اوراق گواهی سپرده
گواهی سپرده ویژه سرمایه‌گذاری، اوراق بهاداری است که سازمان‌ها و ارگان‌ها و مؤسسات مالی برای تأمین بخشی از هزینه‌های مالی با اخذ مجوز از بانک مرکزی منتشر می‌کنند. جدول «رده» کمکی است برای مقایسه بهتر این سپرده‌ها.
[توضیح بیشتر درباره عرضه اوراق گواهی سپرده و بازخرید آن را پس از جدول بخوانید]
| شرکت | سود | حداقل موجودی | کارت بانکی | دسترسی آنلاین | تخفیف بیمه‌ای | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| اوراق گواهی سپرده بانک انصار مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده بانک پاسارگاد مقایسه | 18 % | 0- | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 |
| گواهی سپرده بانک توسعه تعاون مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده بانک رفاه مقایسه | 18 % | 500,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده بانک کشاورزی مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده بانک مسکن مقایسه | 18 % | 0- | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 |
| گواهی سپرده بانک اقتصاد نوین مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده بانک ایران زمین مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده بانک پارسیان مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| اوراق گواهی سپرده بانک تجارت مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| اوراق گواهی سپرده بانک حکمت ایرانیان مقایسه | 18 % | 1,000,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| اوراق گواهی سپرده بانک خاورمیانه مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده بانک دی مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| اوراق گواهی سپرده بانک سامان مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده بانک سرمایه مقایسه | 18 % | 0- | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 |
| گواهی سپرده بانک سینا مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده بانک شهر مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| اوراق گواهی سپرده بانک کارآفرین مقایسه | 18 % | 1,000,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده بانک گردشگری مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده بانک ملی مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| اوراق گواهی سپرده بانک مهر اقتصاد مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده موسسه اعتباری نور مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| حساب بانکی گواهی سپرده موسسه اعتباری کوثر مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 | |
| گواهی سپرده بانک آینده مقایسه | 18 % | 0- | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 |
| گواهی سپرده بانک حکمت ایرانیان مقایسه | 0- | 0- | 0- | 0 | 0 | 0 |
| گواهی سپرده بانک خاورمیانه مقایسه | 0- | 0- | 0- | 0 | 0 | 0 |
| گواهی سپرده بانک سپه مقایسه | 18 % | 0- | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 |
| گواهی سپرده بانک صادرات مقایسه | 18 % | 0- | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 |
| گواهی سپرده بانک ملت مقایسه | 18 % | 100,000 تومان | 0 | 0 | 0 |
اوراق گواهی سپرده بانک‌ها و موسسات مالی مختلف به طور معمول فرصتی ویژه برای سرمایه‌گذاری در هر دو شکل کوتاه و بلند مدت آن است؛ اوراق گواهی سپرده بی‌نام و قابل انتقال به‌غیر است که در هر زمان قابل تبدیل به وجه نقد هستند و در سررسیدهای یک‌ماهه تا چندماهه به فاصله از تاریخ انتشار و مدت یک تا ۵ ساله منتشر می‌شود. بازپرداخت اصل و سود سپرده در سررسید توسط بانک منتشرکننده تعهد می‌شود.
معامله ثانویه اوراق گواهی سپرده در بازار سرمایه از طریق شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران امکان‌پذیر است. در ضمن پرداخت سود علی‌الحساب این اوراق برای هرچه جذاب‌تر شدن‌شان معمولا به‌صورت ماهانه و معاف از مالیات است و بازخرید قبل از سررسید آن نیز اگرچه با نرخ سودی پایین‌تر از اصل و مطابق آنچه در آغاز قید شده از طریق شعبه‌های همان بانک یا موسسه‌ای صورت خواهد پذیرفت که اوراق را انتشار داده، اما باز بانک‌ها به‌طور معمول می‌کوشند تا این نرخ نیز از میزان مصوب سود سپرده‌های سالانه بیشتر باشد.
اوراق گواهی سپرده چیست؟
اوراق گواهی سپرده یا همان Certificate Of Deposit نوعی ورقه بهادار است که به شخص حامل این حق را می‌دهد تا سود سپرده را که به‌صورت دوره‌ای (ماهانه یا هر ۳ ماه یک‌بار) از طریق کوپن‌های گواهی‌های سپرده پرداخت می‌شود، دریافت کند. یک گواهی سپرده دارای تاریخ سررسید و یک نرخ سود ثابت است که میتواند با هر عنوانی توزیع شود. اوراقی معمولاً بی‌نام و قابل انتقال به‌غیر که بازپرداخت اصل و سود سپرده در سررسید از سوی بانکی که اوراق را منتشرکرده تضمین می‌شود.
گواهی سپرده از مهمترین ابزارهای بازار پول به شمار می‌رود. این گواهی از اوایل دهه ۱۹۶۰ میلادی مطرح شده و به دلیل انعطاف‌پذیری، تنوع و بازار دست‌دوم سازمان یافته، در سرتاسر جهان به سرعت گسترش یافت. به گونه‌ای که هم اکنون از مهمترین منابع تأمین مالی عمده بانک‌های تجاری و همچنین از اجزا مهم پرتفوی سرمایه‌گذاران به شمار می‌رود.
البته که گواهی‌های سپرده اغلب بی‌نام و قابل انتقال به‌غیر هستند ولی نوع الکترونیکی گواهی سپرده‌ها به نام فرد صادر می‌شوند و در نتیجه قابل انتقال نیستند و از سویی دیگر امنیت بالایی دارند، امکان سرقت، گم شدن و حوادث مشابه برای آن وجود ندارد. بد نیست بدانید قابلیت نقدشوندگی بالای گواهی‌های سپرده خیال سرمایه‌گذار را راحت می‌کند و به او این تضمین داده می‌شود که این اوراق گویی اسکناسند و به محض احتیاج به نقدینگی میتواند به فروش رسیده و به همان اسکناس تبدیل شوند.
کدام بانک‌ها اوراق گواهی سپرده عرضه کرده‌اند؟
بانک‌ها و موسسه‌های مالی و اعتباری برای فروش اوراق گواهی سپرده عام نیازمند مجوز بانک مرکزی خواهند بود؛ نرخ سود علی الحساب آنها نیز می‌باید به تأیید بانک مرکزی برسد.
با استفاده از جدول بالا، به خوبی می‌توانید اوراق گواهی سپرده بانک‌ها را با هم مقایسه کنید. برخی بانک‌ها برای جذب نقدینگی بیشتر امکان‌های بسیار ویژه و برانگیزاننده‌ای را برای سپرده‌گذاران در نظر می‌گیرند؛ همانند مشخص کردن سودی نزدیک یا اندکی بالاتر از سپرده بلندمدت یکساله، واریز ماهانه سود، بازخرید اوراق پیش از موعد با نرخ سودی کمتر از نرخ شکست سپرده‌های یکساله بانکی. از سویی، سود این گواهی سپرده‌ها از پرداخت مالیات معاف است.
قبل از نوسانات اقتصادی و در زمانی، عرضه اوراق گواهی سپرده با نرخ 20 درصد عرضه می‌شد. توزیعی که بسیاری برای آن سرودست می‌شکستند و عرضه اوراق سپرده در کمترین زمان ممکن به پایان می‌رسید.
نرخ سود گواهی سپرده بانک‌ها
نرخ سود اوراق گواهی سپرده در سالی که در آخرین روزهای سخت آن به‌سر می‌بریم جز در یکی دو مورد انگشت‌شمار، همگی همان 18 درصد بوده و پرداخت‌ها هم همانطور که پیش‌تر نیز اشاره شد همگی ماهانه بوده‌اند. در صورت تغییر نرخ گواهی سپرده، در این جدول «رده» هم تغییرات صورت می‌گیرد.
