بهترین شیوه برای تصمیمگیری در مورد اینجا کجا تبلیغ کنید، این است که ROI هر کدام از شیوههای تبلیغات را بدانید. زیراک رادید
مفهوم ريسک و بازده در سرمايه گذاري
مفهوم و ماهیت ریسک
ریسک در مفهوم عام، خطری است که بهعلت نبود اطمینان 2 در مورد وقوع رویدادی در آینده پیش میآید و در اصطلاح هر قدر این بیاطمینانی بیشتر باشد، ریسک زیادتر است (Ross and Westerfield, 2005).
امروزه مفهوم ریسک توجه سرمایهگذاران را به خود جلب کرده است. روشهای گوناگون ارزیابی ریسک برای کمک به سرمایهگذاران ابداع شده و استانداردهای مدیریت ریسک توسط سازمانهای حرفهای برای گسترش سیستمهای مدیریت ریسک 3 تدوین گشته است؛ زیرا کنترل ریسک و استفاده از آن در دنیای تجاری امروز به یکی از روشهای ارزشآفرین تبدیل شده است (Linsley and Shrives, 2006).
هری مارکویتز (Herry Markowitz)برای اولین بار براساس تعریفهای کمی ارائهشده، شاخص عددی برای ریسک معرفی کرد. وی ریسک را انحراف معیار چند دورهای یک متغیر تعریف کرد. بهعنوان نمونه، ریسک نرخ ارز در خلال سالهای 1371 تا 1381، انحراف معیار نرخ ارز در این سالهاست. سایر شاخصها از جمله ریسک نرخ بازده سهام، ریسک تغییرات قیمت و ریسک نرخ سود نیز به همین ترتیب محاسبه میشوند (Markowitz, 1952).
گالیتز (Galitz, 1996)، ریسک را نوسان در هر گونه عایدی میداند. تعریف ارائهشده، این مطلب را روشن میکند که تغییرات احتمالی آینده برای شاخص خاص (مثبت یا منفی)، ما را با ریسک مواجه میسازد و بنابراین امکان دارد ما را منتفع یا متضرر سازد.
دو دیدگاه در خصوص تعریف ریسک وجود دارد. دیدگاه اول که هر گونه نوسان در بازده را ریسکآفرین میداند و دیدگاه دیگر که تنها به جنبه منفی نوسانها توجه دارد.
هیوب (Hube, 1998)، ریسک را احتمال کاهش درامد یا از دست دادن سرمایه تعریف میکند. در دیدگاه اول، ریسک، هر گونه نوسان احتمالی بازده اقتصادی در آینده است و در دیدگاه دوم، ریسک بهعنوان نوسان احتمالی منفی بازده اقتصادی در آینده معرفی میشود. از نظر گلیب (Glib, 2002)، پدیدهای ریسک نامیده میشود که بتواند نتیجه حاصل از انتظار سرمایهگذاران را منحرف سازد.
انواع ریسک
با توجه به تغییرات مداوم در عوامل محیطی و سیستمهای اقتصادی، همواره ریسکهای متفاوتی بر ساختار مالی موسسهها اثر میگذارند. واحدهای انتفاعی مختلف از جمله شرکتهای صنعتی، تولیدی و خدماتی، موسسههای پولی و مالی و حتی دولتها با توجه به حوزه عملکرد خود، با ریسکهای خاصی مواجه میشوند که لزوم شناسایی و کنترل آنها کاملاً برای موفقیت سازمان محسوس است. با توجه به انواع تقسیمبندیهای ریسک در کتابهای مختلف، ریسک به دو دسته کلی تقسیم میشود:
• دسته اول، ریسک بازار سرمایه است که در آن با توجه به ماهیت مالی متغیرها، روشهای کنترل و مدیریت ریسک اعمال میگردد، و
• دسته دوم، ریسک بازار محصول است که شامل انواع ریسک در سطوح عملیاتی است.
ریسکهای مالی
ریسکهای مالی4 مجموعه خطرهایی است که بهطور مستقیم سوداوری بنگاههای مالی را با مشکلات جدی روبهرو میکند. از آنجا که ریسکهای مالی در مقالات علمی گوناگون مورد واکاوی و بررسی دقیق قرار گرفته، لذا در این مقاله سعی شده است تا تمرکز اصلی بر ریسکهای غیرمالی و رویکردهای نوین برای مقابله با این جنبه از ریسک باشد.
ریسکهای غیر مالی
ریسکهای غیرمالی 5 به مجموعه مخاطراتی گفته میشود که در قالب ریسک مالی تعریفپذیر نباشد. این تقسیمبندی با این فرض انجام گرفته است که گروهی از ریسکها، ماهیت مالی و گروهی جنبه غیرمالی دارند. بر این اساس، انواع ریسکهای غیرمالی شامل ریسک مدیریت، ریسک سیاسی، ریسک صنعت، ریسک عملیاتی و ریسک نیروی انسانی است (Campbell and Kracaw, 1993).
تصمیمهای نادرست مدیران اجرایی شرکتها و موسسهها میتواند تبعات منفی یا به عبارتی ریسک مدیریت 6 را برای سازمان بهدنبال داشته باشد. براساس سطوح مختلف مدیریتی، میزان ریسک ناشی از تصمیمهای نادرست متفاوت است و بهمیزان زیادی، سطح عملکرد سازمان را تحت تاثیر قرار میدهد. هنگامی که این تغییرات از ناحیه مراجع حقوقی، قضایی یا اداری دولت باشد، صرفنظر از وجود یا نبود منافع سیاسی یا اقتصادی، ریسک بهوجود آمده ریسک سیاسی یا کشور 7 نامیده میشود. تغییرات قوانین شامل قوانین مالیاتی و قوانین صادرات و واردات منجر به ریسک سیاسی میشود (Francis,1996).
ریسک صنعت 8 نوسانهای بازده سرمایهگذاری است که احتمالاً بر اثر اتفاقات یا رویدادهای خاص و تغییرات در صنعت خاص رخ میدهد. ریسک عملیات 9 هنگامی بررسی میشود که سازمانها عملیات خود را بهخوبی انجام ندادهاند و سیستمهای کنترل داخلی و روشهای انجام کار بهدرستی تعریف یا اجرا نمیشوند. منظور از نیروی انسانی، کارکنانی است که مهارتهای ویژهای دارند. شرکتهای دارای ریسک نیروی انسانی 10 در صورت از دست دادن کارکنان خود، برتریهای خود را نیز از دست میدهند.
راهبردهای مقابله با ریسکهای مالی و غیرمالی
برای برخورد با انواع خطرات در بنگاههای مالی، چهار راهبرد وجود دارد.
1- امتناع از ریسک: در این شیوه، مدیران بنگاه مالی با امید به اینکه مشکلات خودبهخود و به آسانی حل خواهند شد، از مقابله و برخورد اصولی با خطرات خودداری میکنند،
2- پذیرش ریسک: یعنی تحمل زیان در هنگام روبهرو شدن با ریسک. پذیرش ریسک، راهبرد قابلقبول برای خطرات کوچکی محسوب میشود که هزینه حفاظت از آن بیشتر از زیانهای وارد باشد،
3- انتقال ریسک: راهبرد انتقال ریسک، پذیرش هزینههای کوچک برای جلوگیری از بروز زیانهای بزرگ است که اغلب از طریق پیشبینی اقدامات احتیاطی مانند انعقاد قرارداد با شرکتهای بیمه محقق میشود، و
۴- کاهش ریسک: کاهش ریسک بهطور عادی بر مدیریت آسیبپذیری و بهرهبرداری منطقی و مناسب از امکانات اجرایی، فنی و همچنین برقراری کنترلهای داخلی بازدارنده تاکید دارد.
در هر حال، آن چه در این راهبرد ارزشمند است، سنجش و ارزیابی نتایج کارهای بر عهده گرفتهشده و اطمینان از کارکرد دقیق ابزار کنترل داخلی است.
