چرا باید در سهام سرمایه گذاری کرد؟مقایسه عملکرد بازار بورس
چرا باید در سهام سرمایه گذاری کنید؟ (مقایسه عملکرد بازار بورس)
خب تا الآن فهمیدیم که سهام چیست؛ اما چرا افراد پول خود را در بورس سرمایه گذاری میکنند؟ چرا شما باید بخواهید که مالک بخشی از یک شرکت باشید؟ آیا پاسخ این سؤالها به عملکرد بازار بورس مربوط میشود؟
خب، جواب بسیار ساده است. سرمایه گذاریهای بسیاری در بازار به وقوع میپیوندد – که بسیاری از آنها خوب هستند. حسابهای بانکی، اوراق مشارکت، طلا و بازار مسکن همگی در طول تاریخ عملکرد خوبی داشتهاند، اما هیچکدام (و قطعاً هیچکدام) در طول تاریخ عملکرد بازار بورس را نداشتهاند.
حرف ما را باور ندارید؟ ما به شما ثابت خواهیم کرد… پس با ما همراه باشید
ابتدا یک مثال از بازار آمریکا میزنیم. یک دلار سرمایه گذاری در بازار سهام در سال ۱۸۰۲ برابر با ۷۰۰٫۰۰۰ دلار به نرخ دلار امروز میباشد. این بازدهی از عملکرد سایر سرمایه گذاریها بهشدت بیشتر است. لطفاً به نمودار زیر نگاهی بیندازید:
اما شاید بپرسید بازار بورس آمریکا چه ارتباطی با بورس اوراق بهادار تهران دارد؟ پاسخ اینجاست که عملکرد بازارهای بورس در همه جای دنیا تقریباً شبیه به هم است و تحت تأثیر عواملی خاص رونق مییابند یا دچار رکود میشوند. تنها تفاوتی که بین بورسهای بینالمللی و بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد سابقه و تاریخچه آنهاست. بورس اوراق بهادار تهران جزو بازارهای نوپا بهحساب میآید، نحوه اندازهگیری شاخص چند بار تغییر کرده است تا عملکرد بهتری داشته باشد، قوانین نظارتی دچار تغییر و تعدیل میشوند و تعداد شرکتهای بورسی هنوز از مرز ۵۰۰ شرکت عبور نکرده است.
بااینحال تحقیقی در سال ۱۳۹۱ انجام شد تا بررسی کند کدامیک از بازارها در دهه ۸۰ شمسی، عملکرد بهتری داشته است.
این تحقیق نشان داد درحالیکه میانگین نرخ تورم در دهه اخیر ۱۵٫۸ درصد بوده است، میانگین نرخ رشد ارزش سکه بهار آزادی برابر ۲۶٫۹ درصد، نرخ رشد ارزش سبد سهام برابر ۲۱٫۷ درصد، نرخ رشد ارزش مسکن ۱۸٫۹ درصد و نرخ رشد ارزش دلار برابر ۸٫۲ درصد بوده است. همانطور که در نمودار فوق میبینید، در سالهای ۸۰ تا ۹۰ عملکرد سکه بهار آزادی و در کل بازار طلا بهتر از بازار بورس بوده است. نکته اساسی در اینجا داشتن افق سرمایه گذاری بلندمدت و بررسی بازارها در دورههای زمانی طولانی حتی بیشتر از ده سال یا بیست سال است تا بتوان پاسخ بهتری به این سؤال داد که چرا افراد در بورس سرمایه گذاری میکنند؟
بنابراین عملکرد بازار بورس طی سالیان اخیر در مقایسه با سایر بازارها؛ تنها یک دلیل آن است که چرا شما باید پول خود را در سهام سرمایه گذاری کنید… اما تنها دلیل آن نیست.
(پایان درس سوم دوره آموزشی آشنایی با سهام)
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همینطور با اشتراک گذاری این مقاله در شبکه های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
چرا سرمایه گذاری در بازار سرمایه
کتاب بورس، آری یا نه؟ چرا و چگونه در بازار بورس سرمایه گذاری کنیم؟
آشنایی با مفهوم بورس و زیرمجموعههای آن: بورس اوراق بهادار - بورس کالا - فرابورس و تشریح معانی شاخصهای بورس.
سرمایهگذاری در بورس مزایای اقتصادی فراوانی در بعد اقتصاد کلان و خرد هر کشوری دارد تا جایی که کشورهای پیشرفته حتی جزییترین اقلام مصرفی جامعه را نیز از طریق بورس معامله میکننند که دلایل خاص خود را دارد، دلایلی از قبیل کاهش رشد تورم، ثبات قیمت، ایجاد کانون مرجع برای قیمتها، جذب هدفمندی سرمایههای کوچک، کنترل نقدینگی جامعه، تأمین سرمایه چرا سرمایه گذاری در بازار سرمایه برای صنایع بزرگ و در کل رشد و پویایی اقتصاد.
اما مطمئناً برای شما هم این چیزها خیلی مهم نیست و مسألهی مهم این است که بدانید آیا سرمایه گذاری در بورس سودآوری مالی برایتان دارد یا نه؟
یا اینکه بهتر است بدون در نظرگرفتن ریسک و بدون اعصاب خردی پول خودمان را در بانک بگذاریم و به سود بیدردسر آن قانع باشیم که البته این هم یک انتخاب است.
چند مورد از مزایایی که بورس را برای سرمایهگذاری جالب میکند:
- شما با هر سرمایهی کوچکی میتوانید در بورس فعالیت کنید، یعنی محدودیتی در سرمایهگذاری شما نیست از 50 هزار تومان تا 100 میلیارد تومان.
- سود حاصل از معاملههای شما معاف از مالیات است.
