مفهوم شاخص در بازار سرمایه

وقتی تمام شاخص‌ها پایین می‌آیند، یعنی اوضاع بورس رو به وخامت می‌رود. به این بازار، بازار خرسی می‌گویند.

نمودار تحلیل تکنیکال بیت کوین (آبان ۱۴۰۱)

Bitcoin

تحلیل تکنیکال بیت کوین

تحلیل تکنیکال یکی از ابزار های متعددی است که در اختیار تریدرها قرار دارد. تحلیل تکنیکال، تاریخچه و سوابق یک مفهوم شاخص در بازار سرمایه کوین خاص همراه با نمودار های قیمت و حجم معاملاتش را بررسی می کند. آنچه که برای تحلیل تکنیکال بیت کوینیا هر رمز ارز دیگری لازم است، شناخت ایده های محوری تئوری Dow است. همچنین شناخت روند های صعودی و نزولی بازار که گاها روندی در بازار وجود ندارد و قیمت، داخل کانالی خاص جلو و عقب می رود. لازم به ذکر است خرید رمز ارز از صرافی های مختلف، ممکن است با قیمت های متفاوتی انجام شود.

با توجه به اینکه این تحلیل تکنیکال، نمودار و قیمت لحظه ای بیت کوین، بازتابی از ابزار تکنیکال سایت تریدینگ ویوو است، مسئولیت استفاده از آن به عهده کاربران می باشد. رمزارز نیوز مسئولیت و پیشنهادی در قبال استفاده یا وقوع این تحلیل ندارد.

آموزش استفاده از نمودار عقربه ای تحلیل تکنیکال بیت کوین

برای استفاده از نمودار عقربه ای تحلیل تکنیکال بیت کوین، کافی است از بالای نمودار، بازه زمانی (تایم فریم) مورد نظر خود را انتخاب کنید. مثلا 1 Minute (یک دقیقه ای)، 1 Hour (یک ساعته) یا 1 Month (یک ماهه).

سپس در زیر نمودار نتیجه تحلیل تکنیکال را مشاهده کنید. این نتیجه 5 حالت دارد:

Buy: پیشنهاد به خرید

Sell: پیشنهاد به فروش

Neutral: پیشنهاد به نگهداری

Strong Buy: پیشنهاد اکید به خرید

Strong Sell: پیشنهاد اکید به فروش

برای مثال اگر شما بازه زمانی 1 روزه (1 Day) را انتخاب کنید و نتیجه تحلیل تکنیکال Buy (پیشنهاد به خرید) باشد، به این معنی است که از نظر اندیکاتورهای تکنیکال، قیمت این رمزارز پس از 1 روز (24 ساعت دیگر) از قیمت فعلی بیشتر خواهد بود. بنابراین پیشنهاد تحلیل تکنیکال، خرید است.

آموزش تحلیل تکنیکال قیمت بیت کوین

نمودار تکنیکال بیت کوین

بیت کوین چیست؟

بیت کوین نخستین ارز دیجیتال غیرمتمرکزی است که بدون دخالت و نظارت واسطه‌هایی مثل بانک و دولت عمل می‌کند. ساختار بیت کوین به گونه‌ای طراحی شده که از نرم‌افزار و رمزنگاری نظیر‌به‌نظیر (P2P) بهره‌ می‌گیرد؛ یعنی ارتباط مستقیم و بدون واسطه میان دو کاربر عضو شبکه. تمامی تراکنش‌ها و کپی‌های آن در یک دفتر کل عمومی به نام بلاکچین ثبت و در سرورهای سراسر جهان نگهداری می‌شود. هر فرد می‌تواند از طریق یک رایانه، یکی از همین سرورها را راه‌اندازی کند که اصطلاحاً به آن نود (Node) گفته می‌شود. از طریق اجماع میان نودها، تراکنش تأیید و بلاک ساخته می‌شود و با اضافه شدن بلاک‌ها بلاکچین شکل می‌گیرد. شبکه بیت کوین به گونه‌ای طراحی شده که با انگیزه دریافت پاداش، کاربران را به مشارکت در ساخت این زنجیره ترغیب می‌کند.

بیت کوین در سال 2009 به دست فردی ناشناس رونمایی شد و با پیمودن مسیر توسعه خود در سال 2010 به بهره‌برداری رسید. ارز دیجیتال در ابتدا مفهوم جدیدی بود و چندان مشتری نداشت. اما با گذشت زمان مزایای آن آشکار شد: سرعت بالای انتقال وجوه مالی، مخفی ماندن از چشم دولت‌ها و هزینه اندک انتقال.

تحلیل تکنیکال بیت کوین نشان می‌دهد که پتانسیل بالایی دارد و امروزه باارزش‌ترین ارز دیجیتال به شمار می‌آید، اما در آغاز راه چندان باارزش نبود. روزگاری قیمتش تنها 0.08 دلار بود و کارش به جایی رسید که در سال 2021 تا 68000 دلار بالا رفت.

تاریخچه قیمت بیت کوین

بیت کوین در سال 2009 رونمایی شد و انتظار می‌رفت بتواند در کاهش آثار مخرب بحران مالی همان سال مفید واقع شود. در جولای سال 2010، بیت کوین با قیمت 0.0008 دلار معامله می‌شد و در پایان ماه به 0.08 دلار افزایش یافت. پس از آن عملکرد نسبتاً ثابتی داشت و با شیبی ملایم به محدوده 10 دلاری پا گذاشت.