نحوه بازخرید اوراق سپرده
از آنجاکه اوراق گواهی‌های سپرده غیرقابل مبادله یا غیر قابل انتقال، قابل فروش مجدد نیستند و دارندگان آنها اگر به وجه نقد نیازمند شوند، تنها می‌توانند با تحمل جریمه‌ای که در نظر گرفته شده، به همان بانک یا موسسه‌ای که اوراق را منتشر کرده مراجعه کنند و تنها از همین راه است که می‌توانند سپرده خود را از موسسه خارج کنند و به پول نقد برسند.
حداقل دوره سررسید گواهی‌های سپرده ۷ روز و حداکثر آن نامحدود است. اما در عمل بیشتر گواهی‌های سپرده با سررسید کمتر از یک‌سال منتشر می‌شوند و در بین آنها، گواهی‌های ۳ ماهه و ۶ ماهه از عمومیت بیشتری برخوردارند. این اوراق قابل بازخرید قبل از سررسید با نرخ سود 14 درصد است که مشتری در صورت تمایل، با مراجعه به شعبه بانک و تکمیل فرم بازخرید میتواند آن را به بانک واگذار کند. در این صورت فقط صاحب اوراق با ارائه مدرک شناسایی معتبر و اصل رسید اوراق، حق بازخرید اوراق در شعبه عامل را دارد.
نکته: اگر قبل از گذشت 30 روز از زمان خرید، قصد فروش همه یا بخشی از اوراق خریداری شده را هم که داشته باشید، هیچ سودی به شما تعلق نمی‌گیرد.
چشم‌انداز روشن اوراق ارزی برای صنایع
به نقل از «جهان‌صنعت» : بانک مرکزی اخیرا از طرح انتشار اوراق ارزی رونمایی کرده است؛ در صورتی که این طرح به مرحله اجرایی برسد، نخستین‌بار خواهد بود که اوراقی بر پایه ارز در اقتصاد ایران منتشر و عرضه می‌شود. آن‌طور که علی صالح‌آبادی رییس کل بانک مرکزی تشریح کرده، قرار است برای این اوراق پروژه تعریف شود تا هم درآمد ارزی داشته باشد و هم بازده قابل قبولی را نصیب سرمایه‌گذاران کند. در حال حاضر صنایع مختلف کشور از کمبود منابع برای به ثمر رساندن پروژه‌های توسعه‌ای رنج می‌برند و بر همین اساس، طرح تازه بانک مرکزی میتواند خبر خوبی برای آنها تلقی شود. با این حال اما گفته می‌شود موانع زیادی در مسیر موفقیت این اوراق قرار دارد که از جمله آن می‌توان به نوسانات مکرر نرخ دلار در اقتصاد ایران اشاره کرد. احمد اشتیاقی کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با «جهان‌صنعت» این طرح را بسیار مفید ارزیابی کرده اما تاکید می‌کند بانک مرکزی برای جلوگیری از تکرار خلف وعده‌های گذشته در زمینه پیش‌فروش سکه در سال ۹۶ و بدحسابی در زمان جهش‌های ارزی، باید به خریداران اوراق ارزی تضمین دهد که این اوراق را با دلار تسویه خواهد کرد. او معتقد است در این صورت می‌توان امیدوار بود با ورود دلارهای خاموش به چرخه اقتصادی، رنج صنایع از نبود منابع مالی پایان یابد.
اوایل خرداد ماه بانک مرکزی به طور رسمی اعلام کرد که برای نخستین‌بار، طرح انتشار اوراق ارزی را در دستور کار قرار داده است. چندی بعد رییس کل بانک مرکزی در تشریح سازوکار این اوراق دولتی جدید گفته بود انتشار اوراق ارزی پروژه‌ای است، یعنی پروژه‌ای برای این اوراق تعریف می‌شود که هم درآمد ارزی و هم بازده قابل قبول داشته باشد تا بتواند بازپرداخت را هم ارزی انجام دهد. علی صالح‌آبادی درباره سود اوراق ارزی هم گفته بود این اوراق ارزی در قالب پروژه‌ای تعریف شده است، یعنی نخست پروژه تعریف و سپس اوراق ارزی برای تامین مالی آن پروژه منتشر می‌شود. با توجه به اینکه اوراق ارزی به صورت پروژه‌ای و برای تامین مالی شرکت‌ها منتشر می‌شوند می‌توان پیش‌بینی کرد که صنایع صادراتی بورسی در ردیف اول هدف سرمایه‌گذاری این پروژه‌ها باشند. در سال‌های اخیر هرازگاهی اخباری مبنی بر انتشار اوراق ارزی توسط بانک مرکزی منتشر شده و هر بار هم به دلایل مختلف این طرح به سرانجام نرسیده است. در روزهای اخیر هم طرح این موضوع باعث واکنش‌های مختلفی از سمت فعالان و نخبگان اقتصادی شده است. اوراق ارزی به شکل ساده، نوعی از اوراق است که یک نهاد آن را برای تامین مالی منتشر می‌کند. این طور که پیداست سرمایه‌گذار برای خرید این اوراق نیاز به دلار دارد. نهاد ناشر تضمین می‌دهد که در تاریخ سررسید اوراق، میزان تغییرات ارزش دلار را به قیمت روز محاسبه کرده و مابه‌التفاوت زمان انتشار و سررسید را به خریدار پرداخت کند. در کنار این، سود مشخصی هم برای این اوراق مشخص می‌شود. البته تاکنون بانک مرکزی اطلاعات دقیقی در رابطه با جزئیات این اوراق ارائه نکرده است و توضیح یادشده صرفا الگوی کلی اوراق ارزی در ادبیات اقتصاد است. برخی گمانه‌زنی‌ها از سود ۱۰ درصد برای این اوراق حکایت می‌کنند. با توجه به اینکه تامین منابع مالی مورد نیاز پروژه‌های زیرساختی، زیربنایی و توسعه‌ای از دغدغه‌های اصلی دولت در شرایط کنونی است، بنابراین اهمیت انتشار اوراق بهادار به ویژه انتشار اوراق ارزی با هدف جذب سرمایه‌گذاران خارجی و همچنین مدیریت ارزی کشور، بیش از پیش نمود پیدا می‌کند. مزیت انتشار اوراق برای خریداران، کسب سود متناسب با تغییرات بازار دلار است. نفع این ابزار، برای شرکت‌ها و نهادهای ناشر، تامین منابع لازم بدون نهاد واسطه با پشتوانه سرمایه ارزی است. همچنین منفعت این تصمیم، برای سیاستگذار نیز معرفی یک ابزار جدید سیاستگذاری ارزی، در جهت کاهش تقاضا برای خرید اسکناس با هدف سفته‌بازی است. در این میان تنها مسیری که بانک مرکزی میتواند اقدام به بازدهی ارزی نسبت به سرمایه‌های ارزی مردمی کند، سرمایه‌گذاری در صنایع ارزآور یا به عبارت دیگر صادراتی است. در حال حاضر توسعه بخش قابل‌توجهی از صنایع صادراتی کشورمان مانند شیمیایی‌ها، فولادی‌ها، خودرویی‌ها، پالایشی‌ها به واسطه تنگناهای ارزی متوقف شده است. با وجود اینکه این واحدها در زمینه سرمایه در گردش ریالی مشکلی ندارند اما فشار تحریم‌ها از یک‌سو و نبود ثبات در قیمت ارز از سوی دیگر باعث شده شرکت‌ها در تجهیز، نوسازی و بهسازی دستگاه‌ها و زیرساخت‌ها و همچنین اجرای پروژه‌های جدید با مشکل برخورد کنند.