- معمولاً در 30 روز از ماه 20 روز معاملات بورس انجام میشود (شنبه تا 4 شنبه از 9 تا 12 صبح)
- دامنهی نوسان در حال حاضر در بورس ایران 4 درصد است، یعنی قیمت هر سهم در یک روز میتواند به نسبت دیروز سهم 4 درصد مثبت یا 4 درصد منفی باشد.
فهرست مطالب
چرا در بورس سرمایهگذاری میکنیم؟
تعریف و مفهوم بورس
بورس اوراق بهادار
تعاریف و اصطلاحات کاربردی در بورس
کلیات
پذیرش اوراق بهادار
فرآیند پذیرش اوراق بهادار
بررسی درخواست پذیرش اوراق بهادار
تداوم پذیرش اوراق بهادار
تعلیق و لغو پذیرش اوراق بهادار
سایر موارد
تعریف بورس کالا
تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام
نرخ بهره برای اکثر مردم مهم است و همچنین میتواند در بازار سهام تاثیرگذار باشد، اما چرا؟ در این مقاله به ارتباط بین نرخ بهره با بازار سهام و اینکه چگونه ممکن است بر زندگی ما تاثیر بگذارند، پرداخته میشود.
بهره در واقع هزینهای است که فرد در قبال استفاده از پول فرد دیگری به وی می پردازد. خانوارها با این مفهوم بهخوبی آشنا هستند، آنها باید برای خرید خانه از بانک وام رهنی دریافت کنند و در عوض بهره آن را بپردازند. دارندگان کارتهای اعتباری نیز این مفهوم را خوب میدانند، آنها پول را به صورت کوتاهمدت قرض میگیرند و به وسیله آن خرید خود را انجام میدهند. اما زمانی که صحبت از بازار سهام و تاثیر نرخ بهره می شود شرایط فرق میکند.
نرخهای بهره در واقع همان هزینههای هستند که بانکها برای استقراض پول از بانک مرکزی متحمل میشوند. چرا این ارقام مهم هستند؟ بانک مرکزی توسط این نرخها سعی در کنترل تورم دارد. تورم، ناشی از تقاضا زیاد و یا عرضه کم است که سبب افزایش قیمتها می شود. بانک مرکزی با اثر گذاری بر مقدار پول در دسترس، می تواند تورم را کنترل کند. در حقیقت با افزایش نرخ بهره بانک مرکزی عرضه پول را کم میکند و به نوعی دسترسی به آن را گرانتر میکند.
هنگامی که بانک مرکزی نرخ بهره را افزایش می دهد، این اقدام تاثیر آنی بر بازار سهام نمیگذارد. در عوض تاثیر مستقیمی بر بانکها برای وام گرفتن از بانک مرکزی میگذارد. اولین اثر غیرمستقیم افزایش نرخ بهره این است که بانکها نرخهای بهره را برای مشتریان افزایش میدهند. افراد برای گرفتن وام رهنی و کارتهای اعتباری تحت تاثیر این افزایش قرار میگیرند، به خصوص اگر از نرخهای بهرهی شناور استفاده کنند. این اقدام بر مقدار پولی که مردم می توانند خرج کنند اثر میگذارد. علاوه بر این، افراد همچنان باید قبوض را پرداخت کنند وقتی این قبوض گرانتر میشوند، پول کمی از درآمد خانوارها باقی میماند. این بدین معناست که خانوارها محتاطانه تر خرج می کنند. به همین علت، شرکتها بهصورت غیرمستقیم ازعکس العمل مشتریان در برابر کاهش نرخ بهره تاثیر میگیرند. اما افزایش نرخ بهره بهصورت مستقیم بر شرکتها نیز تاثیر میگذارد. آنها باید برای گسترش فعالیتهای عملیاتی خود باید از بانکها وام بگیرند. وقتی بانکها استقراض را گرانتر میکنند، شرکتها شاید دیگر نتوانند به مقدار زیاد وام بگیرند و مجبور هستند تا بهره بالاتری پرداخت کنند. هنگامی که شرکتها کمتر هزینه می کنند کمتر رشد خواهند کرد که این امر سبب کاهش سود آوری آنها نیز می شود.
همانطور که گفته شد تغییر در نرخ بهره بر شرکتها و مردم اثر میگذارد، اما علاوه بر آن بر بازار سهام نیز تاثیر میگذارد. یکی از راههای ارزشگذاری شرکتها، جمع ارزش فعلی جریانات نقد آتی شرکتها است. برای بدست آوردن قیمت سهام، مجموع ارزش فعلی جریانات نقد آتی بر تعداد سهام موجود تقسیم میشود. نوسانات قیمت سهام نشان دهنده انتظارات سرمایهگذران زمانهای مختلف از شرکت دارند. به خاطر این تفاوتها سرمایه گذاران تمایل دارند که در قیمتهای متفاوت سهمی را بخرند یا بفروشند.
اگر تصور شود که شرکت در آینده رشد و یا سود کمتری خواهد داشت (در اثر بهره بالا بدهی و یا درآمد کم) مقدار جریانات آتی آن کاهش یافته و در نتیجه قیمت سهامش کاهش می یابد. اگر قیمت سهام بسیاری از شرکتها کاهش پیدا کند، کل بازار و شاخصهایی از قبیل داو جونز و اس اند پی افت می کنند.
