بررسی انواع بازار پایه در فرابورس

انواع بازار بورس

مقاله کنفرانس
بررسی تکنیک های پیش بینی قیمت سهام در بازار بورس بر پایه هوش مصنوعی

چکیده:
آگاهی از قیمت های آینده شاخص های مالی، رویای سرمایه گذاران است. رفتار بازار دایما در حال تغییر است و روش های مرسوم با ریسک زیادی برای سرمایه گذاران همراه است. به عبارت دیگر توزیع سری های زمانی مالی در طول زمان دایما در حال تغییر می باشد. در سال های اخیر، سرمایه گذاران به منظور کاهش ریسک های سرمایه گذاری خود نسبت به پیش بینی دقیق تر شاخص های بازارهای سهام علاقمند شده اند، زیرا پیش بینی درست این شاخص ها آنها را در کاهش ریسک های بازار و افزایش فرصت های سرمایه گذاری یاری می کند.این پژوهش از نظر جمع آوری اطلاعات یک مطالعه کتابخانه ای، از نظر هدف یک تحقیق کاربردی و همچنین از نظر ماهیت و روش یک تحقیق توصیفی موردی می باشد.این مقاله با هدف بررسی مدل های مختلف پیش بینی رفتار غیر خطی سهام، در واکنش به متغیر های مختلف صورت کرفته است تا با تحلیل مدل های مختلف، توانایی و قدرت پیش بینی آنها را مقایسه نماید، باید توجه داشت که مدل های ریاضی و شبکه عصبی دارای نقاط ضعف و قدرت است؛ اما تحقیقات گذشته نشان داده است که ترکیب خاصی از این دو و یا ترکیب آن ها با الگوریتم های تکاملی می تواند مدلی دقیق تر را ارایه دهد.

حذف دامنه نوسان، بهترین گزینه برای بهبود وضعیت بازار سهام

تهران- ایرنا- مدیرعامل فرابورس ایران به تغییر دامنه نوسان اشاره کرد و گفت: ممکن است زمانی اعلام شود که برای بهبود وضعیت بازار سرمایه، دامنه نوسان حذف شود یا دامنه نوسان ۱۰ درصدی وجود داشته باشد، که بین این دو، گزینه حذف دامنه نوسان را انتخاب می‌کنم.

به گزارش روز یکشنبه خبرنگار اقتصادی ایرنا، بازار سرمایه سال ۹۹ را با صعود پرشتاب قیمت‌ها در بازار سهام آغاز کرد و در مردادماه شاخص کل بورس تهران به اوج خود یعنی بیش از دو میلیون واحد رسید، در این مدت بالغ‌ بر ۱۲۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی به این بازار وارد شد، در ادامه معاملات این بازار، شاخص بورس با ریزش عمومی قیمت‌ سهام در بسیاری از صنایع از اوج تاریخی خود فاصله گرفت و در آخرین روز کاری این سال در سطوح بالای یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد ایستاد.

خبرگزاری ایرنا در گفت و ‌گویی تفصیلی با مدیرعامل فرابورس ایران به بررسی علل افت و خیز بازار سهام در سالی که گذشت پرداخت و عوامل موثر بر صعود و نزول قیمت‌ها در این سال را مورد بحث و بررسی قرار داد.

«امیر هامونی» در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره علل و عوامل افت‌ و خیز معاملات بازار سهام در بورس و فرابورس و نوسانات شاخص کل در سال ۹۹ گفت: اظهارنظر درباره این موضوع نیازمند بررسی وضعیت بازار در سال ۹۸ است، در اسفند سال ۹۷ و ابتدای سال ۹۸ با برخی اتفاقات غیرمترقبه و بروز حوادث طبیعی مانند سیل در شمال و جنوب ایران، زلزله کرمانشاه و کرمان روبه‌رو شدیم، همچنین در کنار آن شیوع ویروس کرونا در انتهای سال ۹۸ باعث شد تا نیاز به تامین مالی مورد توجه قرار گیرد.بررسی انواع بازار پایه در فرابورس

کریدور نرخ سود بانکی قابل اصلاح است

هامونی با بیان اینکه نرخ سود بازار بین‌بانکی از اواخر سال ۱۳۹۸ به دلیل افزایش نقدینگی ناشی از کرونا روندی نزولی را آغاز کرد، خاطرنشان کرد: این موضوع نشان‌دهنده افزایش نقدینگی در بازار بود که باعث شد تا بانک‌ها حاضر شوند با نرخ کمی یکدیگر را تامین مالی کنند و بازار سهام با قدرت بسیار بیشتر به روند صعودی خود ادامه دهد.

مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه بانک مرکزی تاکنون در کنترل نرخ سود بانکی موفق عمل کرده است بررسی انواع بازار پایه در فرابورس و فرابورس ذینفع تصمیم‌گیری‌های اتخاذ شده و انجام اقدامات جدید از سوی بانک مرکزی است، افزود: اکنون نرخ سود بین‌بانکی حدود ۲۰ درصد است، بانک مرکزی در تلاش است تا برخی از اقدامات مانند عملیات بازار باز و بازخریداوراق مالی اسلامی را به سرانجام برساند.

وی با بیان اینکه نرخ سود بانکی اکنون بین ۱۴ تا ۲۲ درصد است و کریدور نرخ سود بانکی قابل اصلاح است، اظهار داشت: با بهینه کردن نرخ سود بانکی و با دست یافتن به نرخ قابل اتکا و کاهش نوسان در سایر بازارها می‌توان ریشه مسائل ایجادشده در بازارهای سرمایه‌گذاری را برطرف کرد.

ورود بالغ‌بر ۱۲۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی به بورس

هامونی خاطرنشان کرد: بازار که از مردادماه وارد مدار نزولی شد ناشی از کاهش ورود نقدینگی بود و دیگر از آن زمان به بعد نقدینگی چندانی به این بازار وارد نشد.

به گفته مدیرعامل فرابورس ایران شاید بتوان با دامنه نوسان و دیگر اقدامات به کارگرفته شده سرعت رشد و افت شاخص بورس را کاهش و افزایش داد، اما نباید ریشه این موضوع را فراموش کرد زیرا ریشه و دلیل افت‌وخیزها مربوط به جای دیگر است و خارج از حیطه اختیارات بازار سرمایه و سازمان بورس قرار دارد.

وی به میزان نقدینگی وارد شده به بازار سهام اشاره کرد و گفت: از ابتدای سال که بازار در مدار صعودی پرشتاب قرار داشت تا مردادماه که شاخص بورس وارد مدار نزولی شد بالغ‌ بر ۱۲۰ هزار میلیارد تومان وارد بازار شد.

علت اصلی ریزش بورس چیست؟

هامونی در پاسخ به این سوال که آیا دولت مقصر اصلی ریزش شاخص بورس در بازار بررسی انواع بازار پایه در فرابورس بررسی انواع بازار پایه در فرابورس است یا خیر گفت: برای پاسخ به این سوال باید نکاتی را در نظر گرفت مبنی بر اینکه آیا دولت با قصد و نیت قبلی و با هدف دستکاری قیمت به دنبال روند صعودی بازار بوده است؟ آیا دولت به دنبال این بوده است تا بعد از افزایش غافلگیرکننده قیمت‌ها سهام خود را بفروشد و از این بازار خارج شود؟ آیا دولت چنین نگاه سفته‌بازانه‌ای را به بازار سهام داشته است؟

مدیرعامل شرکت فرابورس ایران اظهار داشت: دولت به هیچ عنوان به دنبال هیچ‌یک از این مسائلی که مطرح‌شده است نبود، یکی از مشکلاتی که بازار را به این روز انداخت و باعث اصلاح و کاهش شدید قیمت سهام شرکت‌ها شد، برنامه‌های بهینه ناسازگار بود که بازار را از مسیر صعودی خود بازگرداند.