مزایای اوراق ارزی برای سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران
احمد اشتیاقی کارشناس بازار سرمایه در این باره به «جهان‌صنعت» می‌گوید: «به طور کلی ما یک ابزار بسیار خوب به عنوان انتشار اوراق ارزی داریم که میتواند پتانسیل‌ها و مزایای بی‌شماری برای ما داشته باشد. در همین حال صرفا این‌گونه نیست که این اوراق فقط کارکرد تامین مالی برای شرکت‌ها و پروژه‌ها را داشته باشد و میتواند برای عموم مردم مفید باشد. مردم می‌توانند سرمایه‌های خود را به صورت دلاری سرمایه‌گذاری کنند و از سود هم برخوردار شوند. در همین حال فشار روی دلار آزاد را کاهش می‌دهد.» او می‌افزاید: «فقدان این ابزار به ویژه در شرایط فعلی احساس می‌شود که مردم برای حفظ سرمایه‌های خود دلار نقدی را خریداری می‌کنند و برای نگهداری آن هم به زحمت می‌افتند. ضمن آنکه این ارز حبس می‌شود و برای اقتصاد ایران بهره‌وری ایجاد نمی‌کند. بنابراین انتشار اوراق ارزی مزایای بسیار زیادی هم برای سرمایه‌گذار و هم برای سرمایه‌پذیر دارد. مقصود از سرمایه‌پذیران، اشخاصی هستند که این وجوه را جذب می‌کنند و پروژه‌هایی با بازدهی بالا را به بهره‌برداری می‌رسانند.»
مانع خودساخته اعتمادسوزی
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به موانع و ناهمواری‌های موجود در مسیر موفقیت اوراق ارزی منفعت انتشار اوراق ارزی در ایران اشاره و اظهار می‌کند: «ما از قبل مشکلاتی را در مسیر انتشار اوراق ارزی ایجاد کرده‌ایم که ممکن است موفقیت این اقدام را تحت تاثیر قرار دهد. در دوره‌های قبلی اعتماد مردم از بین رفته است و این احساس ایجاد شده که در زمان سررسید و نقدکردن سرمایه، متولی مربوطه سرمایه آنها را بازنمی‌گرداند. باید تجربیات منفی گذشته بازنگری شود تا مسوولان و نمایندگان مجلس بدانند که تصمیمات آنها ممکن است چه آثار سوئی برای اقتصاد ایران داشته باشد!» اشتیاقی منفعت انتشار اوراق ارزی در ایران عنوان می‌کند: «در جهش ارزی سال ۹۱ زمانی که مردم به سیستم بانکی مراجعه و تقاضا کردند دلار سرمایه‌گذاری‌شده خود را به صورت نقدی دلاری پس بگیرند، سیستم بانکی از این امر امتناع و اعلام کرد که معادل ریالی سرمایه دلاری آنها را پرداخت می‌کند. معادل ریالی را هم نه بر اساس نرخ دلار آزاد که بر اساس نرخی مانند نرخ نیمایی (پایین‌تر از نرخ آزاد) محاسبه کرد. این اقدام بی‌اعتمادی زیادی ایجاد کرد و بر همین اساس مردم دیگر پس‌اندازهای دلاری خود را نزد سیستم بانکی نمی‌بردند. متعاقب آن ما تجربه بدی هم در پیش‌فروش سکه ایجاد کردیم. در بحبوحه التهابات ارزی سال ۹۶ اعلام شد که مردم به بازارهای آزاد دلار و سکه نقدی نروند تا فشار از این بازارها برداشته شود و به جای آن بانک مرکزی به متقاضیان سکه با سررسید یک سال بعد پیش‌فروش می‌کند. کسانی که به این تصمیم بانک مرکزی تمکین و از این نهاد سکه آن هم با سررسید تحویل یک سال بعد، پیش‌خرید کردند بعدا با مالیات غافلگیر شدند. این در حالی بود که کسانی که از بازار مستقیما سکه خریده بودند اصلا قابل شناسایی نبودند و مالیاتی هم پرداخت نکردند! در واقع در ابتدای پیش‌فروش تاکید شده بود که از این سکه‌ها مالیات اخذ نمی‌شود! این روند در واقع سبب شد افراد، از این دست سیاست‌ها سرخورده و نسبت به آن بی‌اعتماد شوند. متاسفانه این موضوع به مجلس هم رفت و مجلسی‌ها هم از سیاست‌های بانک مرکزی آگاه نبودند. اکنون بانک مرکزی می‌خواهد اوراق ارزی منتشر کند سوال این است که با توجه به این سابقه چه کسی خریدار اوراق بانک مرکزی خواهد بود؟ چه کسی دلار خود را از صندوق امانات بیرون خواهد آورد و در این اقدام خوب بانک مرکزی مشارکت می‌کند؟ آیا اعتمادی از قبل برای مردم باقی گذاشته‌اند که مردم مشارکت کنند؟» او می‌افزاید: «در حال حاضر یکی از ترس‌های بانک مرکزی این است که این طرح با شکست مواجه شود و نتواند از مزایای بی‌شماری که اوراق ارزی دارد استفاده کند. بنابراین زمانی که تصمیمی توسط یکسری از افراد از جمله مجلس و سیاستگذاران اتخاذ می‌شود باید به عواقب آن نیز توجه شود. من برای مجلس دهم بسیار متاسف هستم! بانک مرکزی در آن زمان ۳۸ میلیارد دلار را برای آرام کردن بازار ارز، به بازار تزریق کرد اما یک میلیارد دلار سکه برای این نمایندگان مساله بود! این نگاه‌های قبلی اکنون اثر خود را نشان می‌دهد که چه ضربه‌هایی میتواند به اقتصاد کشور در زمانی بزند که ما به مشارکت مردم نیاز داریم.»
لزوم تضمین بازپرداخت اوراق به صورت ارزی
اشتیاقی در ادامه تاکید می‌کند: «اگر قرار است این طرح موفق شود، باید بانک مرکزی در ابتدا مجوزهای لازم را از شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا بگیرد تا بتواند تضمین کند که هم سود و هم اصل سرمایه واردشده به اوراق ارزی را به صورت ارزی تسویه می‌کند. باید بتواند این اعتماد را در میان مردم و صاحبان سرمایه ایجاد کند که اتفاقات قبلی تکرار نشود.» این کارشناس بازار سرمایه عنوان می‌کند: «در کنار اعتمادسازی، بانک مرکزی باید نرخ سود اوراق ارزی را جذاب کند. مثلا برای جذب مشارکت مردم نرخ سود را کمتر از ۶ درصد قرار ندهد.» او می‌افزاید: «در همین حال بانک مرکزی باید اعلام کند تراکنش‌های بانکی دلاری صاحبان سرمایه‌ای که دلار خود را اوراق خریده‌اند، مشمول مالیات نمی‌کند.
یعنی در واقع به آنها مشوق مالیاتی بدهد. در واقع منشاء دلارهایی که شخص با آن اوراق خریده است مادامی‌که در اوراق ارزی سرمایه‌گذاری شده پیگیری نشود تا بسیاری از مردمی که دلارهای خود را در خانه و صندوق امانات نگهداری می‌کنند نیز ترس از مالیات نداشته باشند و به سرمایه‌گذاری در اوراق ورود کنند. در صورتی که این رویکردها همزمان انجام شود می‌توان این انتظار را داشت که این طرح با مشارکت مردم روبه‌رو شود.»