در آوریل 2013 اولین جهش مهم و کلان برای بیت کوین رخ داد و قیمت به 250 دلار رسید. در این دوره قیمت بیت کوین دائم در حال نوسان بود. در پایان سال 2013 بیت کوین توانست به اوج قیمتی جدیدی برسد: 1164 دلار.

بین سال‌های 2014 تا 2015 رکود و نوسان باعث شد شعلۀ قیمت پایین بیاید و در اکتبر 2015 به 245 دلار کاهش یافت. سال 2016 شروع افزایش قیمت پایدار بیت کوین بود؛ به طوری که سال را با 422 دلار آغاز کرد و با 959 دلار پایان داد. مقبولیت این ارز دیجیتال در سال 2017 افزایش یافت و به اعتبارش افزود. معرفی ارزهای دیجیتال جدید و مطرح شدن بیت کوین در رسانه‌های اجتماعی باعث شد قیمت این رمزارز 1729 درصد افزایش یابد و در دسامبر به حوالی 19000 دلار برسد. اما نوسانات بیت کوین همچنان پابرجا بود و مجدداً تا مرز 3000 دلار سقوط کرد. برخی با استناد به این سقوط تاریخی استدلال کردند که این دارایی قابل‌اعتماد نیست و حبابی است که رسانه‌های شرکت‌های ذی‌نفع ایجاد کرده‌اند.

سال 2020 فرصتی بود که توانایی بیت مفهوم شاخص در بازار سرمایه کوین در مقابله با بحران مالی ناشی از کرونا به آزمون گذاشته شود. با شروع سال 2020 و در پی شیوع همه‌گیری، قیمت بیت کوین 30 درصد کاهش یافت و به 4,841 دلار رسید، اما تحلیل تکنیکال بیت کوین نشان می‌داد که رشد عظیمی در راه است. پایین بودن قیمت، فرصتی برای خرید فراهم کرد و با بروز تورم و کاهش ارزش قدرت خرید ارز فیات، از این ارز دیجیتال استقبال بی‌سابقه‌ای شد. رالی بیت کوین آغاز شده بود و تمام سال ادامه یافت و در پایان سال به حوالی 30000 دلار رسید. افزایش قیمت بیت کوین در سال 2021 هم ادامه داشت و در نوامبر اوج قیمتی تاریخی ثبت کرد: 68649 دلار. پس از ثبت این اوج قیمت بیت کوین به سراشیبی نزول افتاد.

پیش بینی قیمت بیت کوین

بخش مهمی از افزایش قیمت در سال 2021 مربوط به انتشار خبر خرید 1.5 میلیون دلاری تسلا از بیت کوین بود و اعلام پذیرش آن به عنوان وسیله پرداخت. بخش دیگر نیز به رشد صنعت دیفای و رونق توکن‌های غیرمثلی (NFT) مربوط می‌شد. مقبولیت و پذیرش بیت کوین از سوی کسب‌و‌کارها عاملی است که قیمت را به بالا سوق می‌دهد و در این میان رشد متاورس هم بی‌تأثیر مفهوم شاخص در بازار سرمایه نبوده است. هرچند که بیت کوین توانست در جنگ میان روسیه و اوکراین به عنوان ابزار مالی مفیدی برای هر دو طرف نقش ایفا کند، اما مادامی که سایۀ ریسک تنش‌های بین‌المللی بزرگ‌تر وجود دارد، نمی‌توان به افزایش پایدار قیمت این ارز دیجیتال چندان دلخوش بود. از طرفی تنظیم‌گری و مقررات دولت‌ها مانع بزرگی بر سر اوج‌گیری مجدد ارزهای دیجیتال است.

امروزه ابزارهای بسیار پیشرفته و کارآمدی در اختیار تحلیلگران ارزهای دیجیتال قرار دارد. در بالای این صفحه نمودار پیش بینی قیمت بیت کوین را مشاهده می‌کنید. این نمودار با بررسی دقیق و تکنیکالی نمودار قیمت بیت کوین و تحلیل اندیکاتورهای مختلف، پیش‌بینی می‌کند که از نظر تکنیکال در بازه زمانی مورد نظر، چه اتفاقی برای قیمت بیت کوین خواهد افتاد. دقت کنید برای استفاده از تحلیل تکنیکال قیمت بیت کوین باید دانش حداقلی داشته باشید. بنابراین پیشنهاد ما این است که حتماً آموزش تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال و همچنین دوره رایگان آموزشی رمزارز نیوز را دریافت و مطالعه کنید.