وی اظهار داشت: در کشور برخی از دستگاه‌های اقتصادی که بر سود شرکت‌های بورسی تاثیرگذار هستند دارای یک ناسازگاری با یکدیگر هستند که باعث تغییر مسیر معاملات بورس در بازار شدند، در حالی که ممکن است برنامه‌ آن‌ها در بین مجموعه خود هماهنگ و دارای تاثیر مثبت در عملکرد آن‌ها باشد.

مدیرعامل فرابورس ایران با تاکید بر اینکه نمی‌توان اعلام کرد که دولت با هدف و برنامه‌ریزی قبلی وارد این بازار شده است و این موضوع را به صورت تلویحی در بازار رد می‌کنم، گفت: دولت به هیچ عنوان در بازار هدف سفته بازانه‌ای را نداشته و ندارد، زیرا قرار نیست دولت برای دو روز در این بازار بماند، کسب درآمد کند و در انتها از این بازار خارج شود.

هامونی با بیان اینکه دولت امسال بخشی از کسری بودجه خود را از طریق اخذ مالیات بررسی انواع بازار پایه در فرابورس و بخش دیگر را از اوراق در فرابورس تامین مالی کرده است، گفت: دولت با نگاه درستی اقدام به ورود در بازار سرمایه کرده است؛ چرا که تامین مالی از طریق اوراق راه‌حل بهینه و دقیق‌تری نسبت به تامین مالی از طریق انتشار پول است.

کسب درآمد ۱۹ هزار میلیارد تومانی دولت از صندوق‌های دارا یکم و پالایش یکم

به گفته مدیرعامل فرابورس ایران مجموع پولی که دولت از این بازار و از طریق دارا یکم و پالایش یکم کسب کرد، مبلغ چندان قابل‌توجهی نیست.

وی به کسب درآمد ۱۹ هزار میلیارد تومانی دولت از طریق صندوق‌های ETF اشاره کرد و افزود: این رقم شامل تقریبا ٦ هزار میلیارد تومان برای دارا یکم و ۱۳ هزار میلیارد تومان برای پالایش یکم می‌شود، این در حالی است که دولت از ابتدای سال در فرابورس از طریق اوراق مرابحه و اسناد خزانهبالغ‌بر۱۸۳هزار میلیارد تومان تامین مالی کرده است، پس چطور این امکان وجود دارد که بخواهد برای حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان خود را بدنام کند و به صورت عامدانه بورس را صعودی و در انتها بازار را با چنین شتابی نزولی کند.

هامونی با بیان اینکه وجود چنین منطقی ضعیف است و به هیچ عنوان با واقعیات جور درنمی‌آید، افزود: ریزش بورس ناشی از اتفاقات اخیر بوده است، مسئولان باید پای مردمی کردن اقتصاد بایستند.

مدیرعامل شرکت فرابورس ایران تاکید کرد: گاهی ممکن است مشکلاتی به صورت ناخواسته در کشور رخ دهد که در بورس اثر منفی بگذارد، بهتر است دولت آن‌ها را در هیات دولت برطرف کند تا دستگاه‌ها با هماهنگی یکدیگر به فعالیت بپردازند.

دولت مخالف قیمت‌گذاری دستوری است

مدیرعامل شرکت فرابورس ایران به مطرح شدن قیمت‌گذاری دستوری اشاره کرد و گفت: به کار گرفتن این اقدام فقط باعث ایجاد رانت برای سفته‌بازان می‌شود، این موضوع باید مدنظر قرار گیرد که قیمت‌ها فقط باید از طریق بازار تعیین شوند.

هامونی با بیان اینکه با قیمت‌گذاری دستوری علاوه بر ایجاد رانت برای سفته‌بازان، زمینه به دست آوردن رانت اطلاعاتی برای برخی از سهامداران فراهم می‌شود تا به دستگاه‌های مزبور دسترسی پیدا کنند، خاطرنشان کرد: مکانیزم قیمت بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، برای مثال با تعیین قیمت کالا در بورس کالا و برق در بورس انرژی رانت اطلاعاتی خودبه‌خود از بین می‌رود و می‌توان شاهد ایجاد شفافیت در انجام معاملات باشیم.

مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه باکشف قیمت‌ها از طریق عرضه و تقاضا زمینه پیش‌بینی‌پذیر شدن معاملات و رقابت‌پذیری بازار فراهم می‌شود و در این صورت بازار تحلیل‌پذیر خواهد شد، گفت: با رقابت‌پذیری بازارها به طور حتم قیمت‌ها به قیمت‌های واقعی نزدیک‌تر و یارانه‌ها هدفمندتر خواهد شد که این موضوع زمینه اصلاح الگوی مصرف را فراهم و مسئله کسری بودجه دولت را برطرف می‌کند.

وی اظهار داشت: با رقابت‌پذیر شدن اقتصاد، قیمت‌ها از حالت دستوری خارج می‌شوند و بازار رقابتی‌تر عمل خواهد کرد، در نهایت با مدیریت کسری بودجه دولت، زمینه کنترل تورم نیز فراهم خواهد شد.

وی با بیان اینکه هماهنگی‌های خوبی بین بورس و بانک مرکزی برای بهبود وضعیت بازار صورت گرفت تا بتوان شاهد بازگشت دوباره روند صعودی به بازار باشیم، گفت: دولت خود مخالف قیمت‌گذاری دستوری بود و از مواضع اعلام شده کوتاه آمد که این موضوع خود نوعی موفقیت و برای اقتصاد مردمی نوعی دستاورد محسوب می‌شود.

انجام حمایت حقوقی از بازار تا یک ماه

هامونی به حمایت حقوقی‌ها از بازار اشاره کرد و افزود: زمانی که وعده حمایت حقوقی‌ها از بازار داده شد قرار بر کاهش نرخ دلار تا ۱۵ هزار تومان یا تصمیم‌گیری برای قیمت‌گذاری دستوری فولاد و خودرو نبود، چنین صحبت‌هایی به شدت روند بازار را تحت تاثیر خود قرار داد.

مدیرعامل فرابورس ایران به تلاش‌های صورت گرفته برای بازگرداندن رشد به بازار سهام اشاره کرد و افزود: هر آنچه که در توان وزارت امور اقتصادی و دارایی، شورای عالی بورس و سازمان بورس بود انجام شد تا بورس به روند صعودی خود بازگردد.

وی اظهار داشت: از بازارگردانی گرفته تا تغییر ریزساختارها و مذاکره با حقوقی‌ها برای بهبود وضعیت بازار انجام شد، در واقع اقداماتی را که مسئولان در بازار سرمایه می‌توانستند انجام دهند تا روند بازار بهتر شود صورت گرفت، اما اقدامات به کار گرفته شده با نتیجه مثبت همراه نبودو متغیرهای کلان دیگری نیز در این روند اثرگذار بودند.

هامونی با بیان اینکه از زمانی که وعده حمایت حقوقی‌ها داده شد تا یک ماه، حقوقی‌ها هر روز صبح با هماهنگی شرکت بورس تهران و سازمان بورس از بازار حمایت کردند، گفت: با این اقدام وضعیت بازار بهتر و روند معاملات ثبات پیدا کرد اما بعد از ایجاد برخی از ناهماهنگی‌ها که به آن اشاره کردم، روند بازار تغییر کرد و دیگر شاهد تاثیر مثبت حمایت حقوقی‌ها از بازار نبودیم.

مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه ما نمی‌توانستیم به نمایندگی از همه ارگان‌ها اعلام کنیم بازار باید مثبت شود، افزود: زمانی که امکان فروش سهام عدالت در بازار فراهم شد، در مذاکرات انجام شده با بانک مرکزی اعلام کردیم که بهتر است برای بهبود وضعیت بازار کارت اعتباری سهام عدالت اعطا شود تا از این طریق فشار فروش در بازار کاسته شود، اکنون نهایی شدن اجرای این اتفاق در حال انجام است و زیرساخت‌های لازم برای آن فراهم شده است.