رویکردهای شناسایی و اندازهگیری ریسکهای مالی
با توجه به تحقیقات و تلاشهای بهعمل آمده در بررسی اندازهگیری ریسکهای مالی، میتوان طبقهبندی زیر را در مورد معیارهای اندازهگیری ریسک ارائه داد (Bessis, 2002):
• حساسیت: متغیر وابستهای که بر اثر تغییر متغیر مستقل تغییر میکند. برای نمونه، میتوان به معیارهای تغییرات قیمت در قبال تغییر واحد نرخ سود، دیرش و ضریب حساسیت (بتا) اشاره کرد،
• نوسان: منظور از نوسان، تغییر در اطراف میانگین یا عامل تصادفی دیگر مثل واریانس و انحراف معیار است، و
• معیارهای ریسک نامطلوب: این معیارها برخلاف معیارهای نوسان، تنها بر بخش مخرب ریسک تاکید دارند و در حقیقت نوسانهای زیر سطح میانگین یا متغیر هدف را محاسبه میکنند. نیم انحراف معیار و نیم واریانس، از معیارهایی هستند که برای محاسبه ریسک نامطلوب، ارزش و سرمایه در معرض خطر مورد استفاده قرار میگیرند.
رویکردهای نوین شناسایی و ارزیابی ریسکهای غیرمالی
بهدلیل ارتباط ریسکهای غیرمالی با مفاهیم و متغیرهای کیفی، شناخت و ارزیابی ریسک غیرمالی از اهمیت خاصی برخوردار است. بهطور کلی، دو رویکرد اصلی را میتوان برای شناسایی و ارزیابی ریسکهای غیرمالی برشمرد:
رویکرد اول: ارزیابی ریسکهای غیرمالی با استفاده از سیستمهای خبره
سامانههای خبره 11 به دستهای خاص از نرمافزارهای رایانهای اطلاق میشود که به کاردانان و متخصصان انسانی در راهاندازی بهصورت کلی یا جایگزینی بخشی از آن در زمینههای محدود تخصّصی کمک میکند. این سامانهها در واقع نمونههای ابتدایی و سادهتری از فناوری پیشرفته سامانههای مبتنی بر دانش به حساب میآیند و معمولاً اطلاعات را بهشکل واقعیات و قواعد پایگاه دانش را بهشکل ساختارمند ذخیره میکنند و همواره با استفاده از روشهای خاص استنتاج، نتایج مورد نیاز از این دادهها حاصل میشود.
تدوین ساختار سیستم خبره یکی از هدفهای هوش مصنوعی است و در آن تلاش میشود تا هوش انسان با استفاده از برنامههای کامپیوتری شبیهسازی شود. بهطور کلی «هوش» را میتوان به مهارتهای مبتنی بر شناخت مانند توانایی درک زبان، شناسایی و تجزیهوتحلیل ریسک و تصمیمگیری تعمیم داد. سیستمهای خبره از دیدگاههای اصلی و مهم حاصل از فعالیتهای اولیه در حل مسئله است.
دانش خبره، ترکیبی از درک مبانی نظری مسئله و مجموعهای از قوانین اکتشافی حل مسئله است. سیستمهای هوشمند با اکتساب این دانش از سوی فرد خبره ساخته میشوند و کدگذاری آن بهشکلی صورت میگیرد که برای کامپیوتر تشخیصپذیر باشد. این تکیه بر دانش فرد خبره برای راهکارهای حل مسئله از ویژگیهای مهم سیستمهای خبره محسوب میشود.
هر سیستم خبره از دو بخش مجزای پایگاه دانش و موتور تصمیمگیری ساخته شده است. پایگاه دانش سیستم خبره از هر دو نوع دانش مبتنی بر حقایق 12 و نیز دانش غیرقطعی 13 استفاده میکند. دانش حقیقی یا قطعی، نوعی دانش است که میتوان آن را در حیطههای مختلف به اشتراک گذاشت و تعمیم داد. در سوی دیگر، دانش غیرقطعی بیشتر مبتنی بر برداشتهای شخصی است. هرچه حدسها یا دانش غیرقطعی مورد استفاده در سیستم خبره بهتر باشد، سطح خبرگی آن بیشتر خواهد بود و در شرایط خاص، تصمیمهای بهتری گرفته خواهد شد. شناسایی و اندازهگیری ریسکهای غیرمالی از طریق سیستمهای خبره و با توجه به دانش قطعی و غیرقطعی، از روشهای نوین در بررسی و تجزیهوتحلیل ریسکهای غیرمالی است.
عملکرد این ابزار با استفاده از تعریف دقیق، جامع و مانع از ریسکهای غیرمالی، معیارها و شاخصهای مشخصشده در نمایه 2 صورت میگیرد و از طریق آن دانش غیرقطعی موجود در پایگاه دانش سیستمهای خبره را برای تجزیهوتحلیل ریسکهای غیرمالی بهینه میکند. ایجاد پایگاه دانش کارا نیز بخش دوم سیستمهای خبره (بهعنوان موتور تصمیمگیری) را قادر میسازد تا با استفاده از قابلیت شناسایی جملات دارای محتوای اطلاعاتی مخاطرهآمیز، بتوانند ریسکهای موجود در گزارشهای سالانه شرکتها را مشخص کنند. شناخت ریسکهای موجود در گزارشهای مالی نیز این امکان را فراهم میسازد تا سرمایهگذاران و ذینفعان بتوانند با آگاهی بیشتری نسبت به وضعیت شرکت تصمیمگیری کنند.
رویکرد دوم: ارزیابی ریسک غیرمالی با استفاده از شمارش جملههای دارای محتوای اطلاعاتی
رویکرد دوم در شناسایی و ارزیابی ریسک، شمارش جملههای گزارشهای سالانه است که در چند سال اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته است. میلن و ادلر (Milne and Adler, 1999) پیشنهاد استفاده از «جمله» را بهعنوان پایهای برای علامتگذاری یا کدگذاری مطرح کردند که بسیار درخور اطمینان و مطمئنتر از دیگر روشهای تجزیهوتحلیل است. علاوه بر این، اگرچه در بسیاری از مطالعات از جملات برای کدگذاری و یا علامتگذاری استفاده شده است، ولی استفاده از کلمه برای شناسایی و ارزیابی ریسکهای غیرمالی رایجتر است. استفاده از کلمه یا بخشی از صفحه بهعنوان پایه و اساس ارزیابی ریسکهای غیرمالی، از رویکردهای نوین برای این منظور است.
برخی از محققان استفاده از کلمات را مورد انتقاد قرار دادند و مدعی شدند که کلمات هیچگونه معنا و مفهومی را منتقل نمیکنند، مگر اینکه قابل ارجاع به جملههای مناسب و مرتبط باشد. علاوه بر این، تصمیمگیری درباره اینکه کدام کلمه یا کلمات بهعنوان ابزاری برای بیان ریسکهای غیرمالی در نظر گرفته شوند، از مباحثی است که بهدلیل کیفی بودن آن با انتقاد روبهرو شده است. همانطور که پیشتر بدان اشاره شد، تجزیهوتحلیل ریسکهای غیرمالی بهدلیل کیفی بودن کلمات یا بهطور کلی متغیرهای آن، از طریق روش تحلیل محتوا صورت میگیرد. انتخاب روش تحلیل محتوا به این دلیل صورت میگیرد که روش مذکور بر ابعاد یا سطوح اطلاعات ریسک تاکید دارد و کیفیت آن را مدنظر قرار میدهد.
تحلیل محتوا، عامترین و رایجترین روشی است که در ارزیابی جملات دارای محتوای اطلاعاتی درباره ریسکهای غیرمالی مورد استفاده قرار میگیرد. با این حال، این روش یکی از روشها و رویکردهای ارزیابی ریسکهای غیرمالی در طی سالهای گذشته بوده است.
نتیجهگیری
دنیای امروز همواره با مفهوم ریسک روبهروست، زیرا بازده سرمایهگذاریها همواره با این مفهوم همراه است و تنها راه مواجه شدن با این مفهوم، شناسایی، ارزیابی و کنترل آن است. با توجه به ماهیت ریسک در سرمایهگذاریها، برای تنظیم پرتفوی سرمایهگذاری مطلوب لازم است ریسک و انواع آن را شناخت و در سرمایهگذاریهای خود در نظر گرفت.