برای بسیاری از سرمایه گذاران افت قیمت سهام و بازار خوشایند نیست. سرمایه گذاران تمایل دارند ارزش سرمایهگذاری آنها افزایش یابد که این افزایش ارزش میتواند ناشی از افزایش قیمت سهام، دریافت سود تقسیمی و یا هر دو این موراد است. با انتظار رشد کم وجریانات نقد آتی کمتر، سرمایه گذاران رشد قیمتی مورد انتظار خود را دریافت نخواهند کرد و این باعث میشود تا سرمایه گذاری در سهام برای آنها جذاب نباشد. بهعلاوه، سرمایهگذاری در سهام از سایر سرمایهگذاریها ریسک بیشتری دارد. هنگامی که بانک مرکزی نرخ بهره را افزایش میدهد، اوراق بهادار دولتی مانند اوراق خزانه که سرمایهگذاریها مطمئنتری هستند را پیشنهاد می کند. به عبارت دیگر، نرخ بازده بدون ریسک افزایش مییابد و این سرمایهگذاریها را جذابتر می کند. هنگامی که افراد در سهام سرمایهگذاری میکنند، توقع دارند در ازای قبول ریسک، پاداش بگیرند و نرخ بازده سرمایهگذاری از نرخ بازده بدون ریسک بیشتر باشد. بازده مورد انتظار سرمایهگذاری در سهام برابر است با نرخ بازده بدون ریسک بهعلاوهی صرف ریسک. افراد مختلف، بسته به میزان ریسک پذیری و شرکتی که در آن سرمایهگذاری میکنند، انتظار بازدههای متفاوتی دارند. در اصل، هرچه نرخ بازده بدون ریسک افزایش یابد، بازده مورد انتظار سرمایهگذاری در سهام نیز افزایش مییابد، به همین خاطر اگر صرف ریسک مورد انتظار کاهش یابد در حالی که بازده ثابت باشد و یا کاهش یابد، سرمایه گذاران سهام را پر ریسک دانسته و جای دیگری سرمایهگذاری می کنند.
تغییر در نرخ بهره تاثیر گستردهای بر اقتصاد می گذارد. وقتی که نرخ بهره افزایش می یابد، مقدار پول در گردش کاهش مییابد و در نتیجه تورم کاهش مییابد، همچنین وام گرفتن گرانتر میشود و این عامل نیز بر مردم و شرکتها نیز تاثیر میگذارد، به گونهای که هزینهها افزایش و درآمدها کاهش مییابد. در نهایت، افزایش نرخ بهره باعث میشود بازار سهام جذابیت خود را برای سرمایه گذاران از دست بدهد.
به خاطر داشته باشید که تمامی این عوامل و نتایج آنها به هم وابسته هستند. آنچه در بالا شرح داده شد را نمیتوان مستقل از سایر عوامل در نظر گرفت، نرخ بهره تنها عامل اثر گذار بر قیمت سهام نیست و عوامل بسیاری بر تغییرات قیمت سهام موثر هستند و تغییر نرخ بهره تنها یکی از این عوامل است. بنابرین نمیتوان با قطعیت گفت که افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی همیشه اثر منفی بر بازار میگذارد.
چرا حال بازار خوب نمیشود؟
شاید این سوال برای شما نیز به وجود آمده باشد که چرا بازار سرمایه و به ویژه شاخص کل بورس در حالی که بازارهای دیگر در رالی قیمتها به سر میبرند و هر لحظه رکوردهای جدیدی از خود به جا میگذارند، از نفس افتاده است؟ دلار در روزهای اخیر مجددا وارد فاز صعودی خود شده و با لمس 31 هزار و 750 تومان افزایش تقریبا 19.5 درصدی نسبت به شش ماه گذشته را رقم زد و رشد 3.3 درصدی را نیز در یک ماهه تجربه کرد، سکه امامی نیز در یک ماه و شش ماه گذشته به ترتیب 3درصد و 17.4 درصد رشد را تجربه کرده است وضعیت در سایر بازارها نیز به همین منوال بوده است اما شاخص کل بورس در یک ماه قبل 5 درصد افت را ثبت کرده و در شش ماه گذشته 5.8 درصد افت را تجربه کرده است اما مساله این است که چرا شاخص بورس در حالی که به نظر اتفاقات باب میلش از جمله افزایش قیمت دلار، گزارشات مطلوب بخش قابل توجهی از بازار و سهمهای ارزنده با p/eهای مطلوب را از سر میگذراند اما همچنان موتور حرکت شاخص به سمت بالا استارت نخورده است و برعکس در حال پس رویی به سطوحی است که تقریبا سال قبل از دست داده بود؛ برای بررسی این موضوع که چرا حال بازار خوب نیست در حالی که برخی پارامترهای اثرگذار بر آن در وضعیت تقریبا مناسبی به سر میبرند؟
روزبه شریعتی، مدیر معاملات کارگزاری اقتصادبیدار در خصوص این مساله که علت افت شاخص کل در حالی که به نظر میرسد شرایط برای صعود شاخص فراهم است توضیح داد: یکی از مهمترین این عوامل که شاخص کل و به نوعی کلیت بازار سرمایه در شرایط فعلی خیلی در وضعیت مطلوبی به سر نمیبرد و در حال پشت سر گذاشتن شرایط رخوت و رکود است را باید معلولی ناشی از یک سری متغیرهای کلان دانست که بر بازار سرمایه اثرگذار است. بازار سرمایه طبیعتا معلول اتفاقات سیاسی، اقتصادی، متغیرهای کلان و خردی است که به صورت سیستماتیک بازار و یا برخی از شرکتها را متاثر میکند. باید در نظر داشت در عین حال که در داخل شرایط سیاسی و آینده اقتصادی کشور به دلیل بحثهای مرتبط با برجام در وضعیت مبهمی به سر میبرد بلکه نباید نقش ریزشی که در بازارهای جهانی متاثر از افزایش شاخص قیمت دلار و همچنین عدم توازنی که در بازارهای جهانی اتفاق افتاده و متاثر از جنگ روسیه و اوکراین و تعطیلی کارخانهها و پایین آمدن مصرف برای یک سری از محصولات است را نادیده گرفت. این مسائل باعث شده که بازارهای جهانی تحت تاثیر قرار گرفته و کشورها در عین حالی که با شرایط تورمی دست و پنجه نرم میکنند به فکر افزایش نرخ بهره نیز بیفتند این مساله را به عینه در آمریکا شاهدیم. افزایش نرخ بهره آمریکا که مهمترین تاثیر خود را بر شاخص دلار اعمال کرده و آن را به محدودههای نزدیک به ۱۱۰ واحد رسانده است که به خودی خود یک رکورد محسوب میشود.»