افزایش فرصت تحلیل در بازار سهام با وجود دامنه نوسان

هامونی به تصمیم اتخاذ شده از سوی شورای عالی بورس برای تغییر دامنه نوسان و تاثیر آن در روند معاملات بازار اشاره کرد و گفت: بحث ریزساختارها مانند تغییر دامنه نوسان می‌تواند به لحاظ روانشناسی تا حدی کنترل و کمک‌کننده به بازار باشد زیرا مردم از این طریق تصور می‌کنند که سهام آن‌ها در جهت روند صعودی با رشد زیادی همراه می‌شود و در جهت منفی کمتر افت خواهد کرد.

مدیرعامل فرابورس ایران با اشاره به اینکه قیمت‌گذاری سهام از طریق تحلیل بنیادی صورت می‌گیرد، اظهار داشت: بهتر است این موضوع مدنظر قرار گیرد که در تحلیل‌های صورت گرفته در بازار برای خرید سهام باید بنیاد اقتصاد در نظر گرفته شود و از این رو باید مدنظر داشت که تغییر ریزساختارها فقط فرصت تحلیل و بررسی سهام را به مردم می‌دهند.

هامونی اظهار داشت: عوامل بنیادین حاکم بر صنایع مختلف باید با برنامه‌های بهینه و سازگارهمراه باشد و رئیس فعلی سازمان بورس اکنون به دنبال این اقدام است.

مدیرعامل فرابورس ایران در ادامه به برداشته شدن دامنه نوسان در معاملات بورس تاکید کرد و افزود: به لحاظ کارشناسی مدافع برداشته شدن دامنه نوسان هستم اما این اقدام باید در شرایط خاص رخ دهد تا فرصت بیشتری را به مردم برای تحلیل بدهد.

وی با بیان اینکه در مورد باز شدن یا حذف دامنه نوسان باید دو نکته مدنظر قرار گیرد، اظهار داشت: ممکن است در زمانی اعلام شود که برای بهبود وضعیت بازار دامنه نوسان حذف شود یا دامنه نوسان وجود داشته باشد اما میزان نوسان آن به ۱۰ درصد افزایش پیدا کند در این زمان و بین دو گزینه موجود، برداشته شدن دامنه نوسان را انتخاب می‌کنم.

هامونی خاطرنشان کرد: تا مدت‌زمانی در «تابلو ج بازار پایه» دامنه نوسان وجود نداشت، اما «تابلو ب» با دامنه نوسان ۱۰درصدی همراه بود، تحت این شرایط «تابلو ب» که دارای محدودیت نوسان بود نوسان بیشتری را نسبت به «تابلو ج» تجربه کرد که هیچ دامنه نوسانی را نداشت.

به اعتقاد مدیرعامل فرابورس ایران برداشته شدن دامنه نوسان بورس به عنوان اقدامی مثبت تلقی می‌شود که می‌تواند باعث ایجاد نظم بخشیدن در معاملات این بازار شود، اما موکدا این امر باید با برنامه‌ریزی و در نظر گرفتن تدابیر ویژه صورت بگیرد.

افق برنامه‌ریزی سهامداران در بازار سرمایه

وی در ادامه این گفت‌وگو سهامداران را مورد خطاب قرار داد و به آن‌ها توصیه کرد: سهامداران اگر از آموزش لازم برای سرمایه‌گذاری در بورس برخوردارند می‌توانند به صورت مستقیم سرمایه‌های خود را وارد این بازار کنند اما اگر از اطلاعات لازم برخوردار نیستند و فقط به منظور سرمایه‌گذاری در بازاری شفاف به دنبال سرمایه‌گذاری در این بازار هستند، ورود مستقیم آن‌ها به این بازار مضر است و ضرر و زیان حتمی این افراد را به دنبال خواهد شد.

هامونی با تاکید بر اینکه افق برنامه‌ریزی سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه از دیگر عوامل اثرگذار در معاملات بورس است، گفت: در ابتدا باید مشخص شود که سهامداران در این بازار به دنبال سرمایه‌گذاری یک ماهه یا سرمایه‌گذاری بلندمدت هستند، زیرا پرتفوی این افراد باید متفاوت و متناسب با افق سرمایه‌گذاری آن‌ها باشد.

مدیرعامل فرابورس ایران درجه ریسک‌پذیری و ریسک‌گریزی برای سرمایه‌گذاری در بورس را موضوعی بااهمیت در این بازار دانست و افزود: برای دو فرد با پس‌انداز، افق برنامه‌ریزی و با میزان سواد مالی یکسان اما با دو درجه ریسک‌گریزی متفاوت باید دو روش مختلف نیز برای سرمایه‌گذاریآن‌ها در بورس در نظر گرفت.

هامونی با اشاره به روند معاملات بورس در سال ۱۴۰۰ گفت: نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی را از وضعیت بازار برای سال آینده ارائه داد اما این موضوع باید مدنظر قرار گیرد که زمانی که بورس ایران مردمی باشد، اقتصاد ایران بسیار بهتر خواهد شد.

دلایل، انواع و اهداف افزایش سرمایه شرکت ها [با مثال]

افزایش سرمایه در همه شرکت ها شامل : شرکت مسئولیت محدود ، شرکت سهامی خاص و شرکت سهام عام انجام می شود تا دارایی ها به روز شده و سهامداران و ذینفعان ، درک درست تری از شرایط یک بنگاه اقتصادی داشته باشند .

افزایش سرمایه مثل هر رویه ای در حوزه شرکت ها ، طبق قانون تجارت صورت می گیرد و در بازار بورس نیز، کلیه شرکت هایی که در بازار بورس یا فرابورس و پایه فرابورس فعالند، بایستنی مستندات و دلایل افزایش سرمایه را به صورت مکتوب به سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرده تا مورد بررسی و ارزیابی قرار بگیرد.

در شرکت های مسئولیت محدود و سهامی خاص غیر دولتی، افزایش سرمایه مثل شرکت های سهام عام پذیرفته شده در بازار بورس، فرآیند های قانونی و پیچیده ندارد. برای آشنایی با دلایل، انواع و اهداف افزایش سرمایه شرکت ها، در این گفتار سایت، اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهیم.

ارائه خدمات مالی و مالیاتی در شرکت حسابداری محاسبان تلاشگر خبره

شرکت محاسبان تلاشگر خبره با سال ها تجربه موفق در ارائه خدمات مشاوره و مالیاتی و خدمات حسابداری و مالی شامل: تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی، تنظیم گزارش توجیهی افزایش سرمایه شرکت‌ها به منظور اخذ تسهیلات، امور مربوط به ارزش افزوده، گواهی مربوطه، تنظیم گزارشات فصلی، انجام حسابداری شرکت های بازرگانی، پیمانکاری، خدماتی، تولیدی، نظارت بر واحدهای مالی جهت کنترل اسناد و به روز رسانی نرم افزارهای مربوطه، آماده ارائه خدمات به مودیان مالیاتی و اشخاص حقیقی و حقوقی سراسر کشور است تا از بخشودگی و معافیت های مالیاتی حداکثری، بهره مند شده و بهره وری کسب و کار و سود دهی خود را افزایش دهند.

با ما همراه باشید.

افزایش سرمایه چه معنایی دارد ؟

افزایش سرمایه، یکی از مهم ترین موضوعات در بنگاه های اقتصادی به خصوص در میان شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس و فرابورس ایران است. بعضی از شرکت ها به دلیل حجم بالای فعالیت و سودآوری و میزان سود انباشته، سال به سال افزایش سرمایه قانونی انجام داده و مستندات آن را در سامانه ناشران بورس (کدال: codal.ir) منتشر می کنند.