در این مقاله، مفهوم ریسکهای مالی و غیرمالی، ماهیت ریسک و انواع ریسک شامل ریسکهای مالی و ریسکهای غیرمالی و سپس راهبردهای نوین مقابله با آن مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت، رویکردهای نوین ارزیابی ریسکهای غیرمالی در سرمایهگذاریها مطرح گردید.
ریسکهای غیرمالی از جمله مواردی هستند که برای استفادهکنندگان صورتهای مالی دارای محتـوای اطلاعـاتی است، اما با این حال توجه دقیقی به آن نمیشود. امید است با ایجاد دیدگاه روشن درباره ریسک و بهویژه ریسکهای غیرمالی و در نظر گرفتن آن در تجزیهوتحلیل صورتهای مالی توسط استفادهکنندگان، بتوان دیدگاههای موجود درباره ریسکهای غیرمالی را تقویت و از این طریق سرمایهگذاران را برای گرفتن تصمیمهای بهتر و صحیحتر یاری کرد.
با خرید بیمه سهام، نمی توان سهام خود را فروخت؟
مدیر نظارت بر بورسهای سازمان بورس گفت: سبد سهام افراد حقیقی به شرط اینکه در تاریخ ۴ آبان حداکثر سقف آن ۱۰۰ میلیون تومان باشد با پرداخت فقط یک ریال بیمه میشود.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از صداوسیما، امیر مهدی صبایی دوشنبه شب با شرکت در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه خبر با اشاره به اجرای طرح سهام یار افزود: این اوراق به مدت یک سال و با تضمین نرخ سود ۲۰ درصد است و سبد سهام از چهارم آبان نباید دارایی فروخته شود.
وی هدف از اجرای این طرح را تشویق سهامداران به نگاه بلندمدت برای سرمایه گذاری در بورس دانست و گفت: البته سرمایه گذاران و سهامداران میتوانند سهام جدید خرید و فروش کنند، یعنی سهام جدیدی را نسبت به تاریخ چهارم آبان ماه خریداری کنند و همان سهم را مجدداً بفروشند، اما آن سهامی که در تاریخ ۴ آبان داشته اند و آن مبنای محاسبه خسارت خواهد بود، پس دارایی آن سبد نباید به فروش برسد.
صبایی درباره این سئوال که اگر یک سبد سهام ۲۰۰ یا ۳۰۰ میلیون تومان باشد سهامدار میتواند به ازای هر ۱۰۰ میلیون، یک ورق بیمه خریداری کند یا خیر؟ هم گفت: فقط هر شخص حقیقی با حداکثر ارزش سبد سهام ۱۰۰ میلیون تومان تا تاریخ چهارم آبان مشمول این طرح است و کسی یا کسانی که بیش از ۱۰۰ میلیون تومان ارزش سهام شان باشد مشمول این طرح نمیشوند.
صبایی با اشاره به نرخ یک ریالی اوراق سهام یار گفت: این طرح یک زمان محدودی دارد، حدود ۶ روز کاری یعنی از شنبه این هفته آغاز شده و تا شنبه هفته آینده ۲۸ ابان ادامه دارد یعنی فرصت عرضه اوراق بیمه سهام در قالب نماد سهام یار، پس بنابراین سهامداران حقیقی که میخواهند از این طرح استفاده کنند فرصتشان نامحدود نیست.
مدیرنظارت بر بورسهای سازمان بورس هدف از اجرای این طرح را حمایت دولت از حقوق سهامداران به ویژه سهامداران خرد حقیقی بیان کرد و افزود: با پیش بینی مبلغ مورد نظر در قانون بودجه سال آینده دولت متعهد است، چون با نگاه حمایتی این طرح اجرا شده و در سال آینده به موفقیت هم خواهد رسید.
صبایی درباره میزان سود این طرح هم توضیح داد: سود ۲۰ درصد تقریبا ًسود متعارف و در واقع بدون ریسک در نظام بانکی است و دوره یک ساله هم یک دورهای معقول است که سهامدار بایستی صبور باشد با یک افق سرمایه گذاری یک ساله تا نتیجه سرمایه گذاری خود را ببیند.
وی تشویق سرمایه گذاران به نگهداری سبد سهامشان و جلوگیری از فروش آن تحت رفتارهای هیجانی در بازار منفی را یکی از هدفهای مهم این طرح برشمرد و گفت: سهامدار میتواند مطمئن باشد حتی اگر از بازار سهام تا سال آینده نتواند بازده حداقل ۲۰ درصدی را کسب کند این طرح تضمین میکند و سهامدار میتواند با آسوده خاطر سبد سهامش را نگهداری کند.
صبایی در پاسخ به این سئوال که اگر بازدهی بازار سرمایه تا سال آینده بیشتر از ۲۰ درصد بود تکلیف چیست گفت: اگر بازده بیش از ۲۰ درصد بود که یک سرمایه گذاری مناسب و مطلوب بوده و اگر به هر دلیلی کمتر از ۲۰ درصد بود این اطمینان خاطر وجود دارد که دولت این بازده را تضمین میکند به شرط نگاه حداقل یک ساله و نگهداری سبد سهام.
صبایی اضافه کرد: این طرح و این اقدام گام اول دولت در حمایت از بورس است و اگر دقیقتر بخواهم بگویم حاکمیت با هدف حمایت از سهامداران خرد در گام اول این طرح را اجرا میکند و در مراحل بعدی البته نه لزوماً با حضور دولت یا حاکمیت این احتمال وجود دارد طرحهایی دیگری با پختگی بیشتر و ایدههایی بهتر اجرا شود.
وی افزود: برای مثال پورتفوهای بزرگتر با ورود بیمه گرها و در واقع شرکتهای مفهوم ريسک و بازده در سرمايه گذاري بیمه دولتی یا خصوصی میتوانند با انعقاد یک تفاهمنامه بین سازمان بورس و شرکتهای بزرگ بیمهای یا حتی بیمه مرکزی این امکان وجود داشته باشد که یک طرحی مشابه این طرح برای پورتفوها و سبدهای سهام بزرگتر از ۱۰۰ میلیون تومان هم اجرا در اینده اجرا کرد.
صبایی: طبیعتاً وقتی رشد ارزش سبد سهام بیش از ۲۰ درصد باشد دیگر فرد سرمایه گذار نیازی به بیمه نامه ندارد و اگر بازدهی کمتر از ۲۰ درصد یا حتی منفی باشد مابه التفاوت آن تحت عنوان خسارت سهام یار پرداخت میشود. اما اگر بازده پورتفوی ۱۰۰ میلیون تومانی تا سال آینده ۱۵۰ میلیون تومان شود دیگر نیازی به دریافت خسارت ۲۰ میلیون تومانی نیست چرا که بازده این سبد بیش از ۲۰ درصد شده است.
مدیرنظارت بر بورسهای سازمان بورس در پایان تاکید کرد طرح بیمه پرتفوی کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان فقط شامل سهام افراد حقیقی و خرد میشود و سرمایه گذارانی که در صندوقها سرمایه گذاری کرده اند مشمول این طرح نمیشوند.
اقدام مناسب دولت برای حمایت از سهامداران خرد با طرح بیمه
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: مجموعهای از اتفاقات از سال ۹۸ تا به امروز بخصوص افت و خیزهای سال ۹۹ موجب سلب اعتماد و اطمینان مردم به بازار سرمایه شد.
مهدی طغیانی هم در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه خبر ، با مرور اتفاقات بازار سرمایه در یکی و دو سال گذشته گفت: بازار سرمایهای که میتوانست برای اقتصاد کشور از جهت تأمین مالی و ایجاد منابع کافی برای توسعه زیرساخت ها، توسعه تولید و اشتغالزایی خیلی مفید و مؤثر باشد، اما از بدلیل بی اعتمادی مردم ضربه خورد.
وی ادامه داد: اگرچه در سال ۱۴۰۰ شاهد نوسانات کمتری بودیم با این حال آن اعتماد لازم به بازار برای سهامداران خرد بازنگشته است و کارهایی که دولت در اخیرا انجام داده را میشود به عنوان یک قدم مهم برای برگرداندن اعتماد و اطمینان به بازار ارزیابی کرد.