بهره‌مندی صنایع از اوراق ارزی
این کارشناس بازار سرمایه تاکید می‌کند: «در صورتی که این طرح با موفقیت روبه‌رو شود طرح‌های بزرگ و پربازده نیز می‌توانند به سرانجام برسند. در حال حاضر طرح‌های خوبی در بخش پتروشیمی روی زمین مانده است که با استفاده از این اوراق میتواند به بهره‌وری برسد.» اشتیاقی تاکید می‌کند: «در حال حاضر طرح‌هایی با بازدهی بالا در کشور وجود دارد که به دلیل نبود منابع ارزی متوقف شده‌اند. طرح اوراق ارزی میتواند دلارهایی که بلااستفاده مانده‌اند را وارد چرخه اقتصادی کند و با تعریف پروژه مورد بهره‌برداری قرار دهد. در این مسیر هم درآمدهای ارزی کشور افزایش می‌یابد، هم اشتغالزایی می‌شود و هم اعتمادسازی در سیستم ایجاد شده که در آینده نیز میتواند به کار بیاید.» او عنوان می‌کند: «این طرح به طور کلی بسیار مفید است اما این ترس وجود دارد که بانک مرکزی با مشاهده بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران و عدم مشارکت آنها از آن عقب‌نشینی کند. زیرا در سطح بین‌المللی اگر دولتی اوراق منتشر کند و کسی استقبال نکند، وجهه خوبی ندارد.» این کارشناس بازار سرمایه بیان می‌کند: «باید اذعان کرد بازار ایران ابزارهای لازم را برای کنترل نرخ دلار ندارد. در حال حاضر به دلیل بی‌اعتمادی که قبلا ایجاد شده، بانک مرکزی تنها میتواند دلار ارزی پرداخت کند. بخشنامه اخیر بانک مرکزی هم بر همین مبنا استوار شده و از صادرکنندگان درخواست دلار نقدی دارد. این برای یک اقتصاد بسیار بد است و اینکه تنها یک ابزار برای بازارسازی دارد سطح ضعیفی را ارائه می‌کند.» اشتیاقی می‌افزاید: «یک سامانه هم تحت عنوان معاملات آتی ارز قرار بود راه‌اندازی شود که انجام نشد در صورتی که می‌توانست افرادی را که می‌خواستند با خرید ارز حفظ سرمایه کنند جذب کند. در این صورت فشار روی اسکناس نقد دلار کاهش می‌یافت.»
اشتیاقی بیان می‌کند: «برخی تخمین‌ها حاکی از آن است که دست‌کم ۲۰ میلیارد دلار نقد در صندوق‌های امانات و خانه‌های مردم رسوب کرده که عدد بسیار بالایی است. اگر حتی بتوان ۱۰ درصد از آن را نیز در اقتصاد به کار گرفت دست‌کم دو میلیارد دلار را وارد چرخه اقتصادی کرده‌ایم که میتواند طرح‌های بسیاری را پشتیبانی کرده و به سرانجام برساند.»
بازارسهام
غلامرضا ابوترابی، مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه گفت: بنا به درخواست شرکت ملی نفت ایران در خصوص تامین مالی از طریق انتشار صکوک منفعت، شرکت واسط مالی بهمن یکم (با مسوولیت محدود) به عنوان ناشر این اوراق تخصیص داده شد.
تامین مالی ۵۰ هزار میلیارد ریالی شرکت ملی نفت ایران
غلامرضا ابوترابی، مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه گفت: بنا به درخواست شرکت ملی نفت ایران در خصوص تامین مالی از طریق انتشار صکوک منفعت، شرکت واسط مالی بهمن یکم (با مسوولیت محدود) به عنوان ناشر این اوراق تخصیص داده شد. ابوترابی با اشاره به این موضوع که این اولین تامین مالی مستقیم شرکت ملی نفت ایران از طریق انتشار صکوک در بازار سرمایه است توضیح داد: بر اساس بند «ی» تبصره ۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کشور، به وزارت نفت اجازه داده شد که از طریق شرکت‌های دولتی تابعه ذی ربط تا سقف معادل سه میلیارد دلار اوراق مالی اسلامی (ریالی/ارزی) با تصویب هیات وزیران منتشر کند. مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه افزود: اوراق موضوع بند یاد شده برای بازپرداخت اصل و سود اوراق ارزی/ریالی سررسید شده تسهیلات بانکی و تضامین سررسید شده و همچنین بازپرداخت بدهی‌های سررسید شده به پیمانکاران قراردادهای بیع متقابل طرح‌های بالادستی نفت تعلق می‌گیرد و شرکت‌های مذکور موظفند اصل و سود اوراق منتشر‌شده را حداکثر تا پنج سال از محل منابع داخلی خود تسویه کنند. اوراق فروش نرفته این بند با تایید وزارت نفت و سازمان برنامه و بودجه کشور قابل واگذاری به پیمانکاران/طلبکاران طرح‌ها است. وی تصریح کرد: انتشار این اوراق به استناد قانون بودجه کل کشور صورت می‌پذیرد و مجوزهای لازم از مراجع ذی صلاح اخذ شده است؛ از این رو مشمول مفاد ماده ۲۷ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران بوده و معاف از ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار است. ابوترابی در خصوص طرح تامین مالی شرکت ملی نفت ایران توضیح داد: در این اوراق، بخشی از درآمدهای حاصل از میدان گاز پارس جنوبی (شامل ۲۰ حلقه چاه نفت، تاسیسات دریایی، تاسیسات پالایشگاهی موجود در خشکی و . ) به عنوان منافع مبنای انتشار صکوک مورد استفاده قرار می‌گیرند. وی ادامه داد: نرخ سود علی الحساب این اوراق ۱۸.۵ درصد است که هر شش ماه یک بار توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به عنوان عامل پرداخت به حساب دارندگان این اوراق واریز می‌شود و شرکت سرمایه‌گذاری اهداف بازپرداخت اصل و سود این اوراق را ضمانت کرده است. شایان ذکر است که دوره عمر این اوراق، ۴ ساله بوده و از طریق شرکت بورس اوراق بهادار تهران طی روزهای آتی منتشر می‌شود. ابوترابی اظهار داشت: بازارگردانی و تعهد پذیره‌نویسی این اوراق بر عهده کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های تامین سرمایه سپهر به حجم ۳۰ هزار میلیارد ریال، تامین سرمایه امین و تامین سرمایه کاردان هر یک به حجم ۱۰ هزار میلیارد ریال است.
تاثیر نرخ بهره بانکی در بازارهای موازی
مجید شاکری، کارشناس صنعت بانکی در گفتوگو با سنا اظهار داشت: منفعت انتشار اوراق ارزی در ایران نرخ بهره بین بانکی طبق چارچوب سیاستی بانک مرکزی در حال افت و خیز است و به‌طور کلی کاهش نرخ سود بین بانکی در کشور اگرچه اثر فوری بر متغیرهای اقتصادی ندارد، ولی قطعا در بلندمدت بر روند بازارهای موازی موثر است. این کارشناس صنعت بانکی با اشاره به اینکه چسبندگی‌هایی بین اثر نرخ سود بین بانکی و نرخ تسهیلات وجود دارد که ارتباط مستقیمی بر سایر بازارها می‌گذارد، افزود: نرخ بهره بین بانکی طبق چارچوب‌های سیاستی در مواقع مختلف تغییر می‌کند. به گفته شاکری، تقریبا یک ماه گذشته نرخ بهره در حال خروج از کریدور بانکی بود، اما بانک مرکزی وارد عملیات بازار باز شد و با تزریق پایه پولی، نرخ را تا حدی کاهش داد. این کارشناس بازار بانکی با تاکید بر اینکه کاهش نرخ سود بانکی میتواند نقش مهمی در حرکت نقدینگی از بانک به بازار سرمایه داشته باشد، گفت با کاهش همزمان این متغیر، به‌طور قطع شاهد رونق بازار سرمایه خواهیم بود. اما در صورتی که نرخ سود بانکی بالا بماند، نقدینگی راهی بانک‌ها می‌شود. هر چند که در هر دو حالت، بازارها تلاش می‌کنند تا شرایط ایده آلی را برای سرمایه‌گذارانشان مدنظر داشته باشند. این کارشناس صنعت بانکداری خاطرنشان کرد: با توجه به رکود بازارهای مسکن، خودرو و دیگر بازارهای موازی، کاهش نرخ بهره بین بانکی، به‌طور مستقیم بر روند معاملات بازار سرمایه اثرگذار خواهد بود.