نگاه بنیادین

علاوه بر تحلیل تکنیکال بیت کوین، توجه به عوامل بنیادین هم می‌تواند مفید باشد. با اینکه بیت کوین پیشگام و پیشتاز بازار است، اما هیچ بعید نیست که مقام نخست را در آینده‌ای نه‌چندان دور از دست بدهد. استفاده از الگوریتم گواه اثبات کار، قدیمی، انرژی‌بر و پرهزینه‌تر است و مورد انتقاد نهادهای حافظ محیط زیست قرار دارد. از طرفی بیت کوین از قراردادهای هوشمند پشتیبانی نمی‌کند و رقیبان تازه‌نفسش مقتدرانه وارد صحنه شده‌اند. عامل بنیادین دیگری که بر سر راه بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال قرار دارد، به نوسانات تقریباً همیشگی ارزهای دیجیتال مربوط است. بیت کوین برای آنکه بتواند به عنوان وسیله پرداخت مورد استفاده قرار بگیرد باید بتواند ذخیره ارزش کند، اما نوسانات قیمت مانع بزرگی در این راه به شمار می‌آید. با تمام این مشکلات، مقبولیت بیت کوین پیوسته در حال افزایش است و این شرط لازم (و نه کافی) هر دارایی‌ای است که می‌خواهد به وسیله پرداخت تبدیل شود.

امیدواری کارشناسان به تداوم ثبات و رونق در بورس

روزنامه اقتصادی اصلاح‌طلب، نوسانات چند وقت اخیر بورس و رشد شاخص ظرف چند روز گذشته را از میان برخی کارشناسان اقتصادی به نظرسنجی گذاشت.

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، کارشناسان در گفتگو با روزنامه دنیای اقتصاد، ارزیابی و پیش‌بینی خود را از روند تحولات بازار بورس عنوان کرده‌اند؛ از جمله:- تداوم رشد در صنایع صادراتی؛ بازار سرمایه در هفته‌های اخیر و پس از رشد قابل توجه نرخ بهره تا محدوده ۳۰ درصد و گزارش‌های نسبتاً ضعیف شرکت‌ها برای تابستان ۱۴۰۱، شاهد کاهش شاخص به محدوده 1/2 میلیون واحد بود، اما شاهد برنامه حمایتی سازمان بورس از طریق بسته ۱۰‌بندی بودیم که همزمان با رویداد‌های دیگری، منجر به رشد بازار در میانه‌های آبان شد؛ از جمله مصوبات بسته ۱۰‌بندی برای سرمایه‌گذاران خرد، بیمه سهام پرتفوی زیر صدمیلیون تومان بود که در حال اجرایی شدن است و البته برای سرمایه‌گذاران و فعالان بزرگ بازار، برنامه تزریق ۵ تا ۱۰ هزار میلیاردتومان به صندوق توسعه بازار و صندوق تثبیت و شروع خرید سهام توسط این دو صندوق، عاملی موثر در جهت رشد بازار بوده است.

در کنار این موضوع، در رویدادی بی‌سابقه که حاکی از ارزندگی بازار و تغییر رویکرد و رویه سرمایه‌گذاری در صندوق توسعه ملی است، این صندوق از وام‌دهی صرف خارج و به صورت مستقیم اقدام به سرمایه‌گذاری در بورس کرده است.

با این شرایط به نظر می‌رسد باید شاهد رشد در صنایع صادراتی باشیم. بازی برد - برد دولت و سرمایه‌گذاران؛ استقبال سرمایه‌گذاران از این بازار به رونق آن منجر می‌شود و محلی را برای تامین مالی غیرتورمی دولت از منابع بازارسرمایه از طریق عرضه سهام شرکت‌های دولتی یا فروش اوراق خزانه، فراهم می‌کند. به طور مشابه، استراتژی حمایت دولت از بورس، نظیر آنچه در بسته ۱۰ گانه اخیر حمایت از بازار به صورت تزریق نقدینگی به این بازار، کنترل نرخ سود بانکی، خرید سهام توسط صندوق‌های حاکمیتی و مانند آن پیش‌بینی شده با خلق سرمایه اجتماعی ناشی از فراهم آوردن قابلیت اعتماد در بازار به استقبال سرمایه‌گذاران بخش خصوصی منتهی می‌شود. انتخاب استراتژی همکاری توسط دولت و سرمایه‌گذاران می‌تواند به خلق بازی برد- برد در این بازار و انتفاع همه طرفین بازیگران بازار سرمایه و در نهایت مهار نقدینگی سرگردان از بازار دارایی‌های بادوام و تثبیت شاخص‌های اقتصادی منجر شود.
- بازار سرمایه تشنه حمایت مستمر و اصولی؛ شرایط کلی بازار در این روز‌ها از این قرار است که قیمت سهم که در واقع یکی از انگیزه‌های خرید یا رشد بازار می‌تواند باشد، بسیار ارزنده است.

همچنین قیمت‌ها بسیار پایین است و اگر بخواهیم با توجه به قیمت‌های تاریخی سهم‌های موجود درباره خرید یا عدم خرید آن‌ها قضاوت کنیم، به نظرم وقت خرید خیلی از سهم‌ها است و قیمت‌ها کاملا توجیه‌پذیر است.

بسته ۱۰‌بندی که از طرف سازمان بورس جدیدا اعلام شده، طبیعتا خوب و مثبت بوده و اثرگذار است؛ ولی ادامه و استمرار آن خیلی اهمیت دارد. اگر برای مدت کوتاه باشد، اثر آن نیز فقط برای کوتاه مدت خواهد بود. همچنین سرمایه‌گذار باید به این اطمینان برسد که از بازار حمایت می‌شود.