وی باشاره به نوع درخصوص طرح بیمه سهام گفت: شاید کسانی که سهامدار خرد بازار سرمایه محسوب میشوند، میزان سرمایه گذاری آنها زیاد نباشد، اما تعداد آنها خیلی زیاد است بطوریکه براساس برآوردها حدود ۹۶ درصد افرادی که وارد بازار سرمایه میشوند زیر ۱۰۰ میلیون سرمایه وارد بازار کرده اند.
طغیانی طرح بیمه سهام را یکی از اقدامات مناسب دولت برای حمایت از سهامداران خرد برشمرد و گفت: این طرح برای این است که افراد از یک حداقلی مطمئن باشند اگرچه ذات بازار سرمایه نسبت به بقیه گزینههای سرمایه گذاری ریسک بیشتری دارد و ریسک با بازار سرمایه عجین است، ولی با نگاه برگرداندن اطمینان و اعتماد سهامداران، این حداقل سود برای سرمایه گذاری به نوعی تضمین شده تا تعداد افراد در مدت ماندگاری و برگشت به بازار افزایش پیدا کنند.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس درباره منایع این طرح هم گفت: منابع این طرح از محل صندوق تثبیت بازار که در قانون بودجه ۱۴۰۱ پیش بینی شده بود تأمین میشود و امیدواریم که اثر خودش را هم بتواند در بازار داشته باشد و آن اطمینان بخشی رخ بدهد.
وی درباره پاسخ به این سئوال که در بودجه ۱۴۰۲ ایا این نگاه مجلس و دولت در حمایت از سهامداران بازار سرمایه وجود دارد یا خیر گفت: آنچه که برای صندوق تثبیت لازم بوده امسال در قانون بودجه ۱۴۰۱ پیش بینی شده بود و ۵ هزار میلیارد تومان آمده است که از این مبلغ ۲ هزار میلیارد به صندوق تثبیت پرداخت شده و ۳ هزار میلیارد تومان باقی مانده که در ماههای باقیمانده سال قرار است پرداخت شود.
طغیانی تصریح کرد: تعهدی که فعلاً نسبت به سبد سهام ۴ آبان برای سهامداران زیر ۱۰۰ میلیون تومان در بازار و سود ۲۰ درصد تعریف شده به نظر نمیرسد چیزی بیشتر از این مبلغی که در بودجه ۱۴۰۱ پیش بینی شده باشد، یعنی با این مبلغ برآورد خسارت احتمالی و حتی سود کمتر از ۲۰ درصد را پوشش میدهد.
طرح مفهوم ريسک و بازده در سرمايه گذاري بیمه سهام یک ابزار رایج و نوین در دنیاست
کارشناس بازار سرمایه گفت: این طرح سهام یار که در بازار سرمایه قرار است اجرایی شود در واقع بومی شده یک ابزار مالی است که سالها در بازارهای مالی و سهام دنیا استفاده میشود.
رباطی نیز در ارتباط تلفنی با برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه خبر گفت: این طرح در واقع تحت عنوان استیکینگ هست که شما دارایی مالی خود را در فضایی که توسط بروکرها یا کارگزاران انجام میشود نه توسط مفاد تنظیم کننده بازار یا سازمان بورس فریز یا استیک میکنید.
وی ادامه داد: وقتی سهامداری دید سرمایه گذاری بلند مدت دارد، این دارایی خودش را اصطلاحاً استیک یا فریز میکند در آن نهاد مالی بعد از انتهای آن دوره مالی یک سودی در واقع به آن تعلق میگیرد و بیمه میشود.
این کارشناس بازار افزود: طرح بیمه سهام در بازار سهام ما باید سالهای گذشته عرضه میشد اگرچه ابزار مفیدی برای توسعه بازار است، اما این طرح هنوز نابالغ است و نیاز به پخته شدن دارد.
رباطی تصریح کرد: به نظر من مهمترین چالشی که در واقع در خصوص این طرح وجود دارد یکی سقف ۱۰۰ میلیون تومان است، در واقع باید این ساز و کار و ابزار به شکلی تعریف شود که قابلیت استفاده برای همه سرمایه گذاران به اَشکال مختلف که الان بصورت استاندارد در دنیا اجرا میشود وجود داشته باشد.
رباطی: اصولاً به اعتقاد من و همه کارشناسان، بار حمایت از بازار و بورس نباید به دوش نهادهای دولتی، حاکمیت و در واقع خود سازمان بورس باشد اینها نهادهای تنظیم کننده بازار هستند و این بحث بیمه سهام برای این است که نباید وارد وظایف نهاد تنظیم کننده بازار شد.
وی تصریح کرد: در بحث بیمه گری سهام اگر به سمتی حرکت شود که با دادن این مجوز به نهادهای مالی رسمی از قبیل صندوقهای سرمایه گذاری و کارگزارانی که کار تخصصی میکنند هم برای فردیکه با خیال آسوده در بازار سرمایه گذاری میکند مطمئن است و هم دیگر به منابع دولتی یا عمومی که پاسخگو نخواهد بود نیازی نیست.
کارگزاری آگاه
سرمایهگذاری، کوتاهترین مسیر رسیدن به آسایش مالی است. ما در مجموعه آگاه شما را برای تجربه لذتبخش این آسودگی، قدم به قدم همراهی خواهیم کرد. شما میتوانید همراه با آگاه، بورس را شروع کنید، آموزش ببینید، با مبانی سرمایهگذاری موفق در این بازار آشنا شوید، داراییهایتان را به تجربه و تخصص بالای تحلیلگران ما بسپارید و در نهایت بورس را به منبعی برای کسب ثروت تبدیل کنید.
بلاگ بآشگاه مشتریان کارگزاری آگاه
اخبار و رویدادها
کارگزاری آگاه ۱۷ ساله شد!
اختصاصی آگاه پرس- آگاه در حالی هفدهمین سال تاسیس خود را جشن گرفت که به پاس همراهی و اعتماد هزاران سرمایهگذار، دیگر تنها یک کارگزاری نیست و شرکتهای م.
«همای» آگاه یک ساله شد!
به گزارش آگاه پرس: صندوق «همای» جدیدترین صندوق شرکت سبدگردان آگاه است که در مدت کوتاهی توانست اعتماد سرمایهگذاران را به خود جلب کند؛ این صندوق از نوع.
صندوق «همای» آگاه ۱۰ هزار میلیاردی شد
اختصاصی آگاهپرس: صندوق همای آگاه برای سومین بار مجوز افزایش سقف گرفت و سقف واحدهای آن از ۴ هزار میلیارد به ۱۰ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرد. با .
استارتاپها در بازار سرمایه، فرصتی برای متنوعسازی پرتفوی
به گزارش آگاه پرس: در حاشیه بازدید مدیرعامل فرابورس، قاسم دارابی، از کافه بازار به سوالاتی در مورد ورود استارتاپها به بورس پاسخ داد. دارابی در پاسخ .
توانمندسازی مشتریان برای رسیدن به آسایش مالی با تمرکز بر آموزش صندوقهای سرمایهگذاری
آگاه پرس: نه سال از شروع فعالیتهای واحد آموزش در کارگزاری آگاه میگذرد، لطفا دربارهی روند شکلگیری واحد آموزش در کارگزاری آگاه برای مخاطبان ما توضیح.
اضافه شدن امکان نمایش عمق کل بازار و مظنه خرید و فروش در آساتریدر
به گزارش آگاه پرس- یکی از مهمترین وظایف کارگزاریها، ایجاد بستری مناسب برای مشتریان جهت انجام معاملات بورسی و همچنین تحلیل شرایط کلی بازار است. به زبا.
حضور آگاه در بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی نفت،گاز، پالایش و پتروشیمی
اختصاصی آگاه پرس- گروه آگاه در بیست و ششمین نمایشگاه بین المللی نفت ، گاز، پالایش و پتروشیمی که از ۲۳ تا ۲۶ اردیبهشت ماه در محل دائمی نمایشگاههای بین.