راه‌اندازی معاملات آتی نقره و حراج باز سنگ آهن
یکشنبه هفته آینده ۱۷ اسفند ماه ۹۹ آیین راه‌اندازی معاملات آتی نقره و حراج باز سنگ آهن با حضور محمدرضا پورابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس، محمدعلی دهقان دهنوی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار و وجیه‌الله جعفری رییس هیات عامل ایمیدرو در بورس کالای ایران برگزار می‌شود. راه‌اندازی معاملات آتی نقره در راستای توسعه دارایی‌های پایه بازار مشتقه و آغاز به کار تالار حراج باز سنگ آهن به منظور توسعه روش‌های نوین معاملاتی در بازار فیزیکی بورس کالای ایران انجام می‌شود. جزییات قرارداد آتی نقره بیانگر آن است که هر قرارداد معادل ۱۰۰ گرم و استاندارد کالا، ساچمه نقره مطابق استاندارد ۹۹۹ است. حد نوسان قیمت این قرارداد، مثبت و منفی ۵ درصد نسبت به قیمت تسویه روز قبل بوده و قیمت تسویه در روز سررسید بر مبنای قیمت روز جهانی نقره و نرخ ارز سنا است؛ سقف موقعیت‌های باز برای اشخاص حقیقی و حقوقی نیز ۵۰۰ موقعیت در هر کد معاملاتی در نظر گرفته شده است.
حمید حسینی: مخالفان طرح گشایش اقتصادی یا بی‌اطلاعند یا در بازار رقیب منفعت دارند
طرح فروش اوراق سلف نفتی حالا از دستور کار خارج شده است اما هنوز ابعاد طرح گشایش اقتصادی که بر فروش نفت به مردم متمرکز است، ادامه دارد.
زهرا علی اکبری- شاید بتوان این را نوعی کج سلیقگی دانست که درست وقتی همه درباره ابعاد طرح ویژه اقتصادی و فروش نفت به مردم صحبت می‌کردند اطلاعیه فروش اوراق سلف نفتی منتشر شد. بورس انرژی اعلام کرد اوراق سلف نفتی در راه است و همین موضوع موجی از موافقت و مخالفت را در شرایطی ابهام آمیز به همراه داشت. برخی می گفتند هنوز کار بررسی تمام نشده، پس اوراق به صورت غیر قانونی در حال انتشار است، برخی معتقد بودند شیوه نامه با پیشنهادات طرح شده متفاوت است و . تا اینکه فروش اوراق سلف ارزی از دستور کار خارج شد اما هنوز شمارش معکوس برای اطلاع از جزییات تصمیمی که قرار است در نشست سران قوا تحت‌عنوان طرح گشایش اقتصادی اتخاذ شود، معلوم نیست.
سید حمید حسینی، فعال بازار فرآورده‌های نفتی در عرصه بین المللی و دبیر انجمن صادر کنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی که نائب رییسی اتاق ایران و عراق را نیز بر عهده دارد توضیحاتی مبسوط در خصوص طرحی موسوم به گشایش قتصادی ارائه داد و تاکید کرد این اتفاق که موجب خلط مبحث شد و اوراق سلف نفت را در کنار فروش نفت به مردم قرار داد اتفاق بدی بود که سبب شد طرحی در ابعاد ۸ میلیارد دلاری زیر سئوال برود. مشروح گفتگو با سید حمید حسینی در کافه خبر خبرانلاین در پی می‌آید:
این روزها بسیاری درباره ماهیت فروش نفت به مردم می‌پرسند، آیا اطلاعی از جزییات این موضوع دارید؟
ببینید قبل از صحبت درباره جزییات من به این نکته اشاره می کنم که این روش یک روش استاندارد و مناسب برای تامین مالی است. هر کشوری، هر شرکتی و هر پروژه یا نیاز به تامین مالی دارد. برای تامین مالی یا باید از استقراض خارجی بهره برد یا شرکت‌های بزرگ برای تامین مالی باید وارد میدان شوند یا از بانک مرکزی استقراض کرد. وقتی مورد اول و دوم مهیا نیست، گزینه سوم میتواند مورد نظر قرار گیرد و آن استقراض از بانک مرکزی است. در این حال چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ طبیعتا مضرات این اقدام بسیار بالاست خصوصا در شرایط کنونی. این استقراض میتواند تورم زا باشد. ولی اتفاق دیگری هم میتواند رخ دهد. آن اتفاق این است که شما از محل درآمد آتی خود بتوانید تامین مالی را انجام دهید. طرح فروش نفت به مردم همین است. تامین مالی از محل درآمدهای آتی.
اصل موضوع چطور در دستور کار قرار گرفت؟
این طرح را کارشناسان پیشنهاد دادند. گفتند شما از طریق اوراق یا همان پته نفتی می‌توانید اعتباری را تامین کنید که صرف پیشبرد پروژه‌های نفت و گاز و پتروشیمی شود. اصلا در بورس‌های بزرگ جهان معاملات آتی و کاغذی نفت روشی معمول و مرسوم است. همه دولت‌ها هم می‌توانند ازاین روش برای تامین مالی بهره ببرند. در حقیقت این اوراق منفعتی است که مردم را در درآمد آینده نفت شریک می‌کند. با اعتباری ۷ تا ۸ میلیاردی که از این محل به دست می‌آید می‌توان برای افزایش ظرفیت ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار بشکه نفت برنامه‌ریزی کرد. می‌دانید که ظرفیت سازی یکی از مهمترین اقدامات در جهان امروز است. فردای تحریم با ظرفیت بالاتر شما امکان سهم‌گیری بیشتر از بازار جهانی را دارید.
در ضمن می‌توان ظرفیت پالایشی کشور را نیز بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار بشکه افزایش داد و از این منظر نیز به تولید عمق بخشید.
متاسفانه در سی سال گذشته در بزنگاه‌های حساس و مهم دولت برای تامین منابع و حتی پوشش کسری بودجه از بانک مرکزی استقراض شده است که این امر هر سال بین ۲۸ تا ۳۰ درصد به نقدینگی اضافه می‌کند و تورمی جدی را ایجاد می‌نماید.
یک نکته مهم این است که در همین شرایط موضوع انتشار اوراق سلف ارزی نیز مطرح شد و بسیاری را به اشتباه انداخت که ساز و کار اعلام شده در همین اوراق خلاصه می‌شود.
نکته مهمی است. اوراق سلف ارزی ماهیتی کاملا متفاوت با طرح فروش نفت به مردم دارد. این اوراق از سوی شرکت ملی نفت منتشر می‌شود و از سال ۹۳ – ۹۴ برای تامین مالی پروژه‌های شرکت ملی نفت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوعی کج سلیقگی بود که در چنین شرایطی انتشار اوراق مذکور مطرح گردید. اصلا نباید چنین اتفاقی می‌افتاد و زمان بدی برای این اقدام انتخاب شد. در این شرایط اطلاعیه‌ای منتشر شد مبنی بر اینکه اوراق برای فروش نفت به قیمتی حدود ۹۰۰ هزار تومان با سود ۱۸ درصد و . است و همه را به اشتباه انداخت که بالاخره این طرح گشایش اقتصادی بود؟ مگر نگفتید رهبری باید تایید کند؟ مگر نگفتید ساز و کار هنوز روشن نیست؟ همین چندی قبل ۲۵۰۰ میلیارد تومان اوراق برای میعانات فروخته شد اما حساسیتی ایجاد نشد چون کسی هنوز منتظر طرح گشایش اقتصادی نبود. به نظر من شفاف‌سازی در این حوزه بسیار ضرورت دارد. باز هم شفاف‌سازی کنید و تا می‌توانید ابهام افکار عمومی را برطرف کنید. هم شما و هم سایر رسانه‌ها. اوراق سلف در کل برای حدو ۵۰۰ هزار بشکه نفت توسط شرکت ملی نفت منتشر می‌شود اما فروش نفت به مردم، فروش ۲۰۰ میلیون بشکه نفت را در بر می‌گیرد و حیف شد طرحی ۲۰۰ میلیون بشکه‌ای زیر سایه طرح ۵۰۰ هزار بشکه ای قرار گرفت و بسیاری بی‌اطلاع آن را نقد کردند.