مثلا شرکت خدمات انفورماتیک ایران که با نماد رانفور شناخته می شود و از بهترین شرکت های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران محسوب می شود، از سال ۱۳۹۰ تا پنجم مرداد ماه سال ۱۳۹۷، ۳۲۰۰ درصد افزایش سرمایه در سه مرحله داده است و سرمایه خود را از ۲۵۰ میلیون قطعه سهم به ۸ میلیارد و ۴۰۰ میلیون سهم افزایش داده است. یعنی اگر شما در سال ۱۳۹۰، سهامدار شرکت رانفور بودید، ظرف ۷ سال اخیر، تعداد سهام شما بیش از ۳۲ برابر افزایش یافته بود.

(وضعیت سهام شرکت خدمات انفورماتیک ایران در اواخر دی ماه ۹۷ با ۸.۴ میلیارد سهم و قیمت ۱۱۵۳۰ ریال که حاصل چندین بررسی انواع بازار پایه در فرابورس بار افزایش سرمایه در چند سال اخیر است)

البته بعضی از شرکت های سهامی عام در بازار بورس ایران هم هستند که حتی پس از گذشت ۱۰ سال، مستندات افزایش سرمایه آن ها یا به نهادهای نظارتی، تحویل داده نشده یا هنوز برای اعمال افزایش سرمایه، تایید نشده است. نمونه بازار و معروف آن در میان بورس باز های ایران، شرکت صنایع دریایی ایران یا نماد خصدار بوده که غول ساخت تجهیزات صنعت نفت و گاز ایران به شمار میرود و هنوز، تعداد سهام آن تا بهمن ماه ۹۷، ۱ میلیارد قطعه سهم است.

(وضعیت نماد خصدرا در بازار پایه ب فرا بورس را مشاهده می کنید که در گروه پیمانکاری صنعتی قرار داشته و بیش از ۱۵ سال است که افزایش سرمایه آن (تا ۳۰ دی ۹۷) به بورس عرضه نشده و مورد تایید قرار نگرفته است)

افزایش سرمایه، اقدامی است که باید طبق قوانین و مقررات قانون تجارت و با تایید نهادهای ذیصلاح صورفت گرفته تا به حساب شرکت سهامی منظور شود و سهامداران از آن منتفع شوند. افزایش سرمایه، همانطور که در ۲ شرکت مثال بالا عنوان شد، یک الزام نیست. یک اختیار است. اما فرصتی است برای بزرگ تر شدن شرکت و افزایش قدرت نقدینگی و نقد شوندگی که شرکت ها از آن استفاده می کنند. گاها، این برنامه نیز معاف از مالیات می شود.

شرایط افزایش سرمایه چیست؟

انجام این کار، مقدمات و فرآیند و ترتیباتی دارد که شرکت ها موظف به رعایت آن هستند. اول این که این موضوع، باید به تایید مجمع عمومی فوق العاده شرکت برسد. یعنی مستندات آن و هم چنین دلایل و علت آن، باید به اطلاع عموم سهامداران رسیده و پس از طرح در مجمع عمومی، تاییدیه اکثریت را کسب کند. صاحبان سهام عمده، معمولا در تسریع و تسهیل و انجام یا عدم انجام این اقدام، نقش دارند نه سهامدار خرد که تاثیرگذاری رای آن ها در مجمع زیاد نیست.

مجمع عمومی فوق العاده شرکت های سهامی ، به هیات مدیره شرکت اجازه می دهد تا ظرف مدتی مشخص، سرمایه شرکت را تا میزان مبلغ مشخصی، افزایش دهد. هیات مدیره نیز مکلف است در اجرای تصمیم مجمع عمومی فوق العاده، نسبت به فراهم کردن ترتیبات قانونی آن بر اساس روالی که قانون تعیین کرده اقدام، و مراتب را برای تغییرات اساسنامه به اداره ثبت شرکت ها اعلام کند تا در روزنامه رسمی قوه قضاییه منتشر و به اطلاع عموم برسد.

(نمونه پیشنهاد هیات مدیره به مجمع عمومی فوق العاده در خصوص افزایش سرمایه که مربوط به شرکت هپکو است و در خواست ۱۰۰۰ درصد افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها به سازمان بورس ارائه کرد)

حسابرس و بازرس قانونی نسبت به گزارش توجیهی هیات مدیره در این خصوص ، تصمیم گیری می کند و طی نامه ای اعلام و در کدال درج می شود.

(تصویر اظهار نظر حسابرس و بازرس قانونی نسبت به گزارش توجیهی هیات مدیره در خصوص افزایش سرمایه شرکت سیمان خوزستان از محل مطالبات حال شده سهامداران و آورده نقدی به منظور جبران مخارج سرمایه ای)

بازرسان قانونی، گزارش توجیهی را ارائه کرده و مجموع عمومی فوق العاده، نسبت به تصمیم هیات مدیره بر اساس این گزارش، رای گیری می کند. در این گزارش، باید توجیه این بالا رفتن سرمایه و وضعیت جاری و آینده شرکت و چشم اندازی که برای آن ترسیم شده است، لحاظ شود و دارایی هایی که برای اثبات آن این ادعا مورد نظر است، در هر سطحی ارائه شود. سازمان بورس باید این درخواست را مبتنی بر مستندات و ارزشیابی کارشناسان قانونی، تایید یا عدم تایید کند.

(نمونه موافقت سازمان بورس با افزایش سرمایه شپلی (پلی اکریل) به میران ۶۲۷ درصد در سال ۹۵)

روش های افزایش سرمایه شرکت های سهامی چگونه است؟

افزایش سرمایه شرکت ها را می توان از طریق صادر کردن سهام جدید یا بالا بردن مبلغ اسمی سهام کنونی، انجام داد. طبق ماده صد و پنجاه و نه لایحه اصلاح قانون تجارت، افزایش مبلغ اسمی سهام جهت این ارتقا سرمایه، زمانی انجام می شود که کلیه صاحبان سهام با این کار موافقت کنند. تصمیم به افزایش سرمایه از طریق افزایش مبلغ اسمی سهام که در ان تفاوت مبلغ اضافه شده با مبلغ قبلی سهام شرکت را باید سهامداران پرداخت کنند، به رای اکثریت نیاز دارد و باید نقدا پرداخت شود.

روش دیگر برای این کار به صورت صدور سهام جدید است. در این حالت، مبلغ اسمی سهام جدید با مبلغ اسمی سایر سهام، برابر بوده و تادیه مبالغ اسمی سهام جدید بایستی طبق ترتیباتی که قانون مشخص کرده است انجام شود.

گاهی این ارتقا دارایی، از آورده نقدی سهامداران صورت می گیرد. در این حالت، بر اساس درصد افزایش سرمایه ، حق تقدم به سهامداران تعلق گرفته تا در بالابردن سرمایه شرکت کنند. سهامدار بایستی ظرف شصت روز از تاریخ اعمال آن، مبلغ یک هزار ریال به ازای هر حق تقدم به حسابی که شرکت اعلام می کند، ورایز نماید تا در بالابردن سرمایه مشارکت کند و تعداد سهامش افزایش یابد. اما اگر علاقه ای به شرکت در افزایش سرمایه نداشت، می تواند حق تقدم هایی که به او تعلق گرفته است را بفروشد. اگر هم حق تقدم های خود را نفروشد، شرکت مجاز است از جانب او، نسبت به فروش حق تقدم ها اقدام و مبلغ حاصل از فروش را در حساب بستانکاری سهامدار منظور کند.