برگزاری بیش از ۷۰۰ دوره آموزشی بورس
به نقل از آگاه پرس- واحد آموزش کارگزاری آگاه در پاییز ۱۴۰۰ با برگزاری ۷۲۷ دورهی آموزشی متنوع و ۲۱۸۱ ساعت کلاس آموزشی، گام بلندی در راستای توانمندسازی.
مسکن؛ ابر بحران یا مسئلهای پیشپا افتاده
اختصاصی آگاه پرس- نوشتهاند که متوسط هزینهی مسکن در جهان، از سبد خانوار، ۱۸ تا ۲۵ درصد است، اما این عدد در ایران ۷۰ درصد را هم رد کرده است. این آما.
بیست و ششمین نمایشگاه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی افتتاح شد
اختصاصی آگاه پرس- محمد باقر قالیباف در حاشیه افتتاح بیست و ششمین نمایشگاه نفت ضمن بازدید از سالنهای نمایشگاه و دستاوردهای و پروژههای شرکتهای حاضر، .
آدرس دفتر مرکزی
تهران- خیابان نلسون ماندلا(آفریقا)- بالاتر از میرداماد- بن بست پیروز - پلاک 13
نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟ + فرمول محاسبه
نرخ بازگشت سرمایه ROI چیست؟ در این مقاله مفهوم پرکاربرد roi و فرمول محاسبه آن را به شما معرفی میکنیم.
توسط تیم تولید محتوای دیدار -
به روزرسانی شده در ۱۱ مهر ۱۴۰۱ -
زمان مطالعه 6.5 دقیقه
فرض کنید به شما بگوییم یک جایی هست که تضمین میدهد در ازای سرمایهگذاری یک میلیون تومانی شما، سود خالص سه میلیون تومان را پرداخت میکند. به این شاخص کلیدی، نرخ برگشت سرمایه یا ROI میگویند. این نرخ در این مثال ۳۰۰ درصد میشود.
دانستن این شاخص مهم است چرا که تصمیمگیری را به شدت آسان میکند. مثلا اگر بدانید میزان برگشت سرمایه هر منبع تبلیغاتیتان چقدر است، مسیر تصمیم گیری برای تبلیغات خیلی ساده و راحت خواهد شد.
بهترین شیوه برای تصمیمگیری در مورد اینجا کجا تبلیغ کنید، این است که ROI هر کدام از شیوههای تبلیغات را بدانید.
زیراک رادید
نرخ بازگشت سرمایه ROI چیست؟
نرخ بازگشت سرمایه ROI یا (Return on investment) یک شاخص کلیدی ارزیابی عملکرد KPI یا مقیاس مالی است که به منظور محاسبه احتمال سود پس از سرمایهگذاری مورد استفاده قرار میگیرد. با استفاده از این نسبت میتوانید میزان سود و ضرر ناشی از سرمایهگذاری را با میزان هزینههای سرمایهگذاری مقایسه کنید. با محاسبات نرخ بازگشت سرمایه ROI میتوانید سود بالقوه یک سرمایهگذاری مستقل را با سود چندین سرمایهگذاری مقایسه کنید. همین تعریف ساده یک پاسخ برای سوال مهم بازگشت مفهوم ريسک و بازده در سرمايه گذاري سرمایه ROI چیست، هست.
نکات کلیدی نرخ بازگشت سرمایه
نرخ بازگشت سرمایه ROI برای محاسبه میزان سود سرمایهگذاری مورد استفاده قرار میگیرد.
نرخ بازگشت سرمایه ROI کاربردهای گوناگونی دارد. از این مقیاس برای محاسبه میزان سودآوری سهامها، مقایسه و بررسی شرایط سرمایهگذاری در یک تجارت خاص، یا بررسی نتایج معاملات ملکی و غیره استفاده میشود.
برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ROI کافی است میزان سرمایه گذاری اولیه را از قیمت نهایی سرمایهگذاری کم کنید (عدد حاصله همان بازده خالص net return خواهد بود). سپس این عدد را بر هزینههای سرمایهگذاری تقسیم کرده و در 100 ضرب کنید.
محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ROI نسبتاً آسان و قابل درک است و این سادگی نشان میدهد که ROI مقیاسی استاندارد و جهانی است.
یکی از معایب نرخ بازگشت سرمایه ROI این است که مدت زمان نگهداشت سرمایهگذاری را در نظر نمیگیرد. پس با استفاده از مقیاسی که مدت زمان سرمایهگذاری را هم در محاسبات دخیل میکند، بهتر میتوانید سرمایهگذاریهای بالقوه را با هم مقایسه کنید.
نحوه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ROI
برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ROI میتوانید از دو روش زیر استفاده کنید:
روش اول:
روش دوم:
چگونه نرخ بازگشت سرمایه ROI را تفسیر کنیم؟
نکاتی وجود دارند که باید آنها را در تفسیر نتایج ROI در نظر بگیرید. اول اینکه نرخ بازگشت سرمایه ROI عموماً به صورت درصدی گزارش میشود. چرا که درک درصد (در مقایسه با نسبت) راحتتر است. دوم اینکه در محاسبات ROI، بازده خالص را در صورت کسر قرار میدهند؛ چون هم میتواند مثبت باشد و هم منفی.
وقتی نرخ بازگشت سرمایه ROI مثبت باشد، بازده خالص مثبت بوده (چرا که میزان کل بازگشتی از میزان کل هزینهها بیشتر بوده است). و اگر ROI منفی باشد یعنی متضرر شده اید و هزینههای کلی از میزان سود کلی بیشتر بوده است. نکته آخر اینکه برای محاسبه دقیق نرخ بازگشت سرمایه ROI باید هزینههای کلی و میزان سود کلی را هم در نظر بگیرید. برای محاسبه جز به جز گزینههای سرمایهگذاری موجود، باید نرخ بازگشت سرمایه ROI سالانه را هم در نظر بگیرید.
مثال های محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ROI
فرض کنید سرمایهگذاری هزار سهام از یک شرکت خیالی به نام Worldwide Wicket Co را خریداری کرده است و سود خالص هر سهام 10 دلار بوده است. این سرمایهگذار یک سال بعد، سهامش را به قیمت 12.5 دلار به فروش میرساند. و برای بازهی نگهداشت سرمایه ی یک ساله ، 500 دلار سود سهام دریافت میکند. این سرمایهگذار همچنین 125 دلار بابت کمیسیون معاملاتی (trading commissions) پرداخت کرده تا بتواند سهام خرید و فروش کند.
نرخ ROI این سرمایهگذار به صورت زیر محاسبه خواهد شد:
ROI = ([($12.50 – $10.00) * 1000 + $500 – $125] ÷ ($10.00 * 1000)) * 100 = 28.75%
بیایید تا مراحل محاسبات را به صورت جزئی بررسی کنیم:
- برای محاسبه بازده خالص، باید بازده کل و هزینههای کل را در نظر بگیرید. بازده کل در بازار بورس، از سود سرمایه و سود سهام ناشی میشود. هزینههای کلی هم شامل قیمت اولیه خرید به علاوهی هزینههای کمیسیون خواهد بود.
- در محاسبات بالا، بازده کل (قبل از کمیسیون) به صورت x ( 1,000) ضربدر ($12.50 – $10.00) بوده است. 500 دلار بعدی سود سهام و 125 دلار میزان کمیسیون پرداختی است.
اگر بخواهید با ریزبینی بیشتری عمل کنید، میتوانید نرخ بازگشت سرمایه ROI را به اجزای آن تقسیم بندی کنیم. در مثال بالا متوجه شدیم که 23.75 درصد از بازده کل و 5 درصد از سود سهام حاصل میشود. این تقسیمبندی از آنجایی صورت میپذیرد که در بیشتر مواقع نرخ مالیات بازده کل و سود سهام متفاوت است.
ROI = %جمع کل سود سرمایه – کمیسیون% + نرخ سود
جمع کل سود سرمایه = $2500 ÷ $10,000 * 100 = 25.00%
کمیسیون = $125 ÷ $10,000 * 100 = 1.25%
نرخ سود = $500 ÷ $10,000 * 100 = 5.00%
ROI = 25.00% – 1.25% + 5.00% = 28.75%
نکته: وقتی نرخ بازگشت سرمایه ROI مثبت باشد، بازده خالص مثبت است. چرا که سود کل از هزینهها بیشتر بوده است. ROI منفی نشان دهنده سود کل منفی است و زمانی رخ میدهد که هزینهها از سود بیشتر باشند.