فکر می کنید با توجه به شرایط کنونی اقتصاد، افکار عمومی استقبالی از این طرح داشته باشد؟
قاطعانه بگویم بسیار طرح جذابی است. خریداران از دو محل سود می‌برند اول اینکه نفت را به قیمت امروز می‌خرند و به قیمت دو سال بعد می‌فروشند. همه پیش بینی‌ها دلالت بر آن دارد که نفت در دو سال آینده قیمتی افزایشی را خواهد داشت. امروز قیمت نفت در کانال چهل دلار است، بی‌ادعا بگویم همواه پیش بینی نفت من درست از آب در می‌آید. همه برآوردها نشان می‌دهد نفت در سال ۲۰۲۲ در کانال ۵۰ تا ۶۰ دلا قرار خواهد داشت. پس می‌بینید سود بسیار خوب اینجا پیش روست. از سوی دیگر قیمت دلار روندی افزایشی را دارد. تا به حال همواره روندی افزایشی داشته، این بار اما افزایش نرخ دلار نیز خطری را متوجه سرمایه خریدار نمی‌کند. تصور کنید برای حفظ سرمایه‌تان دلار بخرید. خوب این اوراق نیز دقیقا شبیه خرید دلار است بدون اینکه ضرری را متوجه اقتصاد کشور کرده باشید. مهم اینجاست که مردم نگران باشند که ریالشان تحت تاثیر تورم ارزشش را از دست بدهد. این طرح ریال مردم را به دلار تبدیل می‌کند تا از گزند تورم مصون بماند. من فکر می‌کنم این طرح بسیار بسیار خوبی است.
اشاره کردید همه تحلیل‌ها دلالت بر افزایش قیمت نفت دارد. به هر حال کسی فکر نمی‌کرد ناگهان شیوع کرونا بازار نفت را تا این حد تحت فشار قرار دهد. اگر به هر دلیلی کاهش قیمت اتفاق افتاد چه می‌شود؟
قرار است دولت کف قیمت را تضمین کند. شما می توانید در بورس‌های جهانی وقتی اوراق می‌خرید خود را از منظر کف قیمت خرید بیمه کنید تا بعد متضرر نشوید. چون این سازو کار در ایران نیست، دولت کف قیمت را تضمین می‌کند که اگر نفت ارزان هم شد پایین‌تر از این رقم اوراق را نخرد. به عبارت دیگر شما امروز ۴۰ دلار مثلا نفت می‌خرید و دو سال بعد اگر نفت ۲۰ دلارا هم شد باز ۴۰ دلار می‌فروشید. حالا در این میان اگر دلار هم گران شده باشد ضرری متوجه شما نیست ک هیچ سود هم می‌برید، پس سرمایه گذاری معقولی است.
اگر تحریم نفتی ایران ادامه یابد، این اوراق چه سرنوشتی خواهد داشت؟
تحریم نفتی یا اصلا بدتر شدن شرایط به معنی گرانی دلار است، در این صورت خریدار نه تنها ضرر نمی‌کند بلکه سود بالایی می‌برد، از سوی دیگر فرض کنیم لغو تحریم اتفاق بیفتد و کشور در وضعیت خوب قرار گیرد که به معنی رشد قیمت نفت و راه افتادن بازارهاست که باز هم خریدار اوراق سود معقولی را خواهد برد. در ضمن شنیده‌ام که دولت در حال بررسی این است که حتی سودی مانند سود اوراق مشارکت به خریدار اوراق بدهد که به نظر من دست و دلبازی است و همان تضمین کف خرید کافی است.
فکر می کنید دلیل این حجم انتقاد چیست؟
دو علت میتواند داشته باشد یک بی‌اطلاعی و دوم نگرانی از به خطر افتادن بازارهای رقیب. بالاخره این اوراق رقیب بازارهایی مثل طلا و سکه و حتی مسکن است. خوب کسانی که در بازارهای مذکور منفعت دارند این طرح را خطرناک تشخیص می‌دهند و بدان انتقاد دارند. اصل موضوع موضوع درستی است. برخی می‌گویند نباید این ارواق هزینه جاری شود، خوب می‌شود با نظارت دقیق مانع از آن شد که برای امور جاری هزینه گردد.
البته برخی به بدهکار شدن دولت آینده نیز اشاره دارند.
یعنی چی؟ خوب دولت آینده هم این اوراق را منتشر کند. مگر هر سال برای پرداخت سود پیشین اوراق مشارکت، دولت اوراق منتشر نمی‌کند. مگر در همه دنیا از این بازارها استفاده نمی‌شود؟ اصلا چرا راه دور برویم. دولت قبل ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برداشت کرد. مگر کسی گفت چرا برداشت می‌کنید؟ بعضی می‌گویند تصویب این طرح در حوزه اختیارات مجلس است، خوب بروید موضوع را به سران قوا بگویید. رییس مجلس هم در این جلسات هست، اگر واقعا در حیطه اختیار شماست وارد میدان شوید. نه اینکه در این شرایط سخت موضوع را زیر سئوال ببرید و افکار عمومی را نگران کنید.
شما خیلی به این طرح خوشبین هستید اما من فکر می‌کنم شرایط، شرایط سختی است و ممکن است استقبال گرمی از این طرح نشود
چرا نشود؟ سازو و کار مهم است. این اوراق احتمالا سه ساله منتشر می‌شود و در پایان خریدار هم میتواند نفت فیزیکی راتحویل بگیرد هم اوراق را با کارمزد مشخصی به دولت بفروشد.
اتفاقا همین تحویل فیزیکی، واقعا چقدر احتمال دارد یک خریدارکشتی بگیرد و نفت را بفروشد؟
خریدار معمولی کم اما یک تاجر که میتواند این کار را بکند. سوی دیگر ماجرا را ببینید. در ضمن اگر سازو کار طوری پیش‌بینی شود که اوراق در بورس قابل معامله باشد هیچ مشکلی متوجه خریدار نیست. فرض کنید امروز آن را می‌خرد و فردا تصمیم به فروش می‌گیرد چون قیمت نفت بالا رفته و اوراق گران شده، خیلی راحت در بورس اوراق را معامله می‌کند. اتفاقا اطلاع رسانی کنید، از مخالفان و موافقان دعوت کنید حرف‌هایشان را بزنند. این طرح هنوز نهایی نشده، اما نباید چوب لای چرخ دولت گذاشت بگذارید این اتفاق خوب بیفتد.
تا جایی که من می دانم نمایندگان اصرار داشتند میعانات هم در این طرح پیش بینی شود، ایرادی هم ندارد اما پیشنهادشان درباره اینکه پالایشگاه‌ها اوراق را بخرند محلی ازاعراب ندارد. پالایشگاه ظرفیت اضافه ندارد که بخواهد اوراق نفتی بخرد. ما حتی گفتیم فراورده ها راهم پیش بینی کنید که اگر تحریم باقی ماند و مشکلی بابت فروش نفت خام داشتید با صادرات میعانات موضوع حل شود.
شما به معامله اوراق در بورس اشاره کردید. اتفاقا شایعه ای بر سر زبان‌هاست مبنی بر اینکه به شکلی دستوری بازار منفی شده تا این طرح طرفدار پیدا کند.
ادعایی بی اساس است. کل این طرح هشت میلیارد دلار است در حالی که روزانه یک میلیارد دلار در بورس معامله صورت می‌گیرد. حالا در این شرایط شما تصور می کنید که برای یک طرحی که ابعادش به اندازه معامله هشت روز بازار سرمایه است، کل بازار را به هم بریزند. در عین حال عرضه ارواق در بورس خود به رونق بورس کمک خواهد کرد.
کسانی که این صحبت‌ها را می‌کنند نمی‌دانند بورس تحت تاثیر اتفاقات سیاسی مانند توافق امارات و اسراییل بود. حالا با شرایط موضع گیری ایران و امارات روشن شد قرار نیست اتفاقی بیفتد و این تاثیر در حال تخلیه شدن است. از سوی دیدن تلاش امریکا برای تصویب قطعنامه و فعال کردن مکاینزم ماشه را نادیده می گیرند و خودشان در داخل به دولت فشار می‌آورند. پیروزی هزار متولی دارد و شکست هیچ مسئولی ندارد. تا دیروز که ما به ونزوئلا بنزین صادر کردیم و به همت همین دولت این اتفاق افتاد همه وارد میدان شدند که بله، ما بودیم که صادرات بنزین را انجام دادیم حالا که محموله بنزین را گرفتند، هیچ کسی حرف نمی زند و زنگنه توضیح می‌دهد که پول بنزین پرداخت شده و محموله متعلق به ایران نبوده است. اینجا هم همین است. به جای فشار بیایید از طرح‌های درست حمایت کنید.
خودتان در این طرح مشارکت می کنید؟
من نه در بازار ارز و طلا و سکه حضور دارم نه در بازار سرمایه اما حتما یک سوم از پس‌اندازم را در این پروژه سرمایه گذاری می‌کنم چون می‌دانم آینده خوبی دارد.
کانالی مجاز برای خرید اوراق ارزی
تهران (پانا) - بانک مرکزی اعلام کرد که برای نخستین‌بار، طرح انتشار اوراق ارزی در دستور کار قرار گرفت. به شکل ساده می‌توان گفت که اوراق ارزی، یک ابزار قانونی برای کسب سود از نوسانات قیمت ارز است.
(تصویر شماره 1) (تصویر شماره 2)
تهران (پانا) - بانک مرکزی اعلام کرد که برای نخستین‌بار، طرح انتشار اوراق ارزی در دستور کار قرار گرفت. به شکل ساده می‌توان گفت که اوراق ارزی، یک ابزار قانونی برای کسب سود از نوسانات قیمت ارز است.
به گزارش دنیای اقتصاد، در سال های اخیر، خرید اسکناس دلار یا یورو که به «دلارهای خانگی» مشهور شده است، یکی از راهکارهای اصلی حفظ سرمایه در مقابل کاهش ارزش پول بوده است. حال بهره گیری از این ابزار می تواند به سرمایه گذار یک راهکار قانونی برای حفظ ارزش سرمایه در مقابل نوسانات نرخ ارز ارائه کند. علاوه بر سرمایه گذاران، شرکت ها نیز می توانند از مواهب این ابزار بهره ببرند. اگرچه در گام اول بانک مرکزی قرار است، اوراق ارزی را به پشتوانه منابع ارزی خود منتشر کند، اما در گام های دیگر شرکت ها نیز می توانند با انتشار این اوراق، منابع مورد نیاز خود را از بازار تامین کنند. در این شرایط سیاستگذار ارزی نیز یک ابزار جدید برای مدیریت بازار خواهد داشت و با کاهش فشار خرید اسکناس، قدرت بازارساز افزایش خواهد یافت.
روز گذشته مدیر روابط عمومی بانک مرکزی از انتشار اوراق ارزی برای نخستین بار توسط بانک مرکزی خبر داد. مصطفی قمری وفا، جزئیات بیشتری در این خصوص ارائه نکرد. گزارش ها حاکی از آن است که پس از محدود شدن خرید دلار و سخت شدن سرمایه گذاری در بازار دلار، انتشار این اوراق می تواند راهکار قانونی برای سرمایه گذاری ارزی باشد. مزیت انتشار اوراق برای خریداران، کسب سود متناسب با تغییرات بازار دلار است. نفع این ابزار، برای شرکت ها و نهادهای ناشر، تامین منابع لازم بدون نهاد واسطه با پشتوانه سرمایه ارزی است. همچنین منفعت این تصمیم، برای سیاستگذار نیز معرفی یک ابزار جدید سیاستگذاری ارزی، در جهت کاهش تقاضا برای خرید اسکناس با هدف سفته بازی است. «دنیای اقتصاد» با معرفی این ابزار جدید، هفت پرسش اصلی درخصوص جزئیات انتشار اوراق ارزی از بانک مرکزی ارائه کرده است.
اوراق ارزی چیست؟
اوراق ارزی به شکل ساده، نوعی از اوراق است که یک نهاد آن را برای تامین مالی منتشر می کند. سرمایه گذار برای خرید این اوراق نیاز به دلار ندارد و با پول رایج (به عنوان مثال ریال) می تواند این اوراق را تهیه کند. نهاد ناشر تضمین می دهد که در تاریخ سررسید اوراق، میزان تغییرات ارزش دلار را به قیمت روز محاسبه کرده و ما به التفاوت زمان انتشار و سررسید را به خریدار پرداخت کند. بنابراین سرمایه گذار بدون خرید اسکناس خارجی، از تغییرات قیمت ارز منتفع خواهد شد. این اوراق به دلیل ویژگی هایی که دارد فرصتی برای ایجاد تنوع در دارایی ها و کسب سود است. از طرفی در شرایط تورمی و بی ثباتی اقتصاد کلان، می تواند تضمین کننده ارزش دارایی افراد در برابر کاهش ازش پول باشد. می توان گفت اوراق قرضه ای که بر مبنای ارز خارجی منتشر می شود، به انتشاردهنده این امکان را می دهد که ریسک خود را در مقابل نوسانات ارزی به صفر برساند. علاوه بر این، انتشار اوراق ارزی منجر به متنوع سازی منابع تامین مالی و مدیریت بهتر بدهی می شود. در این شرایط سیاستگذار نیز یک ابزار مناسب برای مدیریت بازار ارز دارد. در صورتی که فشار برای خرید ارز کاهش یابد و اوراق ارزی جایگزین آن شود، رفتار سفته بازی با اسکناس کاهش می یابد و از سوی دیگر، دست سیاستگذار ارزی برای مدیریت بازار ارز بالا می رود. به نظر می رسد در شرایط کنونی مهم ترین مانع، شرایط تضمین پرداخت اصل و سود اوراق در تاریخ سررسید با قیمت مشخص دلار بازار (نه با قیمت دستوری) توسط نهاد ناظر است. مهم ترین نگرانی درخصوص این اوراق، برخورد سلیقه ای و دستوری، در زمان انتشار اوراق و محاسبه سود آن است.
منفعت انتشار اوراق ارزی در ایران
بانک مرکزی به پشتوانه طلا و ذخایر ارزی که در حال حاضر دارد، می تواند اوراق ارزی منتشر کند. اوراق ارزی به شکل ساده به معنای آن است که نهاد یا شرکتی اقدام به انتشار یک سند می کند که طبق آن می تواند منابع ریالی را جمع آوری کرده و متناسب با نرخ تغییرات ارز و نرخ سود تعیین شده اصل و سود این اوراق را به صورت ریالی در زمان سررسید بپردازد. بنابراین در اوراق ارزی منابع ارزی یا عبارت دیگر اسکناس خارجی جابه جا نشده و تغییرات ارزی تنها مبنای محاسبات بازپرداخت این اوراق در سررسید قرار می گیرد. اوراق می تواند دارای کوپن یا بدون کوپن باشد، تا ناشر متناسب با نیاز خود و فضای بازار نحوه اوراق ارزی را مشخص کند. در گام اول بانک مرکزی اقدام به انتشار این اوراق ارزی کرده و پس از آن سایر نهادها و شرکت ها نیز می توانند متناسب با پشتوانه ارزی خود اقدام به انتشار این اوراق کنند. منفعت اصلی انتشار این نوع اوراق برای نهاد منتشر کننده این است که می تواند از این طریق تامین مالی کند.
شرکت با انتشار اوراق ارزی منابع موردنیاز خود را از بازار جمع آوری کرده و پس از وصول منابع ارزی خود، می تواند نسبت به پرداخت اصل و سود اوراق در تاریخ سررسید اقدام کند. یکی دیگر از منافع انتشار این اوراق این است که فشار برای تامین ارز در بازار نیز کاهش می یابد و شرکت ها برای نیاز ضروری و نه انگیزه حفظ سرمایه، به بازار مراجعه می کنند. انتشار اوراق ارزی برای خریدار نیز دربردارنده منافعی است. اولین منفعت آن وجود یک منبع مطمئن برای سرمایه گذاری است. از طرفی اگر تحلیل فرد مبنی بر آن باشد که دارایی ارزی دارای سود بیشتری از دارایی ریالی است، می تواند در این بستر سرمایه گذاری کند.
همچنین اگر امکان فروش این اوراق در بازار ثانویه ایجاد شده باشد، فرد می تواند آن را در این بازار به فروش رسانده و تامین نقدشوندگی، از این طریق صورت گیرد و پویایی بازار حفظ شود. یکی از منافع سیاستگذار در انتشار این اوراق این است که یک ابزار جدید برای مدیریت بازار ارز ایجاد می کند، دولت می تواند حتی بخشی از سیاستگذاری ارزی خود را با استفاده از عرضه این اوراق تنظیم کند. در صورت شیفت تقاضای سرمایه گذاری از اسکناس به اوراق، سیاستگذار منابع ارزی لازم برای مدیریت بازار ارز را در اختیار خواهد داشت. نکته قابل توجه این است که بانک مرکزی باید نحوه تامین مالی این اوراق را نیز مشخص کند، زیرا استفاده از منابع پایه پولی برای پوشش سود این اوراق می تواند اثر تورمی داشته باشد.
هفت پرسش از بانک مرکزی
با وجود تمام مزایای انتشار اوراق قرضه ارزی برای منتشرکنندگان و خریداران، درخصوص انتشار این اوراق چند پرسش مهم وجود دارد و بهتر است بانک مرکزی به عنوان نهاد ناشر اوراق ارزی به آن ها پاسخ دهد. پرسش اول این است که در صورت آن که این اوراق با استقبال روبه رو شود و موقعیت خود را در بازار ایجاد کند، آیا این امکان وجود دارد که این اوراق سیگنال فزاینده به خود بازار ارز ارسال کند و به نوعی جهت دهنده قیمت بازار ارز شود؟ در این صورت بانک مرکزی با چه ابزاری این موضوع را کنترل خواهد کرد؟ پرسش دوم این است که کدام نرخ ارز رایج در فضای اقتصاد کشور مبنای محاسبه این اوراق قرار خواهد گرفت و آیا این نرخ ارز، جذابیت سرمایه گذاری دارد؟ پرسش سوم نیز این است که سررسید این اوراق چگونه خواهد بود؟ با توجه به اینکه اقتصاددانان تاکید می کنند که این اوراق ارزی برای جذابیت بیشتر بهتر است سررسید کوتاه مدت داشته باشد.
همچنین به عنوان پرسش چهارم باید پرسید که آیا این اوراق با کوپن منتشر می شود و اگر دارای نرخ سود است مقدار آن به چه میزان تعیین می شود؟ سوال پنجم این است که آیا برای این اوراق ارزی، بازار ثانویه نیز در نظر گرفته شده است؟ با توجه به تاثیر انتشار این اوراق بر بازارهای دیگر، پرسش ششم نیز این است که مقیاس انتشار این اوراق به چه میزان خواهد بود؟ به عنوان پرسش آخر، بانک مرکزی برای افزایش جذابیت و ایجاد اعتماد و تضمین مناسب به سرمایه گذاران چه گام هایی برمی دارد تا افراد به جای خرید اسکناس، از اوراق ارزی بهره ببرند؟
بر اساس بخشنامه بانک مرکزی، تمامی صرافی های عضو باز متشکل ارزی از روز شنبه ۱۴۰۱/۰۸/۱۴ موظف به عرضه ارز از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارزی شدند.- اخبار اقتصادی -به گزارش خبرنگار اقتصادیخبرگزاری تسنیم ، بانک مرکزی با ابلاغ بخشنامه ای اعلام کرد: صرافی های عضو بازار متشکل معاملات ارزی، می بایست متقاضیانی را که از طریق سامانه برخط بازار غیر متشکل معاملات ارزی به نشانی my.ice.ir معرفی شده اند در اولویت فروش ارز قرار داده ومتعهد به ارائه خدمت در زمان مقرر باشند.بانک مرکزی تمامی صرافی های عضو بازار متشکل ارزی را همچنین موظف کرد تا سایر مراجعین حضوری را جهت خرید ارز، به سامانه مذکور راهنمایی کنند.بازار متشکل ارزی هم اعلام کرد: سامانه برخط بازار متشکل ارز ایران به منظور تسهیل فرآیند خرید ارز اشخاص حقیقی .
به گزارشایران اکونومیستبه نقل از بانک مرکزی، بانک مرکزی با صدور بخشنامه ای اعلام کرد: به منظور تسهیل فروش ارز به مردم و جلوگیری از اتلاف وقت متقاضیان خرید ارز و پیرو اطلاعیه های بازار متشکل معاملات ارزی، از روز شنبه مورخ ۱۴۰۱/۰۸/۱۴ صرافی های عضو بازار متشکل معاملات ارزی، می بایست متقاضیانی را که از طریق سامانه برخط بازار غیر متشکل معاملات ارزی به نشانی my.ice.ir معرفی شده اند در اولویت فروش ارز قرار داده و متعهد به ارائه خدمت در زمان مقرر باشند. بانک مرکزی بر اساس این بخشنامه، تمامی صرافی های عضو بازار متشکل ارزی را همچنین موظف کرد تا سایر مراجعین حضوری را جهت خرید ارز، به سامانه مذکور راهنمایی کنند. در همین راستا بازار متشکل ارزی نیز با صدور اطلاعیه ای اعلام کرد: سامانه برخط بازار متشکل ارز .
به گزارش ایران اکونومیست، از اواخر خردادماه امسال بانک مرکزی برای ساماندهی بازار ارز و در تعامل با کانون صرافی ها، صرافی های معتبر و صادرکنندگان، بازار توافقی عرضه و تقاضا را راه اندازی کرد. سپس امکان معاملات توافقی ارز در صرافی ها و بازار متشکل ارزی نیز فراهم شد. این بازار در ماه های اخیر سبب تامین تقاضاهای خُرد مردم شده و به معیار قیمت گذاری ارز تبدیل شده است. امروز در آغاز به کار فعالیت بازار توافقی ارز، دلار با قیمت ۳۴ هزار و ۱۷۰ تومان و با حجم ۸۱ هزار معامله شد.
به گزارش خبرگزاری موج، آیت الله سید ابراهیم رییسی رییس جمهور بعد از ظهر یکشنبه در جلسه هیات دولت با اشاره به حضور پرشکوه و معنادار مردم در اجتماعات روز مبارزه با استکبار جهانی در سراسر کشور افزود: باید از زمان شناسی و حضور مردم در میدان نه صرفا با لفظ که در عمل قدردانی کرد و یکی از راههای قدردانی عملی از مردم پاسخ به انتظار به حق آنها برای کار و تلاش مضاعف و بهبود و رشد شرایط فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی جامعه است. رییس جمهور در ادامه تلاش برای تسریع در اجرای مصوبات استانی را از دیگر زمینه های خدمت و قدردانی عملی از مردم دانست و اظهار داشت: همه بخش ها و دستگاه ها موظف هستند اجرای این مصوبات را با جدیت دنبال کنند. آیت الله رییسی، بانک مرکزی و دیگر دستگاههای مربوطه را مکلف کرد برای حفظ ثبات .
دیدگاه شما