عملکرد قابل قبول شرکت‌ها؛ سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه قبل از هر چیزی نیاز به آرامش و ثبات دارد. مدت ها بود که بورس با منفی های پی در پی باعث از بین رفتن اعتماد شده بود و باوجود آنکه قیمت عمده سهام شرکت‌ها نسبت به ارزش ذاتی فاصله گرفته بود؛ ولی در مقابل اخبار منفی بیش از واقع واکنش نشان می‌داد و از اخبار مثبت منتشرشده مرتبط به سادگی می‌گذشت و همین امر باعث منفی شدن بیشتر بازار شده بود.

در همین راستا سرمایه‌گذاران برای جلوگیری از زیان بیشتر، عجله بیشتری برای فروش داشتند و افراد خبره بازار نیز از فرصت استفاده می‌کردند و برای سود بیشتر، خرید سهام خود را به تعویق می‌انداختند؛ بنابراین آنچه شاهد آن بودیم، منفی شدن بازار و ارزش معاملات پایین بود. بازار نیاز به تغییر در جهت تفکر و تعمق داشت و به نظر می‌رسد که بسته ده گانه و اطمینان حاکمیت به سرمایه‌گذاران حقیقی که ارزش پرتفوی سهام پذیرفته شده آن‌ها در بورس و فرابورس کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان است به برخورداری از سود ۲۰ درصدی در صورت نگهداری در کنار سایر تصمیمات، تغییر رویکرد در بازار سرمایه را به دنبال داشت.

از طرفی این تصمیمات سمت عرضه را تضعیف کرد و از طرف دیگر افزایش نرخ ارز و عملکرد ارائه شده توسط شرکت‌ها که حاکی از بهبود نسبی آن‌ها بود باعث افزایش تقاضا شد و سبزپوشی بازار و افزایش ارزش معاملات را در پی داشت.

شاخص بورس چیست و چه کاربردی دارد؟

حتما تا به امروز در مورد بالا یا پایین رفتن شاخص بورس شنیده‌اید. مثلا در روز چهارشنبه (۱۴ اسفندماه ۱۳۹۸) شاخص بورس با ۱۰۹۴۴ واحد افزایش به ۵۵۵،۱۸۱.۵۸ واحد رسید.

معنای این عدد چیست؟ چه می‌شود که شاخص بالا و پایین می‌رود؟ آیا پایین آمدن شاخص اتفاق بدی است؟ چه وقت برای خریدن سهم مناسب‌تر است؟ وقتی شاخص رشد کرده یا کاهش یافته است؟

معنای شاخص کل بورس

همان طور که از اسم این موجود برمی‌آید، شاخص یک معیار است برای سنجیدن وضعیت عمومی بازار. شاخص کل از بررسی تعداد مشخصی سهم (سهم‌های شاخص‌ساز) تشکیل می‌شود. طبیعی است که در این شاخص ارزش تمام شرکت‌ها برابر نیست و وزن شرکت‌ها در شاخص کل متفاوت است.

فرض کنید شاخص کل در ابتدای یک سال 1000 واحد باشد. در پایان سال شاخص به 1250 واحد می‌رسد. یعنی اگر کسی تمام سهم‌های مفهوم شاخص در بازار سرمایه شاخص را خریده بود در پایان سال 25% سود می‌کرد. البته ممکن است تمام سهم‌ها به طور مساوی 25 درصد رشد نکرده باشند، اما میانگین وزن‌دار رشد آن‌ها 25 درصد باشد.

وقتی تمام شاخص‌ها پایین می‌آیند، یعنی اوضاع بورس رو به وخامت می‌رود. به این بازار، بازار خرسی می‌گویند.

برای نمونه وقتی می‌گوییم شاخص امروز 360 واحد افت داشت، یعنی به‌طور میانگین قیمت سهم‌های شاخص‌ساز %0.42- تغییر کرده است. این در حالی است که برخی از سهم‌ها رشد و برخی دیگر سقوط داشتند.

چرا شاخص کل تغییر می‌کند؟

شاخص کل نشان‌دهنده رفتار عمومی تمام فعال‌های بازار است. اگر سرمایه‌گذاران به بازار سهام اقبال نشان بدهند، سمت خریدار کمی سنگین‌تر از سمت فروشنده می‌شود. این عدم تعادل شاخص را به سمت بالا هدایت می‌کند.

اما خروج سرمایه‌ها از بازار می‌تواند شاخص را به سمت پایین بکشد. در مجموع شاخص کل نشان می‌دهد که سرمایه‌دارها چقدر به بازار سرمایه امید بسته‌اند.

شاخص کل نشان می‌دهد که سرمایه‌دارها چقدر به بازار سرمایه امید بسته‌اند.

حالا فرض کنید که قیمت هیچ سهمی تغییر نکند. آیا باز هم ممکن است شاخص بورس تغییر کند؟ بله! با تغییر در مقدار سود شرکت‌ها. البته در واقعیت هرگز این اتفاق رخ نمی‌دهد. چرا که تغییر در سود هر سهم قطعا بر روی قیمت سهام تاثیر خواهد گذاشت.

شاخص قیمت‌ها

همان طور که گفتیم در شاخص کل، هم قیمت سهم‌ها و هم سود سهم تاثیر دارند. اما یک ملاک دیگر وجود دارد که به کمک آن می‌شود فقط تغییرات قیمت را دنبال کرد. به این شاخص شاخص قیمت‌ها می‌گویند.