محاسبه جایگزین نرخ بازگشت سرمایه ROI
به عنوان مثال اگر این سرمایهگذار کمیسیون را تقسیم کند، روش جایگزینی برای محاسبه نرخ ROI مطرح خواهد شد. فرض کنید کل کمیسیون به این صورت تقسیم شده باشد: 50 دلار هنگام خرید سهام و 75 دلار هنگام فروش آن.
IVI = $10,000 + $50 = $10,050
FVI = $12,500 + $500 – $75 = $12,925
ROI = [($12,925 – $10,050) ÷ $10,000] * 100 = 28.75%
منظور از IVI در فرمول بالا، سرمایهگذاری اولیه (یا هزینههای سرمایهگذاری) و منظور از FVI ارزش نهایی سرمایهگذاری میباشد. محاسبهی ROI سالانه، معایب ROI استاندارد (عدم در نظرگیری مدتزمان نگهداشت سرمایه) را از محاسبات حذف میکند.
نرخ بازگشت سرمایه سالانه ROI
محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ROI سالانه، راه حلی برای حذف محدودیت کلیدی محاسبات ROI استاندارد است. فرمول نرخ بازگشت سرمایه سالانه مانند زیر است:
اگر یک سرمایهگذاری فرضی در طی 5 سال، نرخ نرخ بازگشت سرمایه ROI پنجاه درصدی را به همراه داشته باشد، ROI سالانه، 10% خواهد بود. این میزان از تقسیم ROI کلی بر سالهای نگهداشت سرمایه به دست آمده است و میزان تقریبی ROI سالانه را نشان میدهد. میگوییم تقریبی چرا که تأثیر بهره مرکب را در نظر نمیگیرد. بهره مرکب در گذر زمان تأثیر غیر قابل اغماضی خواهد داشت. هرچه مدت زمان بیشتر باشد، تفاوت بین میانگین تقریبی ROI سالانه (که از تقسیم ROI کلی بر سالهای نگهداشت) و میزان واقعی ROI سالانه بیشتر خواهد بود. بر اساس فرمول بالا:
میتوانید نرخ ROI با زمان نگهداشت کمتر از یک سال را با تبدیل کسری زمان نگهداشت (تقسیم مدتزمان بر 12 ماه) محاسبه کنید. به عنوان مثال فرض کنید نرخ ROI سرمایهگذاری خاصی طی 6 ماه، 10% بوده باشد. پس:
ROI سالانه = [(1+0.10) 1/0.5−1]×100%=21.00%
عدد 0.5 در محاسبات بالا، بیانگر 6 ماه است.
مقایسه سرمایهگذاریها بر اساس نرخ بازگشت سرمایه سالانه
نرخ بازگشت سرمایه ROI سالانه زمانی مفید است که بخواهید میزان بازگشت سرمایه سرمایهگذاریهای مختلف را محاسبه و مقایسه کنید. فرض کنید سرمایه گذاری پنج ساله در سهام X، نرخ ROI پنجاه درصدی و سرمایهگذاری سه ساله در سهام Y، نرخ ROI سی درصدی را به دنبال داشته باشد. با استفاده از محاسبات زیر میتوانید بهترین سرمایهگذاری را مشخص کنید:
منظور از AROIX، نرخ ROI سالانه سهام X و منظور از AROIY نرخ ROI سالانه سهام Yمیباشد. بر اساس این محاسبات، سرمایهگذاری روی Y بسیار بهتر است.
ترکیب اهرم مالی (Leverage) با ROI
اگر از سرمایهگذاریتان سود ببرید، با استفاده از Leverage میتوانید تأثیرات نرخ بازگشت سرمایه ROI را بیشتر کنید. اما اگر ضرر کنید هم همین اثر را خواهد گذاشت و ضررهایتان را افزایش میدهد.
فرض کنید سرمایهگذاری، هزار سهام از یک شرکت فرضی .Worldwide Wickets Co را به قیمت هر سهام 10 دلار خریداری کرده و این خرید را با حاشیه ( margin ) 50% انجام دهد؛ یعنی 5000 دلار از سرمایه شخصی هزینه کرده و 5000 دلار از کارگزاری قرض گرفته و حساب مارجین ایجاد کند. این سهام دار، دقیقا یک سال بعد، سهامش را به ارزش 12.50 دلار به فروش میرساند. سود سهام این فرد، با زمان نگهداشت یک سال، 500 دلار بوده است. به علاوه 125 دلار برای کمیسیون معاملاتی (در زمان خرید و فروش) خرج کرده است. به علاوه برای مارجین دریافتی، نرخ بهره 9 درصدی در نظر گرفته شده است.
برای محاسبه ROI این مثال خیالی، نکات مهمی وجود دارد که باید در نظر داشته باشید. اول اینکه باید بهره ی مارجین (450 دلار) را در هزینههای کلی لحاظ کنید. سپس باید در نظر بگیرید که سرمایهگذاری اولیه اکنون 5000 دلار خواهد بود. چرا که با گرفتن وام مارجین، از اهرم استفاده کردهاید.
ROI = [($12.50 – $10)*1000 + $500 – $125 – $450] ÷ [($10*1000) – ($10*500)] * 100 = 48.5%
با وجود اینکه بازده خالص این معامله 450 دلار کاهش داشته، اما ROI دائما بالاتر از 48.50% خواهد بود (در مقایسه با زمانی که از اهرمی استفاده نکرده و نرخ بازگشت سرمایه 28.75% را تجربه میکنید).
بیایید کمی بیشتر بررسی کنیم. فرض کنید قیمت سهام به جای آنکه تا 12.50 افزایش بیاید، به 8.00 دلار سقوط کند. در این حالت سرمایهگذار تصمیم میگیرد که جلوی ضرر را بگیرد و موقعیتش را به طور کامل بفروشد. در این حالت ROI به صورت زیر محاسبه میشود:
نرخ بازگشت سرمایهی -41.50% (با اهرم) بسیار بدتر از نرخ -16.25% (بدون اهرم) است.
محاسبه ROI در اکسل
محاسبه ROI در اکسل بسیار سادهتر از محاسبه آن به کمک ماشین حساب است. در واقع مکانیزم محاسبه ROI در اکسل به این صورت است که شما مجموعه از فرمولها را در اکسل تعریف میکنید، ارقام مورد نظرتان را وارد و طیفی از محاسبات بازگشت سرمایه از بازده حقوق صاحبان سهام گرفته تا نرخ بازده داخلی و بازگشت سرمایه سالانه را به کمک آن محاسبه میکنید.
برای نمونه بیایید نرم بازگشت سرمایه سالانه را در تصویر زیر ببینیم. این عدد به صورت درصد به نمایش در خواهد آمد به این ترتیب که
ROI = (مقدار پایانی / مقدار شروع) ^ (1 / تعداد سال) -1
** برای محاسبه تعداد سال، تاریخ شروع خود را از تاریخ پایان کم کرده، سپس بر 365 تقسیم کنید.
*** علامت ^ نشانه توان است.
مزایا و معایب محاسبه ROI
مزایای نرخ بازگشت سرمایه
محاسبه سود و تاثیر سرمایه گذاری بر کسب و کار شما، هنگام تصمیم گیری برای شرکت بسیار مهم است. سه مزیت اصلی همیشه درباره محاسبه ROI مطرح است:
- به طور کلی محاسبه ROI آسان است. ارقام کمی برای تکمیل محاسبه مورد نیاز است که همه آنها باید در صورتهای مالی یا ترازنامه موجود باشد.
- قابلیت تحلیل مقایسه ای. به دلیل استفاده گسترده و سهولت محاسبه ROI، میتوان مقایسههای بیشتری را روی بازده سرمایه گذاری بین سازمانها انجام داد.