افزایش سرمایه ای که از محل سود انباشته است یا مثلا از تجدید ارزیابی دارایی ها است، سهام جایزه داشته و برای شرکت در آن، سهامداران هیچ مبلغی را پرداخت نمی کنند و زیادکردن سرمایه به هز میزانی که باشد، به حساب آن ها منظور خواهد شد. در این حالت، بایستی منتظر اعمال افزایش سرمایه در سامانه کدال و تایید آن از طریق بورس بود.

گاهی، افزایش سرمایه شرکت ها، ترکیبی از سود انباشته (مثلا تجدید ارزیابی دارایی ها) و آورده نقدی است. در این حالت، ترتیباتی که برای هر دو فرآیند (افزایش سرمایه از طریق سود انباشته و بالابردن سرمایه از طریق آورده نقدی) نیاز است، باید رعایت شود.

افزایش سرمایه از محل آورده نقدی به چه صورت انجام میشود؟

از محل آورده نقدی، زمانی انجام می شود که شرکت، سود انباشته شده قابل توجهی برای بالابردن سرمایه نداشته و قصد دارد به منظور ایجاد تحول در ساختار و پروژه های حال و آینده شرکت، منابع مالی جدید را به شرکت تزریق کند. در این حالت، از سهامداران می خواهد که برای افزایش سرمایه، به حساب شرکت پول واریز کرده تا در زیاد کردن سرمایه شرکت کنند. اوراقی که قبلا گفتیم به عنوان حق تقدم در اختیار ان هها قرار می گیرد و به هر سهامداران به میزان سهامی که دارد تعلق می گیرد. به مهلتی که برای پرداخت این وجه در نظر گرفته می شود، مهلت پذیره نویسی گفته می شود.

(تصویری از سامانه کدال که نشان می دهند، شرکت های بورسی ایران در فاصله ۱۶ تا ۲۰ دری ماه ۹۷، اطلاعیه ای مبنی بر پیشنهاد هیات مدیره به مجمع عمومی فوق العاده در خصوص زیاد کردن سرمایه را در قالب فایل PDF به اطلاع عمومی رسانده اند)

روش کار به این صورت است که به ازای هر تعداد سهمی که در اختیار دارید، ۱۰۰۰ ریال واریز کرده و سپس پس از اعمال افزایش سرمایه، تعداد سهام شما به میزان درصد افزایش سرمایه، افزایش خواهد یافت. گاهی این اقدام در کوتاه مدت باعث ضرر سهامدار می شود. اما در بلند مدت، به دلیل افزایش تعداد سهام و افزایش قیمتی، به سود او خواهد شد.

فرمول محاسبه در این روش به شرح زیر است:

(قیمت پایانی سهم قبل از افزایش سرمایه) + (آورده سهامداران × X ) ➗ ( 1+ X )

قیمت جدید سهم بعد از افزایش سرمایه

مثال برای سود انباشته

فرض کنیم قیمت سهام شرکت سایپا (خساپا) ۴۰۰۰ ریال بوده و این شرکت از محل سود انباشته ۴۰ درصد افزایش سرمایه میدهد. طبق فرمول ، قیمت هر سهم جدید به صورت زیرمحاسبه خواهد شد:

قیمت سهم پس از افزایش سرمایه= ۲۸۵۷.۱=۱.۴÷۴۰۰۰

همانطور که مشاهده می کنید اگر مثلا شما قبل از افزایش سرمایه ۱۰۰۰ سهم ۴۰۰۰ ریالی سایپا داشتید پس از آن ۱۴۰۰ سهم ۲۸۵۷ ریالی دارید که مجموع دارایی شما در این ۲ حالت برابر خواهد شد.

مثال افزایش سرمایه برای روش نقدی

فرض کنید قیمت هر سهم شرکت آذراب اراک (فاذر) ۶۰۰۰ ریال تعیین شده و این شرکت قصد دارد از محل مطالبات و آورده نقدی ۵۰۰ درصد افزایش سرمایه داده و به ازای هر سهم جدید ۱۰۰۰ ریال(یعنی همان ارزش اسمی) از سهامداران مطالبه می‌کند. قیمت هر سهم جدید و همچنین قیمت حق تقدم سهم این شرکت به صورت زیر خواهد بود:

ریال۱۸۳۳=۱+۵/(۵*۱۰۰۰ )+۶۰۰۰=قیمت سهم پس از بالابردن سرمایه

ریال۸۳۳=۱۰۰۰-۱۸۳۳=قیمت حق تقدم

قانون تجارت و موضوعات مربوط به افزایش سرمایه را اینجا ببینید.

افزایش سرمایه شرکت های سهامی خاص چگونه است؟

بالابردن سرمایه ، همیشه برای شرکت های غول حاضر در بازار سرمایه ایران نیست که سهامی عام بوده و به دلیل انباشته و سود سالانه، مجبور به افزایش سرمایه هستند. طبق ماده صد و هشتاد و سه قانون تجارت، افزایش سرمایه شرکت های سهامی خاص نیز ترتیباتی دارد که باید در نظر گرفته شود:

• تسلیم اظهارنامه و مدارکی که در قانون تجارت آمده است، برای ثبت افزایش سرمایه شرکت های سهامی خاص کفایت می کند.
• مجمع عمومی فوق العاده شرکت سهامی خاص، بایستی، بالابردن سرمایه را تصویب کرده باشد و طی مجوزی، آن را به هیات مدیره تفویض کند. صورت جلسه هیات مدیره مبنی بر تصویب این افزایش نیز نیاز خواهد بود.
• روزنامه رسمی افزایش سرمایه طبق ماده صد و نود و شش قانون تجارت الزامی است.
• اگر بخشی از بالابردن سرمایه به صورت غیر نقد باشد، باید تمام بخش غیر نقد تحویل شده و با رعایت ماده هشتاد و دو قانون تجارت، به تایید مجمع عمومی فوق العاده برسد. پس از آن، مجمع عمومی فوق العاده با حضور اکثریت صاحبان سهام و پذیره نویسان، تشکیل شده و مقررات ماده هفتاد و هفت تا هشتاد و یک قانون تجارت، رعایت شود.
• کلیه اظهارنامه های افزایش سرمایه شرکت های سهامی خاص، باید به امضا همه اعضای هیات مدیره برسد.
• طبق ماده صد و هشتاد و چهار قانون تجارت، مبالغی که به حساب افزایش سرمایه تادیه می گردد، می بایست در حساب سپرده خاصی، نگهداری شود. انتقال این وجوه به دیگر حساب های شرکت ممنوع است و پس از ثبت بالابردن سرمایه ، بلامانع است.
• طبق ماده صد و هشتاد و پنج قانون تجارت، اگر زیادکردن سرمایه شرکت از طریق تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شرکت توسط مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام تصویب شده باشد، سهام جدید ناشی از بالابردن سرمایه ، امکان ارائه به طلبکارانی که مایل به پذیرفه نویسی سهام جدید باشند، خواهد داشت.

متن ماده ۱۴۱ قانون تجارت

ماده ۱۴۱ قانون تجارت هم برای شرکت های سهامی خاص و هم شرکت های سهامی عام ، ماده ای مهم است به خصوص برای جلوگیری از انحلال و کاهش زیان انباشته .

طبق ماده صد و چهل و یک قانون تجارت، اگر بر اثر زیان های وارده به یک شرکت، حداقل نیمی از سرمایه شرکت از بین برود، هیات مدیره مکلف است بلافاصله، مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام را تشکیل داده تا موضوع انحلال یا بقا شرکت، مورد بحث و بررسی و تصمیم گیری قرار بگیرد. اگر مجمع، رای به انحلال ندهد، در همان جلسه با رعایت مقررات ماده شش قانون تجارت، سرمایه شرکت به مبلغ سرمایه کاهش می یابد. اگر هیات مدیره بر خلاف این ماده رفتار کند، هر ذینفعی می تواند انحلال شرکت را از دادگاه صالحه درخواست کند.