اگر شاخص قیمت‌ها 1 درصد رشد کند، یعنی میانگین قیمت‌های هر برگه سهم به‌طور میانگین 1 درصد رشد داشته است.

برای کسانی که می‌خواهند از خریدوفروش سهم در کوتاه‌مدت سود بگیرند، شاخص قیمت‌ها از شاخص کل مهم‌تر است.

شاخص هم‌وزن

همان طور که گفتیم سهم شرکت‌های بزرگ در شاخص کل مفهوم شاخص در بازار سرمایه مفهوم شاخص در بازار سرمایه بیشتر از سهم شرکت‌های کوچک است. به این دلیل اگر سهم چند شرکت بزرگ رشد کند اما دیگر سهم‌ها رشد چشمگیری نداشته باشند، ممکن است شاخص کل بالا برود.

برای همین ممکن است شاخص کل ما را فریب بدهد. مثلا زمانی که با سقوط شرکت‌های بزرگ، شاخص کاهش پیدا می‌کند، هرچند اوضاع عمومی بازار مثبت و خوب بوده است.

دست‌کاری این شاخص کار دشواری است و نمی‌شود با حمایت از چند سهم آن‌ را تغییر داد.

برای همین بررسی کردن شاخص هم‌وزن خالی از لطف نیست. در این شاخص تمامی شرکت‌ها وزن مساوی دارند.

به خاطر وزن مساوی تمام نمادها، دست‌کاری این شاخص کار دشواری است و نمی‌شود با حمایت از چند سهم آن‌ را تغییر داد. به همین دلیل عده‌ای از تحلیلگرها برای بررسی حال عمومی بازار، شاخص هم‌وزن را ملاکی مناسب‌تر می‌دانند.

شاخص‌های دیگر

به غیر از شاخص کل، شاخص قیمت و شاخص هم‌وزن چند شاخص دیگر هم وجود دارد که با مطالعه آن‌ها می‌شود به وضعیت عمومی بازار پی برد. در نظر گرفتن تمام این عوامل به درک درستی از حال بازار منجر می‌شود.

شاخص 50 شرکت فعال‌تر

شاخص 50 شرکت فعال‌تر شاخصی است که از 50 شرکت با بیشترین حجم معاملات ساخته می‌شود. این 50 شرکت، شرکت‌هایی با بیشترین ضریب نقدشوندگی هستند. چرا که بیش از دیگر سهم‌ها خریدوفروش می‌شوند.

در این شاخص شرکت‌هایی با نقد شوندگی پایین‌تر حضور ندارند. ممکن است شاخص کل پایین بیاید، اما اوضاع بازار خوب باشد. شاخص 50 شرکت فعال‌تر می‌تواند این عامل را به نمایش می‌گذارد: وضع سهم‌هایی که خریدوفروش می‌شوند چطور است؟

شاخص 30 شرکت بزرگ‌تر

این شاخص فقط نشان‌دهنده 30 شرکت بزرگ‌تر است. یعنی شرکت‌هایی که بیشترین ارزش بازار (تعداد سهم ضرب در قیمت سهم) را دارند.

در یک بازار گاوی، قیمت‌ها به طور عمومی بالا می‌روند.

فرض کنید شاخص کل مثبت است، اما شاخص هم‌وزن نه. این اختلاف را چطور توجیه می‌کنید؟ اگر به شاخص 30 شرکت بزرگ‌تر نگاه کنید می‌توانید دلیل این اختلاف را درک کنید.

شاخص صنعت

این شاخص فقط به شرکت‌های صنعتی توجه دارد. صنایعی مثل فلزات اساسی، پتروشیمی‌ و خودروسازی‌ها. در این شاخص بانک‌ها، بیمه‌ها و شرکت‌های خدماتی نقش ندارند. این شاخص بیشتر از فعالان بازار سرمایه برای سیاست‌گذارها اهمیت دارد.

این شاخص فقط به شرکت‌های صنعتی توجه دارد. در این شاخص شرکت‌های خدماتی نقش ندارند.

البته شاید شما هم بتوانید از این شاخص استفاده کنید و جهت سرمایه خود را هدایت کنید. آیا بهتر است در بین شرکت‌های صنعتی به دنبال مورد خوب سرمایه‌گذاری بگردید، یا در بین شرکت‌های خدماتی؟ فراموش نکنید که حتی در بدترین شرایط اقتصادی هم موردهای سرمایه‌گذاری فوق‌العاده وجود دارند.

سرمایه‌گذاری بر مبنای شاخص

اگر شاخص مثبت باشد، باز هم می‌شود در بازار ضرر کرد. در یک بازار نزولی (خرسی) نیز می‌شود به سود رسید. شاخص به تنهایی به شما نمی‌گوید که اوضاع هر مورد سرمایه‌گذاری به طور مجزا چطور است.

اما دو نوع سرمایه‌گذاری وجود دارد که می‌تواند به طور مستقیم با شاخص کل در ارتباط باشد. اولی سرمایه‌گذاری بر اساس شاخص (Index Investing) نام دارد. در این نوع سرمایه‌گذاری فرد سعی می‌کند که تغییرات شاخص را به سبد خودش وارد کند. این سبد با بالا رفتن شاخص بالا می‌رود و با پایین آمدن آن ضرر می‌کند.

برای این کار به تعداد زیادی سهم نیاز است. موثرترین کار این است که یک پرتفو از تمام سهم‌های شاخص‌ساز تشکیل شده باشد. شاید یک شخص حقیقی نتواند سرمایه لازم برای این کار را فراهم کند. برای همین صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual Fund) ابزار خوبی برای این کار هستند.

دومین سرمایه‌گذاری بر مبنای شاخص، سرمایه‌گذاری معکوس یا خرسی است. در این صندوق سعی می‌شود که عکس تغییرات شاخص در سبد وارد شود. به این ترتیب که سرمایه‌گذار سهمی که ندارد را می‌فروشد تا در آینده پول آن را پرداخت کند. به این ترتیب اگر قیمت سهم کم بشود، او سود می‌کند. در بازارهای خرسی از این نوع سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنند.

شاخص کل هم وزن بورس چیست؟

یکی از مواردی که درروند مطالعه بازار سرمایه و انتخاب سهام مطلوب جهت خرید، به آن برمیخوریم، شاخص‌های ارزیابی بازار سهام است.

در هر فعالیتی که توسط انسان صورت می‌گیرد، نتایج قبلی و معیارهای ارزیابی پیشین می‌تواند به اون کمک کند تا در فرآیندهای بعدی باتجربه بهتری پیش رود.

فعالیت در بازارهای مالی نیز از این قاعده مستثنی نیست. شاخص‌های ارزیابی در بازار سهام می‌تواند در ارتباط با اندازه‌گیری برخی پارامترها و ارزیابی آن‌ها کمک شایانی کند.

در مطلب حاضر، قصد داریم به شاخص‌های ارزیابی بازار سهام با تأکید ویژه‌بر شاخص کل هم وزن بورس بپردازیم. در حالت کلی، سهامدار از طریق قیمت سهام، وضعیت صورت‌های مالی و میزان بازدهی صنعت، اقدام به خرید و فروش سهم می‌کند.

هر یک از این موارد دارای معیارهایی هستند که در این تصمیم‌گیری به وی کمک خواهند کرد. قیمت به مثابه مهم‌ترین ویژگی ظاهری یک سهم دیده می‌شود و شاخص‌های قیمتی و بررسی آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

در بازار بورس شاخص‌های زیادی توسط فعالان استفاده می‌شود و کاربرد دارند. این شاخص‌ها در تحلیل‌های بازار از گذشته تا آینده و پیش‌بینی روندها به کمک ابزارهای نموداری استفاده می‌شوند.

هر شاخص متغیر خاص مورد تعریف خود را شامل می‌شود و نمی‌توان نتایج حاصل از شاخص‌ها را نسبت به هم مقایسه کرد بلکه باید هر شاخص را نسبت به خودش و در بازه زمانی بررسی و تحلیل کرد. ازجمله شاخص‌های مهمی که فعالان بازار با آن آشنا هستند می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

- شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
- شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
- شاخص صنعت و شاخص مالی
- شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
- شاخص بازار اول و بازار دوم
- شاخص 50 شرکت برتر

شاخص کل هم وزن، زیرمجموعه‌ای از شاخص کل است. درواقع شاخص کل هم وزن از دل شاخص کل قیمت بدست آمده است. در ادامه به توضیح شاخص کل، چرایی بوجود آمدن شاخص کل هم وزن و تفاوت این دو می‌پردازیم.

شاخص کل چیست؟

شاخص کل قیمت (Tehran Exchange Price Index) که به اختصار آن را شاخص کل می‌نامند، نشان‌دهنده تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان می‌کند.

این تغییرات نسبت به تاریخ مبدأ که در سال 1369 است، بیان می‌شود. منظور از سال پایه سالی است که نوسانات قیمت در آن کمتر است و به عنوان مبدأ تغییرات انتخاب می‌شود.

این شاخص، همان شاخصی است که در خبرها و گزارش‌ها اطلاع‌رسانی می‌شود و نمادی از رشد یا افت بازار عنوان می‌شود. هرچند که تعبیر درستی نیست و در ادامه این مطلب، مفصل دلیل آن را شرح می‌دهیم. شاخص کل با فرمول ذیل، محاسبه می‌شود:

مقدار شاخص کل

ارزش جاری برای هر شرکت برابر با حاصل‌ضرب تعداد سهام آن در قیمت هر سهم شرکت موردنظر است. از مجموع ارزش جاری شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس، ارزش جاری بازار به دست می‌آید.

این شاخص فقط تغییرات قیمت سهام در سطح بازار را نشان می‌دهد و فاقد معیاری دیگر نظیر سود نقدی است. وقتی می‌گوییم شاخص کل 10 درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکت‌های بورسی به میزان ۱۰ درصد نسبت به سال پایه (1369) رشد یافته است.

نکته‌ی دیگر آن است که این شاخص تمام شرکت‌ها را در نظر می‌گیرد و اگر سهامی متوقف باشد، قیمت آخرین معامله منظور می‌شود. اگر شما سهام تمامی شرکت‌های بازار را متناسب با وزن سرمایه‌ای هر شرکت در پرتفوی خود داشته باشید تغییر شاخص کل دقیقاً میزان سود و ضرر شمارا نشان می‌دهد.

برای مثال اگر شاخص کل نسبت به اول سال از 10000 واحد به 15000 واحد رسیده باشد میانگین بازدهی سود و قیمت سهام‌ها رشد 50 درصد داشته است و این به این مفهوم نیست که همه‌ی شرکت‌های موجود در محاسبات شاخص، 50 درصد سود داشته‌اند بلکه ممکن است شرکتی 100 درصد سود داشته و شرکتی هم 500 درصد ضرر داشته این شاخص میانگین قیمت و سود تمام شرکت‌های بورسی را نشان می‌دهد.

به طور کلی، شاخص کل قیمت، میانگین تمام بازار است. همچنین شاخص کل در مواردی همچون افزایش سرمایه از طریق آورده یا مطالبات سهامداران، افزایش و کاهش شرکت‌ها و ادغام شرکت‌ها تعدیل می‌شود تا تغییرات حاصل از این رخدادها در مقدار شاخص تأثیر نداشته باشد.

شایان‌ذکر است افزایش سرمایه از محل اندوخته و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نمی‌شود. مهم‌ترین نکته در این شاخص، وزن شرکت‌ها می‌باشد.

همان‌طور که در فرمول شاخص می‌بینیم ارزش جاری سهام که شامل تعداد سهام و قیمت آن است در شاخص کل دخیل است. بنابراین هرچه شرکت تعداد سهام بیشتری داشته باشد، تغییرات قیمت آن بر شاخص کل بیشتر است. شاخص بورس، شاخصی کلی، ساده و در دسترس است و اطلاعاتی راجع به کلیت تغییرات قیمت بازار به ما می‌دهد.

پس از مشکلاتی که در ارزیابی شاخص کل پیش آمد، نیاز به شاخصی دقیق‌تر باقابلیت انعطاف بیشتر حس شد. گاهی نیاز بود که صرفاً تغییرات شاخص قیمت بررسی شود و وزن سهم‌ها در آن دخیل نباشد، که شاخص کل فاقد این ویژگی بود.

معاملات کد به کد و هدف‌دار روی سهم‌های بزرگ در جهت مثبت کردن مصنوعی بازار از دیگر عواملی بود که نیاز به شاخص هم وزن را افزایش داد.

پس از کش و قوس‌های فراوان، شاخص هم وزن از تاریخ 5 اسفند 93 توسط سایت مدیریت فناوری بورس در دسترس کاربران قرار گرفت.

در این شاخص کلیه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس با وزنی برابر در محاسبات لحاظ می‌کنند، لذا اثر معاملات کد به کد و هدف‌دار، بر این شاخص خنثی شد.

افزایش قیمتی هر سهمی در این شاخص به یک‌میزان است. شاخص‌های هم وزن با افزایش سرمایه تعدیل مفهوم شاخص در بازار سرمایه نمی‌شوند و تنها با اضافه شدن یا حذف شرکت و تقسیم سود نقدی تعدیل می‌شوند.

تفاوت بین شاخص ارزشی و شاخص کل هم وزن

پیشتر ذکر شد که تفاوت عمده این دوشاخص در وزن شرکت‌های محاسبه شده در شاخص است که شاخص کل تمایز میان سهام‌های بزرگ و کوچک قائل می‌شود ولی شاخص هم وزن، وزن یکسان برای همه شرکت‌ها در نظر می‌گیرد.

از دید فعالان بازار سرمایه، شاخص کل هم وزن دید شفاف‌تری نسبت به روند بازار می‌دهد و امتیاز بیشتر سهم‌های شاخص ساز در محاسبات شاخص کل، را از آنان می‌گیرد.

وقتی شاخص هم وزن منفی است یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار کاهش‌یافته است و زمانی که شاخص هم وزن مثبت باشد یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار رشد کرده است.

درواقع، شاخص‌کل معیاری برای رشد بازار نیست. گاهی شاهد آن هستیم که خیلی از سهم‌ها افت‌های زیادی داشتند ولی شاخص کل صعودی بوده؛ یعنی سرمایه سهامداران از بین رفته ولی شاخص به سقف می‌رسد.

ولی شاخص هم وزن، وزن برابری سهام را نشان می‌دهد؛ وقتی کلیت بازار منفی است شاخص هم وزن منفی و چنان چه کلیت بازار مثبت است شاخص هم وزن نیز مثبت خواهد شد، ولی شاخص کل نمی‌تواند نماینده عمومی قیمت‌ها باشد.

این موضوع بر محاسبه دقیق شاخص کل نیز اثر می‌گذارد. چراکه معاملات هدف‌دار کد به کد نیز در عدد شاخص لحاظ شده است. بنابراین اگر گفته شود: “شاخص کل صعودی است” یا “شاخص کل مثبت است”، الزاماً به معنی رشد همه شرکت‌های حاضر در بازار نیست.

صحیح‌تر آن است که رشد بازار را با شاخص کل هم وزن بورس، بسنجیم. متأسفانه عدم دانش کافی در این زمینه، عده‌ای را به گمراهی می‌راند و باعث می‌شود تعبیر درستی از وضعیت بازار نداشته باشند.

در شاخص کل ممکن است اکثر شرکت‌ها بازدهی منفی داشته باشند اما تنها مثبت بودن چند شرکت بزرگ باعث مثبت شدن شاخص کل بشود.

در شاخص هم وزن، شاخص بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکت‌ها نشان داده می‌شود نه بر اساس سرمایه بیشتر.با توجه به اینکه، تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و اوراق بهادار تهران به اندازه‌ای است که به سادگی می‌تواند با نوسانات تحت تأثیر قرار گیرد، بنابراین استفاده از شاخص کل به عنوان معیار ارزیابی چندان کمکی به شناخت روند نمی‌کند و صرفاً می‌توان شدت هیجانات بازار را لمس کرد.

نکته‌ی دیگر درباره شاخص هم وزن این است که در هر صنعت نیز به تناسب تعداد شرکت‌ها اثرگذار است نه بزرگی شرکت‌ها و تعداد سهام آن‌ها. نوسانات شاخص هم وزن به واسطه ویژگی‌های فوق، کم است. بنابراین ریسک این شاخص نسبت به شاخص کل کمتر است. کاربرد دیگر شاخص‌های هم وزن غیر از افزایش قدرت تحلیل و تصمیم‌گیری در سرمایه‌گذاران، در صندوق‌های شاخصی است که باعث کاهش ریسک، سادگی و شفافیت می‌شود.

با این تفاسیر، ذکر تفاوت‌ها و مزایا و معایب، کدام شاخص مفیدتر است؟

واضح است که هر شاخصی، به تناسب ماهیتش، مزایا و معایب خاص خود را دارد. شاخص کل دیدی کلی از شرایط بازار به دست می‌دهد که در آن نقش شرکت‌های بزرگ، پررنگ‌تر است.

درواقع اگر برای سهامداری رشد سهم‌های بزرگ مهم باشد، شاخص کل می‌تواند به اون نشان دهد که شرایط به چه صورت است. اما اگر می‌خواهیم جزئیات بیشتری بدست آوریم و بدانیم درمجموع بازار رو به رشد یا افول است، بهتر است، شاخص کل هم وزن را در نظر بگیریم.

رشد ۱۶هزار و ۳۵۱واحدی شاخص بورس +نقشه

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات امروز با افزایش ۱۶ هزار و ۳۵۱ واحد همراه شد.

به گزارش مشرق ، بورس اوراق بهادار تهران این روزها تحت تأثیر بسته ده‌بندی حمایت از بازار سرمایه از یکسو و روند رو به رشد قیمت دلار در بازار کمی جان گرفته است، به گونه‌ای که امروز هم در یک روند کاملاً افزایشی قرار گرفت و شاخص کل در پایان معاملات با رشد ۱۶ هزار و ۳۵۱ واحد نسبت به روز قبل به رقم یک میلیون و ۳۴۴ هزار و ۶۷۶ واحد رسید.

همچنین شاخص کل با معیار هموزن با رشد ۵ هزار و ۷۸ واحد به رقم ۳۷۹ هزار و ۸۶۲ واحد رسید. ارزش بازار در بورس تهران به بیش از ۴ میلیون و ۹۷۶ هزار میلیارد تومان رسید.

معامله‌گران امروز بیش از ۷.۵ میلیارد سهام حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب مفهوم شاخص در بازار سرمایه ۳۴۴ هزار فقره معامله و به ارزش ۳ هزار و ۸۴۵ میلیارد تومان داد و ستد کردند.

همه شاخص‌های بورس امروز هم سبز شدند، به گونه‌ای که شاخص کل و شاخص قیمت با معیار وزنی ـ ارزشی ۱.۲ درصد رشد کردند، این دو شاخص در معیار هموزن ۱.۳ مفهوم شاخص در بازار سرمایه درصد افزایش یافتند.

شاخص آزاد شناور ۱.۳ درصد رشد کرد، شاخص بازار اول بورس ۱.۶ درصد تقویت شد و شاخص بازار دوم بورس به اندازه ۰.۷۲ درصد رشد کردند.

نمادهای ملی مس، گل‌گهر، گسترش نفت و گاز پارسیان، شستا، کشتیرانی جمهوری اسلامی، فولاد خوزستان و سرمایه‌گذاری غدیر به ترتیب بیشترین اثر افزایشی در شاخص بورس را داشتند.

در فرابورس ایران هم شاخص کل با ۱۲۷ واحد افزایش به رقم ۱۷ هزار و ۸۳۴ واحد رسید. ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران به بیش از ۹۷۱ هزار میلیارد تومان رسید.

ارزش بازار پایه فرابورس که شرکت‌های مفهوم شاخص در بازار سرمایه مفهوم شاخص در بازار سرمایه تازه وارد به بازار سرمایه و شرکت‌های اخراجی از بازارهای اصلی را شامل می‌شود به ۳۲۱ هزار میلیارد تومان رسید.

معامله‌گران امروز بیش از ۳.۸ میلیارد سهام حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب ۲۱۲ هزار فقره معامله و به ارزش ۴ هزار و ۲۴۷ میلیارد تومان داد و ستد کردند.

با این حساب ارزش معاملات دو بازار بورس و فرابورس امروز به حدود ۸ هزار میلیارد تومان رسید. امروز نمادهای پتروشیمی تندگویان، پتروشیمی زاگرس، آریاساسول، فولاد ارفع، صبا تأمین، بیمه پاسارگاد و پالایش نفت لاوان به ترتیب بیشترین اثر افزایشی در شاخص بورس را از خود به جای گذاشتند.