اثر ریزش کامودیتیها بر بازارها
شریعتی ادامه داد:« افزایش شاخص دلار باعث شد که در سراسر دنیا قیمت کامودیتیها تحت تاثیر قرار بگیرد به نظر در روزهای آینده یک افزایش احتمالی 0.75 درصدی برای نرخ بهره در آمریکا را شاهد باشیم که این پیشبینی باعث میشود نرخ بهره در آمریکا به بالای 4درصد هم برسد البته تحلیلگرها انتظار دارند که با افزایش نرخ بهره در این محدوده تا بعد از سال میلادی فعلی و در سال میلادی جدید احتمالا تورم در آمریکا به زیر این واحد خواهد رسید و برآورد بر این است که آمریکا میتواند تورمش را کنترل کند به طور کلی افزایش نرخ بهره یک شمشیر دولبه است. بسیاری از کشورها به دلیل شرایط اقتصادی داخلی خود، شرایط تورمی و رکودی که ممکن است در کشورشان شکل بگیرد خیلی تمایلی به افزایش نرخ بهره ندارند و با احتیاط با مسئله نرخ بهره برخورد میکنند هر چند خیلی از متغیرهای پولی درگیر این مساله هستند ولی این مساله محتاطانه انجام میشود.»
این کارشناس توضیح داد:«احتمالا بعد از اینکه نرخ تورم آمریکا به زیر نرخ بهره برسد توقف افزایش نرخ بهره را خواهیم داشت پس از آن نیز احتمالا شاهد کاهش نرخ بهره باشیم که باعث میشود رشد شاخص دلار شروع به متوقف شدن کند.»
شریعتی با اشاره به اثرات ریزشی شدن کامودیتیها توضیح داد:«عدم توازون در زنجیره کامودیتیها در دنیا و به علاوه افزایش نرخ گاز که در اروپا رخ داده و منجر به کاهش مصرف آن شده که به واسطه آن یک سری از صنایع در اروپا تعطیل شدند.اوره تنها محصولی است که توانسته قیمت خود را حفظ کند ولی با این حال اوره ایران همچنان نزدیک 500 دلار معامله می شود صرف نظر از محصولی چون اوره در مابقی صنایع اثرات ریزشی قیمت کامودیتیها بر این محصولات اثرگذار بوده است. با توجه به اینکه برخی کاودیتیها افت پیدا کردهاند تاثیرگذار است بر گزارشات تابستان شرکتهای بورسی که از این محصولات متاثر هستند به طور مثال صنعت فولاد کشور ما نسبت به میانگین پنج ساله گذشته نیز ارزانتر محصولاتش را میفروشد و در حال حاضر به محدوده 470 دلار رسیده است. نرخ دلار نیما به بیش از 27 هزار تومان رسیده است که نشان از یک رشد تقریبا 10درصدی نسبت به شش ماه گذشته در دلار نیمایی است که کاهش 10درصدی در نرخهای جهانی با رشد قیمت دلار در حال جبران است.»
اثر افت کامودیتیها بر برخی گزارشات تابستانه
مدیرمعاملات کارگزاری اقتصادبیدار در پاسخ به این سوال که بسیاری معتقدند نوید گزارشات شش ماهه مطلوبی که از برخی صنایع به گوش میرسد آیا ممکن است بازار را تحت تاثیر مثبت خود قرار داد گفت:« گزارشات شش ماهه مطلوب را نمیتوان به همه صنایع تعمیم داد ممکن است خیلی از صنایع p/e های نسبیشان نسبت به p/e ttm تقویت نشود یعنی به اصطلاح گزارشات تابستان فعلی نسبت به گزارشات تابستانی سال قبل بهترتر نباشد احتمالا برخی از کامودیتیهای ما که دچار افت شده است بر گزارشات تابستانی اثرگذار خواهد بود.»
این کارشناس در پاسخ به این سوال که چرا سهمهای ارزندهای که p/eهای مطلوبی دارد نیز مورد توجه بازار قرار نمیگیرند گفت:« چرا که سرمایهگذاران چشمانداز روشنی برای بازار سرمایه متصور نیستند در عین حال که برجام مسکوت مانده است و بازار چرا سرمایه گذاری در بازار سرمایه سرمایه نیز خیلی خوشبین به این مساله فکر میکرد اما در حال حاضر به نظر میرسد که مذاکرات در جریان نیست و تا بعد از انتخابات میان دورهای آمریکا که به نظر اواسط آبان ماه است نیز این مذاکرات از سر گرفته نمیشود.یکی از سناتورهای معروف جمهوریخواه آمریکایی اعلام کرده است که در نهایت توافق بایدن با ایران شکل خواهد گرفت که قطعا چنین توافقی میتواند به شدت به بازار سرمایه کمک کند.»
جذب مردم به سمت بازاری که دولت عرضهکننده آن نباشد!