شرکت ها بعضا برای خروج از ماده ۱۴۱، بالابردن سرمایه را در دستور کار قرار می دهند. توجه کنید که همیشه، شرکت در افزایش سرمایه شرکت های بورسی، به نفع سهامداران با علایق و طیف تحمل کوتاه مدت تا بلند مدت نیست و شما باید به روانشناسی بورس و تحلیل بنیادی و تابلوخوانی ، مسلط باشید. پس همیشه برای شرکت در تجدید ارزیابی دارایی ها، ذوق زده نشوید. . . .

تجربه های خود را درباره افزایش سرمایه شرکت ها با ما محاسبان تلاشگر خبره به اشتراک بگذارید .

فرمول حجم مبنا

اگر با بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار آشنا باشید احتمالا واژه حجم مبنا را بر روی تابلو معاملات دیده‌اید. ممکن است این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که فرمول حجم مبنا چیست و حجم مبنا چگونه محاسبه می‌شود؟! اصلا حجم مبنا چه کاربردی دارد؟!

به طور کلی حجم مبنا با هدف کاهش میزان نوسانات سهام و ریسک معاملات در بازار سرمایه ایران استفاده می‌شود. اما برای رسیدن به پاسخ دقیق‌تر سوالاتمان، ابتدا باید کمی در مورد قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی توضیح دهیم. اگر شما هم علاقمند به درک فرمول حجم مبنا و نحوه محاسبه آن هستید تا پایان این مقاله همراه ما باشید …

قیمت آخرین معامله

همان طور که از نام آن مشخص است، به آخرین قیمتی که سهام یک شرکت بر روی تابلوی معاملات بین خریدار و فروشنده معامله می‌شود، قیمت آخرین معامله می‌گویند. این عدد در تابلوی معاملات با عنوان “معامله” یا “آخرین معامله” نوشته شده است.

قیمت پایانی

قیمت پایانی در واقع عبارت است از “ میانگین وزنی قیمت سهام در طول زمان معاملات با در نظر گرفتن حجم مبنا “.

لازم به ذکر است که قیمت پایانی هر روز، مبنای نوسانات قیمت روز بعد معاملاتی قرار می‌گیرد. مثلا اگر قیمت پایانی روز چهارشنبه برای یک سهم عدد ۱۰۰۰ ریال باشد، بازه مجاز نوسان قیمت در روز معاملاتی بعد یعنی شنبه، ۵% مثبت (۱۰۵۰ ریال) و ۵% منفی آن (۹۵۰ ریال) است.

نحوه تأثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی سهام

برای درک بهتر اثر حجم مبنا بر قیمت پایانی اجازه دهید با یک مثال بحث را ادامه دهیم:

مثال : فرض کنید بازه مجاز معاملات سهام یک شرکت در روز شنبه از ۹۵۰ ریال تا ۱۰۵۰ ریال بوده و حجم مبنای آن ۲۰۰۰ سهم باشد. دو حالت ممکن است پیش بیاید :

الف – اگر حجم معاملات سهام کمتر از حجم مبنا باشد:

فرضا ۸۰۰ برگه سهم با میانگین وزنی قیمت ۱۰۳۰ ریال معامله شده باشد، قیمت پایانی عبارت است از :

قیمت پایانی روز قبل + [حجم مبنا / (تعداد سهام معامله شده * (قیمت پایانی روز قبل – میانگین وزنی قیمت معامله شده))] = قیمت پایانی

با توجه به داده های زیر :

میانگین وزنی قیمت معامله شده = ۱۰۳۰ ریال
قیمت پایانی روز قبل = ۱۰۰۰ ریال
تعداد معامله شده = ۸۰۰ برگه سهم
حجم مبنا = ۲۰۰۰ سهم

قیمت پایانی برابر با ۱۰۱۲ ریال خواهد بود.

ب- اگر حجم معاملات سهام بیشتر از حجم مبنا باشد:

قیمت پایانی برابر است با میانگین وزنی همه قیمت‌های معامله شده در طی یک روز معاملاتی.

حال می‌رسیم به نحوه محاسبه حجم مبنا برای سهام شرکت‌های مختلف …

فرمول حجم مبنا

بر اساس ابلاغیه دو شرکت بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، روش جدید محاسبه حجم مبنا از تاریخ ۱۲ اسفند ۹۸ اجرا می‌شود. بر این اساس محاسبات حجم مبنا مطابق روال گذشته بعد از پایان آخرین روز معاملاتی هر هفته انجام شده و برای هفته آینده لحاظ می‌گردد.

• برای محاسبه فرمول حجم مبنا کافیست عدد ۰/۰۰۰۴ را در تعداد سهام شرکت مورد نظر ضرب کنیم تا حجم مبنای آن شرکت محاسبه شود.

اما استثناهایی هم وجود دارد که در ادامه توضیح می‌دهیم …

تعریف ارزش مبنا

با ضرب کردن حجم مبنای به دست آمده (در بالا) در قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی هفته، ارزش مبنا به دست می‌آید.

فرمول حجم مبنا در شرکت‌های بورسی

• برای شرکت‌های با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم
  • اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
  • اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
  • اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
  • برای شرکت‌های با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم
    • اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۵۰ تا ۱۲۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
    • اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
    • اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

    

    فرمول حجم مبنا در شرکت‌های فرابورسی (بازار اول و دوم فرابورس)

    • برای شرکت‌های با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم
      • اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
      • اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
      • اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
      • برای شرکت‌های با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم
        • اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۵۰ تا ۱۲۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
        • اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
        • اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

        

        فرمول حجم مبنا در بازار پایه زرد فرابورس

        • برای شرکت‌های با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم
          • اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۲۰ تا ۱۰۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
          • اگر عدد به دست آمده کمتر از ۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
          • اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
          • برای شرکت‌های با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم
            • اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۲۰ تا ۱۲۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
            • اگر عدد به دست آمده کمتر از ۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
            • اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

            

            فرمول حجم مبنا در بازار پایه نارنجی فرابورس

            • برای شرکت‌های با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم
              • اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۱۰ تا ۱۰۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
              • اگر عدد به دست آمده کمتر از ۱۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
              • اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
              • برای شرکت‌های با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم
                • اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۱۰ تا ۱۲۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
                • اگر عدد به دست آمده کمتر از ۱۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
                • اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

                

                فرمول حجم مبنا در بازار پایه قرمز فرابورس

                • برای شرکت‌های با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم
                  • اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۵ تا ۱۰۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
                  • اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
                  • اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
                  • برای شرکت‌های با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم
                    • اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۵ تا ۱۲۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.
                    • اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته
                    • اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

                    

                    در گذشته نحوه محاسبه فرمول حجم مبنا اندکی متفاوت بود. همچنین حجم مبنا در نمادهای فرابورس و بازار پایه لحاظ نمی‌شد. لذا بسیاری از نظرات این مقاله بر اساس روش قدیمی محاسبه (قبل از تاریخ ۱۲ اسفند ۹۸) پاسخ داده شده‌اند.

                    روش قدیمی فرمول حجم مبنا

                    خب حالا به نحوه محاسبه حجم مبنا می‌پردازیم.

                    تا پیش از اسفند سال ۱۳۹۳ حجم مبنا برای هر سهم تقریبا عدد ثابتی بوده و هر سال یک بار توسط شرکت مدیریت فناوری بورس تهران محاسبه می‌شد.

                    اما در حال حاضر این عدد به صورت هفتگی محاسبه می‌شود و در ابتدای هر هفته داخل صفحه نماد هر سهم قرار می‌گیرد.