- سنجش سودآوری. ROI به درآمد خالص برای سرمایه گذاریهای انجام شده در یک واحد تجاری خاص مربوط میشود. در واقع معیار بهتری نسبت به محاسبه سودآوری شرکت یا تیم ارائه می دهد.
معایب محاسبه ROI
محاسبه ROI معایبی هم دارد. بیایید سه نمونه آن را با هم بررسی کنیم.
- این محاسبات زمان نگهداشت سرمایه را در نظر نمیگیرد که به هنگام مقایسه گزینههای سرمایه گذاری مشکل ساز خواهد شد. به عنوان مثال، اگر سرمایهگذاری X نرخ بازگشت سرمایه ۲۵% و سرمایهگذاری Y نرخ بازگشت سرمایه ۱۵% را به دنبال داشته باشد، ممکن است فرض کنید که X بهتر است. اما زمان بندی و مقیاس زمانی هیچ کدام از این پروژهها را نمیدانید. ممکن است که ROI پروژه X پنج ساله و ROI پروژهی Y یکساله باشد. با استفاده از ROI سالانه میتوانید بر این مشکل غلبه کنید.
- ROI قابلیت تطابق با ریسک را ندارد. همه میدانند که بازگشت سرمایه با ریسک عجین شده است. هرچه بازگشت سرمایه بالقوه بالاتر باشد، ریسک سرمایهگذاری هم بالاتر است. در دنیای بورس میتوانید به وضوح چنین چیزی را ببینید؛ سرمایهگذاری روی سهام شرکت های کوچک، در مقایسه با شرکت های بزرگ، بازگشت بالاتر (و ریسک بیشتری) دارد.
- اگر عمداً یا سهواً همه هزینهها را در محاسبات وارد نکنید، نرخ ROI خروجیتان اغراق آمیز خواهد بود. به عنوان مثال باید تمامی هزینهها را در محاسبهی ROI خرید و فروش املاک دخیل کنید. بهرهی وام، مالیات بر دارایی، بیمه و تمامی هزینههای تعمیر و نگهداری شامل خواهند شد. این هزینهها ROI را به میزان قابلتوجهی کاهش میدهند. بدون وارد کردن این هزینهها، به نرخ ROI اغراق آمیزی خواهید رسید.
- ROI هم مانند بسیاری از معیارهای سود آوری، در محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، روی سود مالی تمرکز میکند. مزایای فرعی (مانند مزایای اجتماعی و محیط زیستی) در ROI دخیل نیستند. معیار جدیدی به نام بازگشت سرمایهی اجتماعی (Social Return on Investment) یا SROI وجود دارد که به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا چنین مزایایی را هم در بررسیهایشان دخیل کنند.
سخن نهایی
در این مطلب سعی کردیم روشن کنیم که دقیقا بازگشت سرمایه roi .چیست نرخ بازگشت سرمایه ROI معیاری ساده و شهودی است که برای محاسبه سودآوری سرمایهگذاریها مورد استفاده قرار میگیرد. ROI هم مانند سایر معیارها معایبی دارد؛ مدت زمان نگهداشت سرمایه و ریسک پذیری را در محاسبات دخیل نمیکند. با این وجود – و برخلاف محدودیتهای مذکور – ROI هنوز هم یک معیار کلیدی است که برای آنالیز، مقایسه و رتبه بندی گزینههای سرمایهگذاری موجود مورد استفاده قرار میگیرد.
سوالات متداول
چگونه ROI را به صورت دستی محاسبه می کنید؟
نرخ بازگشت سرمایه یا ROI بازده خالص سرمایه تقسیم بر هزینه سرمایهگذاری است؛ به عبارت دیگر میتوانید مقدار شروع را از مقدار فعلی کسر کنید و سپس تقسیم عدد بر مقدار شروع کنید. میتوان مقدار ROI را به کمک ابزارهایی مانند اکسل یا به صورت دستی محاسبه کنید.
درصد ROI خوب چقدر است؟
با توجه به محاسبات مرسوم، بازگشت سرمایه سالانه تقریباً 7٪ یا بیشتر، بازده سرمایه گذاری خوبی برای سرمایه گذاری در سهام در نظر گرفته می شود. از آنجایی که این مقدار به صورت سالانه محاسبه میشود ممکن است کمی کمتر یا بیشتر باشد.
مفهوم ریسک و انواع آن
کسب و کار نیوز - هنگامی که صحبت از ریسک می شود، واژه تهدید و خطر در اذهان متبادر می گردد ؛ اما ریسک فقط به معنای منفی نیست.
در واقع به طور کلی، عدم اطلاع از زمان آینده را نشان میدهد. شاید با در معرض ریسک قرار گرفتن بتوان با فرصتهای مثبت مواجه شد.البته این فرصتها در موضوعات مالی دسته بندی می گردند. اصولا ریسک دارای دو وجه مثبت و منفی است. همچنین معمولا مفهوم ریسک بیشتر در امور مالی و سرمایهگذاری هویدا می گردد.
وجود ریسک و انواع آن
از بدو آفرینش انسانها همیشه در معرض انواع مخاطرات ( سیل زلزله آتشفشان و…..) بودهاند و در طول زمان آموخته اند که حوادث طبیعی را پیشبینی کرده و حتی المکان از آنها احتراز نمایند. با پیشرفت علم و تکنولوژی انسانها در مقابل تصمیمگیریها و پیچیدگیهای بیشتری قرار گرفته ومتقابلا در معرض ریسکهای بیشتری قرار میگیرد.
اصولا ریسک شامل دو دسته میشود:
۱٫ ریسک واقعی یا خالص (Pure Risk)
این دسته از ریسکها شامل عوامل طبیعی مثل تصادفات ، وقوع بیماری، سیل و زلزله و سایربلایای طبیعی و …. هستند که عموما در اختیار ما نبوده و در صورت وقوع، نتیجهای جز خسارت ندارند. این ریسکها عموماً قابلیت بیمه شدن دارند
۲٫ ریسک مالی یا سرمایه گزاری
این دسته از ریسکها عموما در شرایط اقتصادی قابل سنجش بوده و خروجی آن میتواند سود یا ضررباشد. انواع سرمایهگذاریهای اقتصادی ( خرید سهام ،مشارکت در تولید،خرید ارز ،طلا و….) شامل این ریسکها می گردد.
بدیهی است ریسکهای نوع اول تماما زیان ده هستند و صرفا با استفاده از ابزار بیمه میتوان خسارات ناشی از آن را کاهش داد. اما ریسکهای نوع دوم قابلیت حصول سود ده را دارند.
اصولا به اختلاف احتمال میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی ریسک گفته میشود. این انحراف بازده میتواند مثبت یا منفی باشد، هر اندازه احتمال عدم موفقیت در سرمایهگذاری بیشتر باشد، در اصطلاح گفته میشود که ریسک سرمایهگذاری بیشتر خواهد بود.
دسته بندی سرمایه گزاران از منظر قبول انواع ریسک
سرمایهگذاران در این خصوص به سه دسته تقسیم می گردند:
• اشخاص ریسک گریز : این افراد رویکرد محافظهکارانه داشته و ترجیح میدهند، سرمایه گزاری بازده مطمئنی داشته واحتمال ضرر و زیان در حداقل ممکن باشد.
• اشخاص ریسکپذیر : این اشخاص رویکرد جسورانه داشته و ریسک بالا را به منظور دریافت سود بالاتر میپذیرند.
• افراد خنثی نسبت به ریسک: سومین گروه افرادی هستند که به اصطلاح آنها را ریسک خنثی مینامند. این افراد ارزش پولی را مقدار ارزش اسمی آن میدانند.
قابل ذکر است که ریسکپذیری و ریسک گریزی به معنای به استقبال ریسک رفتن و از ریسک فراری بودن نیست. بلکه نشان میدهد، افراد ریسک گریز در ازای قبول ریسک بیشتر، بازدهی بیشتری انتظار دارند و متقابلا افراد ریسکپذیر در ازای پذیرش ریسک بیشتر، بازدهی کمتری توقع دارند. این قانون که کسب سود بیشتر تنها با پذیرش ریسک بیشتر امکان پذیر است گویای این حقیقت است که نمیشود ریسک نکرد و سود به دست آورد و در مقابل نیز اگر فردی ریسک بالاتری بپذیرد به طور طبیعی باید انتظار سود بیشتری داشته باشد. در واقع ما با پذیرش ریسک بیشتر سود بیشتری دریافت میکنیم که به آن خرج ریسک میگویند. خرج ریسک در سرمایهگذاریهایی که ریسک بالاتری دارند، بیشتر است.
مبانی اندازه گیری انواع ریسک سرمایه گذاری
برای سنجش ریسک مالی معیارهای متفاوتی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها انحراف معیار میزان سود در بازه زمانی مشخص قبلی یک سرمایهگذاری است. بالا بودن انحراف معیار محاسبه شده ، نشاندهنده بالا بودن ریسک سرمایهگذاری میباشد. اغلب شرکتها بخشی از زمان و منابع مالی خود را صرف شناسایی انواع ریسکهای مختلفی که در معرض آن هستند قرار داده تا بتوانند میزان ریسک خود را سنجش و مدیریت کنند.
اغلب ریسکهای سرمایهگذاری، به دو نوع اساسی تقسیم میشود:
۱- ریسک سیستماتیک
این ریسک، مختص شرایط سیاسی و اقتصادی کلان جامعه است که قابل حذف و اجتناب از آن توسط اشخاص و یا شرکتها نبوده واین ریسک بر کل بازار اثرگذاشته و محدود به صنعت خاص نیست.
۲- ریسک غیرسیستماتیک
برخلاف ریسک قبلی، این نوع ریسک قابل کنترل و کاهش است. به عنوان مثال میتوان سهام شرکتی را که در اثر مدیریت و تصمیمگیریهای غلط یا مواجهه با شرایط بحرانی با افت قیمت مواجه شده را خریداری نکرد و از این ریسک جلوگیری نمود.
البته جز دو مورد فوق، انواع دیگری نیز از ریسک وجود دارد که برخی زیرمجموعه همین دو نوع ریسک هستند.
۳- ریسک نرخ سود (Interest rate risk)
این نوع ریسک وقتی مطرح میشود که چند مورد برای سرمایهگذاری موجود باشد ، مثلا سرمایهگذاری در خرید سهام یا اوراق مشارکت. تفاوت نرخ سود این دو سرمایهگذاری میتواند ما را به یکی از دو گزینه که ریسک کمتری برای ما دارد، جلب کند. به عنوان مثال اگر خرید سهام ۲۰ درصد سود و خرید اوراق سود ثابت ۱۵ درصدی داشته باشد و بانک سود اوراق را تا سطح ۲۰ درصد افزایش دهد در این صورت به صرفه است که با ریسک کمتری به جای سهام اوراق مشارکت خریداری گردد .
لازم به توضیح است که این ریسک عموما روی اوراق مشارکت و اوراق بدهی تاثیر گذارتر است.
۴- ریسک تورم (Inflation risk)
نظربه اینکه بازدهی خالص از اختلاف بازدهی ناخالص و نرخ تورم حاصل میشود بنا براین افزایش نرخ تورم بر بازدهی سرمایهگذاری موثر است. به عنوان مثال با انتظار سود و بازدهی ۴۰ درصدی از فعالیتی اقتصادی با نرخ تورم سالانه ۲۰ درصد ، در نهایت عملا ۲۰ درصد سود و بازدهی خواهد داشت. هرچه نرخ تورم افزایش یابد از مقدار سود کاسته میشود. بنابراین باید در فعالیتی سرمایهگذاری شود که سود بیشتری داشته و نهایتا پس از کسر تورم، رضایت سرمایه گزار را فراهم کند. به این ریسک که در اثر افزایش نرخ تورم به سرمایه گزار تحمیل میشود، ریسک تورم میگویند.
۵- ریسک مالی (Financial risk)
تمام شرکتها در صورتهای مالی خود بخشی تحت عنوان، تسهیلات و تعهدات مالی دارند. هرچه تعهدات مالی شرکت و وامهای دریافتی بیشتر باشد، توان شرکت جهت توسعه و گسترش و افزایش سوددهی کاهش مییابد. به این نوع ریسک، ریسک مالی گفته میشود. بسیاری از سرمایهگذاران با لحاظ این نکته سهام شرکتها را خریداری میکنند و از شرکتهایی که تعهدات مالی زیادی دارند به دلیل ریسک مالی فاصله گرفته و به سراغ گزینههای کم ریسک تر میروند.
۶- ریسک قابلیت نقدشوندگی (liquidity risk)
ویژگی دارایی مطلوب، دارایی است که قدرت نقدشوندگی بالا دارد. اگر دارایی به راحتی فروش نرود، صاحب آن دارایی، با ریسک نقدشوندگی مواجه است. در مورد سهام نیز این ریسک وجود دارد. فرض کنید قصد دارید سهام شرکتی را در بازار به فروش برسانید ولی به دلیل عملکرد نامناسب شرکت، کسی سهام را نمیخرد. در این حالت شما با ریسک نقد شوندگی مواجه هستید. هرچه سرعت خرید و فروش سهمی بیشتر باشد و معاملات آن را روانتر باشد این ریسک در آن کم رنگتر است.
۷- ریسک نرخ ارز (currency risk)
این نوع ریسک در خصوص شرکتهای وارداتی، بسیار با اهمیت است. اگر شرکت مورد نظر شما، عمده مواد اولیه خود را وارد میکند، با رشد نرخ ارز، درگیر چالش ریسک نرخ ارز خواهد شد و هزینه زیادی را متحمل میشود. با رشد هزینهها، سود دهی شرکت کاسته شده و نتیجه نهایی آن، عدم رغبت سرمایهگذاران به خرید شرکت مذکور است. البته این ریسک، نوعی ریسک غیر سیتماتیک محسوب میشود که توسط شرکتها قابل کنترل نیست.
۸- ریسک تجاری
در این نوع ریسک به این موضوع دقت میشود که آیا شرکت قادر به فروش محصولات و تامین هزینههای عملیاتی خود است یا خیر؟ به عبارتی، ریسک تجاری کلیه هزینههای یک کسب و کار برای عملیاتی ماندن را در نظر میگیرد. این هزینهها شامل حقوق، هزینه تولید، اجاره تسهیلات، دفتر و هزینههای اداری میشود. سطح ریسک تجاری یک شرکت تحت تأثیر عواملی مانند هزینه قیمت تمام شده کالاها، حاشیه سود، رقابت و سطح کلی تقاضا برای محصولات یا خدماتی است که به فروش می رسد ، میباشد.
۹- ریسک اعتباری
این نوع ریسک ، ریسک عدم بازپرداخت سود یا اصل بدهی قلمداد میشود. این نوع ریسک برای سرمایهگذاران اوراق قرضه، نگران کننده است. اوراق قرضه دولتی، کمترین میزان ریسک اعتباری و به همین ترتیب کمترین میزان بازده را دارند. از طرف دیگر اوراق بهادار شرکت، دارای بالاترین میزان ریسک اعتباری و در نتیجه نرخ بهره بالاتر هستند.
۱۰- ریسک کشور
ریسک کشور، به عدم توانایی یک کشور در پرداخت تعهدات مالی گفته میشود. در صورت بروز چنین ریسکی، به عملکرد سایر بخشهای مالی کشور نیز آسیب وارد میشود. همچنین بروزآسیب به سایر کشورهای در ارتباط با آن نیز محتمل است. این ریسک در غالب کشورهای در حال توسعه که کسری بودجه شدید دارند، رخ میدهد.
۱۱- ریسک سیاسی
ریسک سیاسی زیرمجموعه ریسک سیستماتیک است. در این حالت، آشوب ،بیثباتی سیاسی، جنگ، کنترلهای نظامی، تغییر قوانین دولتی، بر تصمیمهای سرمایهگذاری اثر میگذارد. این نوع ریسک با عنوان ریسک ژئوپلیتیک نیز شناخته میشود. نکتهای که در مورد این ریسک وجود دارد، آن است که هر چه افق زمانی سرمایهگذاری طولانیتر شود، این ریسک بیشتر میشود.
دیدگاه شما