شریعتی با تاکید بر سایر دلایلی که اجازه نمیدهد حال بازار سرمایه ما خوب شود توضیح داد:«یکی دیگر از موارد مهمی که به شدت به بازار سرمایه فشار میآورد کسری بودجه شدید دولت است. دولت قبل مستقیما مردم را دعوت به بازار سرمایه میکرد و با فروش کدهای وابسته دولت و ETFهای دولتی چیزی حدود 35 هزار میلیارد تومان و با مالیاتی که دریافت کرد نزدیک به 50 هزار میلیارد تومان از طریق بازار سرمایه تامین مالی کرد البته نمیتوان مجموعههای وابسته به دولت را از آن جدا دانست در حقیقت همین که مجموعههای وابسته به دولت برای هزینههای اداری و عمومی خود مجبور به فروش سهام میشوند تفاوتی با فروش خود دولت ندارد که قطعا اعتماد مردم را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث شده سرمایهگذاران بازاری را انتخاب کنند که دست عرضه دولت به هر نحویی از آن کوتاه باشد به همین دلیل افراد ترجیح میدهند سرمایه خود را به سایر بازارها وارد کنند .»
او با اشاره به ابهاماتی که ممکن است بودجه دولت را متاثر کند گفت:«مساله مهم دیگر بودجه دولت برای سال 1402 است که باید تا آذر ماه ارسال شود با این حال نبود چشمانداز شفاف از قیمت گاز و سقفی که در حال حاضر برای گاز وجود دارد و این مساله که آیا نرخ فعلی به عنوان نرخ سوخت گاز و برق وجود خواهد داشت یا در بودجه دچار تغییراتی خواهد شد مساله مهمی است که بازار و صنایع مربوطه را در نوعی بلاتکلیفی نگاه میدارد.»
ابهامات نرخ خوراک عامل بلاتکلیفی
شریعتی ادامه داد:« علاوه بر چنین ابهاماتی نبود چشمانداز برای نرخ خوراک،نرخ محصولات پتروشیمی و نرخ پالایشیها و همچنین نبود چشمانداز شفاف از معاملات خودروییها در بورس کالا(با توجه به اتفاقاتی که اخیرا رخ داده است)خیلی چشمانداز مثبتی را در پیش ندارد . نبود شفافیت لازم در خصوص واگذاری بلوکهای خودرویی که از بهمن ماه سال قبل استارت آن زده شده است ولی همچنان عملی نشده و شفافیت لازم وجود ندارد باعث شده تمامی این مسائل به بیاعتمادی سرمایهگذاران دامن بزند به همین دلیل سرمایهگذاران بیرون از بازار طبیعتا ترجیح میدهند که پول خود را چه با هدف حفظ در برابر تورم و چه سرمایهگذاری؛ به سمت بازارهایی هدایت کنند که عرضه یا دخالتی از سوی دولت و یا نهادهای دولتی در آن وجود نداشته باشد.»
سرمایهگذار حرفهای به دنبال فرصت آربیتراژ
مدیرمعاملات کارگزاری اقتصاد بیدار در پاسخ به این سوال که آیا ادعای اینکه در شرایط فعلی پولهای حقیقی وارد شده به بورس تخلیه شده و پول حرفهایها آماده ورود به بازار است گفت:«لازم است در خصوص ایندکسهای مربوط به ورود و خروج افراد حقیقی به بازار گفته شود که آن چه به شکل ساده میتوان محاسبه کرد برآیند خرید افراد حقیقی روی تابلو نسبت به خرید و فروش افراد حقوقی روی تابلو است که نسبت به ورود پولی که از سال 98 تا مرداد99 اتفاق افتاده است بیش از اینکه ورود پول رخ داده باشد خروج پول اتفاق افتاده و در چرا سرمایه گذاری در بازار سرمایه واقع از بازار خارج شده است. اگر به این عدد، کارمزد معاملاتی را نیز اضافه کنیم عددی بالاتر از آن چیزی که به شکل خالص گفته میشود وجود دارد(یعنی چیزی حدود چندین همت پول در مقایسه با پولی که به بازار وارد شده از آن خارج شده است) اما این آمار را خیلی نمیتوان تعمیم داد چرا که پول سرمایهگذاران در دورههای زمانی مختلف تغییر خواهد کرد ولی این ادعا که پول وارد شده توسط حقیقی خارج شده لزوما ممکن است به این شکل نباشد چرا که تعداد فعالان روزانه بازار سرمایه و تعداد سهامداران به حجم ارزش معاملات کاری ندارند در واقع طبیعی است که با دلار 30 هزار تومانی طبیعی حجم به شکل ریالی نیز افزایش پیدا کند ولی این موضوع غیرقابل انکار است که تعداد سهامدارانی که در روز در حال ترید هستند نسبت به سالهای 95 و 96 بسیار بیشتر شده است نمیتوانیم ادعا کنیم که تمامی آن افراد خارج شدهاند طبیعی است که در میان این تعداد افراد حرفهای نیز وجود داشته که پول خود را خارج کردهاند و بسیاری نیز با هدف تنوعبخشی پول خود را در بازارهای مختلف وارد کردهاند اگر فرصت آربیتراژ برای سرمایهگذار بزرگ فراهم شود این سرمایهگذاران به بازارهایی با چنین فرصتهایی کوچ میکنند با این حال نمیتوان با قطعیت این مساله را تایید کرد.»
چگونه سرمایه گذاری کنیم؟ معرفی انواع روش های سرمایه گذاری
چگونه سرمایه گذاری کنیم؟ شاید این سوال برای همه افرادی که قصد سرمایه گذاری دارند به وجود آمده باشد. در این مطلب انواع روش های سرمایه گذاری را معرفی خواهیم کرد.
چگونه سرمایهگذاری کنیم و اصولاً در چه جاهایی میتوانیم سرمایه خود را قرار بدهیم؟ این سؤال به همراه سؤالات دیگر مانند ریسکهای موجود در هر بازار و نکات مهم در این راستا، جزو مطالبی است که در ادامه قصد داریم به آنها پاسخ دهیم. در این مقاله یاد میگیریم که مهمترین انواع بازارهای مالی در ایران کدام هستند و در چه شرایط هر کدام را انتخاب کنیم. سپس بهترین روش سرمایهگذاری در ایران را بررسی کرده و نکات مهمی را در خصوص سرمایهگذاری مناسب بررسی خواهیم کرد.
سرمایهگذاری به چه معناست؟
پیش از آن که به این مسئله بپردازیم که چگونه سرمایهگذاری کنیم، میخواهیم به تعریفی کلی از سرمایهگذاری دست پیدا کنیم. سرمایهگذاری میتواند معناهای مختلفی داشته باشد. حتی در زمینههای مختلف نیز میتوان تعاریف متنوعی برای سرمایهگذاری بیان کرد. مثلاً یک دانشجو زمان خود را سرمایهگذاری میکند تا یک مقاله علمی بنویسد. یا فرد دیگری روی ملک سرمایهگذاری میکند تا در آینده به سوددهی برسد.
بهطورکلی، سرمایهگذاری به این معناست که یک نوع دارایی را در جای معینی صرف کنید تا بتوانید در آینده دور یا نزدیک از سود آن استفاده کنید. سرمایهگذاری میتواند روی زمین، طلا، اوراق بهادار، زمان، توانمندیهای شخصی یا موارد دیگر باشد. اما چیزی که اینجا مدنظر ما است، سرمایهگذاری مالی است.
چرا باید سرمایهگذاری کنیم؟
در دنیای امروز شغل و درآمد تعیینکنندهترین معیار برای سنجش کیفیت زندگی است. اگر درآمد مشخصی داشته باشید که بتوانید با کمک آن قبضهای خود را پرداخت کنید، مسکن خود را تأمین کنید و مشکلی برای فراهم کردن غذای مناسب نداشته باشید، میتوانید در یک روز تعطیل با خیال راحت روی صندلی راحتی لم بدهید و لذت نوشیدن یک فنجان چای خوشرنگ را بهخوبی حس کنید. تأمین مایحتاج اولیه زندگی طبیعتاً حسی از آرامش را به شما خواهد داد.
اما اگر ناگهان با بحران مالی مواجه شوید چه؟ اگر شغل خود را از دست بدهید؟ اگر بخواهید خانوادهتان را به یک سفر طولانی پرهزینه ببرید؟ باز هم احساس آرامش خواهید داشت؟
مسلماً تا پشتوانه مالی مناسبی نداشته باشید، خیال شما نمیتواند نسبت به آینده و یک زندگی واقعاً مرفه راحت باشد. بسیاری از ما نمیتوانیم بهجز تأمین نیازهای اولیه، هزینههای دیگر را هم تامین کنیم. اینجا است که اهمیت سرمایهگذاری مشخص میشود. سرمایهگذاری این امکان را فراهم میکند با مقادیر اندکی درآمد، بتوانید ذره ذره سرمایهگذاریهای خرد انجام داده و از سود آنها در آینده بهره ببرید. اینکه چقدر میزان سرمایهگذاری شما کم باشد مهم نیست، مهم این است بتوانید از یک سود مداوم با شیب مثبت در مدت زمان طولانی استفاده کرده و در امر سرمایهگذاری مداومت به خرج بدهید.
چگونه سرمایهگذاری کنیم؟
خب حالا به موضوع اصلی مقاله میرسیم و آن پاسخ به این پرسش است که چگونه سرمایهگذاری کنیم؟ در پاسخ باید گفت روشهای مختلفی برای سرمایهگذاری وجود دارند که بسته به موقعیتهای مختلف میتوانید از هرکدام از آنها استفاده کنید. نحوه سرمایهگذاری درست این است که ابتدا گزینههای مختلف را بررسی کرده و نقاط ضعف و قوت هر کدام را بشناسید. سپس بررسی کنید که کدام مورد بیشتر با شرایط شما همخوانی دارد. بعدازآن با کسب اطلاعات لازم یا بهره گرفتن از کمک متخصصان میتوانید سرمایهگذاری خود را آغاز کنید. در ادامه مطلب بررسی میکنیم که مهمترین زمینههای سرمایهگذاری در کشور ما کدام هستند و چه راههایی پیش روی شما در مسیر کسب درآمد بیشتر وجود دارد:
سرمایهگذاری روی ملک
یکی از انواع روشهای سرمایهگذاری، ورود به بازار املاک است. بهطورکلی روند قیمت ملک در ایران روندی صعودی دارد و شما با وارد کردن دارایی خود به این بازار، در بلند مدت ضرر نخواهید کرد. اما دو مسئله وجود دارد:
اول اینکه در بازار مسکن کشور ما، بعد از دوران صعود قیمت، رکود بازار به وجود میآید که به معنی کاهش خرید و فروش است. بنابراین طبیعی است هرچه با شدت بیشتری ملک شما افزایش قیمت را تجربه کند، احتمالاً تعداد مشتریان بالقوه برای خرید آن هم روزبهروز کمتر میشوند. ازاینرو در دورههای زمانی رکود بازار، به سختی میتوانید سرمایه خود را نقد کنید. بنابراین سرمایهگذاری روی ملک را زمانی انتخاب کنید که هم سرمایه قابل توجهی در دست و بالتان داشته باشید و هم مطمئن باشید که برای نقد کردن آن عجلهای نخواهید داشت.
سرمایهگذاری روی طلا و سکه
اگر در مسیر آموزش سرمایهگذاری باشید احتمالاً به شما خواهند گفت که یکی از مطمئنترین بازارها در طولانیمدت، بازار طلا و سکه است که خب واقعیت هم دارد. این بازار در کشور ما به شدت محبوب است و بیشتر مردم حتی کسانی که تازه وارد هستند، این بازار را به هر زمینه دیگری برای سرمایهگذاری ترجیح میدهند. دلیل آن هم مشخص است:
همه افراد میتوانند با میزان سرمایههای اندک در این بازار سهمی داشته باشند. علاوه بر این خرید طلای زینتی هم جنبه کاربردی دارد و هم جنبه سرمایهگذاری. بازدهی نسبتاً خوب در زمانهای طولانی هم از مزایای این روش است. البته توجه داشته باشید که بازدهی سکه بیشتر از طلا است و معمولاً میتوانید به صورت سالانه روی سوددهی بیش از نرخ تورم در بازار سکه حساب کنید. هر زمان هم که بخواهید، میتوانید تمام یا بخشی از سرمایه خود را نقد کنید که مزیت بسیار مهمی به حساب میآید.
اما از طرف دیگر، باید بدانید که نوسان در بازار سکه و طلا بسیار زیاد است. بنابراین در کوتاهمدت ممکن است سود که نداشته باشید هیچ، ضرر هم بکنید. حباب قیمتی در بازار طلا و سکه هم مسئلهای نیست که در کشور ما ناشناخته باشد. بنابراین در زمانهای کوتاه ممکن است این بازار ریسک زیادی داشته باشد؛ خصوصاً آنکه با یک خبر سیاسی کل این بازار میتواند آشفته شود.
سرمایهگذاری روی ارز
ارز هم مانند طلا فرصت خوبی برای حرفهایها است تا با سرمایههای کمتر، سود خوبی در بلندمدت یا میانمدت کسب کنند. اما اگر در این مسیر تازهوارد هستید، ممکن است تمام سرمایه خود را بر باد بدهید. این بازار در عین مزایایی که دارد، در کوتاهمدت میتواند بسیار نوسانی بوده و پر ریسک باشد. خصوصاً اینکه ازنظر دولتی نیز دست شما خیلی هم برای سرمایهگذاری آزاد روی بازار ارز باز نیست.
سرمایهگذاری در بانک
سرمایهگذاری در بانک سادهترین و مطمئنترین روشی است که میتوان برای حفظ ارزش پول به آن متوسل شد. در این روش بانک سود چرا سرمایه گذاری در بازار سرمایه سالانهای را به سپرده شما اختصاص میدهد که مطابق با نرخ تورم تعیینشده است. البته گاهی مبلغ این سود ممکن است پایینتر از نرخ تورم باشد که به این معناست که شما قرار است بخشی از ارزش پول خود را از دست بدهید.
اگر نرخ تورم و سود سالانه برابر باشند، تنها مزیت این روش این است که ارزش پول شما حفظ شده ولی تغییری نمیکند. درصورتیکه نرخ سود سالانه بانکی از نرخ تورم بیشتر باشد، به اندازه مابهالتفاوت آن میتوانید سود ناشی از سرمایهگذاری را انتظار داشته باشید.
سرمایهگذاری در بورس
سرمایهگذاری در بازار بورس یکی از مهمترین انواع روشهای سرمایهگذاری است که میتواند بسیار سودده باشد. این بازار بستری جذاب برای افراد مختلف است که هر کدام ممکن است با سرمایهای در حد 500 هزار تومان تا میلیاردها تومان وارد آن شده و سرمایهگذاری خود را آغاز کنند.
بازار سرمایه این امکان را فراهم میکند که هر فردی با هر میزان درآمد بتواند سهمی هرچند اندک از این خوان گسترده داشته باشد. اما مراقب باشید! بازار بورس ممکن است بسی فریبنده باشد. اگر گول ظواهر را بخورید و بدون اتکا به دانش تخصصی وارد این میدان شوید، سرمایه خود را در ریسک بزرگی قرار دادهاید.
در بازار بورس میتوانید از عرضههای اولیه شروع کنید که به سرمایه اندک نیاز دارند و سودی مطمئن را به شما میدهند. بهعلاوه صندوقهای سرمایهگذاری هم موجود هستند که به جای شما، سرمایهگذاری تخصصی را انجام داده و در ازای آن سود دریافت میکنند.
انواع روشهای سرمایهگذاری در بازار مالی
سرمایهگذاری مستقیم
سرمایهگذاری مستقیم توسط خود فرد انجام شده و مدیریت میشود. مثلاً شما شخصاً اقدام به خرید سهام بورس کرده و سبد بورسی خود را مدیریت میکنید. در این روش، میزان تبحر و دانش شما تعیینکننده سودی است که قرار است از این نحوه سرمایهگذاری عایدتان شود.
سرمایهگذاری غیرمستقیم
در سرمایهگذاری غیرمستقیم یک فرد یا شرکت به جای شما اقدام به سرمایهگذاری میکند. این روش که بیشتر در بازار بورس رایج است، بهنوعی توسط واسطهها مدیریت میشود. در این روش شما زمان یا دانش کافی برای مدیریت سرمایه خود را ندارید. بنابراین به صندوقهای سرمایهگذاری که مورد تائید سازمان بورس و اوراق بهادار هستند مراجعه کرده و از یکی از آنها میخواهید سرمایهگذاری را برای شما انجام دهند. در این روش یک تیم حرفهای روی مدیریت سرمایه شما نظارت کرده و سودی نسبتاً تضمین شده کسب خواهید کرد.
بهترین روش سرمایهگذاری در بورس
بعد از تمام این صحبتها حتماً قرار است بپرسید پس بهترین روش سرمایهگذاری در ایران چیست؟ پاسخ قطعاً قرار نیست برای همه افراد یکسان باشد. تا اینجای مقاله اگر همه موارد را به خوبی بررسی کرده باشید، متوجه شدهاید که هر فرد با توجه به میزان دارایی، میزان ریسکپذیری، دانش تخصصی و شرایط کلی اقتصادی در کشور میتواند گزینههای متفاوتی داشته باشد. برای یک فرد سرمایهگذاری در ملک گزینه بهتری است اما فرد دیگر به نقدشوندگی داراییاش بیشتر اهمیت میدهد و بهجای ملک، به بازار طلا یا بورس روی میآورد. فرد دیگر ممکن است تنها به حفظ ارزش سرمایهاش توجه داشته باشد و بانک را بهترین گزینه بداند. اما بهطورکلی این نکات را مدنظر داشته باشید:
بهترین روش سرمایهگذاری در بورس ایران
آمارها نشان میدهد که علیرغم نوسانهای مختلف، در طول 20 سال گذشته شاخص بورس بازدهی به مراتب بیشتری از سایر بازارها داشته است. بعد از آن بازار طلا و مسکن و در انتها نیز بازار ارز را داریم. هر چند که ممکن است سالهایی را به خاطر داشته باشید که بازار بورس با ریزش مواجه شده است، اما آمارها در 20 سال گذشته نشان از بازدهی مثبت این بازار در طول زمان دارد.
بهترین روش سرمایهگذاری با پول کم
اگر پولتان کم است، گزینههای طلا، بازار بورس و بازار ارز برای شما بهتر هستند. اما بازار طلا و ارز پیچیدگیهای زیادی دارند و در کوتاهمدت سود زیادی نصیبتان نمیکنند. بنابراین سرمایه گذاری در بورس و خصوصاً خرید عرضههای اولیه گزینه بهتری چرا سرمایه گذاری در بازار سرمایه هستند. خصوصاً آنکه با سرمایه اندک میتوانید با اعتماد به صندوقهای سرمایهگذاری سود مناسبی را دریافت کنید.
بهترین روش سرمایهگذاری با پول زیاد
اگر دارایی زیادی دارید، همه روشهای سرمایهگذاری میتوانند برای شما مناسب باشند. اما تفاوت در این است که مثلاً بازار ارز یا طلا میتواند به شدت تحت تأثیر اخبار سیاسی و اقتصادی باشد و در چرا سرمایه گذاری در بازار سرمایه کوتاهمدت حباب زیادی پیدا کند. بازار ملک نیز حتی اگر در رکود نباشد، به سختی میتواند به دارایی نقدی بدل شود. خصوصاً آنکه اگر بخواهید سرمایهتان را نقد کنید، باید کل ملک را بفروشید. درحالیکه سرمایهگذاری در بازار بورس این امکان را فراهم میکند که سودی به مراتب بیشتر از نرخ تورم (در صورت سرمایهگذاری صحیح) کسب کرده و هر زمان که بخواهید، هر بخش از داراییتان را نقد کنید.
شروع سرمایهگذاری در بازارهای مالی
بازار مالی به معنای هر بازاری است که در آن گردش سرمایه و تجارت صورت میگیرد و بازار بورس زیرمجموعهای از بازارهای مالی است. به طور کلی اگر بخواهید قدم در این راه بگذارید، توصیه میکنیم بازار بورس را انتخاب کنید. کافی است کد بورسی را دریافت کنید.
اگر ساکن تهران باشید کار شما ساده است. میتوانید از خدمات غیرحضوری کارگزاری ما یعنی کارگزاری سرمایه و دانش استفاده کرده و ثبتنام خود را تکمیل کنید. اما اگر در شهرستانها حضور دارید باید به شعب کارگزاری مراجعه کنید.
بعد از اتمام این مراحل باید ثبت نام در سامانه سجام انجام شده باشد و کد بورسی و کد پیگیری 10 رقمی را دریافت کرده باشید. اینجا شما میتوانید سرمایهگذاری در بورس را آغاز کنید. اما اگر بابت حفظ سرمایه خود نگرانی دارید، میتوانید از خدماتی مانند سبدگردانی یا صندوقهای سرمایهگذاری استفاده کنید. سبدگردانی به معنی این است که افراد خبره به جای شما مدیریت داراییتان در بورس را بر عهده دارند.
صندوقهای سرمایهگذاری نیز از ابزارهایی هستند که در این راستا در اختیار شما قرار دارند. این صندوقها سرمایه افراد و شرکتها را جمع کرده و در بازارهای مالی مختلف سرمایهگذاری میکنند. سپس سود مشخصی را از این سرمایهگذاری در اختیار شما قرار میدهند. در این روش شیب سود دریافتی شما معمولاً مثبت است و ریسک به خطر افتادن سرمایه به شدت کم میشود.
مهمترین نکات در سرمایهگذاری
قبل از شروع سرمایهگذاری یک بازه زمانی مناسب برای خود انتخاب کنید. بازه کوتاهمدت بین 0 تا 3 ماه است که معمولاً نباید سود چندانی در این زمان انتظار داشته باشید.
بازه زمانی بین 3 تا 6 ماه نیز میانمدت است که در برخی از موارد مانند بازار بورس میتواند سود قابل قبولی داشته باشد.
در سرمایهگذاریهای بلندمدت یعنی بیشتر از 6 ماه، استراتژی مشخصی باید داشته باشید که بتوانید سرمایه خود را حفظ کنید.
در این مسیر حتماً از کمک متخصصان و افراد باتجربه کمک بگیرید.
مطالعه در مورد بازارهای مالی را فراموش نکنید.
حد مشخصی برای ضرر خود تعیین کنید. مثلاً اگر بیش از 15 درصد سرمایه خود را از دست دادید، خروج از بازار را بهعنوان یک گزینه جدی در نظر بگیرید.
تبلیغات را مبنای سرمایهگذاری خود قرار ندهید.
در این مقاله که یاد گرفتیم چگونه سرمایهگذاری کنیم، نشان داده شد که ارزش تخصص و دانش قابل مقایسه با تبلیغات توخالی و پر زرقوبرق نیست.
دیدگاه شما