                    این مصوبه از ابتدای اسفندماه ۱۳۹۳ در حال اجراست.

                    حجم مبنای کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار برابر با ۰/۰۰۰۴ تعداد سهام شرکت است. حداکثر ارزش حجم مبنا می‌بایست ۱۰ میلیارد ریال و حداقل آن ۵۰۰ میلیون ریال باشد که تعداد آن براساس قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌شود.

                    طبق این قانون برای محاسبه حجم مبنا کافی است به سادگی روش زیر را دنبال کنید:

                    ابتدا تعداد سهام شرکت را در عدد ۴ ضرب و بر عدد ۱۰۰۰۰ تقسیم می‌کنیم.

                    عدد بدست آمده حجم مبنای ما خواهد بود.

                    اما لازم است یک تبصره را در آن رعایت کنیم.

                    عدد بدست آمده را در قیمت پایانی سهم در روز چهارشنبه ضرب می‌کنیم:

                    1. اگر عدد بدست آمده در آخرین روز کاری هفته (معمولا چهارشنبه) عددی بین ۵۰۰ میلیون ریال و ۱۰ میلیارد ریال بود: حجم مبنای ما برای روز شنبه همان عدد بدست آمده در بالا خواهد بود.
                    2. اگر عدد بدست آمده کمتر از ۵۰۰ میلیون ریال بود حجم مبنای ما برای روز شنبه برابر خواهد بود با ۵۰۰ میلیون ریال تقسیم بر قیمت پایانی روز چهارشنبه.
                    3. اگر عدد بدست آمده بیشتر از ۱۰ میلیارد ریال بود حجم مبنای ما برای روز شنبه برابر خواهد بود با ۱۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی روز چهارشنبه.

                    چکیده مطلب :

                    همان‌طور که گفته شد حجم مبنا یکی از ابزارهایی است که در بازار سرمایه کشور ما برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و کنترل کردن نوسانات شدید بازار به وجود آمده است. در این مقاله علاوه بر تعریف حجم مبنا و نحوه اثرگذاری آن بر قیمت پایانی سهام، به فرمول حجم مبنا و نحوه محاسبه آن پرداختیم.

                    به طور کلی و به صورت خلاصه فرمول محاسبه حجم مبنا را می‌توان به این صورت بیان کرد: تعداد سهام شرکت ضربدر ۰.۰۰۰۴

                    اما در محاسبات حجم مبنا استثناهایی هم وجود دارد که در این مقاله به صورت تفکیک شده توضیح داده شدند.

                    انواع بازار بورس | انواع بورس های تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار

                    

                    با سلام خدمت همه عزیزان، در خدمت شما هستیم با یکی دیگر از جلسات آموزش بورس از صفر. در این جلسه قصد داریم در کنار یکدیگر مختصرا نگاهی به مطالب مقدماتی بازار سرمایه داشته باشیم؛ زیرا باید پیش از ورود به دنیای بورس و سرمایه گذاری در این بازار جذاب و پر جنب و جوش با مفاهیم اولیه این بازارها همچون بازار اولیه و ثانویه، تالار اصلی و فرعی بورس، نقد شوندگی، ارکان و نهادهای بورسی و … آشنا شویم تا بتوانیم به عنوان یک فرد سرمایه­ گذار در این حیطه مراحل موفقیت را پشت سر گذاریم.

                    بحث امروز را با جمله ای از وارن بافت آغاز می کنیم که می­گوید فرصت‌ها به ندرت پیش می‏‌آیند. پس هر وقت از آسمان طلا بارید با خودتان سطل بیرون ببرید، نه انگشتانه.

                    بازار سرمایه

                    همانطور که در جلسات پیشین نیز بیان کردیم بازار سرمایه مشابه هر بازار دیگری دارای ساز و کاری است که در آن به خرید و فروش كالا و خدمات پرداخته می شود و مهمترین کالای این بازار، سرمایه می باشد.

                    به بیان دیگر جایگاه بازار سرمایه به گونه ای است که وجوه مازاد را از یک بخش جمع ­آوری و آن را به سمت كسانی كه نیازمند تامین مالی هستند، هدایت می­ نماید و واسطه ای برای تامین بلندمدت سرمایه شرکتها محسوب می گردد.

                    به طور کلی آنچه در ایران بصورت رسمی به عنوان بازار سرمایه شناخته می‌شود شامل چهار شرکت بورسی است که تمام این چهار شرکت تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار ایران (متولی و سیاست­گذار سرمایه­گذاری در ایران) فعالیت می‌کنند.

                    شرکت‌های بورسی تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار تهران که نقش حائز اهمیتی در رونق اقتصادی کشور در حیطه داخلی و جهانی دارند به قرار زیر هستند:

                    بورس اوراق بهادار تهران

                    فرابورس

                    بورس کالا

                    بورس انرژی

                    حال با این مقدمه به سراغ معرفی انواع بورس در بازار سرمایه می رویم.

                    معرفی انواع بورس در بازار سرمایه ایران:

                    

                    انواع بازار بورس

                    1- بورس اوراق بهادار تهران

                    در ایران بازاری که به طور رسمی، متشکل و دائمی در محل معین تشکیل و به خرید، فروش و معاملات اوراق بهادار از جمله سهام شرکتهای مختلف تولیدی، خدماتی و یا سرمایه گذاری و همچنین اوراق مشارکت می پردازد؛ بورس اواق بهادار گفته می شود.

                    در حال حاضر ساعات معاملاتی بورس از ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر در روزهای شنبه تا چهارشنبه (غیراز تعطیلات رسمی) با دامنه نوسان قیمت ۵% در تالار بورس می باشد. تعیین قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران، بر اساس عرضه و تقاضا صورت می‌گیرد.دفاتر کارگزاری بورس واسطه ای برای انجام معاملات سهام و خرید و فروش اوراق بهادار در بازار بورس می باشند.

                    اگر بخواهیم به اجمالا نگاهی به مهمترین مزاياي پذیرش شرکتها در بورس اوراق بهادار داشته باشیم باید از 1- سهولت و آسانی تأمين مالي از طريق انتشار سهام و 2-کاهش ریسک، 3- تعيين ارزش بازار این شرکتها بر اساس عرضه و تقاضا در بورس، 4- سهولت در تغيير تركيب سهامداری و 5- برخورداري از معافيت هاي مالياتي و 6- ارزيابي عملكرد این شركتها و… یاد کنیم.

                    بازار اولیه و بازار ثانویه:

                    حال که با یک مفهوم بررسی انواع بازار پایه در فرابورس کلی از بورس اوراق بهادار آشنا شدید، باید بدانید که در اولین دسته بندی، می توان بازار بورس را به دو بازار ، تقسیم نمود: 1- بازار اولیه و 2- بازار ثانویه

                    حالا می خواهیم بدانیم تفاوت این دو نوع بازار در چیست؟

                    بازاری که در آن برای اولین بار، اوراق بهادار شرکت‌ها، عرضه و فروخته می‌شود، بازار اولیه نام دارد.

                    به بیان دیگر در این بازار، شرکت‌ها به‌طور مستقیم و از طریق فروش سهام به مردم، سرمایه مورد نیاز خود را تأمین می‌کنند که اصطلاحا به این کار «پذیره‌نویسی» می گویند. همچنین به روز اول عرضه سهام شرکتی که برای اولین بار وارد بورس شده است اصطلاحاً «عرضه اولیه» گفته می‌شود.

                    پس از آنکه دارایی‌ها و سهام شرکتها در بازار اولیه، مرحله پدیره نویسی را پشت سر گذاشتند، برای معاملات بعدی و مجدد ، نیاز به بازار ثانویه دارند؛ پس می‌توان گفت بازار ثانویه مکانیزم کاربردی را به وجود می‌آورد تا اوراق بهادار میان سرمایه گذاران برای بار دیگر مورد معامله قرار گیرد.

