کردم از نوع تحلیل ربات لذت بردم ولی هنوز جای کار داره به طور مثال وقتی روند الگوی قبلی رو نقض کنه ربات باید سریعا الگوی جدید و درست تر رو جایگزین کنه که هنوز این اتفاق نیفتاده و امیدوارم در آینده شاهد این مورد هم باشیم. 4) با توجه به تنوع تحلیلی شما امیدوارم در آینده ربات تحلیلگر از طریق امواج الیوت که نقش زیادی در پیش بینی روند دارند تحلیل هایی رو برای ما ارائه کند. 5) در بخش های مختلف سرچ اگر کیبورد انگلیسی باشد و ما نام سهام رو سرچ کنیم چیزی پیدا نمی کند در صورتی که با یک اسکریپت ساده و یافتن معادل حروف انگلیسی در کیبورد طراح سایت شما میتونه این مشکل رو حل کنه که این کار اصطلاحا باعث user friendly تر شدن سایت شما خواهد شد. 6) در بعضی مواقع حس میشه شما اخبار رانتی مهمی از پشت بعضی سهم ها دارید ولی فقط به گفتن اینکه فلان نماد اخبار خوبی داره بسنده می کنید. اگر بتونید در بخش کانال vip این اخبار رو هم به اطلاع کاربران برسونید تاثیر خیلی خوبی در تصمیم گیری خواهد داشت.

ستار s2.m2

تاریخ عضویت: 2 سال پیش

سلام عملکرد سهام بین عالیه فقط اگه این فیلتر سرانه ی خرید و فروش اضافه بشه خیلی خوب میشه یا قدرت خریداران و فروشندگان😍💓💓