                    تمام معاملات سهام در بازار بورس اوراق بهادار، جزء معاملات بازار ثانویه هستند.

                    تا اینجای بحث با بازار اولیه و ثانویه آشنا شدیم، اما باید بدانیم یکی از این اقدامات و نکات مهمی که در سال‌های اخیر مورد توجه بورس‌های مختلف قرار گرفته، طبقه‌بندی شرکت‌ها در بازارهای مختلف براساس معیارهای مهمی از قبیل شفافیت اطلاعات، شناوری سهام، نقدشوندگی و… است.

                    بازار اول و بازار دوم بورس:

                    بر حسب شاخص‌های آماری همچون سهم شناور، سودآوری، سرمایه و میزان شفافیت و…، شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار در دو بررسی انواع بازار پایه در فرابورس بازار رتبه‌بندی می‌شوند:

                    1- بازار اول و 2- بازار دوم

                    در بازار اول بورس ، شرکت های بزرگتر با سرمایه بیشتر، دارای سهام شناور بالاتر و میزان شفافیت و سودآوری مناسبتر معامله می شوند که این بازار اول خود دارای دو تابلوی اصلی و فرعی است.

                    در بازار دوم بورس شرکت های کوچکتر که از نظر سرمایه ثبت شده، سهام شناور و شفافیت در سطح پایین تری قرار دارند مورد معامله قرار می گیرند.

                    حالا اگر بخواهیم توضیحات مختصر در ارتباط با تالار اصلی و فرعی بازار اول بورس خدمت شما عزیزا ن ارائه دهیم، ابتدا باید مفهومی از نقدشوندگی سهام شرکتهای بورسی بیان کنیم. سهام نقد شونده، به سهامی گفته می شود که در بازار بورس بر روی آن خرید و فروش بیشتری انجام شده و از این طریق نظر فروشندگان و خریداران بیشتری را به خود جلب نموده است. در این حالت اصطلاحا می گویند سهام نقدشوندگی بالایی دارد، زیرا در معاملات بورس سریع المعامله است.

                    حال که با مفهوم نقدشوندگی سهام کمی آشنا شدیم می توانیم به خوبی تمایز تالار اصلی و تالار فرعی را از یکدیگر تشخیص دهیم:

                    تالار اصلی و تالار فرعی:

                    از زمانی مطرح شد که در سال 1381 بورس تهران تصمیم گرفت برای ایجاد حس رقابت بین شرکت­ های مختلف، به جداسازی تابلو قیمت سهام بر اساس نقدشوندگی آنها اقدام نماید.

                    بر همین اساس قیمت سهام شرکت­ های نقد شونده در تابلو اصلی و سهام شرکت­ های غیر نقد شونده یا با نقدشوندگی کمتر در تابلو فرعی نمایش داده می­ شود و مورد معامله قرار می گیرد.

                    لازم به ذکر است که پروسه انجام معاملات در هر دو تالار یکسان می باشد.

                    این تفکیک بازار بورس در تابلو اصلی و فرعی تنها به دلیل برانگیخته شدن حس رقابت شرکت­ های غیر نقد شونده است که سعی کنند خود را به تالار اصلی بورس برسانند، زیرا نهاد های معاملاتی می توانند در رتبه بندی های سازمان بورس جا به جا شوند مثلا با پیشرفت به تابلوی اصلی بازار اول انتقال پیدا کنند یا حتی از بازار اخراج شوند که بستگی به عملکرد آنها طبق معیار های سازمان بورس دارد.

                    2- فرابورس

                    

                    انواع بازار بورس

                    برخی از شرکتها تمایل عضویت در بورس را دارند ولی بنا به دلایلی از جمله عدم شفافیت کافی یا وضعیت سودآوری نامناسب، موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند.

                    فرابورس ایران به عنوان یکی از مهمترین بازارهای بورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس، شرایط پذیرش و معامله ساده تری را در سریع ترین زمان ممکن با داشتن حداقل شرایط ممکن برای چنین شرکتهایی فراهم نموده است.

                    این شرکتها از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده می نمایند.

                    نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن Over The Counter گرفته شده که اختصارا به آن OTC نیز گفته می‌شود. این بازار در قالب چند بازار مجزا به نام های ب ازار اول، دوم، سوم، پایه، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار شرکت‌های کوچک و متوسط و بازار مشتقه به فعالیت خود ادامه می دهد که فرآیند پذیرش شرکتها در این بازارها متفاوت می باشد.

                    در اینجای بحث لازم است این نکته را بدانید که در بازار اول و دوم فرابورس، شرکت‌های سهامی عام پذیرش می شود و سایر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی پذیرش می گردد. بازار سوم فرابورس جهت عرضه یكجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار و درج و نقل‌وانتقال سهام شرکت‌هایی است كه امكان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند در بازار پایه صورت خواهد گرفت.

                    درج و معاملات سهام در تابلوهای بازار پایه به سه رنگ زرد، نارنجی و قرمز، قوانین و مکانیزم خاصی دارد که به دلیل طولانی شدن این مبحث در جای دیگری بدان خواهیم پرداخت.

                    3- بورس کالا

                    

                    انواع بازار بورس

                    بورس کالا، بازاری رسمی، متشکل و دائمی است که در آن کالاهایی توسط تولیدکنندگان و عرضه کنندگان، عرضه می گردد. در این بازار قیمت گذاری کالاها بر اساس بررسی‌های کارشناسان این بازار امکان پذیر خواهد بود.

                    بورس کالای ایران به بازارهای فیزیکی، فرعی، مشتقه و مالی تقسیم می­شود که هر کدام از این بازارها دارای بخشهای متفاوتی است تا بتواند کالاهای پذیرفته شده در بورس کالا را در خود جای دهند.

                    معاملات در این بازار بصورت نقد، نسیه، سلف و آتی بر روی انواع محصولات کشاورزی و صنعتی انجام می­شود.

                    4-بورس انرژی

                    بازار انرژی به‌عنوان جوان‌ترین بازار بورس و چهارمین بخش از بازار، حدودا هفت‌سالی است که فعالیت خود را آغاز کرده است.

                    در بازار انرژی هر کالایی که پایه انرژی مانند برق، نفت و گاز داشته باشد، قابلیت معامله دارد.

                    دارایی‌های قابل معامله در این بازار هم شامل دارایی‌های فیزیکی و هم شامل دارایی‌های مالی از قبیل ابزارهای مشتقه مبتنی بر انرژی خواهد بود. بنابراین امکان معامله نفت، گاز، بنزین، نفت کوره، برق و نیز ابزارهای مشتقه مبتنی بر آن‌ها (شامل اوراق سلف موازی) در این بازار وجود دارد.

                    ارکان و نهادهای بازار سرمایه:

                    بالاترین رکن بازار سرمایه، شورای عالی بازار سرمایه است که وزير امور اقتصادي و دارايي، ریاست این شورا را برعهده دارد و در کل تصویب سیاست‌ها و قوانین و مقررات کلی و تدابير لازم برای ساماندهي و نظارت و توسعه بازار سرمایه را برعهده دارد. پس شورای عالی بورس، سازمان بورس اوراق بهادار مهمترین رکن بازار سرمایه است.

                    به عبارت دیگر مقام ناظر بازار اوراق بهادار ایران به دو نهاد شورای عالی بورس و سازمان بورس و اوراق بهادار تقسيم میگردد.

                    نمودار زیر به طور کامل و جامع ارکان و نهادهای بازار سرمایه را به تصویر کشیده است تا شما عزیزان بتوانید در یک نگاه با ارکان و زیرمجموعه های بازار سرمایه ایران آشنا شوید و بحث جلسه امروز به صورت کامل مرور گردد: